DOI Artikel:
Oikonomos, Georgios P.: Epigraphai ek tēs en Athēnais agoras
DOI Seite / Zitierlink: https://doi.org/10.11588/diglit.13159#0013
ΕΠΙΓΡΑΦΑΙ ΕΚ ΤΗΣ ΕΝ ΑΘΗΝΑΙΣ ΑΓΟΡΑΣ
6
ώς έμμέσως συνάγεται, προ της ενάτης πρυτα-
νείας 1. Δεν μαίνεται δέ τοΟτο τυχαϊον. Προς τού-
τοις και ή άπαρχή τοΟ ελαίου επρόκειτο νά κανο-
νισθώ δι' ίδιου νόμου του Λάμπωνος, ώς έκεΐ λέ-
γεται, έπί της ενάτης πρυτανείας ήτοι ίκανον χρό-
νον προ της συγκομιδής του ελαιοκάρπου. Πρβλ.
κα'ι ό'σα λέγονται κατωτέρω εις στ. 13-14 περί
της δεκάτης πρυτανείας.
Έν στ. 3 συνεπλήρωσα Διονύσου, περιττόν δέ
είναι νά παρατηρήσω δτι δεν πρόκειται ένταΰθα περί
της τή ύστεραία των Πανδίων (15ΐ; Έλαφηβολιώ-
νος] εκκλησίας έν τω διονυσ. θεάτρω , καθ' δσον
ούδέ όλως περί εκκλησίας του δήμου άλλα περί
έδρας των νομοθετών 2. Ώς προς την τη ύστεραία
τών Πανδίων έκκλησίαν 3 παρατηρώ δτι το χωρίον
του Αίσνίνου II 61 (του έτους 343 π. Χ.) « Πα-
ρανάγνωθι δή μοι κα'ι το του Δημοσθένους ψήφι-
σμα, έν ω κελεύει τους πρυτάνεις μετά τά Διο-
νύσια τά έν άστει και την έν Διονύσου έκκλη-
σίαν προγράψαι δύο έκκλησίας, την μεν τη ογδόη
έπί δέκα, την δέ τη ένάτη επί δέκα» δεν διδά-
σκει, ώς νομίζει ό \νί11ιβ1πι, \]χ]ζ. άΐ'&πι. Αα£ί·
218, δτι ή έν Διονύσου ρητή έκκλησία έγίνετο τή
17ΐΙ Έλαφηβολιώνος, άλλ' άπλώς, πάντοτε δέ εμ-
μέσως, δτι προ της 18ις και μετά τά Διονύσια, ων
την τελευταίαν ήμέραν άπετέλουν τά Πάνδια ήτοι
ή 14 ή 13 Έλαφ. (Μοπιιηδθη Γβδίβ 433) Και
άν δ Αισχίνης μηδεμίαν έποιεϊτο μνείαν της έν
Διονύσου έκκλησίας, ό δέ παρά Δημοσθένει XXI $ 9
φερόμενος νόμος ήθελε θεωρηθή ανάξιος προσοχής
ώς προς την ήμέραν της έκκλησίας 4, και τότε τά
1 Πρβλ. ΖϊβΚθη 1,08 σ. 21 σημ. 9.
2 Αλλά και άλλως έν ουδεμία τών ένδε/ομίνων τάξεων τη; πρυ-
τανείας ή «μία και εικοστή» ήμέρα συμπίπτει τη 15η 'Ελαφηβολιώ-
νος, άλλ' εάν μέν είναι πέμπτη η πρυτανεία ή 12η ήμέρα αύτής θά
αντίστοιχη τη 17η Ποσειδεώνος, έάν δέ έβδομη τη 28η ΆνΟεστηρι-
ώνος, έάν δε τέλο; δεκάτη τη 18η Σκιροφοριώνος, του έτους δντος
κοινού (Αά. δοΗιτπάΙ, Ηβικί&υοίι άβΓ §πθο1ι. 01ΐΓοηο1ο§ίθ
785), της δέ διαρκείας εκάστη; πρυτανείας λογισμένης χατά τό δί-
δαγμα τοϋ Αριστοτέλους έν Άθην. Πολιτ. 43.
8 "Ιδ. Βιιβοΐί, ϋίβ §ΓΪβο1ι. 8ΐ3&ί83ΐίβΓΐϋπιβΓ2 258 Αηπι.
Γίλβερτ-Πολίτου'Εγχειρ. άρ/αιολ. δημοσ. βίου τών" Ελλήνων σ.358.
