DOI Artikel:
Xyngopulos, Andreas: Attikēs Byzantiakoi naoi
DOI Seite / Zitierlink: https://doi.org/10.11588/diglit.14277#0164
132 Αττικής ΒυζαντιακοΙ ναοί" νπό Α. Ξνγγοπονλου.
τον πκλαιδν μή ενων
ούοένα προς εκείνον
συνοεσμον. Ιο ετι οε
περιεργότερον είναι δ-
τί δ νεώτερος τοίχος
εσωτερικώς εν τώ κά-
τω μέρει ολίγον 6πέρ
το έδαφος παρουσιάζει
τήν αυτήν προς τον
παλαιάτερον κατα-
σκευήν. Έ-1 της προ-
εκτάσεως ο' ούτως ει-
πείν τοΟ παλαιοτέρου
Είκών 3. Τομή κατά μήκος πρόχειρος. τοίχου εγείρεται δ νε-
ώτερος. Έξωτερικώς
όμως ούδέν σημεΐον δεικνύει τα δρια τών δύο τοί-
χων, ούδέ τήν προέκτασιν τοΟ παλαιοτέρου ύπδ τον
νεώτεοον. Όμολογουμεν δτι ευρισκόμεθα εν πολύ
ουσκόλω θέσει ενώπιον τών πολύπλοκων τούτων
ζητημάτων. Πώς είναι δυνατόν νά έξηγηθη ή ΰπαρ-
ξις τριών μόνον κογχών; διότι αύται μόνον άπομέ-
νουσι μετά τήν άφαίρεσιν του λοιποΟ οικοδομήμα-
τος, δπερ φαίνεται, ώς νεωτέρα προσθήκη. Έξ άλ-
λου τί σημαίνει ή προέκτασις τοΟ κάτω μέρους τοΟ
τοίχου τών παραλλήλων πλευρών τοΰ παλαιοτέ-
ρου τμήματος; Ζητήματα, εις ά δεν είναι δυνα-
τόν νά δοθή' οριστική άπάντησις. Κρίνοντες πεοιτ-
τόν νά άπαριθμήσωμεν πάντα τά προβλήματα και
πάσα- τάς απορίας, άτινα εγείρει το περίεργον
τοΟτο κτίσμα έκτίθεμεν ύπδ πάσαν έταφύλαςιν τήν
ήμετέραν γνώμην. Νομίζομεν δηλαδή δτι δίδομεν
πρόχειρον έςήγησιν εις τδ πράγμα παραδεχόμενοι
δτι άρχικώς δ ναός λίθινον είχε μόνον τό ιερόν, τδ
δε λοιπόν οικοδόμημα ήτο πιθανώς πλινθάκτιστον
ή καΐ άπλώς ξύλινον. Άλλ' επειδή αί πλίνθοι ή αί
σανίδες αί άποτελοΟσαι τους τους τοίχους, έάν εύ-
ρίσκοντο έν άμέσω επαφή προς τδ έδαφος, θα κα-
τεστρέφοντο εκ της υγρασίας, έκριναν φρόνιμον νά
έγείρωσι χαμηλδν τοΐχον, δλίγον έκ του εδάφους
ΕΙχών 4. Κόγχης μικρ&ς παράΰνρον. υπερέχοντα, έφ' ού έστήριξαν τδ οικοδόμημα. Ότε
δέ ποτε κατεστράφη έκ πυρκαϊας ή εξ άλλης τινός
και άκρογωνιαΐοι λίθοι δηλοΟντες τδ πέρας του αιτίας τδ πλίνθινον ή ξύλινον τμήμα τοΟ κτίσμα-
παλαιοτέρου τούτου τοίχου. Άπδ δέ τών άκρογωνι- τος ανήγειραν αύτδ έκ νέου ούχ'ι πλέον έκ πλίνθων
αίων λίθων και έντεΰθεν εκτείνεται δ νεώτερος τοΤ- ή σανίδων άλλά λίθινον στηρίξαντες το νέον τοΟτο
χος, δστις φαίνεται σχεδόν ώς παρατεθειμένος πρδς κτίσμα έπί τοΟ παλαιού λίθινου τοίχου του χρησι-
Ετυπ. 10-10-13.
