DOI Artikel:
Mistriōtēs, Geōrgios: Peri Gianētsōn
DOI Seite / Zitierlink: https://doi.org/10.11588/diglit.14277#0263
Περί Γιανητσών υπό Γ. Μιστριώτον. 231
ό Αττικό; 6υθμ.ος τή: πόλεω; έσοϊζετο υ.έγοι
της κατακτήσεως, ή όλη οιατριβή μου άποοει-
κνύει, έο'οσον δεν ανασκευάζεται οι ίσ*/υρών άπο-
δείΗείον. Εγώ ενω τήν γνώμ,ην, ότι έσώζετο και
ό κ. Χατζηδάκης εχει καθήκον νά άποδείςη, 5τι
έφΟάρη. Αί άπας ύπό τοΟ Αρνελάου Ύαρα-/6εϊ-
σαι οδοί έσώζοντο, ώς σώζοντα: πάσαι αί οδοί
τών πόλεων και έν τή αλλαγή κατοίκων. Οτι αί
οδοί ευκόλως δεν μεταβάλλονται, είναι πρόδηλον.
Άλλ' έσώζοντο αρά γε καί δημοσία οίκοοομή-
ματα; Κατ'έμέ έσώζοντο /αί δέν έπετρέπετο τω
κ. Χατζηδάκη τω γνώστη τών Βυζαντιακών ζη-
τημάτων νά άμριβάλλη περί τούτου, άφ ού Ιω-
άννης Αναγνώστης (εν σελ. θ26 έκδ. ΝίθΙίΐιΐΊΓ)
αφηγείται, οτι τοιαύτα οικοδομήματα έσώζοντο έν
θεσσαλονίκη, ήτις πολλάκις κατεσκάοη καί δμως
τά οικοδομήματα αυτής έσώζοντο μέχρι της ύπΌ
του Μουράτου έκπορθήσεως (βεβαίως οί αρχαίο:
ναοί μετεβλήθησαν εις χριστιανικούς, ώς είναι
γνωστόν): «αϊτέ γ*ρ μάρμαροι έςηοαφίσΟησαν ή
τ'άλλη άπασα δλη ή προς άπαρτισμόν αύτών άρ-
ν/ήθεν συντεθειμένη καί κάλλος εις οιαρπαγήν τοις
βουλομένοις άνεΐτο, καί νΰν άκοσμον το θέαμα
πάσιν όρώνται και τάς άπάντων ψυνάς κινοΰσι
προς δάκρυα ».
Οί Πελλαϊοι πάντως έγίνωσκον τήν Άττικήν
διάλεκτον, άφ' ου ό Ευριπίδης καί άλλοι δραμα-
τικοί ποιηταί έδίδασκον έν τή πόλει τοΰ Αρχελάου
καί του Φιλίππου Αττικά δράματα. Αί δέ γλώσ-
σα1, ευκόλως δέν μεταβάλλονται. Ή τρίτη απορία
είναι, οτι οί Τούρκοι ήδύναντο νά διακρίνωσι τον
Άττικον όυΟμόν. Βεβαίως ούτοι δέν ήδύναντο νά
διακρίνωσιν, ώς οί καΟηγηταί της αρχαιολογίας,
άλλά τούτο δέν ήτο άναγκαΐον ώς προς το ζή-
τημα ημών. Κα! νΰν οί κοινοί άνθρωποι δέν δύ-
νανται νά οιδάξωσι τάς λεπτομέρειας τοΰ Αραβι-
κού όυΟμοΟ, άλλ' είναι εύκολον νά άναγνωρίσωσι
το ΤουρκικΌν τέμενος. Παρακαλοΰμεν δέ τον κύ-
ριον Χατζηδάκην, ίνα άπαλείψη τήν άποοίαν ότι
«οί Τούρκοι ίδρυσαν τήν πρωτεύονσαν αυτών εν
τη είρημένη πόλει». Διότι τοΰτο είναι γνωστόν έκ
της διηγήσεως τοΟ Ιωάννου Άναγνώστου, όστις
περιγράφων τήν άλωσιν της θεσσαλονίκης, λέγει
ότι ό Μουράτης έξωρμήθη έκ Γιανητσών (έν σελ.
^18). Προς τήν πέμπτην άντίρρησιν παρατηροΰ-
μεν, ότι το μέν όνομα Γιουνάν δηλοΐ το γένος, το
δέ Ρούμ. τοΰς πολίτας του Ρωμαϊκού Κράτους.
