DOI Artikel:
Chatzidakis, Iōsēph: Knōsiōn kai Tylisiōn synthēkē
DOI Seite / Zitierlink: https://doi.org/10.11588/diglit.14282#0102
ΛΕ 1914
Κνωσίων και Τνλισίων σνν&ήκη' νπο Ι. Χατζιδάκι
95
Ό φέρων τήν έπιγραφήν λίθο; ευρέθη παρά τά
ερείπια των Μινωικών ανακτόρων Ιυλίσου, έν τοις
επιπόλαιοι; στρώμασιν, ένθα άνεκαλύψαμεν και λεί-
ψανα βωμοΰ Έλληνορρωμαϊκών χρόνων και περί
αύτον ίχνη τετραγώνου έρκους ή τεμένους, έκτι-
σμένου δια μεγάλων λαξευτών πώρων λίθων' τοι-
ούτοι λίθοι εξορύσσονται εκεί πλησίον ύπο τών χω-
ρικών χάριν τών οικοδομών. Επί τοιούτου λίθου
είναι κε/αραγμένη και ή επιγραφή, "ΐψ. 0"43,
πλ. 1Ό0, πάν. ούχι πανταχοΟ τό αυτό από 0'20
-0-30.
Ό λίθος κοσμείται άνωθεν δια προέχοντος ΟΊΟ
λεσβίου κυματίου, ου αί λεπτομέρειαι έξήροντο δια
χρωμάτων έξιτήλων νυν. Ανωθεν και κάτωθεν ο
λίθος είναι έξωμαλισμένος, άλλ' οΰχ'ι τόσον επιμε-
λώς δσον ή πρόσοψις αύτου, έφ' ής είναι χαρα-
γμένη ή επιγραφή. Τά δυο άκρα ώς και ή όπισθία
επιφάνεια είναι όλως ανώμαλα. Μοί φαίνονται οέ
δτι άπεκρούσθησαν άπ' αυτών διά σφύρας μεγάλα
τίμάχια εν μεταγενεστέροις χρόνοις' ότε οί άνευ-
ρόντες τον λίθον ηθέλησαν νά δώσωσιν αύτώ το
μέγεθος, όπερ θά ήρμοζεν εις τον σκοπόν, δι' 6ν
ήθελαν νά μεταχειρισθώσι τούτον. Εν τώ αύτώ
τόπω ευρέθησαν και τά έν εικ. 2-6 πέντε τε-
μάχια.
Ή επιγραφή είναι κεχαραγμένη στοιχηδόν,
πλην μιας έξαιρέσειυς έν τή άρχή του τελευταίου
στίχου της δευτέρας στήλης, έ'νθα το I φαίνεται
ώς παρεντεθειμένον μεταξύ του πρώτου γράμμα-
τος Β και του τρίτου γράμματος Α, όπερ θά ήτο
δεύτερον άν έτηρεΐτο ακριβώς ή στοιχηδόν διάταξις·
"Εκαστος στίχος περιλαμβάνει 22 γράμματα
υψ. γραμμ. 0 016, πλ. 0Ό12-0Ό16, άπόστ.
γραμμ. 0Ό09, διάστιχ. περ. 0Ό03.
Ή επιγραφή είναι κολοβή άμφοτέρωθεν. Σώζει
τρεις στήλας, ών μόνη ή μέση ολόκληρος. Εκ της
προς τά αριστερά στήλης έλλείπουσιν έκ της αρ-
χής τών στίχων 3-12 γράμματα εκάστου στίχου.
Η χάραξις τών γραμμάτων κανονική και βαθεΐα.
Ο λίθος φυλάσσεται προσωρινώς έν τώ φυλα-
κείω Ίυλίσου, μετ' ού πολύ δε μετενεχθήσεται εις
το μουσεΐον Ηρακλείου.
Ερμηνεία.
II επιγραφή είναι συνθήκη μεταξύ δύο ομόρων
Κρητικών πόλεων, Κνωσού και Τυλίσου, παρεμ-
βάσει του 'Λργους.
Η αρχή της επιγραφής, έ'νθα συνήθως ετίθετο
έπικεφαλίς, Τνχαι άγαϋάι ή $εοϊς, ελλείπει (ίδέ
σελ. 94).
Οί πρώτοι στίχοι είναι ίκανώς κολοβοί, ώστε
οεν εουνηυημεν να συμπΛηρωσωμεν αυτούς τε-
λείως Φαίνεται όμως έκ τών σωζομένων ότι έν-
ταΟθα θά ώρίζοντο θυσίαι κοιναϊ τοις συμμάχοις,
και τίνα δικαιώματα και υποχρεώσεις είχεν έκα-
τέρα τών συμβαλλομένων πόλεων.
Από τοΟ μέσου του 7ου στίχου της πρώτης στή-
λης μέχρι της άρχής τοΟ 11ου αναγράφεται όρος,
καθ ον ούδετέρα τών συμμαχίδων έχει το δικαί-
ωμα νά συνάπτη νεωτέρας σπονδάς ή συνθήκας.
