DOI Artikel:
Arbanitopulos, Apostolos S.: Thessalikai epigraphai
DOI Seite / Zitierlink: https://doi.org/10.11588/diglit.13159#0179
337
Θεσσαλικαι έπιγραφαί' ύπδ Α. Σ. Άρβανιτοπονλλον.
338
Στίχ. 11-14.— Συνεπληρώσαμεν κατά τά ψη-
φίσματα 10 IX2 5 0 7 25 καϊ 508 8 (πρβ. 461 26)
«[τάς άφ' αΰτο0 πα|ρ Ιείσχηται χρείας κτλ.β' το
παρεί'σχηται έσχηματίσθη εμφανώς παρά το παρεί-
χετο. Επιτυχή θεωροΟμεν τήν ύπό τοΰ ΗΠΙβί' συμ-
πλήρωσιν έν 1230 8-9, έν ω τά έν 259 22 νομί-
ζομεν πιθανώτερον συμπληρούμενα ώς έξης: «τάς
αναγκαίας χρείας [παρεί'σχηται», διότι ακολουθεί
αύτώ το «έχορήγησε, κατηργάσατο κτλ.». Ο νοΟς
των στίχων τούτων είναι δτι ό Αριστοκλής και έν
άλλαις μεν ύποθέσεσιν, δπου έχρειάζετο, παρέσχεν
εαυτόν έπωφελή καϊ εις ιδιωτικά ζητήματα Θεσ-
σαλών πολιτών έν δικαστηρίω του κοινοΰ, « κα-
6' ιδίαν σχέσιν», καϊ εις δηυ,όσια τοΟ κοινοΰ αύτών
προς άλλα έθνη. Έν τέλει τοΟ 14ου στ. ό Λεονάρ-
δος προτείνει νά συμπληρωθή « ούθέν ένλε[ίπων»'
όντως δέ ούτω κείται έν ΚΠΧ2 51)8. 8 10. 10&5.
11 32. 699. 2195. 2234.11078· άλλ' ήμεΐς προ-
τιμώμεν το ένλέλειπται ένεκα τοΟ προηγουμένου
παρείσχηται καϊ τοΟ επιιερομένου άναστρέφεται.
Στίχ· 16-17. — Τό έν τέλει «συνεκτικώς»,
συμφωνούν προς τά περισωθέντα ίχνη, θά έσήμαινε
κατά Ζωναράν «προδήλως, άλη&ώς ή κεφαλαιω-
δώς»' έτερα συμπλήρωσις, οίον «συνβατικώς, συν-
λυτικώς», ώς όδοϋ πάρεργον προταθείσα ύπό Λεο-
νάρδου, εύαρμοστεΤ έπίσης.
Στίχ. 20-21.— Σημαντικόν είναι ό'τι οί κοινοί
άρχοντες και έξ άλλου οί σύνεδροι λογίζονται διά-
φοροι αλλήλων άρχαι του κοινού τών Θεσσαλών.
Είναι άρα σύνεδροι μέν οί άντιπρόσωποι τών δια-
φόρων πόλεων, αίτινες άπετέλουν τήν θεσσαλικήν
όμοσπονδίαν, κοινοί δέ άρχοντες το σώμα τών ύπό
τών συνέδρων έκλεχθέντων αρχόντων, ήτοι Ό στρα-
τηγός και οι σννάρχοντες, ώς φέρεται σαφέστερον
έν έτέρω ψηφίσματι τοΟ κοινοΟ (508 31), και είδι-
χ.ώτερον ό στρατηγός, ό ίππαρχος, ό γραμματεύς
τών συνέδρων, ό ταραντίναρχος και πιθανώς Ό τα-
μίας και ό ιερεύς τοΟ Διός Ελευθερίου 1.·Ή έκφορά
τών συνέδρων μετά τούς κοινούς άρχοντας έν τώ
ψηφίσματι δηλοϊ ότι οί δεύτεροι παρεσκεύαζον τά
ποό τοΰ συνεδρίου προτιθέμενα προς συζήτησιν θέ-
ματα, αποτελούντες ειδάς τι προ βουλευτικής αρ-
χής, άναγκαιοτάτης πάντως και άγνωστου μέχρι
τοθδε.
1 Περί τών δυο τελευταίων βλ. Ο- Κίρ, ε. ά. 131-132.
ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΚΗ ΕΦΙΙΜΕΡΙΣ 1910
Στίχ. 22-25. — Νυν τό πρώτον μανθάνομεν
ότι ύπήρχον δ'ικαι άπδ συμβόλων του κοινού τών
Θεσσαλών προς τό έθνος τών Περραιβών, ώς ύπήρ-
χον ό'μοιαι τών Μαγνήτων προς τούς Περραιβούς'
τό τελευταϊον τοΰτο μανθάνομεν έκ γνωστού ψη-
φίσματος τών Μαγνήτων 3, όπερ συμπληροΟμεν ώς
έξης: ν-δικασται επι τάς-κατά τδ σύμ[βολον \ δίκας,
τάς τεθείσας Πε ρραιβοΐς κτλ.». Τό δέ σύμβολον
θά ήτο συνθήκη γεγραμμένη έπί στήλης καϊ άνα-
τεθειμένη έν έπιφανεΐ ίερώ πόλεως τίνος της Περ-
ραιβίας έξ ένός καϊ έν Λαρίση βεβαίως έξ άλλου.
Έκ της διηγήσεως τοΟ ψηφίσματος ύποδηλοΟται
ότι τό τάς τοιαύτας δίκας Θεσσαλών πολιτών προς
Περραιβούς δικάζον κριτήριον συνεκροτεϊτο έκ πολ-
λών δικαστών, έκλεγομένων ύπ' άμφοτέρων τών
έθνών, ή κατά καιρούς άποστελλομένων' ή φράσις
«.περί τών έκ τοΰ εύνους» δηλοϊ ότι ό Αριστο-
κλής μετ' άλλων μετέβαινεν εις Περραιβίαν καϊ
ό'τι έκεϊ συνεκροτεϊτο τό τοιούτο δικαστή ρ ιον.
Ομοιας ή άναλόγους έκφράσεις τω « παρακλη-
θείς», «τούτο έποίησεν δωρεάν» κττ. εύοίσκομεν
καϊ έν άλλοις ψηφίσμασιν (520. 1107. 1230 κλ.)'
έκ της δευτέρας φράσεως καθίσταται φανερόν δτι οί
άποστελλόμενοι δικασταί εις τάς άπό συμβόλων δί-
κας έπληρώνοντο, ώς ήτο φυσικόν' έν έπιγραφή' τών
Φαλάννων (1230 13-17) αναφέρεται ώς αμοιβή δι-
καστού χρυσούς της ημέρας. Ό Αριστοκλής ών
δι/αστής καϊ έν Λαρίση (στ. 12-13) τοΟ δικαστη-
ρίου τοΟ κοινοί) τών Θεσσαλών, άπεστέλλετο με-
τ' άλλων ομοτέχνων εις Περραιβίαν, έχων βεβαίως
μετ' αύτών τό δικαίωμα της λήψεως μισθοΟ και
έφοδίων.
1
Στίχ. 29-30. — Ό τύπος της άποφάσεως δη-
λοΟται δημοκρατικώτερον διά του « εδοξε τοις Θεσ-
σαλοϊς», καίτοι τήν άπόφασιν έλάμβανον οί σύνε-
δροι έν έκκλησία' άλλ ούτοι ήσαν άντιπρόσωποι
τών πόλεων της ομοσπονδίας /αϊ έν ^νόματι του
δλου έθνους ένήργουν ούτως έμφαίνεται δτι ή Θεσ-
σαλών πολιτεία είχεν άντιπροσωπευτικόν σύστημα
έγγύτατα κείμενον προς τά σημερινά έν χρήσει.
1 ΙΟ IX2 1106 στ. 3' ό ΗΪΙΙθΓ συμπληροϊ δικααταί επί τάς κατά
τό σνμ[βόλαιον \ διαφοράς τάς γεγενημενας Πε]ρραιβοϊς. Εΰ'ρηται
ονμβόλαιον έν 1230 στ. 6, άλλ' εκεί πρόκειται περί διαφορών πολι-
τών της αύτη; πόλεως. Μετά τήν στοιχειοθέτησιν παρετηρήσαμεν δτι
δ \νΐ11ΐβ1ιπ έν ΙΟ IX2 σελ. XVI άρ. 1106 προε'τεινεν ή'οη τήν
αυτήν συμπλήρωσιν τοΰ 3°" στίχου.