Είναι μέν ή κατάληξις -τσα Σλαυϊκή, άλλ' οί
Τοΰοκοι παοέλαβον λέξει; ου α.όνον παοά τών Πεο-
σών, άλλά καί παρά τών Ελλήνων καί παρά τών
Σλαύων. Ούτως έν τή Τουρκική το όνομα Στρο-
μνίτσα ίγιι το μέν πρώτον μέοος έκ του Ελλη-
νικού" Στρυμόνος, τήν δέ κατάληςιν Σλαυϊκήν.
Άλλ' ύποτεΟείσθω, ότι ή έμή γνώμη δέν είναι
πιθανή. Ίίς είναι ή του κυρίου Χατζηδάκη; Κατά
τον ήμέτερον ΐίλον το όνομα παρήχθη έκ τοΰ Γιάν-
νης. Η παραγωγή δέν είναι νέα' διότι οί γράφον-
τες το όνομα δια διπλοΰ ν τήν παραγωγήν ταύτην
προϋποΟέτουσιν. Άλλ' ό Ιωάννης Αναγνώστης ό
σύγχρονος της αλώσεως της θεσσαλονίκης γράφει
δι' ενός ν (Γιανητοά).
Άλλά τέλος πάντων οί Τοΰρκοι έπλασαν το
όνομα ή αυτοί ευρον αυτό; Αν μέν ύποτεΟή το
πρώτον, λέγομεν, ότι οί Τοΰρκοι δέν ήδύναντο νά.
όνομάσωσι πόλιν διά γριστιανικοΰ όνάματος, άν δέ
το δεύτερον ή άπιθανάτης είναι έτι μείζων. Ούτοι
δέν ήΟελον ιδρύσει τήν πρωτεύουσαν αύτών έν τω
χωρίω τοΰ Ιωάννου, άλλ' έν τή πάλει τοΰ μεγάλου
Αλεξάνδρου, ήτις ήτο άλλοτε πρωτεύουσα της
Μακεδονίας. Οί αύτοί κατακτηταί δέν 'ίδουσαν τήν
πρωτεύουσαν αύτών έν τινι μικρά πόλει τοΰ Βυ-
ζαντιακοΰ Κράτους, άλλ' έν τή πρωτευούση τών
κατακτηΟέντων.
Έν Αθήναις, τί; 257] νοειχβρίου 1913.
Γεώργιος Μιστριώτης.
ό Αττικό; 6υθμ.ος τή: πόλεω; έσοϊζετο υ.έγοι
της κατακτήσεως, ή όλη οιατριβή μου άποοει-
κνύει, έο'οσον δεν ανασκευάζεται οι ίσ*/υρών άπο-
δείΗείον. Εγώ ενω τήν γνώμ,ην, ότι έσώζετο και
ό κ. Χατζηδάκης εχει καθήκον νά άποδείςη, 5τι
έφΟάρη. Αί άπας ύπό τοΟ Αρνελάου Ύαρα-/6εϊ-
σαι οδοί έσώζοντο, ώς σώζοντα: πάσαι αί οδοί
τών πόλεων και έν τή αλλαγή κατοίκων. Οτι αί
οδοί ευκόλως δεν μεταβάλλονται, είναι πρόδηλον.
Άλλ' έσώζοντο αρά γε καί δημοσία οίκοοομή-
ματα; Κατ'έμέ έσώζοντο /αί δέν έπετρέπετο τω
κ. Χατζηδάκη τω γνώστη τών Βυζαντιακών ζη-
τημάτων νά άμριβάλλη περί τούτου, άφ ού Ιω-
άννης Αναγνώστης (εν σελ. θ26 έκδ. ΝίθΙίΐιΐΊΓ)
αφηγείται, οτι τοιαύτα οικοδομήματα έσώζοντο έν
θεσσαλονίκη, ήτις πολλάκις κατεσκάοη καί δμως
τά οικοδομήματα αυτής έσώζοντο μέχρι της ύπΌ
του Μουράτου έκπορθήσεως (βεβαίως οί αρχαίο:
ναοί μετεβλήθησαν εις χριστιανικούς, ώς είναι
γνωστόν): «αϊτέ γ*ρ μάρμαροι έςηοαφίσΟησαν ή
τ'άλλη άπασα δλη ή προς άπαρτισμόν αύτών άρ-
ν/ήθεν συντεθειμένη καί κάλλος εις οιαρπαγήν τοις
βουλομένοις άνεΐτο, καί νΰν άκοσμον το θέαμα
πάσιν όρώνται και τάς άπάντων ψυνάς κινοΰσι
προς δάκρυα ».
