DOI Artikel:
Arbanitopulos, Apostolos S.: Thessalikai epigraphai
DOI Seite / Zitierlink: https://doi.org/10.11588/diglit.13159#0201
381
Θεσσαλικοί έπιγραψαί' νπο Ά. Σ. Άρβανιτοπυύλλον.
382
μετά της ομωνύμου /ειρΌς καΐ τοΟ μηρού αυτής
άπεσχίσθησαν επίτηδες. Φορεί δέ καί αυτή χιτώνα
ποδήρη, έζωσμένον περί την όσφΰν καΐ πιθανώς
άχειρίδωτον, εξ ού έκφαίνεται ό άκρος αριστερός
πους κεκαλυμμένος καΐ καθέτως διευρυνόμενος
ένεκα τής στάσεως αύτής' επί του χιτώνος φορεί
πλούσιον ίμάτιον, μέχρι που τοΟ μέσου τών κνη-
μών διήκον, φερόμενον περί το κάτω σώμα λοξώς
καϊ άφΐνον το πολύ τών νώτων άκάλυπτον.
"Εχει δέ πέσει εις γόνατα ή Δανάη, διατηροΟσα
τό σώμα εύθυτενές, και έκτείνει άμφοτέρας τάς
χείρας οριζοντίως έν σχήματι μύχιου παρακλή-
σεως ή λατρείας προς την θεάν, ήτις φαίνεται δε-
χομένη ταύτα έκ τής κατανεύσεως τής κεφαλής
αύτής προς την Δανάην. Τοιαύτης στάσεως σχήμα
είναι σπανιώτατον κατά τοΰς χρόνους τούτους" έν
τω Μουσείω Αθηνών εΰρηνται τά υπό Καστριώ-
του συλλεγέντα ύπ' αριθ. 1809. 1125. 1408.
1433. 1872. 2364. 2842 άνάγλυ.φα, έφ'ών τοι-
αύτη περίπου θέσις προσκυνητών παρίσταται.
Μεταξύ τών δύο μορφών παρίσταται εις τό βά-
θος ελαφρώς κυκλοτερές τι άντικείμενον, ούτινος
τό άνω τρίτον άπεκόπη και ελλείπει" έπ' αύτου
έδηλώθησαν δύο παραστάδες διφύλλου θύρας βε-
βαίως, κεκλεισμένης, ώς δηλοΐ τό ό'μοιον προς τάς
παραστάδας ξύλον εν μέσω αύτών παραλλήλως"
έχωρίζετο δέ έκάτερον φύλλον τής θύρας εις τρία
τούλάχιστον τμήματα οΥ εγκαρσίων ξύλων, ών
ανά δύο διετηρήθησαν" τά χωρίσματα ταΰτα τών
φύλλων ήσαν άνισα, του κατωτάτου όντος υπερδι-
πλάσιου του υπερκειμένου αύτώ.
"Οτι παρίσταται ένταΟθα ναός κυκλοτερής, δη-
λουσι γραμμαί τίνες οριζόντιοι τοΟ βάθους ύπό τάς
χείρας τής Δανάης, δι'ών ήθέλησε νά παραστήση
ό τεχνίτης το έκ κυβόλιθων κρηπίδωμα τοΟ οικο-
δομήματος. Τοιούτον κυκλοτερή ναόν ευρομεν πρό
τίνων ήμερων έπι τής άκροπόλεως τών Γόννων.
Ή έννοια λοιπόν τής ωραίας ταύτης και έντέ-
χνως έξειργασμένης παραστάσεως είναι ότι ή θεά
έξελθουσα έκ του ναού αυτής, έκάθησεν έπι τίνος
άναπαύλας, ίνα άκούση τών παρακλήσεων τής λα-
τρευούσης αύτήν ευσεβούς Δανάης. Ομοίως παρί-
στανται άφηρωϊσθέντες νεκροί παρά τούς εαυτών
τάφους καθήμενοι, ίνα δεχθώσι θυσίας ή έναγί-
σματα τών επιζώντων [Θεσσαλ. Μνημ. 1 σ. 200).
