DOI Artikel:
Arbanitopulos, Apostolos S.: Thessalikai epigraphai
DOI Seite / Zitierlink: https://doi.org/10.11588/diglit.13159#0199
377
Θεσσαλικαι έπιγραφαί' ύπδ Ά. Σ. Αρβανιτοποΰλλου.
378
Λαρίση ιερόν των θεών τούτων, ή εις ετέρας θεό-
τητος ναόν.
24
Μεγάλη στήλη λευκοΟ μαρμάρου, ής έσώθη το
άνω άριστερον τέταρτον περίπου" έποιήθη εν είδει
ναίσκου και λήγει άνω εις αέτωμα μετ ακρωτη-
ρίων, ών έσώθη το άριστερον καί τι της βάσεως
τοΰ μέσου' έπί τοΟ μέσου του τυμπάνου υπάρξει
έκτύπως άναγεγλυμμένη ασπίς, άποσχισθεΐσα Οπό
νεωτέρας εξεργασίας" διετηρήθη και τό άνω τέταρ-
τον περίπου τοΰ άριστεροΟ ήμικίονος, μή ηύλα-
κωμένου, μετά τοΟ δωρίου κιονοκράνου και του
άβακος. Ή στήλη πανταχού είναι πλήρης άσβε-
στοκονιάματος. — Τψ. 0"θ3, πλ. 0'485 (τό όλι-
κόν θα ήτο 0"91), πάχ· 0-17.
ΕΟρέθη εν τοις θεμελίοις τοΰ παρά την γέφυραν
τοΟ ΠηνειοΟ κατεδαφιζομένου τζαμίου'Ορχάν έκο-
μίσαμεν δ' αύτήν τω 1910 εις τό Μουσεΐον Βόλου.
Έπ'ι τοΟ έπιστυλίου έχαράχθη βαθέως καί έπι-
μελώς ή επιγραφή" υψ. γραμμ. 0Ό13-0Ό19,
διάστιχον 0Ό02" τινά των γραμμάτων φέρουσιν
ελαφρούς άκρεμόνας καί ίχνη μέλαινης βαφής, πι-
θανώς αρχαίας:
ΔΗΜΗΤΡΙκΑΐΚΟΡΗΚΑΐλεοπΟΤΗλΟΓΓβΙΙ-'.....
τ^Υ ι6ΡΑΤ€νί Α
Δημητρι καί Κόρη και Δεσπότη" Λογγείν[·/) (Φορτουνά)-
του ίερατεύσασα.
Τό όνομα Αογγείνη νυν τό πρώτον εμφανίζεται
έν ταΐς θεσσαλικαΐς έπιγραφαϊς" έτερα δε αναθή-
ματα εις τάς θεότητας ταύτας εύρέθησαν μόνον τή
Δήμητρι Φνλάκα έν Λα ρ ίση (ΙΟ- IX 2 573)" έν τοις
οϋ μακράν κειμένοις Φαλάννοις έλατρεύετο θερμώς
ή Δημήτηρ ώς καί ή Κόρη καί δ Πλούτων (1235.
1229). θεωρουμεν πιθανόν ό'τι έν Λα ρ ίση Οπήρχε
σημαντικόν ιερόν καί ναός τών έν τή επιγραφή
ίων θεοτήτων έπ' αύτοΟ τοΟ λόφου, ενθα έκτί-
σθη κατόπιν τό τζαμίον Όρχάν, προ αύτοΟ δέ, ώς
διηγούνται, εκκλησία τις χριστιανική, ίσως της
"Αγίας Παρασκευής. Στηρίζομεν δέ την είκασίαν
περί υπάρξεως ναοΟ ένταΟθα επί του γεγονότος ό'τι
ευρέθησαν έπί τοΰ λόα>ου τούτου πλείστα άρχιτε-
κτονικά τμήματα, έτι δέ παμμέγιστα ήμικυβικά
τμήματα έκ στερεοβάτου ναοΰ, ώς καί τμήματα
ώραιοτάτων μεγάλων σπονδύλων έκ δωρίων κιόνων
μαρμάρινων, ών ή άλλοθεν μεταφορά θά ήτο τά
μάλιστα δυσχερής. Πρέπει λοιπόν νά γίνωσιν εν-
ταύθα άνασκαφαί, τοσούτω μάλλον καθ' όσον πολλά
μέλη αρχιτεκτονικά ύπάρχοντα ένδέχεται νά βλα-
βώσι κατά την άπουσίαν ήμών.
Δεσπότης δ' έν τη επιγραφή καλείται ό Πλού-
των, ώς έκαλεϊτο έν Αρκαδία ή χθόνια Δημήτηρ
Δέσποινα. Έν έπιγραφή της Μακεδονίας {Βθ8β/ίβν,
1<θχ. Μγί1ι. I2 σελ. 1792) καλείται ϋ·εδς δεσπότης
Πλούτων αλλ ένταΟθα τό άπλοΟν Δεσπότης, ώς
καί τό έν άλλαις έπιγραφαϊς Δέσποινα, Δέσποιναι,
φαίνεται ον ούγι άπλώς έπίθετον, άλλ' εύ'φημος
έπικράτησις αύτοΟ ώς όνόματος.
