DOI Artikel:
Mistriōtēs, Geōrgios: Archaiologikai meletai
DOI Seite / Zitierlink: https://doi.org/10.11588/diglit.14277#0052
20
Αρχαιολογικοί μελέται
Γεωργίου Μιστριώτου.
Ή Αρχαιολογική Εταιρεία κατ' έμήν έίσήγη-
σιν άπεφάσισεν, ίνα ποιήση έκδοομήν ανά τάς άνα-
κτηθεισας Έλληνικάς /ώρας. Έπϊ τούτω διενοή-
θην, ίνα είπω τά προσήκοντα εν τισι τών άνακτη-
θεισών χωρών κέντοοις. Το έργον τούτο άναλαβών
ε'φθασα είς τινα πορίσματα άοναιολογικά, άπεο
δημοσιευόμενα εν τη Αρχαιολογική Έφημερίδι
δύνανται ίσως νά άνοίξωσι νέας οδούς προς εύρεσιν
αληθειών της επιστήμης. Εχιυ δέ την γνώμην δτι,
άν έν τή Πέλλη γένωνται άνασκαφαί, εύρεθήσον-
ται πολλά άρχαιολογικά κειμήλια εν τε τοις Όθω-
μανικοΐς μνημείοις και άλλαχοΟ' διότι ό πολιτι-
σμός της πόλεως τοΟ Αλεξάνδρου διετηρήΟη μέ-
χρι της ύπο τών Τούρκων αλώσεως. Ετι δέ το
δεύτερον άρθρον μου, το Περι της Αιολικής τεχνο-
τροπίας, δύναται νά έρμηνεύση πολλά μνημεία της
αρχαίας τέ/νης. Η Αιολική τεχνοτροπία έπέδρασεν
ού υ-όνον επί τών Ιώνων, άλλά και έπ'ι τών Πεο-
σών και έπι τών Αθηναίων. ΑύτοΟ του ωδείου
τοΟ Περικλέους ή άρχή πρέπει νά άναζητηθή έν
τω μοισοπόλω οίκω της Σαπφούς.
Α'). Περι της διαρκείας τον έν Πέλλη
Άττικον πολιτισμού.
Άα> ού οί Ιωνες και οί Αωοιεϊ; συνεκοούσθησαν
προς αλλήλους έν τω καλουμένω Πελοποννησιακά»
πολέμω και έθραυσαν τάς έαυτών δυνάαεις, άνε-
οάνησαν ύπέρμα'/οι του Ελληνικού Γένους οί άο-
χαιότατοι τών Ελληνικών -/ωρών κάτοικοι. Αιο-
λείς ήσαν οί τήν Αχαϊκήν συμπολιτείαν άπαρ-
τίζοντες, οί Θηβαίοι μετά του Έπαμεινώνδου, οί
Θεσσαλοί μετά τοΟ Ιάσονος και οί Μακεδόνες, ών
πρωτεύουσα ήτο ή Πέλλα. Οί κάτοικοι ταύτης
ήσαν ού μόνον Αιολείς, άλλά κα'ι είχον μορφωθή
κατά τον Άττικον του πολιτισαοΰ όυθυ.ον από τών
χρόνων ήδη του Αρχελάου, ώς παραδίδει ήμΐν ό
Θουκυδίδης (έν βιολ. Β' 10)' «Αρχέλαος δ Περ-
δίκκον νιος βασιλχΰς γενόμενος τά ννν δντα έν
τη χώρα ωκοδόμησε και οδούς ενϋείας έ'τεμε καΐ
τάλ?Μ διεκόσμησε». Ού μόνον δέ κατά τάς οδούς
και κατα τα οικοοομηματα ητο ποΛις ομοιάζουσα
προς τάς Αθήνας, άλλά και κατά τον πνευματικόν
βίον, διότι ίκεΐ συνέρρεον μεγάλοι ποιηταί, ώς ό
Εύριπίδης κα'ι Ό Τιμόθεος (Έλλην. Γραμματολ. Α'
337). Τήν τοιαύτην δέ μορφήν ή Πέλλα διετήρει
μέχρι της αλώσεως αύτής ύπο τών Τούρκων, ώς
είκάζομεν εκ τών έπομένων.