&πιγραφας εις αυτήν αναφερόμενα; παρα
άβΓ §Γ. Ερϊ§Γ. II 655. 658. Τιμητικά ψηφίσματα κα'ι παρά Η.
ΡΓβηοοίΙθ, ϋβ 13 1β§Ϊ8ΐ3ΐϊοη 3ίΗβπΐβηηθ βιιγ 1β8 άίβΐίη-
οΐίοηδ 1ιοηοπϊϊηιΐθ8 12 έξ.
4 Ό Δημοσθένης έρμηνεύων αυτόθι τόν νόμον λέγει άπλώς' ποιεΐν
τήν έκκλησίαν εν Διονύσου μετά τά Πάνδια.
άττ. ψηφίσματα II 173 και βυρρί. 17313 καϊ 18ο15
(τοΟ έτους 322/1 π. Χ.) γενόμενα έν έκκλησία ε\ν
Διονύσου] μηνός Έλαφηβολιώνος ένάτη έπί δέκα,
δεν πείθομαι δτι έγένοντο έν τή εκ τών προτέρων
ώρισμένη έκκλησία εκείνη, καθ' δσον αύτΌ το γε-
γονός, δτι δύο έκκλησίαι έδει νά προγραφώσιν εις
τήν 18Γ'ν και τήν 19^ Έλαφηβ., καθίστα νομίζω
έμφανέστατον δτι αί ήμέραι έκεΐναι, τούλάχιστον
έν τοις περί τον Αίσχίνην χρόνοις, δέν ήσαν ΰπ'
άλλης τακτής έκκλησίας κατειλημμέναι. Παρά
ταΟτα ούδέν άλλο χωρεί εις τό προκείμενον ζή-
τημα., ή νά δεχθώμεν δτι ήδη μεσουντος του 4 ου
αιώνος π. Χ. έκτος της τή ύστεραία τών Πανδίων
συνερχομένης έκκλησίας και άλλα! τοιαυται συνε-
κροτοΟντο «έν Διονύσου », δπερ ίερον έν τοις με-
τέπειτα χρόνοις κατέστη ό συνήθης εκκλησιαστικός
τόπος. Άλλως οφείλομεν νά θεωρήσωμεν τον πα-
λαιόν έκεϊνον νόμον τροποποιηθέντα έν ύστέροις
χράνοις, ούτως ώστε ή ήμέρα της έκκλησίας νά
μή είναι ρητώς ώρισμένη, άλλά νά λαμβάνηται
έλευθέρως μεταξύ τών προσεχέστερων εις τήν έορ-
τήν τών Διονυσίων. Τοιαύτην δέ τινα λύσιν όοείλει
νά δε/θή κα'ι δ ΡΊ'βηοοίίβ ενθ'άν., δστις ψηφί-
σματα γενόμενα έν Διονύσου Έλαφηβολιώνος δε-
κάτη ύστερα (=21) ήτοι 10. II 307 βυρρί. 3075
(τοΟ 290 περίπου π. Χ.) τίθησι « ά&πδ Γ&δδΘΐιι-
1)1θθ θ[ΐιϊ βπϊί Ιά ΐθίβ » άνευ τινός ιδίας δικαιολο-
γίας. Νεωστ'ι διά τίνος υπολογισμού ό Ια. Ρδοΐιοΐ'
έν ΒβιΊΐηβΓ ρΐιίΐοΐ. λΥοοΙίΘηΒοΙίΓ.ΙΘΙΟ στήλ. 253
συμπληροΐ έν 10. II 280 έπί δέϊκα-Έκ-
εοοομηι
κλησί[α έν Διονύσου], έκφράζει δέ τήν προτίμησιν
αύτοΟ διά τήν δεκάτην ένάτην, άλλ' ούχί μετ' ισχυ-
ρού λόγου.— Παράδειγμα έκκλησίας έν ΔΓιονύσου]
κατά μήνα Άνϋεστηριώνα του έτους 342/1 ανα-
φέρω τό έν 10. II δυρρί. Ιοί13. — Έν παρόδω πα-
ρατηρώ δ'τι ή έν τω ψηφίσματι του Εύηγόρου, Δη-
μοσθ. XXI σ. 518, άναφερομένη έκκλησία έν Διο-
νύσου είναι ή αύτή κα'ι ή της ύστερ. τών Πανδίων
(Ι,ΐρδίαδ, Αίί. Κβοΐι.1 υηά ΚβοΙιΙδνθί'ί&ΙΐΓβη I
216 Αηπι.129).
Τό διάστημα άναπληροΐ ώσαύτως ή λ. Πειραιεϊ.