Έν τω κενώ έπιπέδω τοΟ ναίσκου, εϊσέχοντι έκ
τοΟ έπιστυλίου κατά 0"04, έπί της έπιμελώς λει-
ανθείσης επιφανείας διετηρήθησαν σαφή ίχνη γρα-
πτής παραστάσεως" ένομίσαμεν μάλιστα ότι διε-
κρίναμεν έπί τοΟ μέσου της στήλης τό μέχρι της
οσφύος άνω άριστερον ήμισυ σώματος μορφής γυ-
ναικός, πιθανώς της Κόρης" ΐσταται σχεδόν κατε-
νώπιον ορθή, φορούσα χιτώνα άχειρίδωτον" τήν
γυμνήν δεξιάν καταβιβάζει κατά μήκος του σώμα-
τος" ή κόμη αυτής παρεστάθη βαθέως ξανθή, Οπο-
κίτρινα τά γυμνά τοΟ σώματος, βαθέως έρυθρός ό
λαιμός καί ό χιτών. Αριστερά δέ τω θεατή ύπάρ-
χουσι πολλά ίχνη κίτρινων καί μάλιστα ερυθρών
καί βαθέως έρυθρών βαφών άδήλου μορφής, ής
ασαφώς διακρίνεται ή δεξιά γυμνή ισχυρώς κεκαμ-
μένη χειρ.
Τήν έν Θεσσαλία μεγάλην νρήσιν τών γραπτών
έπί μαρμάρου παραστάσεων έπί στηλών επιτύμ-
βιων καί άναθηματικών κατεδείξαμεν άλλανοΟ διά
μακρών, βεβαιουμένην ού μόνον Οπό τών πλουσιω-
τάτων ευρημάτων τών Παγασών, άλλά καί άλ-
λων ικανών έκ της λοιπής Θεσσαλίας (πρβ. Άρχ.
Έψ. 1908 σ. 36, Θεσσαλικά Μνημεία I σελ. 26
κέ., ΙΟ IX2 603 κτλ.).
25
Στήλη λευκοΟ μαρμάρου, άνω μόνον άποκεκομ-
μένη καί έλλείπουσα ούχί πολύ" αί πλάγιαι έδραι
έ'χουσιν έξεργασθή επίσης λεΐαι, ώς ή πρόσθια"
πολλαχοΟ φέρει άποσχίσεις Οπό νεωτέρων καί πολλά
υπόλοιπα άσβεστοκονιάματος. — "Τψ. Ο'θ2, πλ.
0"37, πάχ. 01θ.
χθον
Θεσσαλικαι έπιγραφαί' ύπδ Ά. Σ. Αρβανιτοποΰλλου.
378
Λαρίση ιερόν των θεών τούτων, ή εις ετέρας θεό-
τητος ναόν.
24
Μεγάλη στήλη λευκοΟ μαρμάρου, ής έσώθη το
άνω άριστερον τέταρτον περίπου" έποιήθη εν είδει
ναίσκου και λήγει άνω εις αέτωμα μετ ακρωτη-
ρίων, ών έσώθη το άριστερον καί τι της βάσεως
τοΰ μέσου' έπί τοΟ μέσου του τυμπάνου υπάρξει
έκτύπως άναγεγλυμμένη ασπίς, άποσχισθεΐσα Οπό
νεωτέρας εξεργασίας" διετηρήθη και τό άνω τέταρ-
τον περίπου τοΰ άριστεροΟ ήμικίονος, μή ηύλα-
κωμένου, μετά τοΟ δωρίου κιονοκράνου και του
άβακος. Ή στήλη πανταχού είναι πλήρης άσβε-
στοκονιάματος. — Τψ. 0"θ3, πλ. 0'485 (τό όλι-
κόν θα ήτο 0"91), πάχ· 0-17.
ΕΟρέθη εν τοις θεμελίοις τοΰ παρά την γέφυραν
τοΟ ΠηνειοΟ κατεδαφιζομένου τζαμίου'Ορχάν έκο-
μίσαμεν δ' αύτήν τω 1910 εις τό Μουσεΐον Βόλου.
Έπ'ι τοΟ έπιστυλίου έχαράχθη βαθέως καί έπι-
μελώς ή επιγραφή" υψ. γραμμ. 0Ό13-0Ό19,
διάστιχον 0Ό02" τινά των γραμμάτων φέρουσιν
ελαφρούς άκρεμόνας καί ίχνη μέλαινης βαφής, πι-
θανώς αρχαίας:
ΔΗΜΗΤΡΙκΑΐΚΟΡΗΚΑΐλεοπΟΤΗλΟΓΓβΙΙ-'.....
τ^Υ ι6ΡΑΤ€νί Α
Δημητρι καί Κόρη και Δεσπότη" Λογγείν[·/) (Φορτουνά)-
του ίερατεύσασα.
