DOI Artikel:
Brueckner, Alfred: Kerameikou anaskaphai
DOI Seite / Zitierlink: https://doi.org/10.11588/diglit.13159#0071
121
Κεραμεικοϋ άναοκαψαί· υπό Α. Βηιββ/οηβν.
122
ρανόν. Είναι ή αύτη τέχνη, ήτις έν τω άγάλματι
της Νιόβης παρέστησεν εν ταύτώ τό τε κράτος των
ούρανιώνων και το έπίγειον πάθος.
Α). Τό έσωτερικόν τον περιβόλου.
Ή ανασκαφή ήμών είσέδυσε και έν τω έσωτε-
ρικώ του περιβόλου μ,έχρι τοΟ παρθένου εδάφους.
Δια τούτου άφ' ένός μεν άπεκαλύφθησαν αί όπί-
σθιαι πλευραί των θεμελίων των μνημείων, ώς
εμφαίνεται έκ της εΐκ. 12, ένθα συγχρόνως δια
της άγροίκου όψεως τών οπισθίων πλευρών των
μνημείων καταφαίνεται 'ζωηρώς και ή μονομέρεια
της νεκροταφειακής ταύτης τέχνης, ήτις στρέφει
τά νώτα προς τον τόπον της ταφής, ίνα επίδειξη
τα έ'ργα αύτής προς τό μέρος τής όδου.
Τά θεμέλια παρουσιά'ζουσι πολύ διάφορον έξερ-
γασίαν σχετιζομένην προς την διαδοχικήν άνέγερσιν
τών καθ' έκαστον μνημείων. Βαθύτατα και επιμε-
λέστατα είναι τεθεμελιωμένη ή ύψηλή στήλη. Ύπό
τήν έκ δύο βαθμίδων βάσιν αύτής, πεποιημένην έκ
σκληρού άσβεστολίθου. ής δε έξεΐχε τής γης μόνον
ή ανωτέρα βαθμίς, δύναται τις να παρακολουθήση
εξ σειράς μαλακού λίθου Μουνυ/ίας, ύψους έκά-
στην 0'40. *Αν ή εκτη είναι και ή τελευταία, δεν
ήτο δυνατόν νά έξακριβώσωμεν δια τήν στενότητα
τού μεταξύ αύτής καϊ τής όπισθεν εύρισκομένης
σαρκοφάγου χώρου. Κατά ταύτα βάσις και θεμέ-
λιον όμοΰ έμέτρουν 3'20 έπί πλέον' έπίσης βαθύ
άλλ' ούχϊ και μετά τής αύτής επιμελείας είργα-
σμένον είναι το θεμέλιον τού άναγλύφου τής Κο-
ραλλιού. Συνίσταται δέ τούτο έκ μικρολίθου τεί-
χους ύψους 1*82 υπεράνω τού όποιου κείνται δύο
σειραί έκ κροκαλοπαγοΰς άμυγδαλολίθου ύψ. 0'80
καί έπ' αύτών ή έκ πειραϊκού λίθου βάσις. Έν αν-
τιθέσει προς τούτο ό παρ' αύτο ακραίος ναΐσκος
ίσταται έπί τοίχου έκ μικρών άξεστων λίθων ύψ.
1Ί0 καί δύο σειρών ασβεστόλιθου ύψ. 0"70, έν ω
ό να'ίσκοςτοΰ Αγάθωνος έχει ύπό τήν ύψ. 0'30 βά-
σιν αύτού μόνον τοΐχον έκ μεγάλοον άξεστων λίθων
ύψ. ϋ'44. Έκ τών θεμελίων τού πέμπτου κατά
σειράν μνημείου, έν τή αριστερά άκρα τής εικό-
νος, ούδέν σώζεται, διότι οί ογκόλιθοι παρά τον
ναίσκον τού Αγάθωνος μετηνέχθησαν ύφ' ήμών
έκεΐσε προς στερέωσιν αύτού, τούτο δέ δέν πρέπει
V* παραπλανήση τινά ώς προς τήν ύπαρξιν μνη-
μείου κατά τήν θέσιν ταύτην καί έν τή σχετίσει
τής πλακός έν Επθά. &. Επά. σ. 69 είκ. 40, διότι
αύτη είναι τόσον χθαμαλή (0Ό82) ή δέ θεμελί-
ωσις άλλων μικροτέρων, βραδύτερον προστεθέντων
μνημείων καί άλλως έν τψ νεκροταοείω τόσον άβα-
θης— πρβλ. τήν στήλην τού Κλειδήμου αύτόθι
σ. 105 είκ. 66 — ώστε δέν είναι άνάγκη νά προϋ-
ποθέσωμεν ένταύθα βαθυτέραν τήν θεμελίωσιν.
Ο όπισθεν εύρισκόμενος περίβολος — πρβλ. το
σχέδιον τού δίηιοΐί έν πίν. 3 — ορίζεται προς Ν.