τον πκλαιδν μή ενων
ούοένα προς εκείνον
συνοεσμον. Ιο ετι οε
περιεργότερον είναι δ-
τί δ νεώτερος τοίχος
εσωτερικώς εν τώ κά-
τω μέρει ολίγον 6πέρ
το έδαφος παρουσιάζει
τήν αυτήν προς τον
παλαιάτερον κατα-
σκευήν. Έ-1 της προ-
εκτάσεως ο' ούτως ει-
πείν τοΟ παλαιοτέρου
Είκών 3. Τομή κατά μήκος πρόχειρος. τοίχου εγείρεται δ νε-
ώτερος. Έξωτερικώς
όμως ούδέν σημεΐον δεικνύει τα δρια τών δύο τοί-
χων, ούδέ τήν προέκτασιν τοΟ παλαιοτέρου ύπδ τον
νεώτεοον. Όμολογουμεν δτι ευρισκόμεθα εν πολύ
ουσκόλω θέσει ενώπιον τών πολύπλοκων τούτων
ζητημάτων. Πώς είναι δυνατόν νά έξηγηθη ή ΰπαρ-
ξις τριών μόνον κογχών; διότι αύται μόνον άπομέ-
νουσι μετά τήν άφαίρεσιν του λοιποΟ οικοδομήμα-
τος, δπερ φαίνεται, ώς νεωτέρα προσθήκη. Έξ άλ-
λου τί σημαίνει ή προέκτασις τοΟ κάτω μέρους τοΟ
τοίχου τών παραλλήλων πλευρών τοΰ παλαιοτέ-
ρου τμήματος; Ζητήματα, εις ά δεν είναι δυνα-
τόν νά δοθή' οριστική άπάντησις. Κρίνοντες πεοιτ-
τόν νά άπαριθμήσωμεν πάντα τά προβλήματα και
πάσα- τάς απορίας, άτινα εγείρει το περίεργον
τοΟτο κτίσμα έκτίθεμεν ύπδ πάσαν έταφύλαςιν τήν
ήμετέραν γνώμην. Νομίζομεν δηλαδή δτι δίδομεν
πρόχειρον έςήγησιν εις τδ πράγμα παραδεχόμενοι
δτι άρχικώς δ ναός λίθινον είχε μόνον τό ιερόν, τδ
δε λοιπόν οικοδόμημα ήτο πιθανώς πλινθάκτιστον
ή καΐ άπλώς ξύλινον. Άλλ' επειδή αί πλίνθοι ή αί
σανίδες αί άποτελοΟσαι τους τους τοίχους, έάν εύ-
ρίσκοντο έν άμέσω επαφή προς τδ έδαφος, θα κα-
τεστρέφοντο εκ της υγρασίας, έκριναν φρόνιμον νά
έγείρωσι χαμηλδν τοΐχον, δλίγον έκ του εδάφους
ΕΙχών 4. Κόγχης μικρ&ς παράΰνρον. υπερέχοντα, έφ' ού έστήριξαν τδ οικοδόμημα. Ότε
δέ ποτε κατεστράφη έκ πυρκαϊας ή εξ άλλης τινός
και άκρογωνιαΐοι λίθοι δηλοΟντες τδ πέρας του αιτίας τδ πλίνθινον ή ξύλινον τμήμα τοΟ κτίσμα-
παλαιοτέρου τούτου τοίχου. Άπδ δέ τών άκρογωνι- τος ανήγειραν αύτδ έκ νέου ούχ'ι πλέον έκ πλίνθων
αίων λίθων και έντεΰθεν εκτείνεται δ νεώτερος τοΤ- ή σανίδων άλλά λίθινον στηρίξαντες το νέον τοΟτο
χος, δστις φαίνεται σχεδόν ώς παρατεθειμένος πρδς κτίσμα έπί τοΟ παλαιού λίθινου τοίχου του χρησι-
Ετυπ. 10-10-13.