Οί Πελλαϊοι πάντως έγίνωσκον τήν Άττικήν
διάλεκτον, άφ' ου ό Ευριπίδης καί άλλοι δραμα-
τικοί ποιηταί έδίδασκον έν τή πόλει τοΰ Αρχελάου
καί του Φιλίππου Αττικά δράματα. Αί δέ γλώσ-
σα1, ευκόλως δέν μεταβάλλονται. Ή τρίτη απορία
είναι, οτι οί Τούρκοι ήδύναντο νά διακρίνωσι τον
Άττικον όυΟμόν. Βεβαίως ούτοι δέν ήδύναντο νά
διακρίνωσιν, ώς οί καΟηγηταί της αρχαιολογίας,
άλλά τούτο δέν ήτο άναγκαΐον ώς προς το ζή-
τημα ημών. Κα! νΰν οί κοινοί άνθρωποι δέν δύ-
νανται νά οιδάξωσι τάς λεπτομέρειας τοΰ Αραβι-
κού όυΟμοΟ, άλλ' είναι εύκολον νά άναγνωρίσωσι
το ΤουρκικΌν τέμενος. Παρακαλοΰμεν δέ τον κύ-
ριον Χατζηδάκην, ίνα άπαλείψη τήν άποοίαν ότι
«οί Τούρκοι ίδρυσαν τήν πρωτεύονσαν αυτών εν
τη είρημένη πόλει». Διότι τοΰτο είναι γνωστόν έκ
της διηγήσεως τοΟ Ιωάννου Άναγνώστου, όστις
περιγράφων τήν άλωσιν της θεσσαλονίκης, λέγει
ότι ό Μουράτης έξωρμήθη έκ Γιανητσών (έν σελ.
^18). Προς τήν πέμπτην άντίρρησιν παρατηροΰ-
μεν, ότι το μέν όνομα Γιουνάν δηλοΐ το γένος, το
δέ Ρούμ. τοΰς πολίτας του Ρωμαϊκού Κράτους.
Είναι μέν ή κατάληξις -τσα Σλαυϊκή, άλλ' οί
Τοΰοκοι παοέλαβον λέξει; ου α.όνον παοά τών Πεο-
σών, άλλά καί παρά τών Ελλήνων καί παρά τών
Σλαύων. Ούτως έν τή Τουρκική το όνομα Στρο-
μνίτσα ίγιι το μέν πρώτον μέοος έκ του Ελλη-
νικού" Στρυμόνος, τήν δέ κατάληςιν Σλαυϊκήν.
Άλλ' ύποτεΟείσθω, ότι ή έμή γνώμη δέν είναι
πιθανή. Ίίς είναι ή του κυρίου Χατζηδάκη; Κατά
τον ήμέτερον ΐίλον το όνομα παρήχθη έκ τοΰ Γιάν-
νης. Η παραγωγή δέν είναι νέα' διότι οί γράφον-
τες το όνομα δια διπλοΰ ν τήν παραγωγήν ταύτην
προϋποΟέτουσιν. Άλλ' ό Ιωάννης Αναγνώστης ό
σύγχρονος της αλώσεως της θεσσαλονίκης γράφει
δι' ενός ν (Γιανητοά).
Άλλά τέλος πάντων οί Τοΰρκοι έπλασαν το
όνομα ή αυτοί ευρον αυτό; Αν μέν ύποτεΟή το
πρώτον, λέγομεν, ότι οί Τοΰρκοι δέν ήδύναντο νά.
όνομάσωσι πόλιν διά γριστιανικοΰ όνάματος, άν δέ
το δεύτερον ή άπιθανάτης είναι έτι μείζων. Ούτοι
δέν ήΟελον ιδρύσει τήν πρωτεύουσαν αύτών έν τω
χωρίω τοΰ Ιωάννου, άλλ' έν τή πάλει τοΰ μεγάλου
Αλεξάνδρου, ήτις ήτο άλλοτε πρωτεύουσα της
Μακεδονίας. Οί αύτοί κατακτηταί δέν 'ίδουσαν τήν
πρωτεύουσαν αύτών έν τινι μικρά πόλει τοΰ Βυ-
ζαντιακοΰ Κράτους, άλλ' έν τή πρωτευούση τών
κατακτηΟέντων.
Έν Αθήναις, τί; 257] νοειχβρίου 1913.
Γεώργιος Μιστριώτης.