ύπό τείχους, όπερ κατ'έμήν γνώμην στηριζομένην
έπί προηγουμένων έρευνών έκτίσθη προτού ακόμη
κατασκευασθώσι τά άνδηρα ύπό τού κοινοΰ ή βιά-
σου , όστις διέταξεν άπαντα τον χώρον τούτον
(ΡπβάΙιοί ίίπι Επά&ηοδ σ. 36. 41). Τό τεμάχιον
τών Ήρακλεωτών χωρίζεται άπό μέν τού περιβό-
λου I δια τείχους μήκους 3 05, άπό δέ τού III
δια τείχους μήκ. 5Ό0, τείχη, άτινα προϋποθέ-
τουσι τάς διαστάσεις τής εύρυνθείσης προόψεως
(Π 2) καί ανάγονται μόνον εις τήν διασκευήν. Ό
άρχήθεν πλάτος 6"91, έπειτα δέ 8Ό0 έχων περί-
βολος είχε βάθος προς άνατολάς μέν 5'35 προς
δυσμάς δέ 6 00.
Έν τω χώρω τούτω εί/εν έκσκαφή ή γή προ
τής άνασκαφής ήμών μέχρι τών βάθρων τών μνη-
μείων (μέχρι περίπου -(- 3'80). Προς τούτο δέ
άφϊ)ρέθη εκείθεν κατά τάς προηγουμένας άνασκα-
φάς όγκος γής 6 περίπου μέτρων (πρβλ. Επβά-
Ιιοί Άτη Επά&ηοδ σ. 29).Ότι δέ έκεΐ έδει νά άνα-
μένη τις πλείονα στρώματα τάφων, έξάγεται έκ
τών έκθέσεων τού Ρουσοπούλου περί τών έν τοις
παρακειμένοις περιβόλοις III καί ΙΧ-ΧΙ εύρημά-
των.Έν τω βάθει, όπερ έξηρευνήθη ύφ'ήμών, εύ-
ρέθησαν άλλα δύο στρώματα τάφων, ών τό μέν άνώ-
τερον είναι μακεδονικών χρόνων, τό δέ κατώτερον
είναι τό τής οικογενείας τώνΉρακλεωτών.'Αρχαιο-
τέρας έποχής ίχνη έλλείπουσιν ένταύθα έντελώς'
έν ώ οέ αί έργασίαι ήμών διδάσκουσιν ότι πλησιέ-
στερον τού περί τήν Άγ. Τριάδα χώρου καί έπί τού
προς Α. τής παρόδου λόφου, ένθα τά μνημεία τής
Παμφίλης καί τής Δημητρίας, ήδη έν τή άρχαϊκή
εποχή έχρησιμοποιήθη περισσότερον ό τόπος προς
ταφήν, κυροΰται ή εικασία ότι ό προς δυσμάς τής
παρόδου καί προς νότον τής κυρίας όδοΰ χώρος
Κεραμεικοϋ άναοκαψαί· υπό Α. Βηιββ/οηβν.
122
ρανόν. Είναι ή αύτη τέχνη, ήτις έν τω άγάλματι
της Νιόβης παρέστησεν εν ταύτώ τό τε κράτος των
ούρανιώνων και το έπίγειον πάθος.
Α). Τό έσωτερικόν τον περιβόλου.
Ή ανασκαφή ήμών είσέδυσε και έν τω έσωτε-
ρικώ του περιβόλου μ,έχρι τοΟ παρθένου εδάφους.
Δια τούτου άφ' ένός μεν άπεκαλύφθησαν αί όπί-
σθιαι πλευραί των θεμελίων των μνημείων, ώς
εμφαίνεται έκ της εΐκ. 12, ένθα συγχρόνως δια
της άγροίκου όψεως τών οπισθίων πλευρών των
μνημείων καταφαίνεται 'ζωηρώς και ή μονομέρεια
της νεκροταφειακής ταύτης τέχνης, ήτις στρέφει
τά νώτα προς τον τόπον της ταφής, ίνα επίδειξη
τα έ'ργα αύτής προς τό μέρος τής όδου.
Τά θεμέλια παρουσιά'ζουσι πολύ διάφορον έξερ-
γασίαν σχετιζομένην προς την διαδοχικήν άνέγερσιν
τών καθ' έκαστον μνημείων. Βαθύτατα και επιμε-
λέστατα είναι τεθεμελιωμένη ή ύψηλή στήλη. Ύπό
τήν έκ δύο βαθμίδων βάσιν αύτής, πεποιημένην έκ
σκληρού άσβεστολίθου. ής δε έξεΐχε τής γης μόνον
ή ανωτέρα βαθμίς, δύναται τις να παρακολουθήση
εξ σειράς μαλακού λίθου Μουνυ/ίας, ύψους έκά-
στην 0'40. *Αν ή εκτη είναι και ή τελευταία, δεν
ήτο δυνατόν νά έξακριβώσωμεν δια τήν στενότητα
τού μεταξύ αύτής καϊ τής όπισθεν εύρισκομένης
σαρκοφάγου χώρου. Κατά ταύτα βάσις και θεμέ-
λιον όμοΰ έμέτρουν 3'20 έπί πλέον' έπίσης βαθύ
άλλ' ούχϊ και μετά τής αύτής επιμελείας είργα-
σμένον είναι το θεμέλιον τού άναγλύφου τής Κο-
ραλλιού. Συνίσταται δέ τούτο έκ μικρολίθου τεί-
χους ύψους 1*82 υπεράνω τού όποιου κείνται δύο
σειραί έκ κροκαλοπαγοΰς άμυγδαλολίθου ύψ. 0'80
καί έπ' αύτών ή έκ πειραϊκού λίθου βάσις. Έν αν-
τιθέσει προς τούτο ό παρ' αύτο ακραίος ναΐσκος
ίσταται έπί τοίχου έκ μικρών άξεστων λίθων ύψ.
