DOI Artikel:
Bersakēs, Friderikos: To en tē technē tetragōnon
DOI Seite / Zitierlink: https://doi.org/10.11588/diglit.14282#0048
ΑΕ 1914
Το έν ττ} τέχνγι τετράγωνον ύπό Φ. Βερσάκη. 41
πολεΐ τάς είκ. 7 και 9, τά κατά τετραγωνίδια λέ-
πια των έν τω βάθει ορέων τήν είκ. 14; Τί μαρ-
τυρεί το οξύ πάσης ακμής και ή απότομος μετά-
6ασις έκαστης επιφανείας εις τήν έτέραν ή τήν άλ-
λαχοΟ κτηθεΐσαν εξιν και έφαρμογήν αύτής έπί του
πώρου, ενθα ή τεχνική αύτη ίδιότης ξένη παντε-
λώς είναι προς τήν φύσιν τοΟ λίθου; Μόνον τά έκ
ξύλου και οστού γλυπτά αντικείμενα παρέχουσι
τοιαύτας οξείας άκμάς και απότομους μεταβάσεις.
Και, επειδή ό τεχνίτης διεφύλαξε και διεβίβασε
σύν τή συνήθεια και τά πρώτα αύτου εργαλεία,
ποίονα, διαβήτην, στενήν και οξυτάτην σμίλην,
όςύν χάρακα και ρίνην και άλλα, τά έπί του πώ-
ρου παρατηρούμενα φαινόμενα είναι τά αυτά προς
τά επί της ξυλογλυφικής και όστογλυφικής δια-
κρινόμενα.
Ζωηρότερον διαφαίνεται ή έπίδρασις αύτη έπί
τών λεόντων (ε. ά. είκ. 8-11), ενθα άπλαΐ εγχά-
ρακτοι γραμμαί ή διαυλακώσεις δεικνύουσι τάς
άνατομικάς λεπτομέρειας της κεφαλής, ώς δηλου-
ται ο θώραξ της είκ. 5 (ένθάδε) και ό μηρός της
είκ. 25. Λεπτή έγχάραξις έμφαίνει το τρίχωμα
της κεφαλής και της χαίτης, ώς και έπί τών είκ. 8
(ένθάδε) και 17. Και αυτό το λοιπόν τρίχωμα τοΟ
σώματος έξεδηλώθη δια της μάλλον χαρακτηριστι-
κής έσχηματοποιημένης αποδόσεως της έγχαρα-
κτι/.ής, δ'.ά διακοσμητικών κύκλων, ους παρήγαγε
το κυριώτερον έργαλεΤον του όστογλύφου ή ςυλο-
γλύφου, ό διαβήτης. Έτι μάλλον χαρακτηριστική
της τελευταίας τεχνοτροπίας είναι και ή δΓ έγχα-
ράκτων γραμμών άναπαράστασις τών άνατομικών
γραμμών τών μηρών τών λεόντων (ε.ά. είκ. 9 10
11) και ή δια ξηρών πλαστικών ταινιών τρόπον
τινά διαμόρφωσις τών μυϊκών λεπτομερειών τών
ποδών. Ταύτα πάντα ύπομιμνήσκουσι τήν ίδιαιτέ-
ραν τεχνοτροπίαν της είκ. 15 (ένθάδε), και αύτη
πάλιν τήν έπίδρασιν της Ασσυριακής τέχνης έν
γένει και της όστογλυφικής ειδικώς. Τπο τήν έπί-
δρασιν της τελευταίας τέχνης διαυλακοΟται το
σώμα τών λεόντων προς έκδήλωσιν ίσως τών πλευ-
ρών και τών μυών τών μηρών.
Η έκ της όστογλυφικής κτηθεϊσα έξις της με-
τ επιμελείας έπεξεργασίας μερών τίνων αναγκάζει
τον τεχνίτην νά διαπλάττη τάς οξείας άκμάς τών
βλεφάρων και τήν καΟ'έκαστον έπιμεμελημένην
διαμόρφωσιν τών ποδών και τών ονύχων, ιδιότη-
τας, άς έγέννησαν πλην της επιμελούς συνήθειας
και ή φύσις τοΟ ξύλου και του οστού. Και ή από-
τομος μετάβασις από επιφανείας εις έπιφάνειαν και
το εντελώς έπίπεδον της ό'λης μορφής, δ διαφαί-
νεται έπί τών δύο ζώων ζωηρότερον πάσης άλλης
εικόνος, είναι αποτελέσματα της άπό της έγχαρά-
κτου μορφής διά της άνελίξεως γεννηθείσης πλα-
στικής άναπαραστάσεως.
