DOI article:
Mistriōtēs, Geōrgios: Archaiologikai meletai
DOI Page / Citation link: https://doi.org/10.11588/diglit.14277#0056
24 Αρχαιο/.ογικαι μελέται: Β') Αιολική τεγνοτροπία' νπδ Γ. Μιοτριώτον.
βέτουσι κάλλος, αλλ έρεθίζουσι του; κύνας, οσά-
κις ούτοι βλέπουσι γυναίκας περιβεβλημένας δέρ-
υ,ατα λύκων.
ι
Την κόμμωτιν και τήν άμφίεσιν των Αίολίδων
δύναται τις να ίδη εν ταΐς Ταναγραίαις κάραις, ών
είνα! αεστά τά Μουσεία. Αλλ ίσως ήδύνατό τις
νά εϊπτ), δτι αί Ταναγραΐαι κόρα; δεικνύουσι τήν
άμφίεσιν της Βοιωτίας και ούχί της Λέσβου. Αλλά
και οί Βοιωτοί και οί Λέσβιοι ήσαν Αιολείς, ή δε
Αέσβος ούσα ποωτεύουσα των Αίολέων έπέδρα επί
τήν τέ/νην ταύτην.
Ήμεΐς εχομεν τήν γνώμην, δτι ή άμφίεσις των
Αίολίοων επέδρασε και επί τάς Ίάδας, αίτινες δια
τήν κομψότητα θεωρούνται ώς αί Παρισιναί της
άρ'/αιότητος. Οί ήμέτεροι άρχαιολόγοι παραβάλ-
λοντες τάς άυ,οιέσεις ίκατέοων δύνανται νά κυρώ-
. 1 Γι ί _ - Γ
σωσι τους έμούς λόγους. Έγώ ο' ώς φιλόλογος
δύναμαι νά κυρώσω τήν έπίδρασιν εν τη ποιήσει.
Ό Άνα/.ρέων ήτο "Ιων, άλλά κατατάσσεται έν τή
Αιολική ποιήσει, διότι βάσις της ποιήσεως αύτου
ήτο ό οίνος και τό κάλλος, ώς παρά τοις Αίολευ-
σιν. Άλλως καλλιτεχνικαί σχολαί παρά τοις Τω σι
δεν ύπήρχον.
Ά ν δ' ή γνώμη μου διά τών λεπτομερειών άπο-
δειχθή ακριβής, αί καλλιτεχνικαί τών Αίολέων
σνολαί επέδρασαν και έπ' αυτά τά έργα του Πε-
ρικλέους. Διότι τήν διάνοίαν του πολιτευτοΟ τού-
του έ'τρεψεν εις καλλιτεχνικά εργα ή Ίάς Ασπα-
σία, ήν ύπερμέτρως ήγάπα ό υιός τοΰ ώανθίππου'.
Τη αλήθεια είναι όντους παράδοςον, ότι ό πολιτευ-
τής ούτος, ού τήν διάνοιαν περιέσπα Ό επικείμενος
Πελοποννησιακός πόλεμος, είχε χρόνον και οιά-
Οεσιν, ί'να άσχολήται περί καλλιτεχνικά αντικεί-
μενα. Τό πράγμα όμως εξηγείται, άν ένθυμηθώ-
μεν, ότι της μεγάλης τοΟ Όλυμπίου πολιτικοΟ
διανοίας οίακοστρό^ος ήτο ή Τάς Ασπασία.
Ή Μιλησία αύτη είχεν ώς υπόδειγμα της δρά-
σεως αύτής τήν συμπολίτιδα θαργηλίαν, ήτις ήτο
ούτως εύειδής, ώστε έδούλωσεν αύτον τον Ξέρςην
τον έλαύνοντα, όπως δουλώση τήν δλην Ελλάδα
(Πλούταρχ. έν Βίω Περικλ. ΚΔ'): «Ότι μεν γάρ
ήν Μιλησία γένος Άξιόχου θυγάτηρ ομολογείται,
οασί δ' αύτήν θαργηλίαν τινά τών παλαιών Ίά-
δων ζηλώσασαν έπιθέσθαι τοις δυνατωτάτοις άν-
δράσιν. Και γάρ ή Θαργηλία τό τ είδος εύπρεπής
γενομένη και '/άριν έχουσα μετά οεινότητος πλεί-
στοις αέν Ελλήνων συνά>κισεν άνδοάσι, πάντας δε
προσεποίησε βασιλεΐ τους πλησιάσαντας αύτη και
και ταΐς πόλεσι Μηδισμοΰ οι εκείνων ύπέσπειρεν
αρχάς . . .» (όρα και Αθήναιον έν ΙΓ' 608).
