DOI Artikel:
Euangelidēs, Dēmētrios E.: Ek tēs Mykēnōn geōmetrikēs nekropoleōs
DOI Seite / Zitierlink: https://doi.org/10.11588/diglit.14281#0137
Έκ της Μυκηνών γεωμετρικής νεκροπόλεως
υπό
Δημητρίου Εύαγγελίδου.
Α'). Οί τάφοι. Αποσταλείς υπό τής Αρχαιο-
λογική; εταιρείας εις Μυκήνας το φθινόπωρον του
1909 πρΌς έποπτείαν της υποστηρίξεως του λεγο-
αένου τάφου της Κλυταιμήστρας, επεχείρησα κατά
τάς οδηγίας του καθηγητού κ. Τσούντα νά σκάψω
ύπεράνω της θόλου του τάφου καΐ περί αύτήν μι-
κρόν χάνδακα προς μετοχέτευσιν των όμβρίων ΰοά-
των, ί'να μή είσρέωσιν εντός της θόλου και διαπο-
τίζοντα καταστρέφωσι τοΰς τοίχους αύτής. Μόλις
άοΗάαενος του έργου προς ανατολάς της θόλου
παοεττίΡΥΐσα μεταξύ πολλών θραυσμάτων αυκη-
ναϊκών αγγείων εις μικρόν βάθος και τινα γεωμε-
τρικών, άτινα εί'λκυσαν τήν περιέργειάν μου και
έ-έστησαν μάλλον τήν προσοχήν. Μετ' ολίγον εις
βάθος έλασσον τών 0'40 πλείονα θραύσματα 6'μοια
ήλθον εις φώς και εις βάθος 0'50 το χείλος μεγά-
λου αγγείου (είκ. 8) μετά δύο μικροτέριον, ών τό
έτερον άνεστραμμένον (είκ. 3). Τό μέγα τούτο άγ-
γεΐον εκείτο επί μεγάλης πουρίνης πλακός κατά τό
δυτικόν ήμισυ αυτής, ήτις μετά τον καθαρισμον
και τήν άπομάκρυνσιν τών χωμάτων απεδείχθη
δτι έκάλυπτε τά^ον.
Ούτος κείται προς ανατολάς τη; θόλου του τά-
φου της Κλυταιμήστρας και εχει διεύθυνσιν κάθε-
τον προς τον άςονα αύτου άπέχων δέκα μέτρα και
ήμισυ από τούτου. Εχει όρθογώνιον σχήμα και
είναι έκτισμένος δια μεγάλων πωρόλιθων1. 'Απα-
σαι αί πλευραί, ώς και ή καλυπτήριος πλάς, είναι
μονόλιθοι, πλήν τής βόρειας, ήν ά-οτελουσι τέσ-
σαρες πι,υρόλιθοι εις δύο σειράς δόμων κείμενοι 2.
Έντος του τάφου υπήρχον δύο σκελετοί κατ" άντί-
1 Ή βόρειος μακρά αΰτοϋ —λευρα έ'-/ει μηχο; 1·47, γ, άντιστοινος
νοτιά 1'51, ή ανατολική στεν), 0'62 χαί τ, άντίστοινος δυτική ή προ:
τω Βολωτω ταίιω 056.
2 Οί κάτω δο'μοι μετροϊσι μηκ. Ο 52+0 9δ( —147) και ίίύ. 0 47.
Οί δίνω δόμοι μηκ. 0-65+0 82(=1 47) και 5ψ. 0 28 ητοι ό'λον ϋψος
αμφοτέρων 0-75, όσον είναι κα! τό βάΟο; του τάφου.
ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΚΗ ΕΦΗΜΕΡΙΕ 1912
θετον διεύθυνσιν τοποθετημένοι ούτως ώστε οί πό-
δες του ενός παρέκειντο τή κεφαλή του ετέρου και
έβλεπον ό μεν προς ανατολάς, ό δε ~ρός δυσμάς.
