DOI Heft:
Heft 1 (Ἰανουάριος 1862)
DOI Seite / Zitierlink: https://doi.org/10.11588/diglit.12172#0017
13
ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΚΗ ΕΦΒΜΕΡΙΣ.
10
νήθημεν νά εί'πωμεν τό μεν βίς πράγματα στηριζό-
μενοι και υπ' άλλων βοηθούμενοι, το δε και εικοτο-
λογουντε;. Δημοαιδόοντε; δέ αυτά, άποτεινόμεΟα και
είς τούς έκτος των Αθηνών έν τη άλλγ) Ελλάδι ζώντας,
6τ*0[ αυτών εδκαιροϋσι και είναι περίεργοι, και παρακαλού-
μεν αυτούς νά ζητώσι τοιαύτα αγγείων τμήματα περί
εαυτούς και νά πληροφορώσι το κοινον της -Ελλάδος
περί τούτου, ίνα ουτω γνωρισΟώσι κάλλιον ταύτα τά
ουχί άνάςια λόγου προϊόντα της τέχνης. Έλπίζομεν
δέ. δ"τι θα εύρίσκωνται τοιαύτα και άλλαχού της Ελ-
λάδος και μάλιστα έν ταΐς νήσοις, ένθα τοσούτοι έ;ό-
ριστοι 'Ρωμαΐοι διέτριοον τό πάλαι.
Είχομεν ήδη γράφει και σχεδόν παραδώσει εις τύ-
πον τ' ανωτέρω, δ'τε ένεθυμήθημεν νά ττροσΟέσωμεν
ώς έν έπιμέτρω δλίγα τινά και περί άλλου τινός εί-
δους αγγείων, έχόντων και αυτών Λατιν.κάς έπιγραφάς
έντυπους δια σφραγίδων. Ευρέθησαν δηλ. άπο έτών
τινών έν Αθήναις και έν Πειραιεΐ θραύσματα αγ-
γείων μεγάλα και δηλούντα όίτι εις αμφορέας άνή-
κουσιν ευμεγέθεις· ε'χει δέ τούτων περί τά 10 κομμα'-
τια το έν τω Πανεπιστήμια) Μουσεΐον της Αρχαιο-
λογικής Εταιρίας. Τούτων δ πηλός έ; ού έκεραμεύΟη-
σαν διαφέρει ίκανώς τού τών Άρρητινών και ή επιφά-
νεια των είναι τεφρόχρους, ο'ττερ ές αλοιφής τίνος άλαμ-
πούς προέρχεται. Τά γράμματά των φαίνονται πως τού
αοο μ. Χρ. αιώνος. Είναι δέ έντετυπωμέναι αί σφραγί-
δες ώς έπί το πλείστον επί τών χειλέων τών αγ-
γείων, δλιγώτεραι δέ έ~ί τών λαβών, μία δέ ευρέθη
έντετυπωμένη έπί τής έ';ω επιφανείας τού είς δ;ύ
άπολήγοντος πάτου τού άμφορέως. Εφεςης δίδομεν
αντίγραφα τών σωοτέρων και εύαναγνωστέρων σφρα-
γίδων, έ; ών [Βλέπει τις, ότι μόνον μία παρουσιάζει
Έλληνικον δ'νομα. "Ιδε έν τω πίνακι τούς αρ. 27 — 33.
νΙσως εχομεν έν τοΓς Οραύσμασι τούτοις λείψανα
αμφορέων, έν οις κατά τούς Καισαρείους χρόνους με-
τεκομίζοντο οίνοι Ιταλικοί εις την Ελλάδα, ώς εχο-
μεν και τά πολύ αρχαιότερα λείψανα τών Κνιδίων,
'Ροδίων, θασίων και Κολοφωνίων αμφορέων, ών λα-
βάς ένεπιγράφους περί τάς 4 χιλιάδας έ'χει έττίσης
άποτεΟησαυρισμένας το άνω ρηθέν Μουσείον' περι-
μένουσι δέ και έκεΐναι νά έκδοΟώσι ποτέ. Αί έπιγρα-
φαί τών Ελληνικών τούτων αγγείων είναι βέβαια κατά
πολύ σημαντικώτεραι τών Λατινικών, ώς άναφέρουσαι
επωνύμους άρχοντας και μήνας, και τά έπ' αυτών
ποικιλότατα σύμβολα πολλάκις είναι τέχνης αρίστης.
