DOI Artikel:
Keramopulos, Antōnios D.: Delphikē latypē
DOI Artikel:Staēs, Balerios N.: Anankaia Prosthēkē
DOI Seite / Zitierlink: https://doi.org/10.11588/diglit.13159#0097
173
Αναγκαία προσΰήκη' υπό Β. Στάη.
174
ώς μανθάνομεν και έκ του Πλουτάρχου \ το ιερόν
της Γης εκείτο εξω προς Ν τοΰ ναοΰ, έννοοΰμεν,
ότι « το σκέλος το ποτί το τας Γας ίερον » είνε το Ν
σκέλος και δτι πρόκειται περί της εξω πλευράς
αύτοΰ. "Οθεν το προς τω Ποσειδωνίω έτερον μα-
κρόν σκέλος είνε το Β σκέλος τοΟ ναοΟ.'Αλλ' ΰπάρ-
χουσιν άξιοπαρατήρητοί τίνες λεπτομέρειαι και
ακριβολογία ι, δι' ών ορίζει ή επιγραφή την εξω
οψιν τοΟ Β τούτου σκέλους. Πρώτον λέγει, δ'τι το
σκέλος τοΰτο κείται δχι «ποτ το Ποτειδάνιον»
(= προς το μέρος ενθα κείται το Ποσειδώνιον εξω
του ναοΰ), αλλά «ποτ τω Ποτειδανίω » (= πλη-
σίον τοΟ Ποσειδωνίου). Ή έ'κφρασις αύτη καθ' αυ-
τήν δεν ορίζει ήμΐν τοις νΟν άν το Ποσειδώνιον
εκείτο εξω του ναοΰ ή έσω. "Αν δέ εμενεν ούτω
άνευ άλλου τινός άκριβεστέρ.ου προσδιορισμοί), θα
κατέλειπεν άμφίβολον, τίνα δψιν τοΰ σκέλους δίδεί
εϊς παραξοήν' άν δέ ύποτεθή' ό'τι τό Ποσειδώνιον
εκείτο εντός τοΟ ναοΟ, θά έξηγεϊτο αναμφισβητή-
τως ΰπό των τότε συγχρόνων, ό'τι πρόκειται περϊ
της εσωτερικής δψεως του σκέλους' τουναντίον δέ
άν ύποτεθή ό'τι το Ποσειδώνιον εκείτο έκτος του
σηκοΟ του ναοΟ, θα συνήγον οί τότε σύγχρονοι δτι
ένταυθα πρόκειται περί τής εξωτερικής όψεως τοΰ
σκέλους. "Οθεν ή επιγραφή προσθέτει εις δήλωσιν
τής εξωτερικής δψεως το « εξωΰεν ». Ό προσδιο-
1 Πλουτ. Ήθ. 402° «περιελθόντες ούν επί των μεσημβρινών καΟε-
ζόμεθα χρηπίδων ;τοΰ νεώ προς τό της Γης ιερόν τό θ' ΰδωρ . . .
αποβλέποντες».
ρισμος ό'μως ούτος κατά τάνωτέρω ήτο αναγκαίος
διά τους τότε συγχρόνους, μόνον άν τό Ποσειδώνιον
εκείτο εντός του ναοΟ.'Αλλ'ή επιγραφή προσθέτει
και έτερον προσδιορισμον ορίζουσα τό σκέλος ώς
τό « μακρόν ».Ό ορισμός ούτος θά ήτο αναγκαίος,
μόνον άν πλησίον του εν τω ναω κειμένου Ποσει-
δωνίου ύπήρχον δύο σκέλη, ών τό εν μακρόν τό
δέ έτερον βραχύ, ήτοι άν τό Ποσειδώνιον εκείτο
πλησίον μιας των γωνιών (ΒΔ ή ΒΑ), άς σχημα-
τίζει τό βόρειον μακρόν σκέλος μετ-/ των στενών
πλευρών τοΟ ναοΰ. Επειδή δέ τό Δ μέρος τ°0 ση-
κοΰ ήτο πιθανώτατα κεχωρισμένον άπό τοΟ λοιποΰ
σηκοΰ άποτελοΟν τό άδυτον του Απόλλωνος, ώστε
εσχηματίζοντο δύο ορθα'ι γωνίαι έκ τής συμβολής
του Β μακρού* σκέλους και των δύο βραχέων σκε-
λών (το μεν τοΟ οπισθόδομου το δέ του χωρίσμα-
τος του αδύτου), και έπειδή ό Παυσανίας (Γ 24, 4)
είδε τον βωμόν τοϋ' Ποσειδώνος άμα εΐσελθών εις
τον σηκόν τοΰ ναου τοΟ Απόλλωνος, συμπεραίνο-
μεν, ότι ό βωμός ούτος εκείτο ένδον της ΒΑ γω-
νίας τον σηκοϋ και δτι τοΰτο ήτο τό εν Δελφοΐς
Ποσειδώνιον. Άν τοΰτο έσχηματίζετο άπλώς μό-
νον έκ τοΟ είρημένου βωμού ή άν ϋπήρχεν αυτόθι
και ναίσκος τις (δβάϊοιιίει), οίος έστέγαζε πιθανώς
το διιπετές ξόανον τής 'Αθηνας έν τω Έρεχθείω
των Αθηνών και άλλα αγάλματα λατρευτικά άλ-
λαχοΰ, είνε άγνωστον.
