DOI article:
Xyngopulos, Andreas: Plax trapezēs christianikē
DOI Page / Citation link: https://doi.org/10.11588/diglit.14282#0086
ΑΕ 1914
Πλαζ τραπέζης χριστιανική· υπό Ά. Ξυγγοπούλου. 79
16; Πλευρά κιβωτιδίον εξ ΑβΙΐΐηίΐΠ εν Καΐρω (ΚορΙίβΟΪΙβ·
Κηπ8ί Ν° 9037).
17: Νομίσματα; 1-2 Φαύστας. 9 Κρίσπου. 4 Κωνσταντίνου II.
5 Κώσταντος- 6-7 Κωνσταντίου II. 8. Μαγνεντίου. 9-10 Ιου-
λιανού. 11-12 Οϋαλεντινιανοϋ I. 13 Οΰάλεντος. 14-15 Γρα-
τιανοϋ 16 Οϋαλεντινιανοϋ II. 17 Θεοδοσίου I. 18 ' Ονωρίου
(Ββν?ιοηΙΙί).
Νομίζω λοιπόν, δτι πολυ λογικΌν θα ήτο νά
ΒγϊΙϊβΙί Μυκβυηι. Ι,οηάοιι 1908 Τόμ.. I -ίν. I-VI ΌαΙίοη,
Βγζ3ηΙΐηβ ΆΓί Άηά 3ΐ·ο1ΐ3θο1ο§γ είκ. 400-401. ΒβτηοηΙΙί,
Κδηιΐδοΐιβ Ι1<οηο§Γ3ρ1ιΪ6 Τόμ.. II 3 ΜϋηζΙβίβΙ IX.
παραδεχθη τις, οτι αί κεφαλαΐ αύται άπομιμοϋν-
ται σύγχρονα προς αύτάς νομίσματα .
Εξετάζων τις νυν τά επί τοΟ ανάγλυφου παρι-
στάμενα τρέχοντα ζώα, ώς τον πάνθηρα (είκ. 4),
τάς δορκάδας (είκ. 5) καϊ μάλιστα τον λέοντα και
τον ονον (είκ. 9) θα παρατηρήση, οτι ταΰτα πα-
ρίστανται συμφώνως προς το κατά συνθήκην είδος
του καλπασμοΟ, καθ ο οί οπίσθιοι πόδες τοΟ ζώου
στηρίζονται έπι του εδάφους, εν ώ οί εμπρόσθιοι
είναι μετέωροι (ό'περ ό Κθίιΐ3θ1ι ώνόμασε βαδνέ
αΙΙοη§β 2.
Τό είδος τούτο του καλπασμοΟ, ώς είναι άποδε-
δειγμένον, ουδέποτε άπαντα έν τη φύσει, άλλ'εϊναι
καθαρά έπινόησις της τέχνης τών άρχαίων εθνών.
Πράγματι δε ή τέχνη πάντων σχεδόν τών έθνών
της άρχαιότητος μεταχειρίζεται τό είδος τοΟτο του*
καλπασμού [ΚβΐηαβΚ ε. ά. 223 κέ.).'Απ' εναντίας
ή Μυκηναϊκή, έν μέρει ή φοινικική, επίσης δε ή
τέχνη τών παρά τά βόρεια και βορειοανατολικά
παράλια του Εύξεινου πόντου λαών, έκ ταύτης δε
ή σινική τέχνη και ή της σασσανιοικής Περσίας,
παρέστησαν σχεδόν αποκλειστικώς τά τρέχοντα ζώα
κατά τό λεγόμενον §&1ορ νοί&ηΐ, καθ' ό οί εμπρό-
σθιοι και οπίσθιοι πόδες ουδόλως εφάπτονται του
εδάφους [ΚβίηαβΚ Κ. Α. 1901 II 10κέ.).Ή δε κυ-
ρίως βυζαντινή τέχνη έν τή σπανία άλλως παρα-
στάσει τών τρεχόντων ζώων έξηκολούθησε τήν
παράδοσιν της Σασσανιδικής τέχνης παραλαβοΟσα
ταύτην έκ της Αραβικής. Τό σπάνιον οέ τοΟτο
θέμα έν τή βυζαντινή τέχνη βλέπομεν έπί κιβω-
τιδίου κεκοσμημένου διά πλακών εξ έλεφαντόδον-
τος ευρισκομένου δέ έν τω Έθνικώ μουσείω της
Ραβέννης [ΒτβΜβν έν Κ. Α. 1911 I 428 κέ.) .
Έπι της μίας πλευράς αύτοΟ παρίστανται λέοντες
πτερωτοί μετά γρυποειδών κεφαλών καταδιώκοντες
και κατασπαράσσοντες άλλα ζώα τρέχοντα κατά
τό είδος τοΟτο τοΟ καλπασμοΟ.
Έπεξετάθην έπι τοΰ ζητήματος τούτου ίνα κα-
ταστήσω φανεράν τήν διαφοράν τοΰ ύπό μελέτην
άναγλύφου άπο τών έργων της μετέπειτα κυρίως
βυζαντινής τέχνης, διαφοράν μεγάλως δυναμένην
1 Αί επί της Ιν Στουτγάρδη τραπέζης κεφάλα! (ε!κ. 13) φαίνονται
άπομ,ιμ.ούμ.εναι άρ/αΐα νομίσματα η πιθανώτερον δακτυλιολίθους.
3 Εβίηαβίι, 1,3 ΓβρνβΒβηΙαίΐοη άυ £3ΐορ ά3ΠΒ Γηγϊ αη-
οϊβη βΐ πιοάβι-ηβ Ε. Α. 1900. I 218 κί. εί/.. 1 γ.