Πρέπον δέ είναι νά μή αύτοσχεδιάση· τις περί αυτών
και νά πλανηΟή εις την ερμηνείαν των, ώς ήδη τι-
νές τών περί αυτά σχολασάντων έπλανή6ησαν, δλι-
γώτερον δέ τών άλλων δ Άγγλος δίχχΙάα,Γί, ττερί οδ
μάλιστα δίκαιον είναι νά εί'πωμεν, ότι ίκανώς πρού-
βίοασε τήν ερμηνείαν των έν δυσί πραγματείαις, δς ε-
ςέόωκε κατά το 1848 και 1851 έν ταΐς Τι-αιίδαοΐί-
οηδ ο£ ΐΐιο τογαΐ δοάβίγ οΐ ΙίίοΓίΐίυΓβ, έν Λονδίνο).
'Αλλ' οί μετ' αυτόν δέν έχώρησαν εις το έργον μετά
τής δεούσης εύλαοείας.
(α) Τής II η; τών ημετέρων σφραγίδων ή πρώτη λέςις
Β,απνα, πάνυ καθαρώς άναγινωσκομένη, μας φαίνεται οδχΐ
κόριον ίνομα, καΐ είναι αίιον νά ζητηθη ή σημασία της.
(ο) Τό βιβλίον τοΰτο είναι το τοΰ βη,πιαΓπηϊ, έν "Ρώμη
τυπωΟέν το 1839, εις δον. 'Ανάλυσιν τούτου και έπίκρισιν μό-
νον ειδομεν έν τώ ΒαΙΙοΙΙϊηο άοΙΓ Ιηβίίΐπίο Λί οοιτίβροη-
άοηζα ΑγΛοοΙο^ςι ρβι· Γ αηηο 1859, έν σελ. 220—224,
γεγραμμένην υπό τοΰ Οανβάοηί, 03τις πολλοί και σοφά παρα-
τηρεί, ώς ήμΐν έφάνη, έν οις μάλιστα συζητεί το περί της ση-
μασίας τοΰ ίχνΗς τοΰ ανθρωπίνου έν ταΐς σφραγίσι, αν δηλ. είναι
σΰμβολον κυριότητος τών ελευθέρων έργοσταιιαρχών έπ'ι τοΰ
τόπου τής κεραμείας, ή άν κατά πεοίστασιν έλήφϋη έκ τής πα-
ρατηρήσεως τών ιχνών, α ένετυποΰντο εις τον νωπόν πηλδν
υπό τών αυτόν κατεργαζομένων δούλων. Αλλά και ά'λλα πολ-
λά λέγονται αυτόθι άςία περιέργειας και δή και δτι τεμα'χια
αγγείων τοιούτων ανευρίσκονται νυν και έν Γαλλία, και έν Α-
φρική καί ό:ι και μόνα δούλων ονόματα άνεγνώσθησαν
έντος τών ίχνοειοών σφραγίδων, τοΰθ δπερ και ή ημετέρα συλ-
λογή έπιοεοαιοϊ 2ιά τοΰ ύπ'άρ. 18. (Οο) πηΰιιΐδ.
Στέφανος Κουμανουδης.
Γ'
ΑΡΧΑΙΟΛΟΠΚΑΙ ΕΙΔΗΣΕΙΣ.
ή αρχαιολογική εταιρία έπεχείρη^ε προ οόο εβδομάδων
άνασ/.αφάς τάφων προς το δυτικόν μέρος τής πόλεως, ήτοι
ένθεν καί ένθεν τής όδοΰ τής άγοόσης εϊς Πειραιά διά Μου-
σείου προς άριστεράν καί Πυκνός προς δεξιάν. των οέ άνεο-
ρεθέντων σπουδαιότερα είσιν εις σόντουον βίδησιν αί νε*οι-
καί έπ'ι στηλών έπιγραψα\ ών επτά εΐοον έγώ στρογγυλας
όμοιας τοις έν πίν. β' άρ. 2 καί έςής, φέρουσας τά έςής
ονόματα. 1) Διονυσία Τέχνωνοζ 'Αντιόχισοα. 2) Ευγένεια
Νιχώ/ορο; Ίσ/ϊηνίου Μαραθωνίου γυνή. 'λ) Ζώϊλος Στρά-
των»; Έπιείχίδης. 4) Νικίας Νικίυυ Γορτυνιος. ό) ΊαμφΙ-
τζολις Απολλοδώρου Άντώγισσα. (το Ίαμφίπολις πρέπει, νο-
μίζω, νά άναγνωσΟήί Άμψίπολι; καί το έν άρχη 1 νά βεω-
ρηθΐ) σφάλμα τοΰ λιΟοςόου, άφοΰ μάλιστα κείται καί έ'ςω
τοΰ στοίχου τών ά'λλων γραμμών, τό Α έχει τεϋλασμένην τήν
μεταςϋ κεραίαν, ώς καί έν άρ. I, 2, 4. — 0) Σώπατρος Κάλ-
λ,ωνος Φαλ.ηρεύς.—Ί) Απολλώνιος Απολλώνιου - Αγκυρα-
ρν,νεύς.