Έν Δελοοϊς.
Αντώνιος Δ, Κεραμόπουλλος.
ΑΝΑΓΚΑΙΑ ΠΡΟΣΘΗΚΗ
Τό έν τή 'Αρχ.Έφημερίδι (1909 τεΟχ. Δ' σελ.
247) παρ' ημών δημοσιευθέν ένεπίγραφον μέγα βά-
θρον, ιδρυθέν εσχάτως έν τω 'Κθν. Μουσείω και
φωτιζόμενον έπαρκέστερον ή έν ή πράτερον τοΰτο
εκείτο θέσει, κατέδειξεν ότι έν τω τελευταίου στίχω
ή μεταγραφή ήμών δεν ήτο άκριβής, και ότι ώφεί-
λομεν τά δύο τελευταία γράμματα τοΟ ονόματος
«Αγάθωνος» νά θέσωμεν εντός άγκυλών δια τό
μή βέβαιον αυτών. Τοΰτο παρετηρήθη μοι ΰπό συν-
αδέλφων, ΐσγυριζομένων ένίων, ότι πρέπει ό τε-
λευταίος στίχος νά μεταγραφή και νοηθή ούτω:
«έπί τελεστών άγαθών » συνδυαζομένης δηλ. τής
φράσεως ταύτης προς την προηγουμένην «θύειν
τω βουλομένω». 'Αλλ' επειδή ούτε ή λέξις «τε-
λεστός» είνε δόκιμος, ούτε ή κατά γενικήν μετά
τής προθέσεως επί εκφορά αύτής, έν τή έννοία τοΰ
σκοποΰ, συνήθης, άντιπρουτάθη νά άναγνωσθή
ούτιο: «επιτελές τών άγαθών», νά άποδοθή του-
Αναγκαία προσΰήκη' υπό Β. Στάη.
174
ώς μανθάνομεν και έκ του Πλουτάρχου \ το ιερόν
της Γης εκείτο εξω προς Ν τοΰ ναοΰ, έννοοΰμεν,
ότι « το σκέλος το ποτί το τας Γας ίερον » είνε το Ν
σκέλος και δτι πρόκειται περί της εξω πλευράς
αύτοΰ. "Οθεν το προς τω Ποσειδωνίω έτερον μα-
κρόν σκέλος είνε το Β σκέλος τοΟ ναοΟ.'Αλλ' ΰπάρ-
χουσιν άξιοπαρατήρητοί τίνες λεπτομέρειαι και
ακριβολογία ι, δι' ών ορίζει ή επιγραφή την εξω
οψιν τοΟ Β τούτου σκέλους. Πρώτον λέγει, δ'τι το
σκέλος τοΰτο κείται δχι «ποτ το Ποτειδάνιον»
(= προς το μέρος ενθα κείται το Ποσειδώνιον εξω
του ναοΰ), αλλά «ποτ τω Ποτειδανίω » (= πλη-
σίον τοΟ Ποσειδωνίου). Ή έ'κφρασις αύτη καθ' αυ-
τήν δεν ορίζει ήμΐν τοις νΟν άν το Ποσειδώνιον
εκείτο εξω του ναοΰ ή έσω. "Αν δέ εμενεν ούτω
άνευ άλλου τινός άκριβεστέρ.ου προσδιορισμοί), θα
κατέλειπεν άμφίβολον, τίνα δψιν τοΰ σκέλους δίδεί
εϊς παραξοήν' άν δέ ύποτεθή' ό'τι τό Ποσειδώνιον
εκείτο εντός τοΟ ναοΟ, θά έξηγεϊτο αναμφισβητή-
τως ΰπό των τότε συγχρόνων, ό'τι πρόκειται περϊ
της εσωτερικής δψεως του σκέλους' τουναντίον δέ
άν ύποτεθή ό'τι το Ποσειδώνιον εκείτο έκτος του
σηκοΟ του ναοΟ, θα συνήγον οί τότε σύγχρονοι δτι
ένταυθα πρόκειται περί τής εξωτερικής όψεως τοΰ
σκέλους. "Οθεν ή επιγραφή προσθέτει εις δήλωσιν
τής εξωτερικής δψεως το « εξωΰεν ». Ό προσδιο-
1 Πλουτ. Ήθ. 402° «περιελθόντες ούν επί των μεσημβρινών καΟε-
ζόμεθα χρηπίδων ;τοΰ νεώ προς τό της Γης ιερόν τό θ' ΰδωρ . . .
