DOI Artikel:
Rhizakos, Panagiōtēs Ē.: Gytheiou epigramma epitymbion
DOI Seite / Zitierlink: https://doi.org/10.11588/diglit.14281#0051
Γυϋείου επίγραμμα έη
Τών στίχων δ 1ος /.αϊ 20ς άποτελοΟσιν έζάμε-
τρον, ό 30; πεντάμετρον, δ 4ο; καί ;ΐος πεντάμε-
τροι/, δ 60; καϊ /ο; έξάμετρον, έξάμετρον δέ άπο-
τελοΟσιν κα'ι δ ογοοος σύν τω ένάτω.
Στίχ. 2. πολεμητάς ή λέξις νέα κανονικώς πε-
ποιημένη έπΐ τη; έννοιας του πολέμιος = τον ς πο
λεμίονς τών Άϋηναίων.
Στίχ. 3. πλήΰι τ αμυνόμενοι (ούτω κείται έπί
τοΟ λίθου)· έν τη μεταγραφή ήμαρτημένως 1 έτυ-
πώθη πλήϋι αμυνόμενοι.
Στίχ. 7. όεπαφρν ή δι' άμέλειαν του χαράκτου
εξέπεσε το ο ( = ό'εττ'άφροΰ), ή κύριον όνομα :
Έπαφρν(ς);
Στίχ 9. ενιαυτου' ουτω (άνευ ς) κεχάρακται
έν τω λίθω, πιθανώς άντί ένιαυτονς' ένιαντός χρο-
νικον διάστημα, κύκλος χρονικός, πρβ. Ομήρ. Οδ.
α 16: «άλλ' δτε δή έτος ήλθε περιπλομένων ένι-
αυτών»" πρβ. ΨίΗιβΙηι «Έτος ιιηά ένιαυτος» έν
8Β ΑΜ. \νίβη ΟΧΙ,ΙΙ, IV.
Κατά το έπίγραμμα Λάκωνες προμαχοΰντες Ελ-
λήνων και αμυνόμενοι τους πολεμίους τών Αθη-
ναίων, πολλοί πεζοί και επιβαίνοντες νεών, άπέΟα-
νον έν ναυτική συγκρούσει (έν πελάγει) Οπό βαρ-
βάρων, τω δέ περί ού το έπίγραμμα, άτε άτάφω
μείναντι (ειμί δ' έπ άφροϋ), δ αδελφός κατά τά
νενομισμένα τύμβον, ήγουν κενοτάφιον, έτευςεν'
ή ν δ' έτών είκοσιν εξ.
Τό έπίγραμμα έδημοσίευσε δι ολίγων δ τότε
επιμελητής τών αρχαιοτήτων Γυθείου Ιωάννης Β.
Πατσουράκος2, νομίζει δ'δτι αναφέρεται εϊς Γυθεά-
την, δς έπεσε μαχόμενος κατά τών Αθηναίων
υπέρ τών δικαίων τών Ελλήνων, και δή κατά την
έν Κνίδω τοΟ 394 π.Χρ. ναυμαχίαν, δτε δ στόλος
τών Λακώνων ήττήΟη ύπο του Περσικού, στρα-
τηγοΟντος του Κόνωνος" άλλ' ή έννοια τοΟ έπι-
γράμματος αποκρούει την τοιαύτην έκδοχήν, κα-
θότι, ώς είρηται, οι Λάκωνες άπέθανον έν ναυμα-
χία υπέρ τών Ελλήνων καϊ αμυνόμενοι βαρβάρους
πολεμητάς ήτοι πολεμίους τών Αθηναίων, δέν
είναι δυνατόν άρα νάδεχθώμεν ότι έπολεμουν προς
τους Αθηναίους" προς δέ το σχήμα τών γραμμά-
των είναι μεταγενεστέρων πολύ χρόνων ή της Δ'
1 Έν σελ. 40 σττίλ. 1 <3'.':/. 7 αντί ΒΑ γρ. ΒΛ.
2 «Λακωνία·, εβδομαδιαία Γυθεατική έφημερί:, άρ. φύλλ. 1136,
1-. ΛΛ', περίοδ. Β', έν ΓυΟ. 5 Ίουν. 1904.
ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΚΗ ΕΦΗΜΕΡΙΣ 1912
'ψβιον ύπδ Π. Ριζάκου.
έκατονταετηρίδος π. Χρ., τούτο δέ συνειδώς ό
Πατσουράκος εικάζει, άπιθάνως κατ' εμέ, ότι του
έπιγράμματος έγένετο άνανέωσις έν χρόνοι; ύστέροις
διά τό άξιόλογον αϋτοΰ. Έκ τε του" τύπου και του
τών γραμμάτων σχήματος εις τό τέλος τοΟ δευ-
τέρου προς τον τρίτον μ. Χρ. αιώνα δύναται ν'άπο-
δοθη. Ζητητέον ήδη τίνες οί βάρβαροι, ών τοις ξί-
φεσιν άπέθανον οί Λάκωνες; βάρβαροι αρά γε νο-
ούνται οί Πάρθοι, προς ους διά τών στρατηγών
αύτοΟ δ Μάρκος Αυρήλιος άπό του 162-1()() μ. Χρ.
έπολέμησεν , συνεπολέμησαν δέ τοις Ρωμαίοις
άλλοι τε "Ελληνες καϊ οί νεαροί Σπαρτιάται, Νει-
κοκλής καί Διοσκόρας (ΟΙΟ 1253 και 1459).
άλλ' δ ν^ο1ίβΓ8 (ΑΜ 1903, 291) νομίζει δ'τι οί
Σπαρτιάται ούτοι μετέσχον της επί Καρακάλλου
κατά τών Πάρθων στρατείας, ής πλείστοι μετέσχον
Σπαρτιάται. Περί τών πολέμων τούτων του Μάρ-
κου Αυρηλίου πλείστος έν "Ελλάδι έγένετο λόγος,
τους δ' ιστοριογράφους αύτοϋ' τους τερατολογουν-
τας σατυρίζει δ Λουκιανός έν τω «Πώς δει ίστο-
ρίαν συγγράφειν» (2-32). Άλλ' άν δεχόμενοι την
τοΟ Χέρτσβεργ γνώμην Οεωρήσωμεν οτι δ Νεικο-
κλής και Διοσκόρας τούτων μετέσχον τών πολέ-
μων, ούδ' ούτως και το παρόν έπίγραμαα εις τους
αυτούς έπιτρέπεται χρόνους ν' άναγάγωμεν, διότι
οί μετάσχοντες τών πολέμων Σπαρτιάται ήσαν πάνυ
όλίγοι, και δεν ήμύνοντο τους Πάρθους έπιόντας.
Ελλήνων προμαχοϋντες, άλλά 'Ρωμαίοις συμπο-
λεμουντες έπήσαν έπ' αυτούς, αίρεται άρα ή ύπό-
Οεσις αύτη. ΠιΟανώτερον θά έλεγε τις δτι οί του
έπιγράμματος συνεστρατεύσαντο τω Καρακάλλω
κατά την έπί τούς Πάρθους στρατείαν τω 214 μ.Χρ.
γενομένην, δτε οδτος άγων συν τη φάλαγγι του
Αλεξάνδρου τάς δύο Σπαρτιατικάς μοίρας, τον
Λακωνικον και Πιτανάτην λόχον, ώρμησε κατά τών
Πάρθων διά της Μεσοποταμίας4 ώνόμασε δ' ίσως
3 Χέρτσβεργ - Καρολίδης Ίστ. Έλλ. τόμ. Β'σελ. 453-450.
4 Λάμπρος Ίστ. "Ελλ. Γ' σελ. 158-159, Χέρτσβεργ - Καρολίδης
Γ' σελ. 37, ΨοΙίβί'8 I. &., Σβ Βα8-ΡοηοατΙ 1831), ΤτΗτ/ατά
Β8Α 1907, 190. Προστεθητω δ' ένθάδε καϊ άνέκδοτον μαρμάρινης
στήλης Οραϋσμα έν τώ μουσείο) της Σπάρτης, άπό τών ανασκαφών
τών "Αγγλων προερ/όμενον, δψ. 0Ό8, πλ. Ο 025, έφ' ου αναγιγνώ-
σκονται :
βιω
στρατ
δυνάμενα κατα τόν φίλον έπιμελητήν του έν Σπάρτη μουσείου Λ. Ευ-
6
Τών στίχων δ 1ος /.αϊ 20ς άποτελοΟσιν έζάμε-
τρον, ό 30; πεντάμετρον, δ 4ο; καί ;ΐος πεντάμε-
τροι/, δ 60; καϊ /ο; έξάμετρον, έξάμετρον δέ άπο-
τελοΟσιν κα'ι δ ογοοος σύν τω ένάτω.