τή 31 Ιανουαρίου 1802. Α. Σ. Ρ.
ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΚΗ ΕΦΒΜΕΡΙΣ.
10
νήθημεν νά εί'πωμεν τό μεν βίς πράγματα στηριζό-
μενοι και υπ' άλλων βοηθούμενοι, το δε και εικοτο-
λογουντε;. Δημοαιδόοντε; δέ αυτά, άποτεινόμεΟα και
είς τούς έκτος των Αθηνών έν τη άλλγ) Ελλάδι ζώντας,
6τ*0[ αυτών εδκαιροϋσι και είναι περίεργοι, και παρακαλού-
μεν αυτούς νά ζητώσι τοιαύτα αγγείων τμήματα περί
εαυτούς και νά πληροφορώσι το κοινον της -Ελλάδος
περί τούτου, ίνα ουτω γνωρισΟώσι κάλλιον ταύτα τά
ουχί άνάςια λόγου προϊόντα της τέχνης. Έλπίζομεν
δέ. δ"τι θα εύρίσκωνται τοιαύτα και άλλαχού της Ελ-
λάδος και μάλιστα έν ταΐς νήσοις, ένθα τοσούτοι έ;ό-
ριστοι 'Ρωμαΐοι διέτριοον τό πάλαι.
Είχομεν ήδη γράφει και σχεδόν παραδώσει εις τύ-
πον τ' ανωτέρω, δ'τε ένεθυμήθημεν νά ττροσΟέσωμεν
ώς έν έπιμέτρω δλίγα τινά και περί άλλου τινός εί-
δους αγγείων, έχόντων και αυτών Λατιν.κάς έπιγραφάς
έντυπους δια σφραγίδων. Ευρέθησαν δηλ. άπο έτών
τινών έν Αθήναις και έν Πειραιεΐ θραύσματα αγ-
γείων μεγάλα και δηλούντα όίτι εις αμφορέας άνή-
κουσιν ευμεγέθεις· ε'χει δέ τούτων περί τά 10 κομμα'-
τια το έν τω Πανεπιστήμια) Μουσεΐον της Αρχαιο-
λογικής Εταιρίας. Τούτων δ πηλός έ; ού έκεραμεύΟη-
σαν διαφέρει ίκανώς τού τών Άρρητινών και ή επιφά-
νεια των είναι τεφρόχρους, ο'ττερ ές αλοιφής τίνος άλαμ-
πούς προέρχεται. Τά γράμματά των φαίνονται πως τού
αοο μ. Χρ. αιώνος. Είναι δέ έντετυπωμέναι αί σφραγί-
δες ώς έπί το πλείστον επί τών χειλέων τών αγ-
γείων, δλιγώτεραι δέ έ~ί τών λαβών, μία δέ ευρέθη
έντετυπωμένη έπί τής έ';ω επιφανείας τού είς δ;ύ
άπολήγοντος πάτου τού άμφορέως. Εφεςης δίδομεν
αντίγραφα τών σωοτέρων και εύαναγνωστέρων σφρα-
γίδων, έ; ών [Βλέπει τις, ότι μόνον μία παρουσιάζει
Έλληνικον δ'νομα. "Ιδε έν τω πίνακι τούς αρ. 27 — 33.
νΙσως εχομεν έν τοΓς Οραύσμασι τούτοις λείψανα
αμφορέων, έν οις κατά τούς Καισαρείους χρόνους με-
τεκομίζοντο οίνοι Ιταλικοί εις την Ελλάδα, ώς εχο-
μεν και τά πολύ αρχαιότερα λείψανα τών Κνιδίων,
'Ροδίων, θασίων και Κολοφωνίων αμφορέων, ών λα-
βάς ένεπιγράφους περί τάς 4 χιλιάδας έ'χει έττίσης
άποτεΟησαυρισμένας το άνω ρηθέν Μουσείον' περι-
μένουσι δέ και έκεΐναι νά έκδοΟώσι ποτέ. Αί έπιγρα-
φαί τών Ελληνικών τούτων αγγείων είναι βέβαια κατά
πολύ σημαντικώτεραι τών Λατινικών, ώς άναφέρουσαι
επωνύμους άρχοντας και μήνας, και τά έπ' αυτών
ποικιλότατα σύμβολα πολλάκις είναι τέχνης αρίστης.
Πρέπον δέ είναι νά μή αύτοσχεδιάση· τις περί αυτών
και νά πλανηΟή εις την ερμηνείαν των, ώς ήδη τι-
νές τών περί αυτά σχολασάντων έπλανή6ησαν, δλι-
γώτερον δέ τών άλλων δ Άγγλος δίχχΙάα,Γί, ττερί οδ
μάλιστα δίκαιον είναι νά εί'πωμεν, ότι ίκανώς πρού-
βίοασε τήν ερμηνείαν των έν δυσί πραγματείαις, δς ε-
ςέόωκε κατά το 1848 και 1851 έν ταΐς Τι-αιίδαοΐί-
οηδ ο£ ΐΐιο τογαΐ δοάβίγ οΐ ΙίίοΓίΐίυΓβ, έν Λονδίνο).