αποβλέποντες».
ρισμος ό'μως ούτος κατά τάνωτέρω ήτο αναγκαίος
διά τους τότε συγχρόνους, μόνον άν τό Ποσειδώνιον
εκείτο εντός του ναοΟ.'Αλλ'ή επιγραφή προσθέτει
και έτερον προσδιορισμον ορίζουσα τό σκέλος ώς
τό « μακρόν ».Ό ορισμός ούτος θά ήτο αναγκαίος,
μόνον άν πλησίον του εν τω ναω κειμένου Ποσει-
δωνίου ύπήρχον δύο σκέλη, ών τό εν μακρόν τό
δέ έτερον βραχύ, ήτοι άν τό Ποσειδώνιον εκείτο
πλησίον μιας των γωνιών (ΒΔ ή ΒΑ), άς σχημα-
τίζει τό βόρειον μακρόν σκέλος μετ-/ των στενών
πλευρών τοΟ ναοΰ. Επειδή δέ τό Δ μέρος τ°0 ση-
κοΰ ήτο πιθανώτατα κεχωρισμένον άπό τοΟ λοιποΰ
σηκοΰ άποτελοΟν τό άδυτον του Απόλλωνος, ώστε
εσχηματίζοντο δύο ορθα'ι γωνίαι έκ τής συμβολής
του Β μακρού* σκέλους και των δύο βραχέων σκε-
λών (το μεν τοΟ οπισθόδομου το δέ του χωρίσμα-
τος του αδύτου), και έπειδή ό Παυσανίας (Γ 24, 4)
είδε τον βωμόν τοϋ' Ποσειδώνος άμα εΐσελθών εις
τον σηκόν τοΰ ναου τοΟ Απόλλωνος, συμπεραίνο-
μεν, ότι ό βωμός ούτος εκείτο ένδον της ΒΑ γω-
νίας τον σηκοϋ και δτι τοΰτο ήτο τό εν Δελφοΐς
Ποσειδώνιον. Άν τοΰτο έσχηματίζετο άπλώς μό-
νον έκ τοΟ είρημένου βωμού ή άν ϋπήρχεν αυτόθι
και ναίσκος τις (δβάϊοιιίει), οίος έστέγαζε πιθανώς
το διιπετές ξόανον τής 'Αθηνας έν τω Έρεχθείω
των Αθηνών και άλλα αγάλματα λατρευτικά άλ-
λαχοΰ, είνε άγνωστον.
Έν Δελοοϊς.
Αντώνιος Δ, Κεραμόπουλλος.
ΑΝΑΓΚΑΙΑ ΠΡΟΣΘΗΚΗ
Τό έν τή 'Αρχ.Έφημερίδι (1909 τεΟχ. Δ' σελ.
247) παρ' ημών δημοσιευθέν ένεπίγραφον μέγα βά-
θρον, ιδρυθέν εσχάτως έν τω 'Κθν. Μουσείω και
φωτιζόμενον έπαρκέστερον ή έν ή πράτερον τοΰτο
εκείτο θέσει, κατέδειξεν ότι έν τω τελευταίου στίχω
ή μεταγραφή ήμών δεν ήτο άκριβής, και ότι ώφεί-
λομεν τά δύο τελευταία γράμματα τοΟ ονόματος
«Αγάθωνος» νά θέσωμεν εντός άγκυλών δια τό
μή βέβαιον αυτών. Τοΰτο παρετηρήθη μοι ΰπό συν-
αδέλφων, ΐσγυριζομένων ένίων, ότι πρέπει ό τε-
λευταίος στίχος νά μεταγραφή και νοηθή ούτω:
«έπί τελεστών άγαθών » συνδυαζομένης δηλ. τής
φράσεως ταύτης προς την προηγουμένην «θύειν
τω βουλομένω». 'Αλλ' επειδή ούτε ή λέξις «τε-
λεστός» είνε δόκιμος, ούτε ή κατά γενικήν μετά
τής προθέσεως επί εκφορά αύτής, έν τή έννοία τοΰ
σκοποΰ, συνήθης, άντιπρουτάθη νά άναγνωσθή
ούτιο: «επιτελές τών άγαθών», νά άποδοθή του-