Ύπό την παράστασιν έχαράχθη βαθέως και σχε-
δόν επιμελώς ή επιγραφή" ΰψ. γραμμ. 0 011 -
0-022, διάστ. 0-005-0-01.
Γό ύπό τον τρίτον στίχον διάστημα άπό τοΟ δευ-
τέρου μέχρι του προτελευταίου εικαζομένου γράμ-
ματος έχει λειανθή διά συνεχούς τριβής (πρβ. άνω
άριθ. 23) ύπό τών νεωτέρων έπί τοσούτον, ώστε
ούδέν ίχνος γράμματος ασφαλές διακρίνεται εκεί.
Ή ευσεβής αύτη Δανάη θυγάτηρ τοΟ Άφθονή-
του είναι γνωστή και εξ άλλου ωραίου άναθήμα-
τος αύτής, επίσης άναγλύφου, εις τούς Μεγάλους
ϋ·εονς Διοσκούρους, όπερ εύρηται νΟν έν τω Μου-
σείω του* Λούβρου [Ηβιιζβ^, Μϊδδϊοη βη Μαοβ-
άοϊηβ ρΐ. 25 = ΙΟ IX 2 581). Έν αύτώ εκφέρε-
ται το όνομα συνηρημένως Δανά, ή έλησμονήθη
ύπό τοΟ χαράκτου τό τρίτον Α, γράψαντος ήδη δύο.
Ή εύσεβής επίσης Άγαΰίς ΙΟ IX 2 577 ήτο πι-
θανώτατα αδελφή τής Δανάης ταύτης.
Οί χρόνοι άμφοτέρων τών επιγραφών κείνται
έντός τών πρώτων δεκαετηρίδων τής Γ' π. Χο.
έκατονταετηρίδος. Τής δέ Αευκαϋ'έας την έν Θεσ-
σαλία λατρείαν γινώσκομεν και ές άλλης επιγρα-
φής τών Φερών, ην άνέθηκε γυνή επίσης (ΙΟ IX2
422) και έξ έπιγραφής τής άκροπόλεως τών Φθιω-
τίδων Θηβών, ήν άνέθηκεν άνήρ [Πρακτικά τής
Άρχ.Έτ. 1908 σελ. 175).Έκ τής άνω παραστά-
σεως βεβαιούμεθα νΟν ότι ήτο θεότης όμοια προς
την Δήμητρα την μορφήν καί την ενδυσιν, ή προς
την άνευ θαλασσίων συμβόλων 'ΛμΦίτρίτην.
ΈνταΟθα καί άλλαχοΟ τής Θεσσαλίας φαίνεται
πιθανόν ό'τι ή Λευκαθέα δέν νοείται ώς ενάλιος θεό-
της, καίτοι πολλαχοΟ άλλαχου εύρίσκομεν αύτήν
άναγομένην εις τόν κύκλον τών θαλασσίων θεοτή-
των. Πρόκειται δήλα δη περί ιδιαζούσης Λευκα-
θέας, έν Θεσσαλία λατρευομένης, άσχετου ή δια-
φόρου προς τ/]ν έν τή λοιπή Ελλάδι. Ό 8&ηι
Λ¥ί(Ιθ (παρά ΗόίθΓ έν Βοββ&,βτ, Εθχ. Μγ11ι. II2
σελ. 2015 πρβ. 1986) θεωρεί ώς άρχαιότατον
τόπον λατρείας τής Λευκαθέας την θεσσαλίαν'
τοΟτο αποδεικνύεται πιθανώτατον έκ τών άρκούν-
τως συχνών μαρτυρίων αυτής έν θεσσαλικαΐς έπι-
γραφαΐς τής Δ' καί Γ' π. Χρ. έκατονταετηρίδος.
Έν "Αθήναις, τ?) 27τι νοεμδρίου 1910.