'Αλλ' οί μετ' αυτόν δέν έχώρησαν εις το έργον μετά
τής δεούσης εύλαοείας.
(α) Τής II η; τών ημετέρων σφραγίδων ή πρώτη λέςις
Β,απνα, πάνυ καθαρώς άναγινωσκομένη, μας φαίνεται οδχΐ
κόριον ίνομα, καΐ είναι αίιον νά ζητηθη ή σημασία της.
(ο) Τό βιβλίον τοΰτο είναι το τοΰ βη,πιαΓπηϊ, έν "Ρώμη
τυπωΟέν το 1839, εις δον. 'Ανάλυσιν τούτου και έπίκρισιν μό-
νον ειδομεν έν τώ ΒαΙΙοΙΙϊηο άοΙΓ Ιηβίίΐπίο Λί οοιτίβροη-
άοηζα ΑγΛοοΙο^ςι ρβι· Γ αηηο 1859, έν σελ. 220—224,
γεγραμμένην υπό τοΰ Οανβάοηί, 03τις πολλοί και σοφά παρα-
τηρεί, ώς ήμΐν έφάνη, έν οις μάλιστα συζητεί το περί της ση-
μασίας τοΰ ίχνΗς τοΰ ανθρωπίνου έν ταΐς σφραγίσι, αν δηλ. είναι
σΰμβολον κυριότητος τών ελευθέρων έργοσταιιαρχών έπ'ι τοΰ
τόπου τής κεραμείας, ή άν κατά πεοίστασιν έλήφϋη έκ τής πα-
ρατηρήσεως τών ιχνών, α ένετυποΰντο εις τον νωπόν πηλδν
υπό τών αυτόν κατεργαζομένων δούλων. Αλλά και ά'λλα πολ-
λά λέγονται αυτόθι άςία περιέργειας και δή και δτι τεμα'χια
αγγείων τοιούτων ανευρίσκονται νυν και έν Γαλλία, και έν Α-
φρική καί ό:ι και μόνα δούλων ονόματα άνεγνώσθησαν
έντος τών ίχνοειοών σφραγίδων, τοΰθ δπερ και ή ημετέρα συλ-
λογή έπιοεοαιοϊ 2ιά τοΰ ύπ'άρ. 18. (Οο) πηΰιιΐδ.
Στέφανος Κουμανουδης.
Γ'
ΑΡΧΑΙΟΛΟΠΚΑΙ ΕΙΔΗΣΕΙΣ.
ή αρχαιολογική εταιρία έπεχείρη^ε προ οόο εβδομάδων
άνασ/.αφάς τάφων προς το δυτικόν μέρος τής πόλεως, ήτοι
ένθεν καί ένθεν τής όδοΰ τής άγοόσης εϊς Πειραιά διά Μου-
σείου προς άριστεράν καί Πυκνός προς δεξιάν. των οέ άνεο-
ρεθέντων σπουδαιότερα είσιν εις σόντουον βίδησιν αί νε*οι-
καί έπ'ι στηλών έπιγραψα\ ών επτά εΐοον έγώ στρογγυλας
όμοιας τοις έν πίν. β' άρ. 2 καί έςής, φέρουσας τά έςής
ονόματα. 1) Διονυσία Τέχνωνοζ 'Αντιόχισοα. 2) Ευγένεια
Νιχώ/ορο; Ίσ/ϊηνίου Μαραθωνίου γυνή. 'λ) Ζώϊλος Στρά-
των»; Έπιείχίδης. 4) Νικίας Νικίυυ Γορτυνιος. ό) ΊαμφΙ-
τζολις Απολλοδώρου Άντώγισσα. (το Ίαμφίπολις πρέπει, νο-
μίζω, νά άναγνωσΟήί Άμψίπολι; καί το έν άρχη 1 νά βεω-
ρηθΐ) σφάλμα τοΰ λιΟοςόου, άφοΰ μάλιστα κείται καί έ'ςω
τοΰ στοίχου τών ά'λλων γραμμών, τό Α έχει τεϋλασμένην τήν
μεταςϋ κεραίαν, ώς καί έν άρ. I, 2, 4. — 0) Σώπατρος Κάλ-
λ,ωνος Φαλ.ηρεύς.—Ί) Απολλώνιος Απολλώνιου - Αγκυρα-
ρν,νεύς.
τή 31 Ιανουαρίου 1802. Α. Σ. Ρ.