DOI Artikel:
Keramopulos, Antōnios D.: Mykēnaïkoi taphoi en Aiginēi kai en Thēbais
DOI Seite / Zitierlink: https://doi.org/10.11588/diglit.13159#0102
183
Μυκηναϊκοί τάφοι: α) εν ΑΙγίντ)- νπο Α. Δ. Κεραμοπούλλον.
184
κοιλία; τοΰ άνωτέρω πεοιγοαφέντος ποώτου κώνο-
ι ι ι ι 7 ι
ειόοΰς έπικέχρισμένου τάφου, σύμπαντες, όσους
άνέσκαψα, είχον ή το στόμιον ή και τήν οροφήν
βεβλαμμένην δια φουρνέλλων, ών έγένετο χρήσις
κατά τήν φυτείαν, ώς λέγεται, της αμπέλου. Είς
(ΰψ.1'80) έν μέρει κενός χωμάτων διετήρει εισέτι
τήν τε δροφήν καί τήν είσοοον άποτετειχισμένην
έν μέρει δια ξηροτοίχου εκ μεγάλων λίθων, άλλ'
ήτο ανοικτός κατά τήν δεξιάν (άν'ατολικήν) π'λευ-
ράν ένθα άρχεται ή ήπια χωματώδης κατωφέρεια,
ό οέ βράχος έφΟάρη ύπδ του χρόνου. "Ενεκα τοΰ
ανοίγματος τούτου έγένετο ίσως αντιληπτός ο τά-
φος ούτος και έσυλήθη" συνέλεξα έν αύτώ τεμάχια
μεγάλου άγράφου αγγείου, προσέτι οέ ενα έτερό-
στομον άμ'^ορίσκον (Βϋ§θ11ί8ηηθ) πηλοΰ ώχρο-
πρασίνου (ύψ. 0Ό9), φέροντα έπ! τοΰ ώμου ρόδα-
κας, και μίαν προχοίδα (πίν. ο άρ. 6) πηλοΰ ώχρε-
ρύΟρου (υψ. ()'()()) οέρουσαν περί τήν κοιλίαν στι-
κτήν γραμήν. Κπειδή δε υπάρχει παράοοσις, οτι
τά χρυσά κοσμήματα, άτινα ές Αίγίνης ήχθησαν,
ώς είπον Ισ. 1 /8), είς το ΒρεττανικΌν μουσεΐον και
άτινα άνήκουσιν εις τ'ο τέλος της μυκηναϊκής πε-
ριόδου ώς και τά κατωτέρω πεοιγραΦησόμενα ευ-
ρήματα μου, ευρέθησαν έν τή άμπέλω τοΟ Βράουν,
ίσως προέρχονται εκ τοΟ συστήματος τούτου των
τάφων, των μόνων μυκηναϊκών έν τώ ΐλέοει τού-
τω, και ίσως ευρέθησαν έν τούτω ακριβώς τω σε-
συληυ.ένο.> τά.Φω. 'ΑπΌ της έμ®ανίσεως των νου-
σών τούτων ευρημάτων, οί τυμβωρύχοι έκεντή-
Οησαν είς άναζήτησιν και άλλων ομοίων, αλλά το
τεκτονίκον σχήμα των τάφων τούτων, κεκαλυμμέ-
νων καϊ αγνώστων εν Αίγίνη όντων, και ή γειτονία
τών νεωτέρων, ών το στόμιον έ-νεφανίζετο οιακριτον
και προκλητικόν, έσωσαν αυτούς. Και εγώ δ' αυ-
τός άνασκάπτων τον κωνοειδή τάφον, τυχαίως εί-
δον, ότι παρ αύτόν Ό ρράχος έτέμνετο σχηματί-
ζων στέγην' τούτο οέ ήτο ή αρχή ή άγαγοΰσα είς
τήν εύρεσιν τών μυκηναϊκών τάφων. Ανέσκαψα
οέ από της 4Τ'; μέχρι της Οκτωβρίου Ί 904
τρεις τοιούτους τάφους άσυλήτους.