Απόστολος Σ. Άρβανιτόπονλλος.
Θεσσαλικοί έπιγραψαί' νπο Ά. Σ. Άρβανιτοπυύλλον.
382
μετά της ομωνύμου /ειρΌς καΐ τοΟ μηρού αυτής
άπεσχίσθησαν επίτηδες. Φορεί δέ καί αυτή χιτώνα
ποδήρη, έζωσμένον περί την όσφΰν καΐ πιθανώς
άχειρίδωτον, εξ ού έκφαίνεται ό άκρος αριστερός
πους κεκαλυμμένος καΐ καθέτως διευρυνόμενος
ένεκα τής στάσεως αύτής' επί του χιτώνος φορεί
πλούσιον ίμάτιον, μέχρι που τοΟ μέσου τών κνη-
μών διήκον, φερόμενον περί το κάτω σώμα λοξώς
καϊ άφΐνον το πολύ τών νώτων άκάλυπτον.
"Εχει δέ πέσει εις γόνατα ή Δανάη, διατηροΟσα
τό σώμα εύθυτενές, και έκτείνει άμφοτέρας τάς
χείρας οριζοντίως έν σχήματι μύχιου παρακλή-
σεως ή λατρείας προς την θεάν, ήτις φαίνεται δε-
χομένη ταύτα έκ τής κατανεύσεως τής κεφαλής
αύτής προς την Δανάην. Τοιαύτης στάσεως σχήμα
είναι σπανιώτατον κατά τοΰς χρόνους τούτους" έν
τω Μουσείω Αθηνών εΰρηνται τά υπό Καστριώ-
του συλλεγέντα ύπ' αριθ. 1809. 1125. 1408.
1433. 1872. 2364. 2842 άνάγλυ.φα, έφ'ών τοι-
αύτη περίπου θέσις προσκυνητών παρίσταται.
Μεταξύ τών δύο μορφών παρίσταται εις τό βά-
θος ελαφρώς κυκλοτερές τι άντικείμενον, ούτινος
τό άνω τρίτον άπεκόπη και ελλείπει" έπ' αύτου
έδηλώθησαν δύο παραστάδες διφύλλου θύρας βε-
βαίως, κεκλεισμένης, ώς δηλοΐ τό ό'μοιον προς τάς
παραστάδας ξύλον εν μέσω αύτών παραλλήλως"
έχωρίζετο δέ έκάτερον φύλλον τής θύρας εις τρία
τούλάχιστον τμήματα οΥ εγκαρσίων ξύλων, ών
ανά δύο διετηρήθησαν" τά χωρίσματα ταΰτα τών
φύλλων ήσαν άνισα, του κατωτάτου όντος υπερδι-
πλάσιου του υπερκειμένου αύτώ.
"Οτι παρίσταται ένταΟθα ναός κυκλοτερής, δη-
λουσι γραμμαί τίνες οριζόντιοι τοΟ βάθους ύπό τάς
χείρας τής Δανάης, δι'ών ήθέλησε νά παραστήση
ό τεχνίτης το έκ κυβόλιθων κρηπίδωμα τοΟ οικο-
δομήματος. Τοιούτον κυκλοτερή ναόν ευρομεν πρό
τίνων ήμερων έπι τής άκροπόλεως τών Γόννων.
Ή έννοια λοιπόν τής ωραίας ταύτης και έντέ-
χνως έξειργασμένης παραστάσεως είναι ότι ή θεά
έξελθουσα έκ του ναού αυτής, έκάθησεν έπι τίνος
άναπαύλας, ίνα άκούση τών παρακλήσεων τής λα-
τρευούσης αύτήν ευσεβούς Δανάης. Ομοίως παρί-
στανται άφηρωϊσθέντες νεκροί παρά τούς εαυτών
τάφους καθήμενοι, ίνα δεχθώσι θυσίας ή έναγί-
σματα τών επιζώντων [Θεσσαλ. Μνημ. 1 σ. 200).