Στίχ. 2. πολεμητάς ή λέξις νέα κανονικώς πε-
ποιημένη έπΐ τη; έννοιας του πολέμιος = τον ς πο
λεμίονς τών Άϋηναίων.
Στίχ. 3. πλήΰι τ αμυνόμενοι (ούτω κείται έπί
τοΟ λίθου)· έν τη μεταγραφή ήμαρτημένως 1 έτυ-
πώθη πλήϋι αμυνόμενοι.
Στίχ. 7. όεπαφρν ή δι' άμέλειαν του χαράκτου
εξέπεσε το ο ( = ό'εττ'άφροΰ), ή κύριον όνομα :
Έπαφρν(ς);
Στίχ 9. ενιαυτου' ουτω (άνευ ς) κεχάρακται
έν τω λίθω, πιθανώς άντί ένιαυτονς' ένιαντός χρο-
νικον διάστημα, κύκλος χρονικός, πρβ. Ομήρ. Οδ.
α 16: «άλλ' δτε δή έτος ήλθε περιπλομένων ένι-
αυτών»" πρβ. ΨίΗιβΙηι «Έτος ιιηά ένιαυτος» έν
8Β ΑΜ. \νίβη ΟΧΙ,ΙΙ, IV.
Κατά το έπίγραμμα Λάκωνες προμαχοΰντες Ελ-
λήνων και αμυνόμενοι τους πολεμίους τών Αθη-
ναίων, πολλοί πεζοί και επιβαίνοντες νεών, άπέΟα-
νον έν ναυτική συγκρούσει (έν πελάγει) Οπό βαρ-
βάρων, τω δέ περί ού το έπίγραμμα, άτε άτάφω
μείναντι (ειμί δ' έπ άφροϋ), δ αδελφός κατά τά
νενομισμένα τύμβον, ήγουν κενοτάφιον, έτευςεν'
ή ν δ' έτών είκοσιν εξ.
Τό έπίγραμμα έδημοσίευσε δι ολίγων δ τότε
επιμελητής τών αρχαιοτήτων Γυθείου Ιωάννης Β.
Πατσουράκος2, νομίζει δ'δτι αναφέρεται εϊς Γυθεά-
την, δς έπεσε μαχόμενος κατά τών Αθηναίων
υπέρ τών δικαίων τών Ελλήνων, και δή κατά την
έν Κνίδω τοΟ 394 π.Χρ. ναυμαχίαν, δτε δ στόλος
τών Λακώνων ήττήΟη ύπο του Περσικού, στρα-
τηγοΟντος του Κόνωνος" άλλ' ή έννοια τοΟ έπι-
γράμματος αποκρούει την τοιαύτην έκδοχήν, κα-
θότι, ώς είρηται, οι Λάκωνες άπέθανον έν ναυμα-
χία υπέρ τών Ελλήνων καϊ αμυνόμενοι βαρβάρους
πολεμητάς ήτοι πολεμίους τών Αθηναίων, δέν
είναι δυνατόν άρα νάδεχθώμεν ότι έπολεμουν προς
τους Αθηναίους" προς δέ το σχήμα τών γραμμά-
των είναι μεταγενεστέρων πολύ χρόνων ή της Δ'
1 Έν σελ. 40 σττίλ. 1 <3'.':/. 7 αντί ΒΑ γρ. ΒΛ.
2 «Λακωνία·, εβδομαδιαία Γυθεατική έφημερί:, άρ. φύλλ. 1136,
1-. ΛΛ', περίοδ. Β', έν ΓυΟ. 5 Ίουν. 1904.
ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΚΗ ΕΦΗΜΕΡΙΣ 1912
'ψβιον ύπδ Π. Ριζάκου.