Εν τη άλλη Μακεδονία ωκουν Αιολείς, ών ή
διάλεκτος οιέφερεν ούτω της Αττικής, ώστε και ό
Δημοσθένης ένόμιζε τον Φίλιππον βάρβαρον και ό
Πλάτοον τον Πιττακόν άτε Αίολέα οντά. Οί Τούρ-
κοι λοιπόν είσοαλόντες είς τήν Μακεδονίαν παρε-
τήρουν, ό'τι οί Πελλαΐοι ώμοίαζον πρός τους Ίω-
νας της μικρας Ασίας. Διά τοΟτο ώνόμασαν αυ-
τούς Γιουνάνηοας, δηλαδή Ιωνας. Κατά ταύτα.
Γιανητσά είναι λέςΊς συγκεκομμένη αντί Τιοννανη-
τσά και σημαίνει πάλιν τών Ιώνων, ήτοι τών "Ελ-
λήνων. Τινές γράφουσι Γενητσά και νομίζουσιν,
ό'τι σημαίνει νέαν πάλιν, άλλ' ίσως τούτο είναι
προϊόν της άγνοιας της ιστορίας της πόλεως. 1 ήν
γνώμην ταύτην εχουσι Γου'ρκοι αίχμάλιυτοι έρω-
τηθέντες παρά Φίλου μου.Όντως ό Ιωάννης Ανα-
γνώστης γράφει Γενητσά (έν σελίδι 624 της εκ-
δόσεως του ΝίθΟαΙιι·). 'Αλλ ούτε οί Τούρκοι είναι
δεινοί Φιλόλογοι, ούτε ό Ιωάννης Αναγνώστης έχει
σπουδαίας φιλολογικάς γνώσεις. Αλλως ύπέρ της
έμής γνώμης έ'χω τήν κρατήσασαν γραφήν Για-
νητσά. Αλλά και εί ήτο πιθανωτέρα ή εικασία
αύτη, πάλιν σώζεται τό κύριον μέρος της έμής
γνώμης. Διότι το όνομα νέα πόλις δήλοι, ό'τι μέ-
χρι τών χρόνων, καθ' ους έκτίζετο ή τών Τούρκων
νέα πόλις, έσώ.ετο ή Πέλλα, ήτις ήτο παλαιά.
Αρχαιολογικοί μελέται
Γεωργίου Μιστριώτου.
Ή Αρχαιολογική Εταιρεία κατ' έμήν έίσήγη-
σιν άπεφάσισεν, ίνα ποιήση έκδοομήν ανά τάς άνα-
κτηθεισας Έλληνικάς /ώρας. Έπϊ τούτω διενοή-
θην, ίνα είπω τά προσήκοντα εν τισι τών άνακτη-
θεισών χωρών κέντοοις. Το έργον τούτο άναλαβών
ε'φθασα είς τινα πορίσματα άοναιολογικά, άπεο
δημοσιευόμενα εν τη Αρχαιολογική Έφημερίδι
δύνανται ίσως νά άνοίξωσι νέας οδούς προς εύρεσιν
αληθειών της επιστήμης. Εχιυ δέ την γνώμην δτι,
άν έν τή Πέλλη γένωνται άνασκαφαί, εύρεθήσον-
ται πολλά άρχαιολογικά κειμήλια εν τε τοις Όθω-
μανικοΐς μνημείοις και άλλαχοΟ' διότι ό πολιτι-
σμός της πόλεως τοΟ Αλεξάνδρου διετηρήΟη μέ-
χρι της ύπο τών Τούρκων αλώσεως. Ετι δέ το
δεύτερον άρθρον μου, το Περι της Αιολικής τεχνο-
τροπίας, δύναται νά έρμηνεύση πολλά μνημεία της
αρχαίας τέ/νης. Η Αιολική τεχνοτροπία έπέδρασεν
ού υ-όνον επί τών Ιώνων, άλλά και έπ'ι τών Πεο-
σών και έπι τών Αθηναίων. ΑύτοΟ του ωδείου
τοΟ Περικλέους ή άρχή πρέπει νά άναζητηθή έν
τω μοισοπόλω οίκω της Σαπφούς.
Α'). Περι της διαρκείας τον έν Πέλλη
Άττικον πολιτισμού.
