DOI Artikel:
Kastriōtēs, Panagiōtēs: To Ōdeion tou Perikleous kai anaskapha kata tēn BA gōnian tēs Akropoleōs
DOI Seite / Zitierlink: https://doi.org/10.11588/diglit.14282#0163
1θ6 Το 'Ωδεΐον τον Περικλέους' νπο Π. Καστριώτον.
ΑΕ 1914
έξειργασμένην. Είναι φυσικού μεγέθους σωζομένη
μετά μικρού τοΟ λαιμοΟ μέρους, άλλ' άποκεκρου-
μένη τήν ρίνα, ή; σώζεται μόνον ό αριστερός ρώ-
θων. Τό μεσόφρυον ολίγον προέχον ούτως, ώστε
μετά τοΟ μετώπου σχηματίζει άβαθη αύλακα.Τήν
ΙιΑ τοΟ μετώπου κατερχομένην εις βραχέα ελικο-
ειδή βοστρύχια κόμην διαθέει στέφανος περιβάλ-
λων αυτήν. Προ τοΟ μετώπου τέσσαρα σφαιρία
θυσανοειδή, εξαρτώμενα οιονεί έκ τοΰ στεφάνου
δίκην κοσμήματος. Ιο χείλος μή καλώς διατη-
ρούμενον ήν ήμιανεωγμένον άφΐνον νά φαίνωνται
οί οδόντες. Ό δε πώγων σχηματίζει μετά του κάτω
χείλους νύμφην. Παρίστησι πιθανώς ρωμαΐον αυ-
τοκράτορα.
"Αλλο εύρημα επίσης σπουδαΐον είχομεν μεταξύ
τών παλαιοτέρων θεμελίων των οικιών μεγάλην
μαρμαρίνην στήλην Έρμαϊκήν, άποκεκρουμένην
άνω. Ταύτης σώζεται το ήμισυ μέρος το προς τά
κάτω άριστα" ΰψ. σωζόμενον 1Ό9, πλάτ. 0'61,
πάχ. 0'25, μαρμάρου πεντελησίου (είκ. 15).
Επ' αυτής ύπάρχουσιν άναγεγλυμμέναι παραστά-
σεις, άνω μεν τά ανδρικά σύμβολα, κάτω δε προς
μεν τά δεξιά κηρύκειον, σύμβολοντοΰ' ΈρμοΟ, μετά
πτερυγίων και άριστερά άγγεΐον, στάμνος, το σύμ-
βολον τοΟ Διονύσου μετά δύο καθέτων λαβών. Τό
στόμιον τής όποιας είναι προοπτικώς δεδηλωμένον.
Ή όλη παράστασις χωρίζεται εις το μέσον διά βα-
Οείας εγχάρακτου γραμμής καθέτου. Ανωθεν άπέ-
ληγεν εις κεφάλας Έρμών.
Ή στήλη αύτη είναι άξια λόγου ένεκα τής δι-
πλής παραστάσεως Έρμών, και μοναδική διά το
σχήμα αύτής, το πρώτον ευρεθείσα εν Αθήναις 1,
διότι, ώς γνωστόν, έν Αθήναις ήτο έν χρήσει το
σχήμα τής τετραγώνου εργασίας.
Τό κάτω άκρον τής στήλης, ήτο άδρότερον έξειρ-
γασμένον, ώς ούσης έντεθειμένης εις βάθρον.Επί-
σης ήμιτελώς έξειργασμένη ήτο και ή άντίθετος
πλευρά τής στήλης, έξ ού" συμ-εραίνομεν ότι θά
ήτο ιδρυμένη έπι τοίχου. Τό άνω μέρος διατηοεΐ
ακόμη ζωηρά τά ίχνη καύσεως έκ πυρκαϊάς τόσον
1 Έν Αρκαδία ευρέθησαν έρμαΐκαί στηλαι, καΟ' δμοιον τρόπον
διατεταγμέναι μ.έ τέσσαρα; και πέντε και εξ πολλάκις Έρΐ-ΐάς, υπο
του έφο'ρου κ.'Αρβανιτοπούλου, άλλ'αύται άπέληγον οΰνϊ εις κεφάλας
Έραών, άλλ' εις πυ ρααιδοειδη σ/ήιχατα (προ. ΑΚ 1906 σ. 35 κέ.).
Και έν Τεγέα έπίσης ευρέθησαν υπό τοΰ έφόρου κ. Ρωμαίου (πρβ.ΑΕ
1911 σ. 149 κέ ).
Είκ. 15. Έρμαϊκή στήλη.
ΐσγυοάε, ώστε τό α.άου<.αοον σνεδον τρίβεται, έν ώ
το κατώτερον μέρος ενθα τά εικονιζόμενα τών θεών
σύμβολα διατηρούνται έν άριστη καταστάσει.
Ή στήλη αύτη δεν ευρέθη μεν κατά χώραν,
φρονουμεν όμως ότι εκεί που θά ήτο ιδρυμένη,
ούδ' ήτο εύκολον μακρόθεν νά μετακομισθή ένεκα
τοΟ βάρους αύτής.
Τοιούτοι Έρμαΐ ίδρύοντο έν τοις προθύροις τών
έν Αθήναις οικιών, στροφαΐοι ή στροφείς καλού-
μενοι 2.Τό μέγα σέβας ό'περ άπενέμετο αύτοϊς παρά
τών Αθηναίων δηλουται έκ του τρόμου και τής
άγανακτήσεως άπερ ήσθάνθησαν έν Αθήναις, ό'τε
έν μια νυκτι περιεκόπησαν τά πρόσωπα τών κατά
τήν πόλιν Έρμών προ τοΰ εκπλου τής εις Σικε-
2 Θουκυδ. VI. 27.—Λίλ. Π.Ίστορ. Β' 41. —'Λθην. I, 637. —
Λουκιαν. Πλοΐον η ενχαι 20.— Σουίδ. έν λ. Πολυδ. 27.