Προς τοΰτο απαιτείται άπόφασις λαμβανομένη κατά
πλειονοψηφίαν.
Έν στίν. 9" και 10^ ορίζεται ότι ποός άπαοτι-
σμον τής πλειονοψηφίας ταύτης θά συμβάλλωνται
οί Άργεΐοι τό τρίτον τών ψήφων. Τποτίθεμεν, ότι
οσάκις παρίστατο ανάγκη, θά συνήρχετο συνέλευ-
σις άντιπροσώπων τών τριών πόλεων, έν ή το τρί-
τον θά ήσαν Άργεΐοι' βεβαίως δε και έκατέρα τών
συμμαχίδων θά άντεπροσωπεύετο δι' ίσου αριθμού
πληρεξουσίων. Περί του τόπου, έ'νθα ώφειλεν ή
συνέλευσις νά συνέλθη, ούδέν λέγει ή επιγραφή.
Από του 11ου στίχου τής πρώτης στήλης μέ-
χρι του 6ου τής δευτέρας ορίζεται ότι ούδετέρα
τών συμμαχίδων πόλεοον δύναται νά συνομολο-
γήση είρήνην προς πολεμίους ή τουναντίον νά κή-
ρυξη πόλεμον προς φίλους άλλ' ή δι' άποφάσεως,
ής προς λήψιν τό τρίτον τών ψήφων θά συνεβάλ-
λοντο οί Τυλίσιοι. Οί δε Κνώσιοι ώς ισχυρότεροι
πιθανώς θά συνεβάλλοντο τά άλλα δύο τρίτα τών
ψήφων. Όμοιος όρος αναγράφεται έν νεωτέρα συν-
θήκη μεταξύ Ίεραπυτνίων και Αυτιών (Οαιιβν ΌΙΟ
117. Μη έξέστω δέ ιδία. μήτε πόλεμον έκφερεσ&αι
χωρίς, μήτε είρήναν τιϋεσΰ'αι αϊ κα μή άμφοτέροις
δόξγι.*Α.ν και έν τή περιπτώσει ταύτη έκάστη τών
τριών πόλεων συνεβάλλετο το τρίτον τών ψήφων
ώς έν τή προηγουμένη περιπτώσει, θά ήτο περιτ-
τον νά αναγραφή ότι το τρίτον τών ψήφων θά είχεν
ή Τύλισος. Φαίνεται άλλως τε φυσικον ότι, προ-
κειμένου μεν προς μεταβολήν τής παρούσης συνθή-
κης, θά άπητεΐτο νά έ'χη περί τούτου γνώμην καϊ
Κνωσίων και Τνλισίων σνν&ήκη' νπο Ι. Χατζιδάκι
95
Ό φέρων τήν έπιγραφήν λίθο; ευρέθη παρά τά
ερείπια των Μινωικών ανακτόρων Ιυλίσου, έν τοις
επιπόλαιοι; στρώμασιν, ένθα άνεκαλύψαμεν και λεί-
ψανα βωμοΰ Έλληνορρωμαϊκών χρόνων και περί
αύτον ίχνη τετραγώνου έρκους ή τεμένους, έκτι-
σμένου δια μεγάλων λαξευτών πώρων λίθων' τοι-
ούτοι λίθοι εξορύσσονται εκεί πλησίον ύπο τών χω-
ρικών χάριν τών οικοδομών. Επί τοιούτου λίθου
είναι κε/αραγμένη και ή επιγραφή, "ΐψ. 0"43,
πλ. 1Ό0, πάν. ούχι πανταχοΟ τό αυτό από 0'20
-0-30.
Ό λίθος κοσμείται άνωθεν δια προέχοντος ΟΊΟ
λεσβίου κυματίου, ου αί λεπτομέρειαι έξήροντο δια
χρωμάτων έξιτήλων νυν. Ανωθεν και κάτωθεν ο
λίθος είναι έξωμαλισμένος, άλλ' οΰχ'ι τόσον επιμε-
λώς δσον ή πρόσοψις αύτου, έφ' ής είναι χαρα-
γμένη ή επιγραφή. Τά δυο άκρα ώς και ή όπισθία
επιφάνεια είναι όλως ανώμαλα. Μοί φαίνονται οέ
δτι άπεκρούσθησαν άπ' αυτών διά σφύρας μεγάλα
τίμάχια εν μεταγενεστέροις χρόνοις' ότε οί άνευ-
ρόντες τον λίθον ηθέλησαν νά δώσωσιν αύτώ το
μέγεθος, όπερ θά ήρμοζεν εις τον σκοπόν, δι' 6ν
ήθελαν νά μεταχειρισθώσι τούτον. Εν τώ αύτώ
τόπω ευρέθησαν και τά έν εικ. 2-6 πέντε τε-
μάχια.