22
Θεσσαλικαι έπιγραφαί' ύπδ Α. Σ. Άρβανιτοπονλλον.
338
Στίχ. 11-14.— Συνεπληρώσαμεν κατά τά ψη-
φίσματα 10 IX2 5 0 7 25 καϊ 508 8 (πρβ. 461 26)
«[τάς άφ' αΰτο0 πα|ρ Ιείσχηται χρείας κτλ.β' το
παρεί'σχηται έσχηματίσθη εμφανώς παρά το παρεί-
χετο. Επιτυχή θεωροΟμεν τήν ύπό τοΰ ΗΠΙβί' συμ-
πλήρωσιν έν 1230 8-9, έν ω τά έν 259 22 νομί-
ζομεν πιθανώτερον συμπληρούμενα ώς έξης: «τάς
αναγκαίας χρείας [παρεί'σχηται», διότι ακολουθεί
αύτώ το «έχορήγησε, κατηργάσατο κτλ.». Ο νοΟς
των στίχων τούτων είναι δτι ό Αριστοκλής και έν
άλλαις μεν ύποθέσεσιν, δπου έχρειάζετο, παρέσχεν
εαυτόν έπωφελή καϊ εις ιδιωτικά ζητήματα Θεσ-
σαλών πολιτών έν δικαστηρίω του κοινοΰ, « κα-
6' ιδίαν σχέσιν», καϊ εις δηυ,όσια τοΟ κοινοΰ αύτών
προς άλλα έθνη. Έν τέλει τοΟ 14ου στ. ό Λεονάρ-
δος προτείνει νά συμπληρωθή « ούθέν ένλε[ίπων»'
όντως δέ ούτω κείται έν ΚΠΧ2 51)8. 8 10. 10&5.
11 32. 699. 2195. 2234.11078· άλλ' ήμεΐς προ-
τιμώμεν το ένλέλειπται ένεκα τοΟ προηγουμένου
παρείσχηται καϊ τοΟ επιιερομένου άναστρέφεται.
Στίχ· 16-17. — Τό έν τέλει «συνεκτικώς»,
συμφωνούν προς τά περισωθέντα ίχνη, θά έσήμαινε
κατά Ζωναράν «προδήλως, άλη&ώς ή κεφαλαιω-
δώς»' έτερα συμπλήρωσις, οίον «συνβατικώς, συν-
λυτικώς», ώς όδοϋ πάρεργον προταθείσα ύπό Λεο-
νάρδου, εύαρμοστεΤ έπίσης.
Στίχ. 20-21.— Σημαντικόν είναι ό'τι οί κοινοί
άρχοντες και έξ άλλου οί σύνεδροι λογίζονται διά-
φοροι αλλήλων άρχαι του κοινού τών Θεσσαλών.
Είναι άρα σύνεδροι μέν οί άντιπρόσωποι τών δια-
φόρων πόλεων, αίτινες άπετέλουν τήν θεσσαλικήν
όμοσπονδίαν, κοινοί δέ άρχοντες το σώμα τών ύπό
τών συνέδρων έκλεχθέντων αρχόντων, ήτοι Ό στρα-
τηγός και οι σννάρχοντες, ώς φέρεται σαφέστερον
έν έτέρω ψηφίσματι τοΟ κοινοΟ (508 31), και είδι-
χ.ώτερον ό στρατηγός, ό ίππαρχος, ό γραμματεύς
τών συνέδρων, ό ταραντίναρχος και πιθανώς Ό τα-
μίας και ό ιερεύς τοΟ Διός Ελευθερίου 1.·Ή έκφορά
τών συνέδρων μετά τούς κοινούς άρχοντας έν τώ
ψηφίσματι δηλοϊ ότι οί δεύτεροι παρεσκεύαζον τά
ποό τοΰ συνεδρίου προτιθέμενα προς συζήτησιν θέ-
ματα, αποτελούντες ειδάς τι προ βουλευτικής αρ-
χής, άναγκαιοτάτης πάντως και άγνωστου μέχρι
τοθδε.
1 Περί τών δυο τελευταίων βλ. Ο- Κίρ, ε. ά. 131-132.
ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΚΗ ΕΦΙΙΜΕΡΙΣ 1910
Στίχ. 22-25. — Νυν τό πρώτον μανθάνομεν
ότι ύπήρχον δ'ικαι άπδ συμβόλων του κοινού τών
Θεσσαλών προς τό έθνος τών Περραιβών, ώς ύπήρ-
χον ό'μοιαι τών Μαγνήτων προς τούς Περραιβούς'
τό τελευταϊον τοΰτο μανθάνομεν έκ γνωστού ψη-
φίσματος τών Μαγνήτων 3, όπερ συμπληροΟμεν ώς
έξης: ν-δικασται επι τάς-κατά τδ σύμ[βολον \ δίκας,
τάς τεθείσας Πε ρραιβοΐς κτλ.». Τό δέ σύμβολον
θά ήτο συνθήκη γεγραμμένη έπί στήλης καϊ άνα-
τεθειμένη έν έπιφανεΐ ίερώ πόλεως τίνος της Περ-
ραιβίας έξ ένός καϊ έν Λαρίση βεβαίως έξ άλλου.
Έκ της διηγήσεως τοΟ ψηφίσματος ύποδηλοΟται
ότι τό τάς τοιαύτας δίκας Θεσσαλών πολιτών προς
Περραιβούς δικάζον κριτήριον συνεκροτεϊτο έκ πολ-
λών δικαστών, έκλεγομένων ύπ' άμφοτέρων τών
έθνών, ή κατά καιρούς άποστελλομένων' ή φράσις
«.περί τών έκ τοΰ εύνους» δηλοϊ ότι ό Αριστο-
κλής μετ' άλλων μετέβαινεν εις Περραιβίαν καϊ
ό'τι έκεϊ συνεκροτεϊτο τό τοιούτο δικαστή ρ ιον.
Ομοιας ή άναλόγους έκφράσεις τω « παρακλη-
θείς», «τούτο έποίησεν δωρεάν» κττ. εύοίσκομεν
καϊ έν άλλοις ψηφίσμασιν (520. 1107. 1230 κλ.)'
έκ της δευτέρας φράσεως καθίσταται φανερόν δτι οί
άποστελλόμενοι δικασταί εις τάς άπό συμβόλων δί-
κας έπληρώνοντο, ώς ήτο φυσικόν' έν έπιγραφή' τών
Φαλάννων (1230 13-17) αναφέρεται ώς αμοιβή δι-
καστού χρυσούς της ημέρας. Ό Αριστοκλής ών
δι/αστής καϊ έν Λαρίση (στ. 12-13) τοΟ δικαστη-
ρίου τοΟ κοινοί) τών Θεσσαλών, άπεστέλλετο με-
τ' άλλων ομοτέχνων εις Περραιβίαν, έχων βεβαίως
μετ' αύτών τό δικαίωμα της λήψεως μισθοΟ και
έφοδίων.
1
Στίχ. 29-30. — Ό τύπος της άποφάσεως δη-
λοΟται δημοκρατικώτερον διά του « εδοξε τοις Θεσ-
σαλοϊς», καίτοι τήν άπόφασιν έλάμβανον οί σύνε-
δροι έν έκκλησία' άλλ ούτοι ήσαν άντιπρόσωποι
τών πόλεων της ομοσπονδίας /αϊ έν ^νόματι του
δλου έθνους ένήργουν ούτως έμφαίνεται δτι ή Θεσ-
σαλών πολιτεία είχεν άντιπροσωπευτικόν σύστημα
έγγύτατα κείμενον προς τά σημερινά έν χρήσει.
1 ΙΟ IX2 1106 στ. 3' ό ΗΪΙΙθΓ συμπληροϊ δικααταί επί τάς κατά
τό σνμ[βόλαιον \ διαφοράς τάς γεγενημενας Πε]ρραιβοϊς. Εΰ'ρηται
ονμβόλαιον έν 1230 στ. 6, άλλ' εκεί πρόκειται περί διαφορών πολι-
τών της αύτη; πόλεως. Μετά τήν στοιχειοθέτησιν παρετηρήσαμεν δτι
δ \νΐ11ΐβ1ιπ έν ΙΟ IX2 σελ. XVI άρ. 1106 προε'τεινεν ή'οη τήν
αυτήν συμπλήρωσιν τοΰ 3°" στίχου.
22