Λεπτή κόνις περιέβαλλε τά οστά, προελθοΰσα πι-
θανώς έκ τής άποσυνθέσεως τών ενδυμάτων, ουδέν
οε κτεοισαα ουο έτερον τι αντικειαενον ευρισκετο
πλησίον. Λίαν επειγόντως γενομένης τής εργασίας
δεν κατωρθώθη νά διαγνωσθη το γένος τών τεθαμ-
μένων νεκρών, ουδέ ή ακριβής θέσις αυτών έν τώ
τάφω νά καθορισθή, άλλως τε και επειδή τά οστά
ήσαν διατεταοαγυ,ένα και άποαεαακουσαένα τίκ
αρχικής αυτών θέσεως ένεκα τής εισροής τών υδά-
των άλλά πάντως τά σκέλη αμφοτέρων ήσαν μι-
κρόν συνεσταλμένα, διότι ευρέθησαν λοξώς πως
κείμενα και ούχ'ι κατά μήκος αύτών και παραλ-
λήλως.
Άλλά και πέραν του τάφου τούτου τταρετη-
ροΟντο πλείστα γεωμετρικών αγγείων θραύσματα,
διο και έκεΤσε ήναγκάσθην νά έπεκτείνίο έπί μικρόν
την έ'ρευναν. Ούτω παρά τήν βορειοδυτικήν γω-
νίαν τοΟ τάφου ευρέθη ή πρόχους είκ. 4 άνεστραμ-
μένη και Ό άμφορεύς είκ. 1, εις τεμάχια τό πλεί-
στον, ολίγον πλαγίως κείμενος και έπί μικροΟ σω-
ροΟ λίθων έρειδόμενο;:, ώς έκ τής θέσεως τής άκε-
ραίας αύτοϋ βάσεως εξάγεται. Εντός τών χωμά-
των άναμιξ εύρίσκοντο και ελάχιστα λείψανα λίαν
εύθρύπτων οστών και τινα αγγεία. Προς άνατολάς
τούτων και κατά αήκο; του λιθόκτιστου τά^ου
ι I ι
ήσαν και άλλα κατωτέοω πεοιγραΰόυ,ενα αγγεία
και δύο χαλκαΐ «φιάλαι» ή μία εντός τής έτέρας,
λίαν κατιωαέναι και έκθαρμέναι. Πάντα τά άγ-
γεια ταΰτα και τινα θραύσματα ήσαν έγκατεσπαρ-
μένα προς βορραν του περιγραφέντος τάφου εις τε-
μάχια κα'ι διατεταραγμένα εις έκτασιν 0'θΌ πέραν
αύτοΰ. Υπεράνω του χώρου τούτου ύπήρχον έν
σχήματι τόςου λίθοι τινές κατά σειράν έπι τοΟ χώ-
18
υπό
Δημητρίου Εύαγγελίδου.
Α'). Οί τάφοι. Αποσταλείς υπό τής Αρχαιο-
λογική; εταιρείας εις Μυκήνας το φθινόπωρον του
1909 πρΌς έποπτείαν της υποστηρίξεως του λεγο-
αένου τάφου της Κλυταιμήστρας, επεχείρησα κατά
τάς οδηγίας του καθηγητού κ. Τσούντα νά σκάψω
ύπεράνω της θόλου του τάφου καΐ περί αύτήν μι-
κρόν χάνδακα προς μετοχέτευσιν των όμβρίων ΰοά-
των, ί'να μή είσρέωσιν εντός της θόλου και διαπο-
τίζοντα καταστρέφωσι τοΰς τοίχους αύτής. Μόλις
άοΗάαενος του έργου προς ανατολάς της θόλου
παοεττίΡΥΐσα μεταξύ πολλών θραυσμάτων αυκη-
ναϊκών αγγείων εις μικρόν βάθος και τινα γεωμε-
τρικών, άτινα εί'λκυσαν τήν περιέργειάν μου και
έ-έστησαν μάλλον τήν προσοχήν. Μετ' ολίγον εις
βάθος έλασσον τών 0'40 πλείονα θραύσματα 6'μοια
ήλθον εις φώς και εις βάθος 0'50 το χείλος μεγά-
λου αγγείου (είκ. 8) μετά δύο μικροτέριον, ών τό
έτερον άνεστραμμένον (είκ. 3). Τό μέγα τούτο άγ-
γεΐον εκείτο επί μεγάλης πουρίνης πλακός κατά τό
δυτικόν ήμισυ αυτής, ήτις μετά τον καθαρισμον
και τήν άπομάκρυνσιν τών χωμάτων απεδείχθη
δτι έκάλυπτε τά^ον.