Πλαζ τραπέζης χριστιανική· υπό Ά. Ξυγγοπούλου. 79
16; Πλευρά κιβωτιδίον εξ ΑβΙΐΐηίΐΠ εν Καΐρω (ΚορΙίβΟΪΙβ·
Κηπ8ί Ν° 9037).
17: Νομίσματα; 1-2 Φαύστας. 9 Κρίσπου. 4 Κωνσταντίνου II.
5 Κώσταντος- 6-7 Κωνσταντίου II. 8. Μαγνεντίου. 9-10 Ιου-
λιανού. 11-12 Οϋαλεντινιανοϋ I. 13 Οΰάλεντος. 14-15 Γρα-
τιανοϋ 16 Οϋαλεντινιανοϋ II. 17 Θεοδοσίου I. 18 ' Ονωρίου
(Ββν?ιοηΙΙί).
Νομίζω λοιπόν, δτι πολυ λογικΌν θα ήτο νά
ΒγϊΙϊβΙί Μυκβυηι. Ι,οηάοιι 1908 Τόμ.. I -ίν. I-VI ΌαΙίοη,
Βγζ3ηΙΐηβ ΆΓί Άηά 3ΐ·ο1ΐ3θο1ο§γ είκ. 400-401. ΒβτηοηΙΙί,
Κδηιΐδοΐιβ Ι1<οηο§Γ3ρ1ιΪ6 Τόμ.. II 3 ΜϋηζΙβίβΙ IX.
παραδεχθη τις, οτι αί κεφαλαΐ αύται άπομιμοϋν-
ται σύγχρονα προς αύτάς νομίσματα .
Εξετάζων τις νυν τά επί τοΟ ανάγλυφου παρι-
στάμενα τρέχοντα ζώα, ώς τον πάνθηρα (είκ. 4),
τάς δορκάδας (είκ. 5) καϊ μάλιστα τον λέοντα και
τον ονον (είκ. 9) θα παρατηρήση, οτι ταΰτα πα-
ρίστανται συμφώνως προς το κατά συνθήκην είδος
του καλπασμοΟ, καθ ο οί οπίσθιοι πόδες τοΟ ζώου
στηρίζονται έπι του εδάφους, εν ώ οί εμπρόσθιοι
είναι μετέωροι (ό'περ ό Κθίιΐ3θ1ι ώνόμασε βαδνέ
αΙΙοη§β 2.
Τό είδος τούτο του καλπασμοΟ, ώς είναι άποδε-
δειγμένον, ουδέποτε άπαντα έν τη φύσει, άλλ'εϊναι
καθαρά έπινόησις της τέχνης τών άρχαίων εθνών.
Πράγματι δε ή τέχνη πάντων σχεδόν τών έθνών
της άρχαιότητος μεταχειρίζεται τό είδος τοΟτο του*
καλπασμού [ΚβΐηαβΚ ε. ά. 223 κέ.).'Απ' εναντίας
ή Μυκηναϊκή, έν μέρει ή φοινικική, επίσης δε ή
τέχνη τών παρά τά βόρεια και βορειοανατολικά
παράλια του Εύξεινου πόντου λαών, έκ ταύτης δε
ή σινική τέχνη και ή της σασσανιοικής Περσίας,
παρέστησαν σχεδόν αποκλειστικώς τά τρέχοντα ζώα
κατά τό λεγόμενον §&1ορ νοί&ηΐ, καθ' ό οί εμπρό-
σθιοι και οπίσθιοι πόδες ουδόλως εφάπτονται του
εδάφους [ΚβίηαβΚ Κ. Α. 1901 II 10κέ.).Ή δε κυ-
ρίως βυζαντινή τέχνη έν τή σπανία άλλως παρα-
στάσει τών τρεχόντων ζώων έξηκολούθησε τήν
παράδοσιν της Σασσανιδικής τέχνης παραλαβοΟσα
ταύτην έκ της Αραβικής. Τό σπάνιον οέ τοΟτο
θέμα έν τή βυζαντινή τέχνη βλέπομεν έπί κιβω-
τιδίου κεκοσμημένου διά πλακών εξ έλεφαντόδον-
τος ευρισκομένου δέ έν τω Έθνικώ μουσείω της
Ραβέννης [ΒτβΜβν έν Κ. Α. 1911 I 428 κέ.) .
Έπι της μίας πλευράς αύτοΟ παρίστανται λέοντες
πτερωτοί μετά γρυποειδών κεφαλών καταδιώκοντες
και κατασπαράσσοντες άλλα ζώα τρέχοντα κατά
τό είδος τοΟτο τοΟ καλπασμοΟ.
Έπεξετάθην έπι τοΰ ζητήματος τούτου ίνα κα-
ταστήσω φανεράν τήν διαφοράν τοΰ ύπό μελέτην
άναγλύφου άπο τών έργων της μετέπειτα κυρίως
βυζαντινής τέχνης, διαφοράν μεγάλως δυναμένην
1 Αί επί της Ιν Στουτγάρδη τραπέζης κεφάλα! (ε!κ. 13) φαίνονται
άπομ,ιμ.ούμ.εναι άρ/αΐα νομίσματα η πιθανώτερον δακτυλιολίθους.
3 Εβίηαβίι, 1,3 ΓβρνβΒβηΙαίΐοη άυ £3ΐορ ά3ΠΒ Γηγϊ αη-
οϊβη βΐ πιοάβι-ηβ Ε. Α. 1900. I 218 κί. εί/.. 1 γ.