Άα> ού οί Ιωνες και οί Αωοιεϊ; συνεκοούσθησαν
προς αλλήλους έν τω καλουμένω Πελοποννησιακά»
πολέμω και έθραυσαν τάς έαυτών δυνάαεις, άνε-
οάνησαν ύπέρμα'/οι του Ελληνικού Γένους οί άο-
χαιότατοι τών Ελληνικών -/ωρών κάτοικοι. Αιο-
λείς ήσαν οί τήν Αχαϊκήν συμπολιτείαν άπαρ-
τίζοντες, οί Θηβαίοι μετά του Έπαμεινώνδου, οί
Θεσσαλοί μετά τοΟ Ιάσονος και οί Μακεδόνες, ών
πρωτεύουσα ήτο ή Πέλλα. Οί κάτοικοι ταύτης
ήσαν ού μόνον Αιολείς, άλλά κα'ι είχον μορφωθή
κατά τον Άττικον του πολιτισαοΰ όυθυ.ον από τών
χρόνων ήδη του Αρχελάου, ώς παραδίδει ήμΐν ό
Θουκυδίδης (έν βιολ. Β' 10)' «Αρχέλαος δ Περ-
δίκκον νιος βασιλχΰς γενόμενος τά ννν δντα έν
τη χώρα ωκοδόμησε και οδούς ενϋείας έ'τεμε καΐ
τάλ?Μ διεκόσμησε». Ού μόνον δέ κατά τάς οδούς
και κατα τα οικοοομηματα ητο ποΛις ομοιάζουσα
προς τάς Αθήνας, άλλά και κατά τον πνευματικόν
βίον, διότι ίκεΐ συνέρρεον μεγάλοι ποιηταί, ώς ό
Εύριπίδης κα'ι Ό Τιμόθεος (Έλλην. Γραμματολ. Α'
337). Τήν τοιαύτην δέ μορφήν ή Πέλλα διετήρει
μέχρι της αλώσεως αύτής ύπο τών Τούρκων, ώς
είκάζομεν εκ τών έπομένων.
Εν τη άλλη Μακεδονία ωκουν Αιολείς, ών ή
διάλεκτος οιέφερεν ούτω της Αττικής, ώστε και ό
Δημοσθένης ένόμιζε τον Φίλιππον βάρβαρον και ό
Πλάτοον τον Πιττακόν άτε Αίολέα οντά. Οί Τούρ-
κοι λοιπόν είσοαλόντες είς τήν Μακεδονίαν παρε-
τήρουν, ό'τι οί Πελλαΐοι ώμοίαζον πρός τους Ίω-
νας της μικρας Ασίας. Διά τοΟτο ώνόμασαν αυ-
τούς Γιουνάνηοας, δηλαδή Ιωνας. Κατά ταύτα.
Γιανητσά είναι λέςΊς συγκεκομμένη αντί Τιοννανη-
τσά και σημαίνει πάλιν τών Ιώνων, ήτοι τών "Ελ-
λήνων. Τινές γράφουσι Γενητσά και νομίζουσιν,
ό'τι σημαίνει νέαν πάλιν, άλλ' ίσως τούτο είναι
προϊόν της άγνοιας της ιστορίας της πόλεως. 1 ήν
γνώμην ταύτην εχουσι Γου'ρκοι αίχμάλιυτοι έρω-
τηθέντες παρά Φίλου μου.Όντως ό Ιωάννης Ανα-
γνώστης γράφει Γενητσά (έν σελίδι 624 της εκ-
δόσεως του ΝίθΟαΙιι·). 'Αλλ ούτε οί Τούρκοι είναι
δεινοί Φιλόλογοι, ούτε ό Ιωάννης Αναγνώστης έχει
σπουδαίας φιλολογικάς γνώσεις. Αλλως ύπέρ της
έμής γνώμης έ'χω τήν κρατήσασαν γραφήν Για-
νητσά. Αλλά και εί ήτο πιθανωτέρα ή εικασία
αύτη, πάλιν σώζεται τό κύριον μέρος της έμής
γνώμης. Διότι το όνομα νέα πόλις δήλοι, ό'τι μέ-
χρι τών χρόνων, καθ' ους έκτίζετο ή τών Τούρκων
νέα πόλις, έσώ.ετο ή Πέλλα, ήτις ήτο παλαιά.