DOI Artikel:
Skias, Andreas: Neōterai anaskaphai en tē panarchaia Eleusiniakē nekropolei
DOI Seite / Zitierlink: https://doi.org/10.11588/diglit.14281#0017
Έλευσινιακής νεκροπόλεως άνασκαψαί' νπο Ά. Σκιά.
τά πέριξ χαμηλότερα μέρη δεν ειχον καλυφθη υπό
έπιχώσεως. 'Αξιοπαρατήρητον όμως είνε ότι πάν-
τες οί μέχρι τοΰδε εύρεΟέντες γεωμετρικοί τάφοι
περιορίζονται εις το μεσαΐον τοΟτο μέρος, ώστε
ού'τε άνατολικώτερον των τοίχων Π' Κ' και Ε' \
ούτε δυτικώτερον τοΰ τοίχου Ζ και της θέσεως του
άμφορέως ι' ευρέθη ουδείς τάφος της έποχής 2 των
γεωμετρικών αγγείων, πλην νεκροδόχου τίνος αγ-
γείου ευρεθέντος εν ετει 1902 πλησιέστατα τοΰ
τοίχου Ζ.
Έν τω δευτέρω τών εν ετει 1898 κατά τούτο
τό μέρος άνασκαφένταη» τμημάτων της νεκροπό-
λεως, ήτοι νοτιανατολικώς του κυκλικού κτιρίου
Α κατ' άμφοτέρας τάς πλευράς του ρωμαϊκού* τοί-
χου Δ μέχρι της νοτιάς πλευράς του ρωμαϊκού
όχετοΰ ευρέθη ή συνέχεια του εκ της προτέρας
άνασκαφής γνωστοΰ ρωμαϊκοΟ οικοδομήματος, εις δ
ανήκον και οι εν Έφ. Α. 1898 σελ. 39-41 μνημο-
νευόμενοι τοΐχοι, οί σημειούμενοι έν τω έν σελ. 29
-30 παρενθέτω πινάκι. Πάντες οί τοίχοι ούτοι καί
έτεροι έν ετει 1902 δυτικώτερον ευρεθέντες άνή-
κουσιν εις μέγα μέν, άλλά κακότεχνον και ευτελές
οικοδόμημα άοήλου χρήσεως τών έσχάτων ρωμαϊ-
κών χρόνων. Έκ τών ευρεθέντων τεμαχίων πολύ-
χρωμων μαρμάρων απεδείχθη ότι τινές έκ τών
τοίχων τούτων εφερον δρθομαρμάρωσιν. Επειδή
δε ένεκα της παχείας τέφρας τών ύποκάτω πυρών
το έδαφος δεν ήτο στερεόν, οί τοίχοι του ρωμαϊκοΰ
τούτου οικοδομήματος έθεμελιώθησαν ένιαχοΟ έπι
παχέος ύποστρώματος ες" αργών λίθων, όπερ άλλοτε
εσφαλμένως ένόμισα ως παλαιότερον3. Αί ύπο-
κάτω του κτιρίου τούτου κείμεναι παλαιότεραι
ταφαί κατά μέν το δυτικον μέρος δεν υπέστησαν
ούδεμίαν βλάβην, κατά δε τό άνατολικόν μέρος οί
τοίχοι Λ καί Γ' είσχωροΰσι μέν βαθέως εις τό
στρώμα της έπιχώσεως τών προϊστορικών χρόνων,
1 Πλην της πυράς 60, ήτις δεν είνε βέβαιον οτι ήτο γεωμετρική
ΓΕφημ. Άρχ. 1898 σελ. 68).
2 Πρβ. 'Εφημ.Άρχ. 1898 σελ. 31-32 καί σελ. 51. Πρακτικά Α. Ε.
1898 σελ. 74. ιΤό αυτόθι γεγραμμένον οτι «ό έν τω μέσω χώρος δ
κατεχόμενος νπο τών γεωμετρικών τάφων δεν ήτο πρότερον κατει-
λημμένος νπο προϊστορικών ταφών*» άναφέρεται μόνον εις τό έν
ετει 1898 άνασ/.αφέν μέρος, περί δέ τοΰ πρότερον άνεσκαμμένου έχει
ήδη παρατηρηθή τό εναντίον έν Εφημ. Άρχ. 1898 σελ. 76).