ΑΕ 1914
έξειργασμένην. Είναι φυσικού μεγέθους σωζομένη
μετά μικρού τοΟ λαιμοΟ μέρους, άλλ' άποκεκρου-
μένη τήν ρίνα, ή; σώζεται μόνον ό αριστερός ρώ-
θων. Τό μεσόφρυον ολίγον προέχον ούτως, ώστε
μετά τοΟ μετώπου σχηματίζει άβαθη αύλακα.Τήν
ΙιΑ τοΟ μετώπου κατερχομένην εις βραχέα ελικο-
ειδή βοστρύχια κόμην διαθέει στέφανος περιβάλ-
λων αυτήν. Προ τοΟ μετώπου τέσσαρα σφαιρία
θυσανοειδή, εξαρτώμενα οιονεί έκ τοΰ στεφάνου
δίκην κοσμήματος. Ιο χείλος μή καλώς διατη-
ρούμενον ήν ήμιανεωγμένον άφΐνον νά φαίνωνται
οί οδόντες. Ό δε πώγων σχηματίζει μετά του κάτω
χείλους νύμφην. Παρίστησι πιθανώς ρωμαΐον αυ-
τοκράτορα.
"Αλλο εύρημα επίσης σπουδαΐον είχομεν μεταξύ
τών παλαιοτέρων θεμελίων των οικιών μεγάλην
μαρμαρίνην στήλην Έρμαϊκήν, άποκεκρουμένην
άνω. Ταύτης σώζεται το ήμισυ μέρος το προς τά
κάτω άριστα" ΰψ. σωζόμενον 1Ό9, πλάτ. 0'61,
πάχ. 0'25, μαρμάρου πεντελησίου (είκ. 15).
Επ' αυτής ύπάρχουσιν άναγεγλυμμέναι παραστά-
σεις, άνω μεν τά ανδρικά σύμβολα, κάτω δε προς
μεν τά δεξιά κηρύκειον, σύμβολοντοΰ' ΈρμοΟ, μετά
πτερυγίων και άριστερά άγγεΐον, στάμνος, το σύμ-
βολον τοΟ Διονύσου μετά δύο καθέτων λαβών. Τό
στόμιον τής όποιας είναι προοπτικώς δεδηλωμένον.
Ή όλη παράστασις χωρίζεται εις το μέσον διά βα-
Οείας εγχάρακτου γραμμής καθέτου. Ανωθεν άπέ-
ληγεν εις κεφάλας Έρμών.
Ή στήλη αύτη είναι άξια λόγου ένεκα τής δι-
πλής παραστάσεως Έρμών, και μοναδική διά το
σχήμα αύτής, το πρώτον ευρεθείσα εν Αθήναις 1,
διότι, ώς γνωστόν, έν Αθήναις ήτο έν χρήσει το
σχήμα τής τετραγώνου εργασίας.
Τό κάτω άκρον τής στήλης, ήτο άδρότερον έξειρ-
γασμένον, ώς ούσης έντεθειμένης εις βάθρον.Επί-
σης ήμιτελώς έξειργασμένη ήτο και ή άντίθετος
πλευρά τής στήλης, έξ ού" συμ-εραίνομεν ότι θά
ήτο ιδρυμένη έπι τοίχου. Τό άνω μέρος διατηοεΐ
ακόμη ζωηρά τά ίχνη καύσεως έκ πυρκαϊάς τόσον
1 Έν Αρκαδία ευρέθησαν έρμαΐκαί στηλαι, καΟ' δμοιον τρόπον
διατεταγμέναι μ.έ τέσσαρα; και πέντε και εξ πολλάκις Έρΐ-ΐάς, υπο
του έφο'ρου κ.'Αρβανιτοπούλου, άλλ'αύται άπέληγον οΰνϊ εις κεφάλας
Έραών, άλλ' εις πυ ρααιδοειδη σ/ήιχατα (προ. ΑΚ 1906 σ. 35 κέ.).
Και έν Τεγέα έπίσης ευρέθησαν υπό τοΰ έφόρου κ. Ρωμαίου (πρβ.ΑΕ
1911 σ. 149 κέ ).
Είκ. 15. Έρμαϊκή στήλη.
ΐσγυοάε, ώστε τό α.άου<.αοον σνεδον τρίβεται, έν ώ
το κατώτερον μέρος ενθα τά εικονιζόμενα τών θεών
σύμβολα διατηρούνται έν άριστη καταστάσει.
Ή στήλη αύτη δεν ευρέθη μεν κατά χώραν,
φρονουμεν όμως ότι εκεί που θά ήτο ιδρυμένη,
ούδ' ήτο εύκολον μακρόθεν νά μετακομισθή ένεκα
τοΟ βάρους αύτής.
Τοιούτοι Έρμαΐ ίδρύοντο έν τοις προθύροις τών
έν Αθήναις οικιών, στροφαΐοι ή στροφείς καλού-
μενοι 2.Τό μέγα σέβας ό'περ άπενέμετο αύτοϊς παρά
τών Αθηναίων δηλουται έκ του τρόμου και τής
άγανακτήσεως άπερ ήσθάνθησαν έν Αθήναις, ό'τε
έν μια νυκτι περιεκόπησαν τά πρόσωπα τών κατά
τήν πόλιν Έρμών προ τοΰ εκπλου τής εις Σικε-
2 Θουκυδ. VI. 27.—Λίλ. Π.Ίστορ. Β' 41. —'Λθην. I, 637. —
Λουκιαν. Πλοΐον η ενχαι 20.— Σουίδ. έν λ. Πολυδ. 27.