DOI Heft:
Heft 13
DOI Seite / Zitierlink: https://doi.org/10.11588/diglit.12174#0025
ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΚΗ ΕΦΗΜΕΡ1Σ.
335
σ]χ τάς χείρας και τους πόδας
και τήν γλώσσαν και την ψυ-
35 χην και μή δύναιτο όπερ Φί-
λωνος φθένγεσθαι ρήμα πο-
νηρόν, άλλ' ή γλώσσα αυτής μό-
λυβδος γένοιτο. Και κέντησαν
αυτής τήν γλώσσαν.
Αί ανωτέρω άρ. 106 και 107 άραί είτε καταδέ-
οεις είναι έγκεχαραγμέναι έπί μολύβδινων ελασμά-
των, τα όποϊα άπεικονίσθησαν κατά το φυσικόν μέ-
γεθος αυτών έπί τοΰ πίνακος 49 α και β. Τά έλά-
σματα. υπάρχουσιν έν τη έν τω 'Τπουργείω συλλογή.
νΗσαν δέ ώς χαρτίον είλιγμέία (πρβ. Δίωνα Κάσ-
σων 46, 36), καθώς προ της έπαναστάσεως εδιπλό-
νοντο αί έπιστολαϊ, άλλα τά γράμματα εμενον έν τή
Ιξωθεν επιφάνεια. Έν τη ετέρα επιφάνεια, ό'ση εΐναι
καθαρά, δεν ύπάρχουσι γράμματα. Ό τόπος, όπου τά
ελάσματα ευρέθησαν, ήγνοεϊτο· άλλ: άαα μετά τον
θάνατον τοΰ Πιττάκη άνοιχθέντα άνεγνώσθησαν καί
έγένετο γνωστόν, δτι έν τη συλλογή ύπάρνουσι τοι-
αύτα έλάσματα, ενεφανίσθη ό δ/μαρχος Πειραιώς α-
ναζητών αυτά και λέγων, ότι ευρέθησαν εν τάφοις
Πειραιώς. Και έν τω σχεδίω αναφοράς τοΰ Πιττάκη
προς το Ύπουργεΐον (Μάρτ. 1861 πρ. Γ. Ε. 2838)
υπάρχει σημείωμα έν παρενθέσει μή προςτεθέν εν τή
άναφορ?, ότι ένεπίγραφον μολύβδίνον έλασμα έκομί-
σθη εκ Πειραιώς είς τό Ύπουργεϊον. Καί βεβαίως ει
ναι τό 'έν τούτων. Τό πάχος αυτών είναι πολλω μι-
κρότερον χιλιοστοΰ τοΰ γαλλικού μέτρου.
Μολύβδινα ελάσματα έχοντα όμοιας άράς και κα-
ταθέσεις ευρέθησαν άλλοτε έν τάφοις Αθηνών και
Πειραιώς και έδημοσιεύθησαν έν τω Οησαυρώ τών
ελληνικών επιγραφών ('Αρ. 538, 539, 1034), άλ-
λ" έν αύτοϊς ή άνάγνωιις δεν βαίνει από τά δεξιά προς
τά αριστερά, ώς εν τοϊς προκειμένοις. Και έν τω α-
νωτέρω ύπ' άριθ. 405 δημοαιευθέντι έλάσματι τω έν
τή συλλογή τή έν τω Βαρβακείω μία μόνη λέξις, τό
όνομα Σωσίκλεια, φαίνεται πως γεγραμμένον ούτως.
Ό ημέτερος μάγος έγνωριζε,φαίνεται,άκριβές·ερον τήν
τέχνην, δι1 ης αί άραί καί καταθέσεις δύνανται νά έ-
νεργήσωσι. Διότι είναι γνωστόν, ότι τά ημέτερα γραέ-
δια δοξάζουσιν, ότι αί κατάρα! αυτών τότε μόνον, ώς
λέγομεν, πιάνουσιν, όταν τό άρμόδιον ενδυμά των φο-
ροϋσιν ανάποδα· άλλως ή κατάρα αυτών μένει άτε-
λεςφόρητος. Ίσως κατά τοιαΰτην τινά δόξαν και ό
ημέτερος μάγος εγραψεν ουτω τάς άράς του και άνά-
ποδα τό όνομα Μικίων κάτωθεν έν τω μικροτέρω έ-
λάσματι. Αναμφιβόλως δέ και τά δύο ελάσματα ΰπό
τοΰ αύτου μάγου εγράφησαν, άν καί έν τή τών γραμ-
μάτων στροφή παρατηρείται διαφορά τις έν αύ-
τοις. Καί ταύτην καί τά σφάλματα καί έπανορ-
θώματα τοΰ γράψαντος δεικνύουσιν άκριβώς τά έν
τω πίνακι άπεικάσματα, καί ευχερώς ανακαλύπτον-
ται καί νοούνται.