Ούτος κείται προς ανατολάς τη; θόλου του τά-
φου της Κλυταιμήστρας και εχει διεύθυνσιν κάθε-
τον προς τον άςονα αύτου άπέχων δέκα μέτρα και
ήμισυ από τούτου. Εχει όρθογώνιον σχήμα και
είναι έκτισμένος δια μεγάλων πωρόλιθων1. 'Απα-
σαι αί πλευραί, ώς και ή καλυπτήριος πλάς, είναι
μονόλιθοι, πλήν τής βόρειας, ήν ά-οτελουσι τέσ-
σαρες πι,υρόλιθοι εις δύο σειράς δόμων κείμενοι 2.
Έντος του τάφου υπήρχον δύο σκελετοί κατ" άντί-
1 Ή βόρειος μακρά αΰτοϋ —λευρα έ'-/ει μηχο; 1·47, γ, άντιστοινος
νοτιά 1'51, ή ανατολική στεν), 0'62 χαί τ, άντίστοινος δυτική ή προ:
τω Βολωτω ταίιω 056.
2 Οί κάτω δο'μοι μετροϊσι μηκ. Ο 52+0 9δ( —147) και ίίύ. 0 47.
Οί δίνω δόμοι μηκ. 0-65+0 82(=1 47) και 5ψ. 0 28 ητοι ό'λον ϋψος
αμφοτέρων 0-75, όσον είναι κα! τό βάΟο; του τάφου.
ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΚΗ ΕΦΗΜΕΡΙΕ 1912
θετον διεύθυνσιν τοποθετημένοι ούτως ώστε οί πό-
δες του ενός παρέκειντο τή κεφαλή του ετέρου και
έβλεπον ό μεν προς ανατολάς, ό δε ~ρός δυσμάς.
Λεπτή κόνις περιέβαλλε τά οστά, προελθοΰσα πι-
θανώς έκ τής άποσυνθέσεως τών ενδυμάτων, ουδέν
οε κτεοισαα ουο έτερον τι αντικειαενον ευρισκετο
πλησίον. Λίαν επειγόντως γενομένης τής εργασίας
δεν κατωρθώθη νά διαγνωσθη το γένος τών τεθαμ-
μένων νεκρών, ουδέ ή ακριβής θέσις αυτών έν τώ
τάφω νά καθορισθή, άλλως τε και επειδή τά οστά
ήσαν διατεταοαγυ,ένα και άποαεαακουσαένα τίκ
αρχικής αυτών θέσεως ένεκα τής εισροής τών υδά-
των άλλά πάντως τά σκέλη αμφοτέρων ήσαν μι-
κρόν συνεσταλμένα, διότι ευρέθησαν λοξώς πως
κείμενα και ούχ'ι κατά μήκος αύτών και παραλ-
λήλως.
Άλλά και πέραν του τάφου τούτου τταρετη-
ροΟντο πλείστα γεωμετρικών αγγείων θραύσματα,
διο και έκεΤσε ήναγκάσθην νά έπεκτείνίο έπί μικρόν
την έ'ρευναν. Ούτω παρά τήν βορειοδυτικήν γω-
νίαν τοΟ τάφου ευρέθη ή πρόχους είκ. 4 άνεστραμ-
μένη και Ό άμφορεύς είκ. 1, εις τεμάχια τό πλεί-
στον, ολίγον πλαγίως κείμενος και έπί μικροΟ σω-
ροΟ λίθων έρειδόμενο;:, ώς έκ τής θέσεως τής άκε-
ραίας αύτοϋ βάσεως εξάγεται. Εντός τών χωμά-
των άναμιξ εύρίσκοντο και ελάχιστα λείψανα λίαν
εύθρύπτων οστών και τινα αγγεία. Προς άνατολάς
τούτων και κατά αήκο; του λιθόκτιστου τά^ου
ι I ι
ήσαν και άλλα κατωτέοω πεοιγραΰόυ,ενα αγγεία
και δύο χαλκαΐ «φιάλαι» ή μία εντός τής έτέρας,
λίαν κατιωαέναι και έκθαρμέναι. Πάντα τά άγ-
γεια ταΰτα και τινα θραύσματα ήσαν έγκατεσπαρ-
μένα προς βορραν του περιγραφέντος τάφου εις τε-
μάχια κα'ι διατεταραγμένα εις έκτασιν 0'θΌ πέραν
αύτοΰ. Υπεράνω του χώρου τούτου ύπήρχον έν
σχήματι τόςου λίθοι τινές κατά σειράν έπι τοΟ χώ-
18