Άν τις λάβη ύπ' οψιν τά είρημένα, δύναται εύ-
Υόλως νά έςηγήση, διατί ό Περικλής ίδρυσεν έν
Αθήναις Ώδεΐον και τούτω έδωκε σχήμα σκηνής
του μεγάλου Βασιλέως, ώς λέγει ο Πλούταρχος έν
Βίω Περικλ. ΙΓ': « Τό δ' Ώιδεΐον μεν έντος διαθέει
πολύεδρον και πολύστυλον, τή δ' έρεψε1, περικλι-
νές και κάταντες έκ μιας κορυφής πεποιημένον,
εικόνα λέγουσι γενέσθαι και μίμημα τής βασιλέως
σκηνής, έπιστατόΟντος και τούτω Περικλέους».
Φαίνεται, ότι κατ είσήγησιν τής Ίάδος Θαργηλίας
ό ^έρςης συναθοοίσας Ίάδας κατήρτισεν έν τή
σκηνή αύτου Ώδεΐον. Ώς δ' ή Θαργηλία παρώ-
τρυνε τον ώέρςην, ίνα έν τή σκηνή αύτου κατάρ-
τιση ώδεΐον, ούτως ή Ασπασία ή έκείνήν ώς υπό-
δειγμα τής δράσεως αυτής έχουσα παρώτρυνε τον
Περικ.λέα, ί'να ποιήση το αύτό έν Αθήναις. Άλλά
τί σχήμα έπρεπε νά δώση τω νέω οίκοδομήματι;
Κατά πάσαν πιθανότητα έπρεπε νά μιμηΟή το
παρά τω μεγάλω βασιλεΐ υπάρχον ήδη. Η Ασπα-
σία ή έμπνεύσασα τω Πεοικλεϊ τήν ίδρυσιν τοΟ
Ωδείου άνέμνησεν αύτώ και τήν σκηνήν του Ξέρ-
ξου. Άλλ' έπειδή οί Έλληνες αρχιτέκτονες δεν
έγίνωσκον, ίνα κατασκευάζωσι τοιαύτα οικοδομή-
ματα, ήναγκάσθη αύτος ό Περικλής, ίνα γένηται
επιστάτης του νέου οικοδομήματος, ώς είπεν ό
Πλούταρχος. Ο αύτος ιστορικός αφηγείται, ότι ό
φίλος τής Ασπασίας έψηφίσατο μουσικον αγώνα
έν τοις Παναθηναίοις και έγένετο αύτος άθλοθέτης
(Πλούταρχ. έν Βίω Περικλ. ΙΓ').
Κατά τά είρημένα ό μοισοπόλος οίκος τής Σαπ-
φούς μετεφυτεύθη εις τήν σκηνήν τοΟ ώέρξου, εις
τά Παναθήναια και εις το Ώδεΐον τών Αθηνών.
Ώς δ' αί Αθήναι είναι ή πατρίς του θεάτρου, οΰ-
το;;ή Αιολική Μυτιλήνη είναι ή πατρίς του Ωδείου.
Κατ' εμήν είσήγησιν ή Αρχαιολογική Εταιρεία ήγό-
ρασε δυο οικίας παρά τοΰ κ. Μουτσοποΰλου. Έκ τών
επικειμένων ανασκαφών προσδοκώμεν πολλας εκπλή-
ξεις έν τω χώρω, εν φ εκείτο τό 'φδεΐον τοΰ Περι-
κλέους .