Αί ΐοιότητες αύται και αί έκ τής πρώτης ύλης
άναμνήσεις διαφυλάττονται κατ' άναλογίαν και έπί
τών άλλων εικόνων εύρεΐαι επιφάνειαι και από-
τομοι μεταβάσεις, λεπτή και ώς έν τω οστώ δια-
μόρφωσις παντός τριχώματος. Προς κατανόησιν
τούτου παρατήρησαν τήν ούράν τοΟ ίππου είκ. 8
ε. ά., τήν κόμην πάσης μορφής και το γένειον του
δαίμονος είκ. 12. Ίδε και τήν έγχάρακτον διά-
πλασιν τοΟ παρά τον γίγαντα δένδρου είκ. 2 και
τοΟ άνω πλασίου, ώς και τήν πλαστικήν όξεΐαν
μοραιήν τοΰ μαιάνδρου. Έπί πάντων διαγιγνώσκε-
ται ή ύπό τής είκ. 1 (ένθάδε) μέχρι τής είκ. 27
διαρρεύσασα άνέλιξις και αί γεννήσασαι το έπίπε-
δον ή τετράγωνον άφορμαί. Η σταθερά χ_ρήσις τών
εργαλείων του όστογλύφου ή ξυλογλύφου και αί
έξεις διακρίνονται έπ' αύτών ώς έν κατόπτρω.
Τήν έπίδρασιν τής ξυλογλυφικής έπί τών γλυ-
πτών τής Κερκύρας διακρίνει και ό Κάρω έν 3\>
1911 Αηζ. 137, άλλα πάντως κατά τήν ύπό του
Σ,ββΙιαί έξενεχθεΐσαν θειορίαν. Και είναι μεν όρθαί
έν πολλοίς αί ΰπο του τελευταίου άναφερόμεναι
παρατηρήσεις περί τής έπιδράσεως του ξύλου έπί
τών λίθινων γλυπτών (Μαβθβ άθ ΓΑοΓοροΙβ 1-
32), άλλ' όρμαται ούτος έκ τής έσφαλμένης άντι-
λήψεως του Βηιηη. Δεσμεύεται βεβαίως Ό τεχνί-
της έκ τής κτηθείσης έξεως τής έργασίας του ξύ-
λου, άλλά τά έπί τών λίθινων γλυπτών παρατη-
ρούμενα φαινόμενα προέρχονται έκ του τρόπου,
καθ' ον εφθασεν ούτος εις τήν πλαστικήν μορφήν.
Ή διανυθείσα άπό τής εικόνος 1 μέχρι τής 27
(ένθάδε) πορεία συνετελέσθη έν χρόνω ίκανώς μα-
κρώ, και τά έκάστοτε έπιτυγχανόμενα νέα άποτε-
λέσματα προσετέθησαν εις τήν τεχνικήν παρακα-
ταθήκην τοΟ τεχνίτου. Γενόμενος ούτος κάτοχος
τών έκάστοτε έξευρισκομένων νέων μεθόδων προς
διάπλασιν μορφής πλησιαζούσης έτι μάλλον προς
6
Το έν ττ} τέχνγι τετράγωνον ύπό Φ. Βερσάκη. 41
πολεΐ τάς είκ. 7 και 9, τά κατά τετραγωνίδια λέ-
πια των έν τω βάθει ορέων τήν είκ. 14; Τί μαρ-
τυρεί το οξύ πάσης ακμής και ή απότομος μετά-
6ασις έκαστης επιφανείας εις τήν έτέραν ή τήν άλ-
λαχοΟ κτηθεΐσαν εξιν και έφαρμογήν αύτής έπί του
πώρου, ενθα ή τεχνική αύτη ίδιότης ξένη παντε-
λώς είναι προς τήν φύσιν τοΟ λίθου; Μόνον τά έκ
ξύλου και οστού γλυπτά αντικείμενα παρέχουσι
τοιαύτας οξείας άκμάς και απότομους μεταβάσεις.
Και, επειδή ό τεχνίτης διεφύλαξε και διεβίβασε
σύν τή συνήθεια και τά πρώτα αύτου εργαλεία,
ποίονα, διαβήτην, στενήν και οξυτάτην σμίλην,
όςύν χάρακα και ρίνην και άλλα, τά έπί του πώ-
ρου παρατηρούμενα φαινόμενα είναι τά αυτά προς
τά επί της ξυλογλυφικής και όστογλυφικής δια-
κρινόμενα.
Ζωηρότερον διαφαίνεται ή έπίδρασις αύτη έπί
τών λεόντων (ε. ά. είκ. 8-11), ενθα άπλαΐ εγχά-
ρακτοι γραμμαί ή διαυλακώσεις δεικνύουσι τάς
άνατομικάς λεπτομέρειας της κεφαλής, ώς δηλου-
ται ο θώραξ της είκ. 5 (ένθάδε) και ό μηρός της
είκ. 25. Λεπτή έγχάραξις έμφαίνει το τρίχωμα
της κεφαλής και της χαίτης, ώς και έπί τών είκ. 8
(ένθάδε) και 17. Και αυτό το λοιπόν τρίχωμα τοΟ
σώματος έξεδηλώθη δια της μάλλον χαρακτηριστι-
κής έσχηματοποιημένης αποδόσεως της έγχαρα-
κτι/.ής, δ'.ά διακοσμητικών κύκλων, ους παρήγαγε
το κυριώτερον έργαλεΤον του όστογλύφου ή ςυλο-
γλύφου, ό διαβήτης. Έτι μάλλον χαρακτηριστική
της τελευταίας τεχνοτροπίας είναι και ή δΓ έγχα-
ράκτων γραμμών άναπαράστασις τών άνατομικών
γραμμών τών μηρών τών λεόντων (ε.ά. είκ. 9 10
11) και ή δια ξηρών πλαστικών ταινιών τρόπον
τινά διαμόρφωσις τών μυϊκών λεπτομερειών τών
ποδών. Ταύτα πάντα ύπομιμνήσκουσι τήν ίδιαιτέ-
ραν τεχνοτροπίαν της είκ. 15 (ένθάδε), και αύτη
πάλιν τήν έπίδρασιν της Ασσυριακής τέχνης έν
γένει και της όστογλυφικής ειδικώς. Τπο τήν έπί-
δρασιν της τελευταίας τέχνης διαυλακοΟται το
σώμα τών λεόντων προς έκδήλωσιν ίσως τών πλευ-
ρών και τών μυών τών μηρών.