Ό Φίλων, υπέρ τοΰ όποιου ό μάγος ένεργεϊ κατά
τοΰ Μικίωνος καί τών λοιπών, είναι τών πλουσίων
εκείνων, περι ών ό Πλάτων (Πολιτ. 2. σελ. 364) λέ-
γει, ότι οί άγύρται καί μάντεις πορευόμενοι είς τάς
θύρας αυτών επειθον, «ώς έ'στι παρά σφισι δυναμις
εκ θεών ποριζομένη θυσίαις τε καί έπωόαϊς» καί «έ-
παγωγαϊς τισι καί καταδεσμοις τού; θεούς» πείθουσί
Λσφισιν ΰπηρετεΐν». Διά τή; πρώτης άράς τοΰ μάγο»
ή τοΰ Μικίωνος γλώσσα δεν έδέθη όσον εδει, φαίνε-
ται, καί, ανάγκης γενομένη ςνά δέση καί άλλων τήν
γλώσσαν καί τήν ψυχήν υπέρ τοΰ Φίλωνος, συμπερι-
έλαβεν είς τήν άράν καί πάλιν τον Μικίω^α.
Ό θεός ό υπηρετών τον μάγον είναι ίσως ή Ε-
κάτη, καί ταύτην διατάττει νά κεντήση τήν γλώσ·
σαν τών καταδεομένων, ήτοι νά κόψη αυτήν, ώς λέ-
γομεν σήμερον ή νά έκριζώση, καθώς «κόρας κεν-
τείν» (Εύρ. Έκάβ. 1171), καί τήν γλώσσαν καί τήν
ψυχήν. (όρ. περί τών θεών τών ΰπηρετούντοιν ιΐς τάς
μαγείας καί έν γένει περι μαγείας παρά τοις άρ-
χαίοις Έλλησιν τό έν τω άρχαιολ. λεξικώ τ&ΰ Ραιιΐ7
πολύτιμον άρθρον Μαγεία καί πρβ. Κ. Ρ. Ηβπη. Ο.
ΑΙΙ. § 42, 18.)
Οί έν τοις τάφοις, έν οις ευρίσκονται τά έχοντα
τάς άράς έλάσματα ταΰτα, αναμφιβόλως εχουσι σχε-
σιν τινά μετά τών εν ταϊς άραΐς άναφερομένων, άλλ&
335
σ]χ τάς χείρας και τους πόδας
και τήν γλώσσαν και την ψυ-
35 χην και μή δύναιτο όπερ Φί-
λωνος φθένγεσθαι ρήμα πο-
νηρόν, άλλ' ή γλώσσα αυτής μό-
λυβδος γένοιτο. Και κέντησαν
αυτής τήν γλώσσαν.
Αί ανωτέρω άρ. 106 και 107 άραί είτε καταδέ-
οεις είναι έγκεχαραγμέναι έπί μολύβδινων ελασμά-
των, τα όποϊα άπεικονίσθησαν κατά το φυσικόν μέ-
γεθος αυτών έπί τοΰ πίνακος 49 α και β. Τά έλά-
σματα. υπάρχουσιν έν τη έν τω 'Τπουργείω συλλογή.
νΗσαν δέ ώς χαρτίον είλιγμέία (πρβ. Δίωνα Κάσ-
σων 46, 36), καθώς προ της έπαναστάσεως εδιπλό-
νοντο αί έπιστολαϊ, άλλα τά γράμματα εμενον έν τή
Ιξωθεν επιφάνεια. Έν τη ετέρα επιφάνεια, ό'ση εΐναι
καθαρά, δεν ύπάρχουσι γράμματα. Ό τόπος, όπου τά
ελάσματα ευρέθησαν, ήγνοεϊτο· άλλ: άαα μετά τον
θάνατον τοΰ Πιττάκη άνοιχθέντα άνεγνώσθησαν καί
έγένετο γνωστόν, δτι έν τη συλλογή ύπάρνουσι τοι-
αύτα έλάσματα, ενεφανίσθη ό δ/μαρχος Πειραιώς α-
ναζητών αυτά και λέγων, ότι ευρέθησαν εν τάφοις
Πειραιώς. Και έν τω σχεδίω αναφοράς τοΰ Πιττάκη
προς το Ύπουργεΐον (Μάρτ. 1861 πρ. Γ. Ε. 2838)
υπάρχει σημείωμα έν παρενθέσει μή προςτεθέν εν τή
άναφορ?, ότι ένεπίγραφον μολύβδίνον έλασμα έκομί-
σθη εκ Πειραιώς είς τό Ύπουργεϊον. Καί βεβαίως ει
ναι τό 'έν τούτων. Τό πάχος αυτών είναι πολλω μι-
κρότερον χιλιοστοΰ τοΰ γαλλικού μέτρου.