Γεώργιος Μιστριώτης,
Επίτιμος καθηγητής τον Πανεπιστημίου
και Αντιπρόεδρος τής Αρχαιολογικής εταιρείας.
Ετνπ. 4-6-13.
βέτουσι κάλλος, αλλ έρεθίζουσι του; κύνας, οσά-
κις ούτοι βλέπουσι γυναίκας περιβεβλημένας δέρ-
υ,ατα λύκων.
ι
Την κόμμωτιν και τήν άμφίεσιν των Αίολίδων
δύναται τις να ίδη εν ταΐς Ταναγραίαις κάραις, ών
είνα! αεστά τά Μουσεία. Αλλ ίσως ήδύνατό τις
νά εϊπτ), δτι αί Ταναγραΐαι κόρα; δεικνύουσι τήν
άμφίεσιν της Βοιωτίας και ούχί της Λέσβου. Αλλά
και οί Βοιωτοί και οί Λέσβιοι ήσαν Αιολείς, ή δε
Αέσβος ούσα ποωτεύουσα των Αίολέων έπέδρα επί
τήν τέ/νην ταύτην.
Ήμεΐς εχομεν τήν γνώμην, δτι ή άμφίεσις των
Αίολίοων επέδρασε και επί τάς Ίάδας, αίτινες δια
τήν κομψότητα θεωρούνται ώς αί Παρισιναί της
άρ'/αιότητος. Οί ήμέτεροι άρχαιολόγοι παραβάλ-
λοντες τάς άυ,οιέσεις ίκατέοων δύνανται νά κυρώ-
. 1 Γι ί _ - Γ
σωσι τους έμούς λόγους. Έγώ ο' ώς φιλόλογος
δύναμαι νά κυρώσω τήν έπίδρασιν εν τη ποιήσει.
Ό Άνα/.ρέων ήτο "Ιων, άλλά κατατάσσεται έν τή
Αιολική ποιήσει, διότι βάσις της ποιήσεως αύτου
ήτο ό οίνος και τό κάλλος, ώς παρά τοις Αίολευ-
σιν. Άλλως καλλιτεχνικαί σχολαί παρά τοις Τω σι
δεν ύπήρχον.
Ά ν δ' ή γνώμη μου διά τών λεπτομερειών άπο-
δειχθή ακριβής, αί καλλιτεχνικαί τών Αίολέων
σνολαί επέδρασαν και έπ' αυτά τά έργα του Πε-
ρικλέους. Διότι τήν διάνοίαν του πολιτευτοΟ τού-
του έ'τρεψεν εις καλλιτεχνικά εργα ή Ίάς Ασπα-
σία, ήν ύπερμέτρως ήγάπα ό υιός τοΰ ώανθίππου'.
Τη αλήθεια είναι όντους παράδοςον, ότι ό πολιτευ-
τής ούτος, ού τήν διάνοιαν περιέσπα Ό επικείμενος
Πελοποννησιακός πόλεμος, είχε χρόνον και οιά-
Οεσιν, ί'να άσχολήται περί καλλιτεχνικά αντικεί-
μενα. Τό πράγμα όμως εξηγείται, άν ένθυμηθώ-
μεν, ότι της μεγάλης τοΟ Όλυμπίου πολιτικοΟ
διανοίας οίακοστρό^ος ήτο ή Τάς Ασπασία.
Ή Μιλησία αύτη είχεν ώς υπόδειγμα της δρά-
σεως αύτής τήν συμπολίτιδα θαργηλίαν, ήτις ήτο
ούτως εύειδής, ώστε έδούλωσεν αύτον τον Ξέρςην
τον έλαύνοντα, όπως δουλώση τήν δλην Ελλάδα
(Πλούταρχ. έν Βίω Περικλ. ΚΔ'): «Ότι μεν γάρ
ήν Μιλησία γένος Άξιόχου θυγάτηρ ομολογείται,
οασί δ' αύτήν θαργηλίαν τινά τών παλαιών Ίά-
δων ζηλώσασαν έπιθέσθαι τοις δυνατωτάτοις άν-
δράσιν. Και γάρ ή Θαργηλία τό τ είδος εύπρεπής
γενομένη και '/άριν έχουσα μετά οεινότητος πλεί-
στοις αέν Ελλήνων συνά>κισεν άνδοάσι, πάντας δε
προσεποίησε βασιλεΐ τους πλησιάσαντας αύτη και
και ταΐς πόλεσι Μηδισμοΰ οι εκείνων ύπέσπειρεν
αρχάς . . .» (όρα και Αθήναιον έν ΙΓ' 608).