Ή επιγραφή είναι κεχαραγμένη στοιχηδόν,
πλην μιας έξαιρέσειυς έν τή άρχή του τελευταίου
στίχου της δευτέρας στήλης, έ'νθα το I φαίνεται
ώς παρεντεθειμένον μεταξύ του πρώτου γράμμα-
τος Β και του τρίτου γράμματος Α, όπερ θά ήτο
δεύτερον άν έτηρεΐτο ακριβώς ή στοιχηδόν διάταξις·
"Εκαστος στίχος περιλαμβάνει 22 γράμματα
υψ. γραμμ. 0 016, πλ. 0Ό12-0Ό16, άπόστ.
γραμμ. 0Ό09, διάστιχ. περ. 0Ό03.
Ή επιγραφή είναι κολοβή άμφοτέρωθεν. Σώζει
τρεις στήλας, ών μόνη ή μέση ολόκληρος. Εκ της
προς τά αριστερά στήλης έλλείπουσιν έκ της αρ-
χής τών στίχων 3-12 γράμματα εκάστου στίχου.
Η χάραξις τών γραμμάτων κανονική και βαθεΐα.
Ο λίθος φυλάσσεται προσωρινώς έν τώ φυλα-
κείω Ίυλίσου, μετ' ού πολύ δε μετενεχθήσεται εις
το μουσεΐον Ηρακλείου.
Ερμηνεία.
II επιγραφή είναι συνθήκη μεταξύ δύο ομόρων
Κρητικών πόλεων, Κνωσού και Τυλίσου, παρεμ-
βάσει του 'Λργους.
Η αρχή της επιγραφής, έ'νθα συνήθως ετίθετο
έπικεφαλίς, Τνχαι άγαϋάι ή $εοϊς, ελλείπει (ίδέ
σελ. 94).
Οί πρώτοι στίχοι είναι ίκανώς κολοβοί, ώστε
οεν εουνηυημεν να συμπΛηρωσωμεν αυτούς τε-
λείως Φαίνεται όμως έκ τών σωζομένων ότι έν-
ταΟθα θά ώρίζοντο θυσίαι κοιναϊ τοις συμμάχοις,
και τίνα δικαιώματα και υποχρεώσεις είχεν έκα-
τέρα τών συμβαλλομένων πόλεων.
Από τοΟ μέσου του 7ου στίχου της πρώτης στή-
λης μέχρι της άρχής τοΟ 11ου αναγράφεται όρος,
καθ ον ούδετέρα τών συμμαχίδων έχει το δικαί-
ωμα νά συνάπτη νεωτέρας σπονδάς ή συνθήκας.
Προς τοΰτο απαιτείται άπόφασις λαμβανομένη κατά
πλειονοψηφίαν.
Έν στίν. 9" και 10^ ορίζεται ότι ποός άπαοτι-
σμον τής πλειονοψηφίας ταύτης θά συμβάλλωνται
οί Άργεΐοι τό τρίτον τών ψήφων. Τποτίθεμεν, ότι
οσάκις παρίστατο ανάγκη, θά συνήρχετο συνέλευ-
σις άντιπροσώπων τών τριών πόλεων, έν ή το τρί-
τον θά ήσαν Άργεΐοι' βεβαίως δε και έκατέρα τών
συμμαχίδων θά άντεπροσωπεύετο δι' ίσου αριθμού
πληρεξουσίων. Περί του τόπου, έ'νθα ώφειλεν ή
συνέλευσις νά συνέλθη, ούδέν λέγει ή επιγραφή.
Από του 11ου στίχου τής πρώτης στήλης μέ-
χρι του 6ου τής δευτέρας ορίζεται ότι ούδετέρα
τών συμμαχίδων πόλεοον δύναται νά συνομολο-
γήση είρήνην προς πολεμίους ή τουναντίον νά κή-
ρυξη πόλεμον προς φίλους άλλ' ή δι' άποφάσεως,
ής προς λήψιν τό τρίτον τών ψήφων θά συνεβάλ-
λοντο οί Τυλίσιοι. Οί δε Κνώσιοι ώς ισχυρότεροι
πιθανώς θά συνεβάλλοντο τά άλλα δύο τρίτα τών
ψήφων. Όμοιος όρος αναγράφεται έν νεωτέρα συν-
θήκη μεταξύ Ίεραπυτνίων και Αυτιών (Οαιιβν ΌΙΟ
117. Μη έξέστω δέ ιδία. μήτε πόλεμον έκφερεσ&αι
χωρίς, μήτε είρήναν τιϋεσΰ'αι αϊ κα μή άμφοτέροις
δόξγι.*Α.ν και έν τή περιπτώσει ταύτη έκάστη τών
τριών πόλεων συνεβάλλετο το τρίτον τών ψήφων
ώς έν τή προηγουμένη περιπτώσει, θά ήτο περιτ-
τον νά αναγραφή ότι το τρίτον τών ψήφων θά είχεν
ή Τύλισος. Φαίνεται άλλως τε φυσικον ότι, προ-
κειμένου μεν προς μεταβολήν τής παρούσης συνθή-
κης, θά άπητεΐτο νά έ'χη περί τούτου γνώμην καϊ