Οί τοεΐ: ούτοι τάφοι, κείαενοι παο' άλλήλους,
Φαίνεται ότι είχον κοινον ορόμον τετμημένον έν
τω βράχω, ώς συμβαίνει είς τους όμοιους τάφους
τών Αελφών 1. II διάταςις όμως αύτη δέν έβεβαι-
1 ΡοηίΙΙβδ άβ ΌβΙρΗβ». V, ι. (ί έξ.
ώΟη οιά σκάφης, τών ιδιωτική δαπάνη τελουμένων
εργασιών τούτων διακοπεισών, ότε επρόκειτο να
διασαφηθή το ζήτημα τοΰτο, μή επαναληφθεισών
δέ ύστερον, ώς ήλπιζαν όθεν συνήχΟη ή είρημένη
διάταξις δια του ές"ής συλλογισμού: οί τρεις δηλ.
άούλητοι μυκηναϊκοί τάφοι, ούς άνέσκαψα, έβλε-
πον πάντες προς Α, δέν είχον δρόμον κάθετον προς
τό πρόσωπον αυτών και στενώτερον αύτοΰ, τοΰ
βράχου οντος τετμημένου καθ όλην τήν πρόσοψιν
αύτών,καί ηΰρίσκοντο έν γραμμή ούτως, ώστε ΰπε-
δηλοΰτο, ότι έ'κειντο έπι της αυτής πλευράς μα-
κρού δοόμου κοινού πασι και διήκοντος έμπροσθεν
πάντων έν τώ έπιπέδω τόπω της νυν άμπέλου.
Επειδή δέ απέναντι πλησίον τοΰ ένός τούτων, του
μεσαίου, εύρον ϋπο τήν έκεΐ στερεάν κα'ι άπόκρο-
τον άτραπόν λείψανα άποτειχίσεως έτέρου μυκη-
ναϊκού τάφου έπιπολαιοτέρου, ές ού έσώζοντο πολλά
Οραύσ-ματα μυκηναϊκών αγγείων άνεπίμεικτα με-
τ άλλων μεταγενεστέρου οστράκων, ώστε νά μαο-
τυρήται ένταΰθα ή ύπαρξίς ποτε έτέρου μυκηναϊ-
κου τάφου, οια τοΰτο Λεγω, οτι οι τάφοι ούτοι της
Αίγίνης άπετέλουν σύστημα ομοιον προς το δελ-
φικόν. Πρέπει νά Οεωρηί)ή ώς βέβαιον, ότι οί τά-
φοι της Αίγίνης είχον όλόκληρον τήν πρόσοψιν
άποτετειχισμένην όιά ξηροτοιχίας ύποβασταζούσης
το στρώμα τοΰ πούρου το σχημάτιζαν τήν οροφήν,
και άποκλειούσης τον Οάλαμον. Αύτο τοΰτο πα-
ρετηρήΟη ήδη έν Αργεί, ένθα έ'τυχεν ή αυτή ο~ύ-
στασις τοΰ εδάφους1. Ή ςηροτοιχία κατά το πλεί-
στον ευρέθη κατεστραμμένη, οί δέ τάφοι πλήρεις
χωμάτων.
Τάφος Α'. Ο πρώτο; τάφος ήτο παρά τον κα-
ΟαρισΟέντα κοονοειδή. Κΐχε πλάτος 2Ί0, υ.ήκος
2'4θ περίπου και ύψος 1'45 περίπου. Το στόμιον
αύτοΰ και το πρόσΟιον μέρος της στέγης ήσαν κα-
τεττοαααένα. Τά τοινώαατα και ποό πάντων το
σωζόμενον μέρος της στέγης ένοον βεβλαμμένα
ύπο της υγρασίας και έν μέρει άποπεπτωκότα' τό
σχήμα τοΰ θαλάμου ήτο προφανώς τετράγωνον, ή
δέ όροφή άπο τών σωζομένων ούο γωνιών εβαινεν
ΰψουμένη προς το κέντρον, άλλ ήτο βεβλαμμένη,
ώστε δέν ήτο δυνατόν νά όρισΟή άκριβέστερον ό
τρόπος τής προς το κέντρον συγκλίσεως. Ο θάλα-
μος ήτο πλήρης χωμάτων. Έπι τοΰ δαπέδου αύ-
1 νο11§Γ»ίί β(7« 1904, 369.