Άν τις λάβη ύπ' οψιν τά είρημένα, δύναται εύ-
Υόλως νά έςηγήση, διατί ό Περικλής ίδρυσεν έν
Αθήναις Ώδεΐον και τούτω έδωκε σχήμα σκηνής
του μεγάλου Βασιλέως, ώς λέγει ο Πλούταρχος έν
Βίω Περικλ. ΙΓ': « Τό δ' Ώιδεΐον μεν έντος διαθέει
πολύεδρον και πολύστυλον, τή δ' έρεψε1, περικλι-
νές και κάταντες έκ μιας κορυφής πεποιημένον,
εικόνα λέγουσι γενέσθαι και μίμημα τής βασιλέως
σκηνής, έπιστατόΟντος και τούτω Περικλέους».
Φαίνεται, ότι κατ είσήγησιν τής Ίάδος Θαργηλίας
ό ^έρςης συναθοοίσας Ίάδας κατήρτισεν έν τή
σκηνή αύτου Ώδεΐον. Ώς δ' ή Θαργηλία παρώ-
τρυνε τον ώέρςην, ίνα έν τή σκηνή αύτου κατάρ-
τιση ώδεΐον, ούτως ή Ασπασία ή έκείνήν ώς υπό-
δειγμα τής δράσεως αυτής έχουσα παρώτρυνε τον
Περικ.λέα, ί'να ποιήση το αύτό έν Αθήναις. Άλλά
τί σχήμα έπρεπε νά δώση τω νέω οίκοδομήματι;
Κατά πάσαν πιθανότητα έπρεπε νά μιμηΟή το
παρά τω μεγάλω βασιλεΐ υπάρχον ήδη. Η Ασπα-
σία ή έμπνεύσασα τω Πεοικλεϊ τήν ίδρυσιν τοΟ
Ωδείου άνέμνησεν αύτώ και τήν σκηνήν του Ξέρ-
ξου. Άλλ' έπειδή οί Έλληνες αρχιτέκτονες δεν
έγίνωσκον, ίνα κατασκευάζωσι τοιαύτα οικοδομή-
ματα, ήναγκάσθη αύτος ό Περικλής, ίνα γένηται
επιστάτης του νέου οικοδομήματος, ώς είπεν ό
Πλούταρχος. Ο αύτος ιστορικός αφηγείται, ότι ό
φίλος τής Ασπασίας έψηφίσατο μουσικον αγώνα
έν τοις Παναθηναίοις και έγένετο αύτος άθλοθέτης
(Πλούταρχ. έν Βίω Περικλ. ΙΓ').
Κατά τά είρημένα ό μοισοπόλος οίκος τής Σαπ-
φούς μετεφυτεύθη εις τήν σκηνήν τοΟ ώέρξου, εις
τά Παναθήναια και εις το Ώδεΐον τών Αθηνών.
Ώς δ' αί Αθήναι είναι ή πατρίς του θεάτρου, οΰ-
το;;ή Αιολική Μυτιλήνη είναι ή πατρίς του Ωδείου.
Κατ' εμήν είσήγησιν ή Αρχαιολογική Εταιρεία ήγό-
ρασε δυο οικίας παρά τοΰ κ. Μουτσοποΰλου. Έκ τών
επικειμένων ανασκαφών προσδοκώμεν πολλας εκπλή-
ξεις έν τω χώρω, εν φ εκείτο τό 'φδεΐον τοΰ Περι-
κλέους .
Γεώργιος Μιστριώτης,
Επίτιμος καθηγητής τον Πανεπιστημίου
και Αντιπρόεδρος τής Αρχαιολογικής εταιρείας.
Ετνπ. 4-6-13.