1Ί0 καί δύο σειρών ασβεστόλιθου ύψ. 0"70, έν ω
ό να'ίσκοςτοΰ Αγάθωνος έχει ύπό τήν ύψ. 0'30 βά-
σιν αύτού μόνον τοΐχον έκ μεγάλοον άξεστων λίθων
ύψ. ϋ'44. Έκ τών θεμελίων τού πέμπτου κατά
σειράν μνημείου, έν τή αριστερά άκρα τής εικό-
νος, ούδέν σώζεται, διότι οί ογκόλιθοι παρά τον
ναίσκον τού Αγάθωνος μετηνέχθησαν ύφ' ήμών
έκεΐσε προς στερέωσιν αύτού, τούτο δέ δέν πρέπει
V* παραπλανήση τινά ώς προς τήν ύπαρξιν μνη-
μείου κατά τήν θέσιν ταύτην καί έν τή σχετίσει
τής πλακός έν Επθά. &. Επά. σ. 69 είκ. 40, διότι
αύτη είναι τόσον χθαμαλή (0Ό82) ή δέ θεμελί-
ωσις άλλων μικροτέρων, βραδύτερον προστεθέντων
μνημείων καί άλλως έν τψ νεκροταοείω τόσον άβα-
θης— πρβλ. τήν στήλην τού Κλειδήμου αύτόθι
σ. 105 είκ. 66 — ώστε δέν είναι άνάγκη νά προϋ-
ποθέσωμεν ένταύθα βαθυτέραν τήν θεμελίωσιν.
Ο όπισθεν εύρισκόμενος περίβολος — πρβλ. το
σχέδιον τού δίηιοΐί έν πίν. 3 — ορίζεται προς Ν.
ύπό τείχους, όπερ κατ'έμήν γνώμην στηριζομένην
έπί προηγουμένων έρευνών έκτίσθη προτού ακόμη
κατασκευασθώσι τά άνδηρα ύπό τού κοινοΰ ή βιά-
σου , όστις διέταξεν άπαντα τον χώρον τούτον
(ΡπβάΙιοί ίίπι Επά&ηοδ σ. 36. 41). Τό τεμάχιον
τών Ήρακλεωτών χωρίζεται άπό μέν τού περιβό-
λου I δια τείχους μήκους 3 05, άπό δέ τού III
δια τείχους μήκ. 5Ό0, τείχη, άτινα προϋποθέ-
τουσι τάς διαστάσεις τής εύρυνθείσης προόψεως
(Π 2) καί ανάγονται μόνον εις τήν διασκευήν. Ό
άρχήθεν πλάτος 6"91, έπειτα δέ 8Ό0 έχων περί-
βολος είχε βάθος προς άνατολάς μέν 5'35 προς
δυσμάς δέ 6 00.
Έν τω χώρω τούτω εί/εν έκσκαφή ή γή προ
τής άνασκαφής ήμών μέχρι τών βάθρων τών μνη-
μείων (μέχρι περίπου -(- 3'80). Προς τούτο δέ
άφϊ)ρέθη εκείθεν κατά τάς προηγουμένας άνασκα-
φάς όγκος γής 6 περίπου μέτρων (πρβλ. Επβά-
Ιιοί Άτη Επά&ηοδ σ. 29).Ότι δέ έκεΐ έδει νά άνα-
μένη τις πλείονα στρώματα τάφων, έξάγεται έκ
τών έκθέσεων τού Ρουσοπούλου περί τών έν τοις
παρακειμένοις περιβόλοις III καί ΙΧ-ΧΙ εύρημά-
των.Έν τω βάθει, όπερ έξηρευνήθη ύφ'ήμών, εύ-
ρέθησαν άλλα δύο στρώματα τάφων, ών τό μέν άνώ-
τερον είναι μακεδονικών χρόνων, τό δέ κατώτερον
είναι τό τής οικογενείας τώνΉρακλεωτών.'Αρχαιο-
τέρας έποχής ίχνη έλλείπουσιν ένταύθα έντελώς'
έν ώ οέ αί έργασίαι ήμών διδάσκουσιν ότι πλησιέ-
στερον τού περί τήν Άγ. Τριάδα χώρου καί έπί τού
προς Α. τής παρόδου λόφου, ένθα τά μνημεία τής
Παμφίλης καί τής Δημητρίας, ήδη έν τή άρχαϊκή
εποχή έχρησιμοποιήθη περισσότερον ό τόπος προς
ταφήν, κυροΰται ή εικασία ότι ό προς δυσμάς τής
παρόδου καί προς νότον τής κυρίας όδοΰ χώρος