Τό όνομα Αογγείνη νυν τό πρώτον εμφανίζεται
έν ταΐς θεσσαλικαΐς έπιγραφαϊς" έτερα δε αναθή-
ματα εις τάς θεότητας ταύτας εύρέθησαν μόνον τή
Δήμητρι Φνλάκα έν Λα ρ ίση (ΙΟ- IX 2 573)" έν τοις
οϋ μακράν κειμένοις Φαλάννοις έλατρεύετο θερμώς
ή Δημήτηρ ώς καί ή Κόρη καί δ Πλούτων (1235.
1229). θεωρουμεν πιθανόν ό'τι έν Λα ρ ίση Οπήρχε
σημαντικόν ιερόν καί ναός τών έν τή επιγραφή
ίων θεοτήτων έπ' αύτοΟ τοΟ λόφου, ενθα έκτί-
σθη κατόπιν τό τζαμίον Όρχάν, προ αύτοΟ δέ, ώς
διηγούνται, εκκλησία τις χριστιανική, ίσως της
"Αγίας Παρασκευής. Στηρίζομεν δέ την είκασίαν
περί υπάρξεως ναοΟ ένταΟθα επί του γεγονότος ό'τι
ευρέθησαν έπί τοΰ λόα>ου τούτου πλείστα άρχιτε-
κτονικά τμήματα, έτι δέ παμμέγιστα ήμικυβικά
τμήματα έκ στερεοβάτου ναοΰ, ώς καί τμήματα
ώραιοτάτων μεγάλων σπονδύλων έκ δωρίων κιόνων
μαρμάρινων, ών ή άλλοθεν μεταφορά θά ήτο τά
μάλιστα δυσχερής. Πρέπει λοιπόν νά γίνωσιν εν-
ταύθα άνασκαφαί, τοσούτω μάλλον καθ' όσον πολλά
μέλη αρχιτεκτονικά ύπάρχοντα ένδέχεται νά βλα-
βώσι κατά την άπουσίαν ήμών.
Δεσπότης δ' έν τη επιγραφή καλείται ό Πλού-
των, ώς έκαλεϊτο έν Αρκαδία ή χθόνια Δημήτηρ
Δέσποινα. Έν έπιγραφή της Μακεδονίας {Βθ8β/ίβν,
1<θχ. Μγί1ι. I2 σελ. 1792) καλείται ϋ·εδς δεσπότης
Πλούτων αλλ ένταΟθα τό άπλοΟν Δεσπότης, ώς
καί τό έν άλλαις έπιγραφαϊς Δέσποινα, Δέσποιναι,
φαίνεται ον ούγι άπλώς έπίθετον, άλλ' εύ'φημος
έπικράτησις αύτοΟ ώς όνόματος.
Έν τω κενώ έπιπέδω τοΟ ναίσκου, εϊσέχοντι έκ
τοΟ έπιστυλίου κατά 0"04, έπί της έπιμελώς λει-
ανθείσης επιφανείας διετηρήθησαν σαφή ίχνη γρα-
πτής παραστάσεως" ένομίσαμεν μάλιστα ότι διε-
κρίναμεν έπί τοΟ μέσου της στήλης τό μέχρι της
οσφύος άνω άριστερον ήμισυ σώματος μορφής γυ-
ναικός, πιθανώς της Κόρης" ΐσταται σχεδόν κατε-
νώπιον ορθή, φορούσα χιτώνα άχειρίδωτον" τήν
γυμνήν δεξιάν καταβιβάζει κατά μήκος του σώμα-
τος" ή κόμη αυτής παρεστάθη βαθέως ξανθή, Οπο-
κίτρινα τά γυμνά τοΟ σώματος, βαθέως έρυθρός ό
λαιμός καί ό χιτών. Αριστερά δέ τω θεατή ύπάρ-
χουσι πολλά ίχνη κίτρινων καί μάλιστα ερυθρών
καί βαθέως έρυθρών βαφών άδήλου μορφής, ής
ασαφώς διακρίνεται ή δεξιά γυμνή ισχυρώς κεκαμ-
μένη χειρ.
Τήν έν Θεσσαλία μεγάλην νρήσιν τών γραπτών
έπί μαρμάρου παραστάσεων έπί στηλών επιτύμ-
βιων καί άναθηματικών κατεδείξαμεν άλλανοΟ διά
μακρών, βεβαιουμένην ού μόνον Οπό τών πλουσιω-
τάτων ευρημάτων τών Παγασών, άλλά καί άλ-
λων ικανών έκ της λοιπής Θεσσαλίας (πρβ. Άρχ.
Έψ. 1908 σ. 36, Θεσσαλικά Μνημεία I σελ. 26
κέ., ΙΟ IX2 603 κτλ.).
25
Στήλη λευκοΟ μαρμάρου, άνω μόνον άποκεκομ-
μένη καί έλλείπουσα ούχί πολύ" αί πλάγιαι έδραι
έ'χουσιν έξεργασθή επίσης λεΐαι, ώς ή πρόσθια"
πολλαχοΟ φέρει άποσχίσεις Οπό νεωτέρων καί πολλά
υπόλοιπα άσβεστοκονιάματος. — "Τψ. Ο'θ2, πλ.
0"37, πάχ. 01θ.
χθον