Άλλ' έπειδή αί έν Πειραιεϊ συνερχόμεναι έκκλη-
σίαι, προς άς κα'ι ή νομοθετική αύτη σύνοδος δύ-
ναται νά παρεξετασθή, περί θέματα ώρισμένης φύ-
6
ώς έμμέσως συνάγεται, προ της ενάτης πρυτα-
νείας 1. Δεν μαίνεται δέ τοΟτο τυχαϊον. Προς τού-
τοις και ή άπαρχή τοΟ ελαίου επρόκειτο νά κανο-
νισθώ δι' ίδιου νόμου του Λάμπωνος, ώς έκεΐ λέ-
γεται, έπί της ενάτης πρυτανείας ήτοι ίκανον χρό-
νον προ της συγκομιδής του ελαιοκάρπου. Πρβλ.
κα'ι ό'σα λέγονται κατωτέρω εις στ. 13-14 περί
της δεκάτης πρυτανείας.
Έν στ. 3 συνεπλήρωσα Διονύσου, περιττόν δέ
είναι νά παρατηρήσω δτι δεν πρόκειται ένταΰθα περί
της τή ύστεραία των Πανδίων (15ΐ; Έλαφηβολιώ-
νος] εκκλησίας έν τω διονυσ. θεάτρω , καθ' δσον
ούδέ όλως περί εκκλησίας του δήμου άλλα περί
έδρας των νομοθετών 2. Ώς προς την τη ύστεραία
τών Πανδίων έκκλησίαν 3 παρατηρώ δτι το χωρίον
του Αίσνίνου II 61 (του έτους 343 π. Χ.) « Πα-
ρανάγνωθι δή μοι κα'ι το του Δημοσθένους ψήφι-
σμα, έν ω κελεύει τους πρυτάνεις μετά τά Διο-
νύσια τά έν άστει και την έν Διονύσου έκκλη-
σίαν προγράψαι δύο έκκλησίας, την μεν τη ογδόη
έπί δέκα, την δέ τη ένάτη επί δέκα» δεν διδά-
σκει, ώς νομίζει ό \νί11ιβ1πι, \]χ]ζ. άΐ'&πι. Αα£ί·
218, δτι ή έν Διονύσου ρητή έκκλησία έγίνετο τή
17ΐΙ Έλαφηβολιώνος, άλλ' άπλώς, πάντοτε δέ εμ-
μέσως, δτι προ της 18ις και μετά τά Διονύσια, ων
την τελευταίαν ήμέραν άπετέλουν τά Πάνδια ήτοι
ή 14 ή 13 Έλαφ. (Μοπιιηδθη Γβδίβ 433) Και
άν δ Αισχίνης μηδεμίαν έποιεϊτο μνείαν της έν
Διονύσου έκκλησίας, ό δέ παρά Δημοσθένει XXI $ 9
φερόμενος νόμος ήθελε θεωρηθή ανάξιος προσοχής
ώς προς την ήμέραν της έκκλησίας 4, και τότε τά
1 Πρβλ. ΖϊβΚθη 1,08 σ. 21 σημ. 9.
2 Αλλά και άλλως έν ουδεμία τών ένδε/ομίνων τάξεων τη; πρυ-
τανείας ή «μία και εικοστή» ήμέρα συμπίπτει τη 15η 'Ελαφηβολιώ-
νος, άλλ' εάν μέν είναι πέμπτη η πρυτανεία ή 12η ήμέρα αύτής θά
αντίστοιχη τη 17η Ποσειδεώνος, έάν δέ έβδομη τη 28η ΆνΟεστηρι-
ώνος, έάν δε τέλο; δεκάτη τη 18η Σκιροφοριώνος, του έτους δντος
κοινού (Αά. δοΗιτπάΙ, Ηβικί&υοίι άβΓ §πθο1ι. 01ΐΓοηο1ο§ίθ
785), της δέ διαρκείας εκάστη; πρυτανείας λογισμένης χατά τό δί-
δαγμα τοϋ Αριστοτέλους έν Άθην. Πολιτ. 43.
8 "Ιδ. Βιιβοΐί, ϋίβ §ΓΪβο1ι. 8ΐ3&ί83ΐίβΓΐϋπιβΓ2 258 Αηπι.
Γίλβερτ-Πολίτου'Εγχειρ. άρ/αιολ. δημοσ. βίου τών" Ελλήνων σ.358.
&πιγραφας εις αυτήν αναφερόμενα; παρα
άβΓ §Γ. Ερϊ§Γ. II 655. 658. Τιμητικά ψηφίσματα κα'ι παρά Η.