Μολύβδινα ελάσματα έχοντα όμοιας άράς και κα-
ταθέσεις ευρέθησαν άλλοτε έν τάφοις Αθηνών και
Πειραιώς και έδημοσιεύθησαν έν τω Οησαυρώ τών
ελληνικών επιγραφών ('Αρ. 538, 539, 1034), άλ-
λ" έν αύτοϊς ή άνάγνωιις δεν βαίνει από τά δεξιά προς
τά αριστερά, ώς εν τοϊς προκειμένοις. Και έν τω α-
νωτέρω ύπ' άριθ. 405 δημοαιευθέντι έλάσματι τω έν
τή συλλογή τή έν τω Βαρβακείω μία μόνη λέξις, τό
όνομα Σωσίκλεια, φαίνεται πως γεγραμμένον ούτως.
Ό ημέτερος μάγος έγνωριζε,φαίνεται,άκριβές·ερον τήν
τέχνην, δι1 ης αί άραί καί καταθέσεις δύνανται νά έ-
νεργήσωσι. Διότι είναι γνωστόν, ότι τά ημέτερα γραέ-
δια δοξάζουσιν, ότι αί κατάρα! αυτών τότε μόνον, ώς
λέγομεν, πιάνουσιν, όταν τό άρμόδιον ενδυμά των φο-
ροϋσιν ανάποδα· άλλως ή κατάρα αυτών μένει άτε-
λεςφόρητος. Ίσως κατά τοιαΰτην τινά δόξαν και ό
ημέτερος μάγος εγραψεν ουτω τάς άράς του και άνά-
ποδα τό όνομα Μικίων κάτωθεν έν τω μικροτέρω έ-
λάσματι. Αναμφιβόλως δέ και τά δύο ελάσματα ΰπό
τοΰ αύτου μάγου εγράφησαν, άν καί έν τή τών γραμ-
μάτων στροφή παρατηρείται διαφορά τις έν αύ-
τοις. Καί ταύτην καί τά σφάλματα καί έπανορ-
θώματα τοΰ γράψαντος δεικνύουσιν άκριβώς τά έν
τω πίνακι άπεικάσματα, καί ευχερώς ανακαλύπτον-
ται καί νοούνται.
Ό Φίλων, υπέρ τοΰ όποιου ό μάγος ένεργεϊ κατά
τοΰ Μικίωνος καί τών λοιπών, είναι τών πλουσίων
εκείνων, περι ών ό Πλάτων (Πολιτ. 2. σελ. 364) λέ-
γει, ότι οί άγύρται καί μάντεις πορευόμενοι είς τάς
θύρας αυτών επειθον, «ώς έ'στι παρά σφισι δυναμις
εκ θεών ποριζομένη θυσίαις τε καί έπωόαϊς» καί «έ-
παγωγαϊς τισι καί καταδεσμοις τού; θεούς» πείθουσί
Λσφισιν ΰπηρετεΐν». Διά τή; πρώτης άράς τοΰ μάγο»
ή τοΰ Μικίωνος γλώσσα δεν έδέθη όσον εδει, φαίνε-
ται, καί, ανάγκης γενομένη ςνά δέση καί άλλων τήν
γλώσσαν καί τήν ψυχήν υπέρ τοΰ Φίλωνος, συμπερι-
έλαβεν είς τήν άράν καί πάλιν τον Μικίω^α.
Ό θεός ό υπηρετών τον μάγον είναι ίσως ή Ε-
κάτη, καί ταύτην διατάττει νά κεντήση τήν γλώσ·
σαν τών καταδεομένων, ήτοι νά κόψη αυτήν, ώς λέ-
γομεν σήμερον ή νά έκριζώση, καθώς «κόρας κεν-
τείν» (Εύρ. Έκάβ. 1171), καί τήν γλώσσαν καί τήν
ψυχήν. (όρ. περί τών θεών τών ΰπηρετούντοιν ιΐς τάς
μαγείας καί έν γένει περι μαγείας παρά τοις άρ-
χαίοις Έλλησιν τό έν τω άρχαιολ. λεξικώ τ&ΰ Ραιιΐ7
πολύτιμον άρθρον Μαγεία καί πρβ. Κ. Ρ. Ηβπη. Ο.
ΑΙΙ. § 42, 18.)
Οί έν τοις τάφοις, έν οις ευρίσκονται τά έχοντα
τάς άράς έλάσματα ταΰτα, αναμφιβόλως εχουσι σχε-
σιν τινά μετά τών εν ταϊς άραΐς άναφερομένων, άλλ&