Μυκηναϊκοί τάφοι: α) εν ΑΙγίντ)- νπο Α. Δ. Κεραμοπούλλον.
184
κοιλία; τοΰ άνωτέρω πεοιγοαφέντος ποώτου κώνο-
ι ι ι ι 7 ι
ειόοΰς έπικέχρισμένου τάφου, σύμπαντες, όσους
άνέσκαψα, είχον ή το στόμιον ή και τήν οροφήν
βεβλαμμένην δια φουρνέλλων, ών έγένετο χρήσις
κατά τήν φυτείαν, ώς λέγεται, της αμπέλου. Είς
(ΰψ.1'80) έν μέρει κενός χωμάτων διετήρει εισέτι
τήν τε δροφήν καί τήν είσοοον άποτετειχισμένην
έν μέρει δια ξηροτοίχου εκ μεγάλων λίθων, άλλ'
ήτο ανοικτός κατά τήν δεξιάν (άν'ατολικήν) π'λευ-
ράν ένθα άρχεται ή ήπια χωματώδης κατωφέρεια,
ό οέ βράχος έφΟάρη ύπδ του χρόνου. "Ενεκα τοΰ
ανοίγματος τούτου έγένετο ίσως αντιληπτός ο τά-
φος ούτος και έσυλήθη" συνέλεξα έν αύτώ τεμάχια
μεγάλου άγράφου αγγείου, προσέτι οέ ενα έτερό-
στομον άμ'^ορίσκον (Βϋ§θ11ί8ηηθ) πηλοΰ ώχρο-
πρασίνου (ύψ. 0Ό9), φέροντα έπ! τοΰ ώμου ρόδα-
κας, και μίαν προχοίδα (πίν. ο άρ. 6) πηλοΰ ώχρε-
ρύΟρου (υψ. ()'()()) οέρουσαν περί τήν κοιλίαν στι-
κτήν γραμήν. Κπειδή δε υπάρχει παράοοσις, οτι
τά χρυσά κοσμήματα, άτινα ές Αίγίνης ήχθησαν,
ώς είπον Ισ. 1 /8), είς το ΒρεττανικΌν μουσεΐον και
άτινα άνήκουσιν εις τ'ο τέλος της μυκηναϊκής πε-
ριόδου ώς και τά κατωτέρω πεοιγραΦησόμενα ευ-
ρήματα μου, ευρέθησαν έν τή άμπέλω τοΟ Βράουν,
ίσως προέρχονται εκ τοΟ συστήματος τούτου των
τάφων, των μόνων μυκηναϊκών έν τώ ΐλέοει τού-
τω, και ίσως ευρέθησαν έν τούτω ακριβώς τω σε-
συληυ.ένο.> τά.Φω. 'ΑπΌ της έμ®ανίσεως των νου-
σών τούτων ευρημάτων, οί τυμβωρύχοι έκεντή-
Οησαν είς άναζήτησιν και άλλων ομοίων, αλλά το
τεκτονίκον σχήμα των τάφων τούτων, κεκαλυμμέ-
νων καϊ αγνώστων εν Αίγίνη όντων, και ή γειτονία
τών νεωτέρων, ών το στόμιον έ-νεφανίζετο οιακριτον
και προκλητικόν, έσωσαν αυτούς. Και εγώ δ' αυ-
τός άνασκάπτων τον κωνοειδή τάφον, τυχαίως εί-
δον, ότι παρ αύτόν Ό ρράχος έτέμνετο σχηματί-
ζων στέγην' τούτο οέ ήτο ή αρχή ή άγαγοΰσα είς
τήν εύρεσιν τών μυκηναϊκών τάφων. Ανέσκαψα
οέ από της 4Τ'; μέχρι της Οκτωβρίου Ί 904
τρεις τοιούτους τάφους άσυλήτους.
