DOI article:
Xyngopulos, Andreas: Attikēs Byzantiakoi naoi
DOI Page / Citation link: https://doi.org/10.11588/diglit.14277#0166
Αττικής Βνζαντιακοϊ ναοί- νπο Α. Ξνγγοπονλου.
κάλυψε μέρος των κοσμημάτων της
μιάς πλευράς, άτινα δμως φαίνονται,
αμυδρότατα ως εκ των έπ' αυτών
χωμάτων, επομένως δεν είναι δυνα-
τόν νά ομιλήσωμεν περί αύτών
τοΟτο μόνον προστίθημί δτι κατώρ-
Οωσα νά παρατηρήσω έγχάρακτον
σταυρόν και άλλα τινά άπλούστατα
κοσμήματα. Δεν δύναμαι δέ νά γι-
Είκών 5. Στέγης άναπαράστασις.
νωσκω, εϊ και τά άλλα μάρμαρα τά
χρησιμεύοντα ώς κιονόκρανα των·
δτι τούτο είναι κοινός επαρχιακός, ούτως ειπείν,
τύπος οικοδομής, δν άπαντώμεν και εν άλλοις μέ-
ρεσι της Ελλάδος. Ο τύπος ούτος άπλοποιεΐται
έ'τι μάλλον, παράδειγμα δέ της άπλοποιήσεως ταύ-
της έ'χομεν εν Μυστρά το ναίδιον του Άγιου Ιω-
άννου, δπερ άνέρχεται εις τον ΙΔ' αιώνα. Έκεϊ το
διάγραμμα είναι άπλούστατον, διότι το εσωτερικόν
αποτελείται εκ μιας και μόνης καμάρας, το δέ ιερόν
μόνον διαιρείται εις τρία μέρη, έξωθεν δέ ή άψίς
ι , ι ~ ' , ~ ~ ι
αποτελείται εκ τριών κογχών .
Και ταΰτα μεν δσον άφορα εις την άρχιτεκτονι-
κήν. Γλυπτικήν δέ διακάσμησιν δέν εύρίσκομεν έν
τοΤς τοΟ ναοΟ έρειπίοις.Τά κιρνόκρανα, ώς είπομεν,
άποτελουνται εξ άπλης πλακός. Τπάρχουσιν δμως
εντός τοΟ ναοΟ δύο τεμάχια μαρμάρου μετά γλυ-
πτών κοσμημάτων. Το εν τούτων είναι τεμάχιον
ύπερθύρου και ευρίσκεται έσφηνωμένον έπι της
έσωτερικής δψεως της μεσαίας καμάρας. Τά κο-
σμήματα αύτοΰ άποτελουνται έκ φύλλων ακάνθου
και έκ πλατέων όξυνομένων προς τά άνω φύλλων ΕΙκών 6 Γλυπτ6ν ^τεταχιομένον.
ενόντων όυ.ιότητα ποός'τά τών ύδροβίων φυτών. ,ι«
λ * ~ ■> παρασταοων φερουσιν εις τα; εντετειχισμενας πλευ-
Τά δύο δέ ταΰτα είοη τών ©ύλλων είναι γεγλυμ- , ' -,
' ' ( τ ?αί κοσμήματα γλυπτά,
υ,ένα εναλλάξ ίείκ. 6). Τό έτερον μάρμαρον είναι .Λ , ,. ,.*.
γ " 1 ' ,, , , ^ γραφικός κόσμος του ναιοιου φαίνεται οτι.
(Λίκοόν έπίθηυια 7Ρ"^σιυ.εΰον άλλοτε ώς κιονάκρανον Τ . τ ~ 5" > >
γ γ Λ.γ ' > * >_ ήτο πλουσιωτατος. Ιουτο οε συνάγεται εκ των
είε υ,ικοόν κιονίσκον έκ τών νονισιαοποιουμενων , , , >. ,~
- μ-'-ϊ^' Λ." ι ™ ι σωζόμενων τεμαχίων κονιάματος μετ ιχνών τοι-
ποό^ Υωοισυ,ον οιλόβων παοαθύοων και έντετοιγι- ' γγμ / ... < ·/ ,
"Τ01» Λ^Υ1^ ·>ι ν^ > χογραφιων. Ια τεμάχια ταύτα σώζονται παν-
ιτΐλένον νυν ώ; κιονόκοανον τ'?ίς οεςια τω εισιοντι " , ," ~ ~ , < . <
σμανον ω, λ.^/.->^/ · ' ταχου τοΰ ναοΰ, επι τε των καμάρων και επι
παραστάδος. ,_ών το^ων- Καθιστά δέ τούτο την συγγένειαν
Τό άρχιτεκτονικόν δμως τοΰτο μέλος είναι τόσον ^ ^ οβ . λόγος ναϊ§ίου £τί έμφκνεστέραν
έμπεπηγμένον εις τόν τοΐχον, ώστε αί δύο στεναΐ ^ ^ ,ν Μυστρ- ^ 'Ιωάννου,
πλευραι αί φέρουσαι τά κοσμήματα είναι εντελώς £?ναι πλ^ες τοίχογ?α?ιων 2. Έκτος
κεκαλυμμέναι. Τυ/αΤον δέ ρήγμα τοΰ τοίχου άπε-
" 2 Τας τθΓ/ογο.αφία; του ναϊοιου τοΰ Αγιου Ιωάννου εςεοωκεν ο
1 Λ. 5ί?·?ίθΑ ΜΪ8ίΓ3. \νΐβη υηά ΕβίρζΪ£ 1910 α. 110 χαί ΜίΖβί, Μοηυιηβηί Ι3.γζ3ηίΐηβ8 άβ ΜίβίΓ». Ρβτίβ 1910. Αϊ-
τό έν 5. 109 διάγραμμα. ϊ>"™ *«· 105-107.