έκατονταετηρίδος π. Χρ., τούτο δέ συνειδώς ό
Πατσουράκος εικάζει, άπιθάνως κατ' εμέ, ότι του
έπιγράμματος έγένετο άνανέωσις έν χρόνοι; ύστέροις
διά τό άξιόλογον αϋτοΰ. Έκ τε του" τύπου και του
τών γραμμάτων σχήματος εις τό τέλος τοΟ δευ-
τέρου προς τον τρίτον μ. Χρ. αιώνα δύναται ν'άπο-
δοθη. Ζητητέον ήδη τίνες οί βάρβαροι, ών τοις ξί-
φεσιν άπέθανον οί Λάκωνες; βάρβαροι αρά γε νο-
ούνται οί Πάρθοι, προς ους διά τών στρατηγών
αύτοΟ δ Μάρκος Αυρήλιος άπό του 162-1()() μ. Χρ.
έπολέμησεν , συνεπολέμησαν δέ τοις Ρωμαίοις
άλλοι τε "Ελληνες καϊ οί νεαροί Σπαρτιάται, Νει-
κοκλής καί Διοσκόρας (ΟΙΟ 1253 και 1459).
άλλ' δ ν^ο1ίβΓ8 (ΑΜ 1903, 291) νομίζει δ'τι οί
Σπαρτιάται ούτοι μετέσχον της επί Καρακάλλου
κατά τών Πάρθων στρατείας, ής πλείστοι μετέσχον
Σπαρτιάται. Περί τών πολέμων τούτων του Μάρ-
κου Αυρηλίου πλείστος έν "Ελλάδι έγένετο λόγος,
τους δ' ιστοριογράφους αύτοϋ' τους τερατολογουν-
τας σατυρίζει δ Λουκιανός έν τω «Πώς δει ίστο-
ρίαν συγγράφειν» (2-32). Άλλ' άν δεχόμενοι την
τοΟ Χέρτσβεργ γνώμην Οεωρήσωμεν οτι δ Νεικο-
κλής και Διοσκόρας τούτων μετέσχον τών πολέ-
μων, ούδ' ούτως και το παρόν έπίγραμαα εις τους
αυτούς έπιτρέπεται χρόνους ν' άναγάγωμεν, διότι
οί μετάσχοντες τών πολέμων Σπαρτιάται ήσαν πάνυ
όλίγοι, και δεν ήμύνοντο τους Πάρθους έπιόντας.
Ελλήνων προμαχοϋντες, άλλά 'Ρωμαίοις συμπο-
λεμουντες έπήσαν έπ' αυτούς, αίρεται άρα ή ύπό-
Οεσις αύτη. ΠιΟανώτερον θά έλεγε τις δτι οί του
έπιγράμματος συνεστρατεύσαντο τω Καρακάλλω
κατά την έπί τούς Πάρθους στρατείαν τω 214 μ.Χρ.
γενομένην, δτε οδτος άγων συν τη φάλαγγι του
Αλεξάνδρου τάς δύο Σπαρτιατικάς μοίρας, τον
Λακωνικον και Πιτανάτην λόχον, ώρμησε κατά τών
Πάρθων διά της Μεσοποταμίας4 ώνόμασε δ' ίσως
3 Χέρτσβεργ - Καρολίδης Ίστ. Έλλ. τόμ. Β'σελ. 453-450.
4 Λάμπρος Ίστ. "Ελλ. Γ' σελ. 158-159, Χέρτσβεργ - Καρολίδης
Γ' σελ. 37, ΨοΙίβί'8 I. &., Σβ Βα8-ΡοηοατΙ 1831), ΤτΗτ/ατά
Β8Α 1907, 190. Προστεθητω δ' ένθάδε καϊ άνέκδοτον μαρμάρινης
στήλης Οραϋσμα έν τώ μουσείο) της Σπάρτης, άπό τών ανασκαφών
τών "Αγγλων προερ/όμενον, δψ. 0Ό8, πλ. Ο 025, έφ' ου αναγιγνώ-
σκονται :
βιω
στρατ
δυνάμενα κατα τόν φίλον έπιμελητήν του έν Σπάρτη μουσείου Λ. Ευ-
6