Οί τοεΐ: ούτοι τάφοι, κείαενοι παο' άλλήλους,
Φαίνεται ότι είχον κοινον ορόμον τετμημένον έν
τω βράχω, ώς συμβαίνει είς τους όμοιους τάφους
τών Αελφών 1. II διάταςις όμως αύτη δέν έβεβαι-
1 ΡοηίΙΙβδ άβ ΌβΙρΗβ». V, ι. (ί έξ.
ώΟη οιά σκάφης, τών ιδιωτική δαπάνη τελουμένων
εργασιών τούτων διακοπεισών, ότε επρόκειτο να
διασαφηθή το ζήτημα τοΰτο, μή επαναληφθεισών
δέ ύστερον, ώς ήλπιζαν όθεν συνήχΟη ή είρημένη
διάταξις δια του ές"ής συλλογισμού: οί τρεις δηλ.
άούλητοι μυκηναϊκοί τάφοι, ούς άνέσκαψα, έβλε-
πον πάντες προς Α, δέν είχον δρόμον κάθετον προς
τό πρόσωπον αυτών και στενώτερον αύτοΰ, τοΰ
βράχου οντος τετμημένου καθ όλην τήν πρόσοψιν
αύτών,καί ηΰρίσκοντο έν γραμμή ούτως, ώστε ΰπε-
δηλοΰτο, ότι έ'κειντο έπι της αυτής πλευράς μα-
κρού δοόμου κοινού πασι και διήκοντος έμπροσθεν
πάντων έν τώ έπιπέδω τόπω της νυν άμπέλου.
Επειδή δέ απέναντι πλησίον τοΰ ένός τούτων, του
μεσαίου, εύρον ϋπο τήν έκεΐ στερεάν κα'ι άπόκρο-
τον άτραπόν λείψανα άποτειχίσεως έτέρου μυκη-
ναϊκού τάφου έπιπολαιοτέρου, ές ού έσώζοντο πολλά
Οραύσ-ματα μυκηναϊκών αγγείων άνεπίμεικτα με-
τ άλλων μεταγενεστέρου οστράκων, ώστε νά μαο-
τυρήται ένταΰθα ή ύπαρξίς ποτε έτέρου μυκηναϊ-
κου τάφου, οια τοΰτο Λεγω, οτι οι τάφοι ούτοι της
Αίγίνης άπετέλουν σύστημα ομοιον προς το δελ-
φικόν. Πρέπει νά Οεωρηί)ή ώς βέβαιον, ότι οί τά-
φοι της Αίγίνης είχον όλόκληρον τήν πρόσοψιν
άποτετειχισμένην όιά ξηροτοιχίας ύποβασταζούσης
το στρώμα τοΰ πούρου το σχημάτιζαν τήν οροφήν,
και άποκλειούσης τον Οάλαμον. Αύτο τοΰτο πα-
ρετηρήΟη ήδη έν Αργεί, ένθα έ'τυχεν ή αυτή ο~ύ-
στασις τοΰ εδάφους1. Ή ςηροτοιχία κατά το πλεί-
στον ευρέθη κατεστραμμένη, οί δέ τάφοι πλήρεις
χωμάτων.
Τάφος Α'. Ο πρώτο; τάφος ήτο παρά τον κα-
ΟαρισΟέντα κοονοειδή. Κΐχε πλάτος 2Ί0, υ.ήκος
2'4θ περίπου και ύψος 1'45 περίπου. Το στόμιον
αύτοΰ και το πρόσΟιον μέρος της στέγης ήσαν κα-
τεττοαααένα. Τά τοινώαατα και ποό πάντων το
σωζόμενον μέρος της στέγης ένοον βεβλαμμένα
ύπο της υγρασίας και έν μέρει άποπεπτωκότα' τό
σχήμα τοΰ θαλάμου ήτο προφανώς τετράγωνον, ή
δέ όροφή άπο τών σωζομένων ούο γωνιών εβαινεν
ΰψουμένη προς το κέντρον, άλλ ήτο βεβλαμμένη,
ώστε δέν ήτο δυνατόν νά όρισΟή άκριβέστερον ό
τρόπος τής προς το κέντρον συγκλίσεως. Ο θάλα-
μος ήτο πλήρης χωμάτων. Έπι τοΰ δαπέδου αύ-
1 νο11§Γ»ίί β(7« 1904, 369.