3 Πρβ. Έφημ.Άρχ. 1898 σελ. 39 μετά της ΰποσημειώσεως.Άξιον
σημειώσεως εΤνε ό τι καί έν ετει 1902 ευρέθη μεγάλη ποσότης θηραϊκής
γης αυτόθι, εξ ου φαίνεται ότι έγίνετο '/ρήσις αυτής καί κατά τήν αρ-
χαιότητα. Ή ποιότης της έν Έλευσϊνι ευρεθείσης δεν ήτο καλή.
άλλά δεν έπροξένησαν βλάβην πολύ σημαντικήν. Τό
ές ύποπρασίνου πηλού στρώμα το μνηαονευθέν έν
Έφ.'Αρχ. 1898 σελ. 51 καί 67, εύρεθέν καί πάλιν
έν ετει 1898, απεδείχθη ότι ήτο έπίστρωσις δωμα-
τίων τινών τοΰ ρωμαϊκού τούτου οικοδομήματος.
Έν τω πηλώ αύτοΰ ήσαν έντεθειμένα πάμπολλα
όστρακα αγγείων συγχρόνων προς τό οικοδόμημα καί
άλλων πολύ παλαιοτέρων αύτοΰ, άνευρέντων ώς
φαίνεται κατά τήν άνόρυςιν τών θεμελίων. Το έκ
πηλοΰ έδαφος τοΰτο καταμετρηθέν πλησίον τοΰ ρω-
μαϊκού όχετοΰ εύρέθη κείμενον 0"70 ύψηλότερον
της ύποκάτω ύπαρχούσης μυκηναϊκής πύρας 62
(Έφημ. Άρχ. 1898 σελ. 73) 4.
Έν τω δευτέρω τούτω τμήματι της άνασκαφής
του 1898 τά εύρεθέντα πολυάριθμα τοιχάρια
(Ρ, 1ι, Υ, ΐ, ο κ.τ.λ.) κείνται πάντα προς το άνα-
τολικόν μέρος αύτοΰ, ένθα ό βράχος άνυψοΰται
πρός βορραν, κατά τι δέ καί προς άνατολάς. Τό
υψος τοΰ βραχώδους έδάφους καταμετρηθέν είς
τέσσαρα σημεία εύρέθη κείμενον παρά μέν τον τοΐ-
χον Δ' 0 44—0'37 βαθύτερον της αφετηρίας,
παρά δέ τον ρωμαϊκον οχετόν 0'96—Γοΐ ύψηλό-
τερον αύτής. Προς δυσμάς τοΰ τοίχου Ρ μέχρι τοΰ
Γ' ούδείς τοίχος προϊστορικός ύπάρχει 5, Ό δέ βρά-
χος αύτόθι κείται βαθύτερον. Άπας Ό χώρος ούτος,
έν ώ δεν ύπάρχει ούδέν τοιχάριον, κατείχετο ύπό
συνεχοΰς παχυτάτου στρώματος τέφρας σημειω-
θέντος ύπ' αριθ. ΙΛΠ, ού το πέρας εύρέθη εκείθεν
τών τοίχων Ρ, 1ι Υ, σηαειωθέν οιά στικτής γραμ-
μής έν τω σχεοίω. Αί δυτικώτερον άλλοτε εύρε-
θεΐσαι πυραί 41 καί 4ο 6 δέν ήσαν κεχωρισμέναι
άπό τοΰ στρώματος τούτου της τέφρας, όπερ ούτω
εύρίσκεται έκτεινόμενον μέχρις αύτοΰ τοΰ ρωμαϊ-
κού τοίχου Γ', ήτοι εις μήκος κατά τι πλέον τών
12 μέτρων. Τό πλάτος τοΰ στρώματος έφ' όσον
άνεσκάφη δέν ήδυνήθην νά καταμετρήσω ακριβώς,
ήτο όμως ασφαλώς πλέον τών 2"00 μή ύπολογι-
ζομένης της προεςεχούσης πείρας 41, το δέ πάχος
αύτοΰ έφθανε μέχρι 1 "50. Πόσον δέ νο^ιώτερον
τοΰ τοίχου Δ' έκτείνεται ή συνέχεια τοΰ στρώμα-
4 Εϊς τό αυτό περίπου βάθος 'ΰπήρ-/ον προσέτι ή μυκηναϊκή πυρά
45 καί ή προμυκηναϊκή 41 (Έφημ. Άρχ. 1898 έν. άν. σελ.70).
δ Δέν ευρέθη συνέχεια ούδέ τοΰ δυτικοϊτερον τοΰ Γ', παραλλήλως
δέ πρός τόν Λ υπάρχοντος τοιχαρίου τοΰ σημειουμένου έν τω σχεδια-
γραφήματι τήί Α Ε 1898 σελ. 29—30.