κάλυψε μέρος των κοσμημάτων της
μιάς πλευράς, άτινα δμως φαίνονται,
αμυδρότατα ως εκ των έπ' αυτών
χωμάτων, επομένως δεν είναι δυνα-
τόν νά ομιλήσωμεν περί αύτών
τοΟτο μόνον προστίθημί δτι κατώρ-
Οωσα νά παρατηρήσω έγχάρακτον
σταυρόν και άλλα τινά άπλούστατα
κοσμήματα. Δεν δύναμαι δέ νά γι-
Είκών 5. Στέγης άναπαράστασις.
νωσκω, εϊ και τά άλλα μάρμαρα τά
χρησιμεύοντα ώς κιονόκρανα των·
δτι τούτο είναι κοινός επαρχιακός, ούτως ειπείν,
τύπος οικοδομής, δν άπαντώμεν και εν άλλοις μέ-
ρεσι της Ελλάδος. Ο τύπος ούτος άπλοποιεΐται
έ'τι μάλλον, παράδειγμα δέ της άπλοποιήσεως ταύ-
της έ'χομεν εν Μυστρά το ναίδιον του Άγιου Ιω-
άννου, δπερ άνέρχεται εις τον ΙΔ' αιώνα. Έκεϊ το
διάγραμμα είναι άπλούστατον, διότι το εσωτερικόν
αποτελείται εκ μιας και μόνης καμάρας, το δέ ιερόν
μόνον διαιρείται εις τρία μέρη, έξωθεν δέ ή άψίς
ι , ι ~ ' , ~ ~ ι
αποτελείται εκ τριών κογχών .
Και ταΰτα μεν δσον άφορα εις την άρχιτεκτονι-
κήν. Γλυπτικήν δέ διακάσμησιν δέν εύρίσκομεν έν
τοΤς τοΟ ναοΟ έρειπίοις.Τά κιρνόκρανα, ώς είπομεν,
άποτελουνται εξ άπλης πλακός. Τπάρχουσιν δμως
εντός τοΟ ναοΟ δύο τεμάχια μαρμάρου μετά γλυ-
πτών κοσμημάτων. Το εν τούτων είναι τεμάχιον
ύπερθύρου και ευρίσκεται έσφηνωμένον έπι της
έσωτερικής δψεως της μεσαίας καμάρας. Τά κο-
σμήματα αύτοΰ άποτελουνται έκ φύλλων ακάνθου
και έκ πλατέων όξυνομένων προς τά άνω φύλλων ΕΙκών 6 Γλυπτ6ν ^τεταχιομένον.
ενόντων όυ.ιότητα ποός'τά τών ύδροβίων φυτών. ,ι«
λ * ~ ■> παρασταοων φερουσιν εις τα; εντετειχισμενας πλευ-
Τά δύο δέ ταΰτα είοη τών ©ύλλων είναι γεγλυμ- , ' -,
' ' ( τ ?αί κοσμήματα γλυπτά,
υ,ένα εναλλάξ ίείκ. 6). Τό έτερον μάρμαρον είναι .Λ , ,. ,.*.
γ " 1 ' ,, , , ^ γραφικός κόσμος του ναιοιου φαίνεται οτι.
(Λίκοόν έπίθηυια 7Ρ"^σιυ.εΰον άλλοτε ώς κιονάκρανον Τ . τ ~ 5" > >
γ γ Λ.γ ' > * >_ ήτο πλουσιωτατος. Ιουτο οε συνάγεται εκ των
είε υ,ικοόν κιονίσκον έκ τών νονισιαοποιουμενων , , , >. ,~
- μ-'-ϊ^' Λ." ι ™ ι σωζόμενων τεμαχίων κονιάματος μετ ιχνών τοι-
ποό^ Υωοισυ,ον οιλόβων παοαθύοων και έντετοιγι- ' γγμ / ... < ·/ ,
"Τ01» Λ^Υ1^ ·>ι ν^ > χογραφιων. Ια τεμάχια ταύτα σώζονται παν-
ιτΐλένον νυν ώ; κιονόκοανον τ'?ίς οεςια τω εισιοντι " , ," ~ ~ , < . <
σμανον ω, λ.^/.->^/ · ' ταχου τοΰ ναοΰ, επι τε των καμάρων και επι
παραστάδος. ,_ών το^ων- Καθιστά δέ τούτο την συγγένειαν
Τό άρχιτεκτονικόν δμως τοΰτο μέλος είναι τόσον ^ ^ οβ . λόγος ναϊ§ίου £τί έμφκνεστέραν
έμπεπηγμένον εις τόν τοΐχον, ώστε αί δύο στεναΐ ^ ^ ,ν Μυστρ- ^ 'Ιωάννου,
πλευραι αί φέρουσαι τά κοσμήματα είναι εντελώς £?ναι πλ^ες τοίχογ?α?ιων 2. Έκτος
κεκαλυμμέναι. Τυ/αΤον δέ ρήγμα τοΰ τοίχου άπε-
" 2 Τας τθΓ/ογο.αφία; του ναϊοιου τοΰ Αγιου Ιωάννου εςεοωκεν ο
1 Λ. 5ί?·?ίθΑ ΜΪ8ίΓ3. \νΐβη υηά ΕβίρζΪ£ 1910 α. 110 χαί ΜίΖβί, Μοηυιηβηί Ι3.γζ3ηίΐηβ8 άβ ΜίβίΓ». Ρβτίβ 1910. Αϊ-
τό έν 5. 109 διάγραμμα. ϊ>"™ *«· 105-107.