Ύπό την παράστασιν έχαράχθη βαθέως και σχε-
δόν επιμελώς ή επιγραφή" ΰψ. γραμμ. 0 011 -
0-022, διάστ. 0-005-0-01.
Γό ύπό τον τρίτον στίχον διάστημα άπό τοΟ δευ-
τέρου μέχρι του προτελευταίου εικαζομένου γράμ-
ματος έχει λειανθή διά συνεχούς τριβής (πρβ. άνω
άριθ. 23) ύπό τών νεωτέρων έπί τοσούτον, ώστε
ούδέν ίχνος γράμματος ασφαλές διακρίνεται εκεί.
Ή ευσεβής αύτη Δανάη θυγάτηρ τοΟ Άφθονή-
του είναι γνωστή και εξ άλλου ωραίου άναθήμα-
τος αύτής, επίσης άναγλύφου, εις τούς Μεγάλους
ϋ·εονς Διοσκούρους, όπερ εύρηται νΟν έν τω Μου-
σείω του* Λούβρου [Ηβιιζβ^, Μϊδδϊοη βη Μαοβ-
άοϊηβ ρΐ. 25 = ΙΟ IX 2 581). Έν αύτώ εκφέρε-
ται το όνομα συνηρημένως Δανά, ή έλησμονήθη
ύπό τοΟ χαράκτου τό τρίτον Α, γράψαντος ήδη δύο.
Ή εύσεβής επίσης Άγαΰίς ΙΟ IX 2 577 ήτο πι-
θανώτατα αδελφή τής Δανάης ταύτης.
Οί χρόνοι άμφοτέρων τών επιγραφών κείνται
έντός τών πρώτων δεκαετηρίδων τής Γ' π. Χο.
έκατονταετηρίδος. Τής δέ Αευκαϋ'έας την έν Θεσ-
σαλία λατρείαν γινώσκομεν και ές άλλης επιγρα-
φής τών Φερών, ην άνέθηκε γυνή επίσης (ΙΟ IX2
422) και έξ έπιγραφής τής άκροπόλεως τών Φθιω-
τίδων Θηβών, ήν άνέθηκεν άνήρ [Πρακτικά τής
Άρχ.Έτ. 1908 σελ. 175).Έκ τής άνω παραστά-
σεως βεβαιούμεθα νΟν ότι ήτο θεότης όμοια προς
την Δήμητρα την μορφήν καί την ενδυσιν, ή προς
την άνευ θαλασσίων συμβόλων 'ΛμΦίτρίτην.
ΈνταΟθα καί άλλαχοΟ τής Θεσσαλίας φαίνεται
πιθανόν ό'τι ή Λευκαθέα δέν νοείται ώς ενάλιος θεό-
της, καίτοι πολλαχοΟ άλλαχου εύρίσκομεν αύτήν
άναγομένην εις τόν κύκλον τών θαλασσίων θεοτή-
των. Πρόκειται δήλα δη περί ιδιαζούσης Λευκα-
θέας, έν Θεσσαλία λατρευομένης, άσχετου ή δια-
φόρου προς τ/]ν έν τή λοιπή Ελλάδι. Ό 8&ηι
Λ¥ί(Ιθ (παρά ΗόίθΓ έν Βοββ&,βτ, Εθχ. Μγ11ι. II2
σελ. 2015 πρβ. 1986) θεωρεί ώς άρχαιότατον
τόπον λατρείας τής Λευκαθέας την θεσσαλίαν'
τοΟτο αποδεικνύεται πιθανώτατον έκ τών άρκούν-
τως συχνών μαρτυρίων αυτής έν θεσσαλικαΐς έπι-
γραφαΐς τής Δ' καί Γ' π. Χρ. έκατονταετηρίδος.
Έν "Αθήναις, τ?) 27τι νοεμδρίου 1910.
Απόστολος Σ. Άρβανιτόπονλλος.