6 Έφημ. Άρχ. 1898 σελ. 71—72.
τά πέριξ χαμηλότερα μέρη δεν ειχον καλυφθη υπό
έπιχώσεως. 'Αξιοπαρατήρητον όμως είνε ότι πάν-
τες οί μέχρι τοΰδε εύρεΟέντες γεωμετρικοί τάφοι
περιορίζονται εις το μεσαΐον τοΟτο μέρος, ώστε
ού'τε άνατολικώτερον των τοίχων Π' Κ' και Ε' \
ούτε δυτικώτερον τοΰ τοίχου Ζ και της θέσεως του
άμφορέως ι' ευρέθη ουδείς τάφος της έποχής 2 των
γεωμετρικών αγγείων, πλην νεκροδόχου τίνος αγ-
γείου ευρεθέντος εν ετει 1902 πλησιέστατα τοΰ
τοίχου Ζ.
Έν τω δευτέρω τών εν ετει 1898 κατά τούτο
τό μέρος άνασκαφένταη» τμημάτων της νεκροπό-
λεως, ήτοι νοτιανατολικώς του κυκλικού κτιρίου
Α κατ' άμφοτέρας τάς πλευράς του ρωμαϊκού* τοί-
χου Δ μέχρι της νοτιάς πλευράς του ρωμαϊκού
όχετοΰ ευρέθη ή συνέχεια του εκ της προτέρας
άνασκαφής γνωστοΰ ρωμαϊκοΟ οικοδομήματος, εις δ
ανήκον και οι εν Έφ. Α. 1898 σελ. 39-41 μνημο-
νευόμενοι τοΐχοι, οί σημειούμενοι έν τω έν σελ. 29
-30 παρενθέτω πινάκι. Πάντες οί τοίχοι ούτοι καί
έτεροι έν ετει 1902 δυτικώτερον ευρεθέντες άνή-
κουσιν εις μέγα μέν, άλλά κακότεχνον και ευτελές
οικοδόμημα άοήλου χρήσεως τών έσχάτων ρωμαϊ-
κών χρόνων. Έκ τών ευρεθέντων τεμαχίων πολύ-
χρωμων μαρμάρων απεδείχθη ότι τινές έκ τών
τοίχων τούτων εφερον δρθομαρμάρωσιν. Επειδή
δε ένεκα της παχείας τέφρας τών ύποκάτω πυρών
το έδαφος δεν ήτο στερεόν, οί τοίχοι του ρωμαϊκοΰ
τούτου οικοδομήματος έθεμελιώθησαν ένιαχοΟ έπι
παχέος ύποστρώματος ες" αργών λίθων, όπερ άλλοτε
εσφαλμένως ένόμισα ως παλαιότερον3. Αί ύπο-
κάτω του κτιρίου τούτου κείμεναι παλαιότεραι
ταφαί κατά μέν το δυτικον μέρος δεν υπέστησαν
ούδεμίαν βλάβην, κατά δε τό άνατολικόν μέρος οί
τοίχοι Λ καί Γ' είσχωροΰσι μέν βαθέως εις τό
στρώμα της έπιχώσεως τών προϊστορικών χρόνων,
1 Πλην της πυράς 60, ήτις δεν είνε βέβαιον οτι ήτο γεωμετρική
ΓΕφημ. Άρχ. 1898 σελ. 68).
2 Πρβ. 'Εφημ.Άρχ. 1898 σελ. 31-32 καί σελ. 51. Πρακτικά Α. Ε.
1898 σελ. 74. ιΤό αυτόθι γεγραμμένον οτι «ό έν τω μέσω χώρος δ
κατεχόμενος νπο τών γεωμετρικών τάφων δεν ήτο πρότερον κατει-
λημμένος νπο προϊστορικών ταφών*» άναφέρεται μόνον εις τό έν
ετει 1898 άνασ/.αφέν μέρος, περί δέ τοΰ πρότερον άνεσκαμμένου έχει
ήδη παρατηρηθή τό εναντίον έν Εφημ. Άρχ. 1898 σελ. 76).
3 Πρβ. Έφημ.Άρχ. 1898 σελ. 39 μετά της ΰποσημειώσεως.Άξιον
σημειώσεως εΤνε ό τι καί έν ετει 1902 ευρέθη μεγάλη ποσότης θηραϊκής
γης αυτόθι, εξ ου φαίνεται ότι έγίνετο '/ρήσις αυτής καί κατά τήν αρ-
χαιότητα. Ή ποιότης της έν Έλευσϊνι ευρεθείσης δεν ήτο καλή.