Η έκ της όστογλυφικής κτηθεϊσα έξις της με-
τ επιμελείας έπεξεργασίας μερών τίνων αναγκάζει
τον τεχνίτην νά διαπλάττη τάς οξείας άκμάς τών
βλεφάρων και τήν καΟ'έκαστον έπιμεμελημένην
διαμόρφωσιν τών ποδών και τών ονύχων, ιδιότη-
τας, άς έγέννησαν πλην της επιμελούς συνήθειας
και ή φύσις τοΟ ξύλου και του οστού. Και ή από-
τομος μετάβασις από επιφανείας εις έπιφάνειαν και
το εντελώς έπίπεδον της ό'λης μορφής, δ διαφαί-
νεται έπί τών δύο ζώων ζωηρότερον πάσης άλλης
εικόνος, είναι αποτελέσματα της άπό της έγχαρά-
κτου μορφής διά της άνελίξεως γεννηθείσης πλα-
στικής άναπαραστάσεως.
Αί ΐοιότητες αύται και αί έκ τής πρώτης ύλης
άναμνήσεις διαφυλάττονται κατ' άναλογίαν και έπί
τών άλλων εικόνων εύρεΐαι επιφάνειαι και από-
τομοι μεταβάσεις, λεπτή και ώς έν τω οστώ δια-
μόρφωσις παντός τριχώματος. Προς κατανόησιν
τούτου παρατήρησαν τήν ούράν τοΟ ίππου είκ. 8
ε. ά., τήν κόμην πάσης μορφής και το γένειον του
δαίμονος είκ. 12. Ίδε και τήν έγχάρακτον διά-
πλασιν τοΟ παρά τον γίγαντα δένδρου είκ. 2 και
τοΟ άνω πλασίου, ώς και τήν πλαστικήν όξεΐαν
μοραιήν τοΰ μαιάνδρου. Έπί πάντων διαγιγνώσκε-
ται ή ύπό τής είκ. 1 (ένθάδε) μέχρι τής είκ. 27
διαρρεύσασα άνέλιξις και αί γεννήσασαι το έπίπε-
δον ή τετράγωνον άφορμαί. Η σταθερά χ_ρήσις τών
εργαλείων του όστογλύφου ή ξυλογλύφου και αί
έξεις διακρίνονται έπ' αύτών ώς έν κατόπτρω.
Τήν έπίδρασιν τής ξυλογλυφικής έπί τών γλυ-
πτών τής Κερκύρας διακρίνει και ό Κάρω έν 3\>
1911 Αηζ. 137, άλλα πάντως κατά τήν ύπό του
Σ,ββΙιαί έξενεχθεΐσαν θειορίαν. Και είναι μεν όρθαί
έν πολλοίς αί ΰπο του τελευταίου άναφερόμεναι
παρατηρήσεις περί τής έπιδράσεως του ξύλου έπί
τών λίθινων γλυπτών (Μαβθβ άθ ΓΑοΓοροΙβ 1-
32), άλλ' όρμαται ούτος έκ τής έσφαλμένης άντι-
λήψεως του Βηιηη. Δεσμεύεται βεβαίως Ό τεχνί-
της έκ τής κτηθείσης έξεως τής έργασίας του ξύ-
λου, άλλά τά έπί τών λίθινων γλυπτών παρατη-
ρούμενα φαινόμενα προέρχονται έκ του τρόπου,
καθ' ον εφθασεν ούτος εις τήν πλαστικήν μορφήν.
Ή διανυθείσα άπό τής εικόνος 1 μέχρι τής 27
(ένθάδε) πορεία συνετελέσθη έν χρόνω ίκανώς μα-
κρώ, και τά έκάστοτε έπιτυγχανόμενα νέα άποτε-
λέσματα προσετέθησαν εις τήν τεχνικήν παρακα-
ταθήκην τοΟ τεχνίτου. Γενόμενος ούτος κάτοχος
τών έκάστοτε έξευρισκομένων νέων μεθόδων προς
διάπλασιν μορφής πλησιαζούσης έτι μάλλον προς
6