ΡΓβηοοίΙθ, ϋβ 13 1β§Ϊ8ΐ3ΐϊοη 3ίΗβπΐβηηθ βιιγ 1β8 άίβΐίη-
οΐίοηδ 1ιοηοπϊϊηιΐθ8 12 έξ.
4 Ό Δημοσθένης έρμηνεύων αυτόθι τόν νόμον λέγει άπλώς' ποιεΐν
τήν έκκλησίαν εν Διονύσου μετά τά Πάνδια.
άττ. ψηφίσματα II 173 και βυρρί. 17313 καϊ 18ο15
(τοΟ έτους 322/1 π. Χ.) γενόμενα έν έκκλησία ε\ν
Διονύσου] μηνός Έλαφηβολιώνος ένάτη έπί δέκα,
δεν πείθομαι δτι έγένοντο έν τή εκ τών προτέρων
ώρισμένη έκκλησία εκείνη, καθ' δσον αύτΌ το γε-
γονός, δτι δύο έκκλησίαι έδει νά προγραφώσιν εις
τήν 18Γ'ν και τήν 19^ Έλαφηβ., καθίστα νομίζω
έμφανέστατον δτι αί ήμέραι έκεΐναι, τούλάχιστον
έν τοις περί τον Αίσχίνην χρόνοις, δέν ήσαν ΰπ'
άλλης τακτής έκκλησίας κατειλημμέναι. Παρά
ταΟτα ούδέν άλλο χωρεί εις τό προκείμενον ζή-
τημα., ή νά δεχθώμεν δτι ήδη μεσουντος του 4 ου
αιώνος π. Χ. έκτος της τή ύστεραία τών Πανδίων
συνερχομένης έκκλησίας και άλλα! τοιαυται συνε-
κροτοΟντο «έν Διονύσου », δπερ ίερον έν τοις με-
τέπειτα χρόνοις κατέστη ό συνήθης εκκλησιαστικός
τόπος. Άλλως οφείλομεν νά θεωρήσωμεν τον πα-
λαιόν έκεϊνον νόμον τροποποιηθέντα έν ύστέροις
χράνοις, ούτως ώστε ή ήμέρα της έκκλησίας νά
μή είναι ρητώς ώρισμένη, άλλά νά λαμβάνηται
έλευθέρως μεταξύ τών προσεχέστερων εις τήν έορ-
τήν τών Διονυσίων. Τοιαύτην δέ τινα λύσιν όοείλει
νά δε/θή κα'ι δ ΡΊ'βηοοίίβ ενθ'άν., δστις ψηφί-
σματα γενόμενα έν Διονύσου Έλαφηβολιώνος δε-
κάτη ύστερα (=21) ήτοι 10. II 307 βυρρί. 3075
(τοΟ 290 περίπου π. Χ.) τίθησι « ά&πδ Γ&δδΘΐιι-
1)1θθ θ[ΐιϊ βπϊί Ιά ΐθίβ » άνευ τινός ιδίας δικαιολο-
γίας. Νεωστ'ι διά τίνος υπολογισμού ό Ια. Ρδοΐιοΐ'
έν ΒβιΊΐηβΓ ρΐιίΐοΐ. λΥοοΙίΘηΒοΙίΓ.ΙΘΙΟ στήλ. 253
συμπληροΐ έν 10. II 280 έπί δέϊκα-Έκ-
εοοομηι
κλησί[α έν Διονύσου], έκφράζει δέ τήν προτίμησιν
αύτοΟ διά τήν δεκάτην ένάτην, άλλ' ούχί μετ' ισχυ-
ρού λόγου.— Παράδειγμα έκκλησίας έν ΔΓιονύσου]
κατά μήνα Άνϋεστηριώνα του έτους 342/1 ανα-
φέρω τό έν 10. II δυρρί. Ιοί13. — Έν παρόδω πα-
ρατηρώ δ'τι ή έν τω ψηφίσματι του Εύηγόρου, Δη-
μοσθ. XXI σ. 518, άναφερομένη έκκλησία έν Διο-
νύσου είναι ή αύτή κα'ι ή της ύστερ. τών Πανδίων
(Ι,ΐρδίαδ, Αίί. Κβοΐι.1 υηά ΚβοΙιΙδνθί'ί&ΙΐΓβη I
216 Αηπι.129).
Τό διάστημα άναπληροΐ ώσαύτως ή λ. Πειραιεϊ.
Άλλ' έπειδή αί έν Πειραιεϊ συνερχόμεναι έκκλη-
σίαι, προς άς κα'ι ή νομοθετική αύτη σύνοδος δύ-
ναται νά παρεξετασθή, περί θέματα ώρισμένης φύ-