άλλά δεν έπροξένησαν βλάβην πολύ σημαντικήν. Τό
ές ύποπρασίνου πηλού στρώμα το μνηαονευθέν έν
Έφ.'Αρχ. 1898 σελ. 51 καί 67, εύρεθέν καί πάλιν
έν ετει 1898, απεδείχθη ότι ήτο έπίστρωσις δωμα-
τίων τινών τοΰ ρωμαϊκού τούτου οικοδομήματος.
Έν τω πηλώ αύτοΰ ήσαν έντεθειμένα πάμπολλα
όστρακα αγγείων συγχρόνων προς τό οικοδόμημα καί
άλλων πολύ παλαιοτέρων αύτοΰ, άνευρέντων ώς
φαίνεται κατά τήν άνόρυςιν τών θεμελίων. Το έκ
πηλοΰ έδαφος τοΰτο καταμετρηθέν πλησίον τοΰ ρω-
μαϊκού όχετοΰ εύρέθη κείμενον 0"70 ύψηλότερον
της ύποκάτω ύπαρχούσης μυκηναϊκής πύρας 62
(Έφημ. Άρχ. 1898 σελ. 73) 4.
Έν τω δευτέρω τούτω τμήματι της άνασκαφής
του 1898 τά εύρεθέντα πολυάριθμα τοιχάρια
(Ρ, 1ι, Υ, ΐ, ο κ.τ.λ.) κείνται πάντα προς το άνα-
τολικόν μέρος αύτοΰ, ένθα ό βράχος άνυψοΰται
πρός βορραν, κατά τι δέ καί προς άνατολάς. Τό
υψος τοΰ βραχώδους έδάφους καταμετρηθέν είς
τέσσαρα σημεία εύρέθη κείμενον παρά μέν τον τοΐ-
χον Δ' 0 44—0'37 βαθύτερον της αφετηρίας,
παρά δέ τον ρωμαϊκον οχετόν 0'96—Γοΐ ύψηλό-
τερον αύτής. Προς δυσμάς τοΰ τοίχου Ρ μέχρι τοΰ
Γ' ούδείς τοίχος προϊστορικός ύπάρχει 5, Ό δέ βρά-
χος αύτόθι κείται βαθύτερον. Άπας Ό χώρος ούτος,
έν ώ δεν ύπάρχει ούδέν τοιχάριον, κατείχετο ύπό
συνεχοΰς παχυτάτου στρώματος τέφρας σημειω-
θέντος ύπ' αριθ. ΙΛΠ, ού το πέρας εύρέθη εκείθεν
τών τοίχων Ρ, 1ι Υ, σηαειωθέν οιά στικτής γραμ-
μής έν τω σχεοίω. Αί δυτικώτερον άλλοτε εύρε-
θεΐσαι πυραί 41 καί 4ο 6 δέν ήσαν κεχωρισμέναι
άπό τοΰ στρώματος τούτου της τέφρας, όπερ ούτω
εύρίσκεται έκτεινόμενον μέχρις αύτοΰ τοΰ ρωμαϊ-
κού τοίχου Γ', ήτοι εις μήκος κατά τι πλέον τών
12 μέτρων. Τό πλάτος τοΰ στρώματος έφ' όσον
άνεσκάφη δέν ήδυνήθην νά καταμετρήσω ακριβώς,
ήτο όμως ασφαλώς πλέον τών 2"00 μή ύπολογι-
ζομένης της προεςεχούσης πείρας 41, το δέ πάχος
αύτοΰ έφθανε μέχρι 1 "50. Πόσον δέ νο^ιώτερον
τοΰ τοίχου Δ' έκτείνεται ή συνέχεια τοΰ στρώμα-
4 Εϊς τό αυτό περίπου βάθος 'ΰπήρ-/ον προσέτι ή μυκηναϊκή πυρά
45 καί ή προμυκηναϊκή 41 (Έφημ. Άρχ. 1898 έν. άν. σελ.70).
δ Δέν ευρέθη συνέχεια ούδέ τοΰ δυτικοϊτερον τοΰ Γ', παραλλήλως
δέ πρός τόν Λ υπάρχοντος τοιχαρίου τοΰ σημειουμένου έν τω σχεδια-
γραφήματι τήί Α Ε 1898 σελ. 29—30.
6 Έφημ. Άρχ. 1898 σελ. 71—72.