DOI article:
Sōtēriu, Geōrgios A.: Neōteros Kalos Poimēn tou Ethnikou archaiologikou Mouseiou Athēnōn
DOI Page / Citation link: https://doi.org/10.11588/diglit.14280#0043
ΑΕ 1915
Νεώτερος Κάλος Ποιμην τον Μουσείου ΆΦηνών ντιο Γ. Σωτηρίου
35
Τοΰ άγαλματίου τούτου ή προέλευοις είνε
άγνωστος* εις το Εύρετήριον τοΰ ΈθνικοΟ Μου-
σείου σημειοΟται μόνον, ότι εισήχθη εις αύτό κατ*
το 1902 εκ του Υπουργείου της Παιδείας" οπωσ-
δήποτε ή υπό τίνος δημοσίας αργής, ώς δύναται
τις νά εΐκάση, αποστολή του αγαλματίου εις το
άνωτέρω Υπουργείο ν και ή ποιότης του μαρμάρου,
όπερ φαίνεται οτι είναι καΟαρον πεντελήσιον, πολύ
συντείνουσι νά ύποΟέση τις — χωρίς νά δύναται
βεβαίως και ασφαλή γνώμη ν νά ;κοέρη — οτι δέν
πρέπει ν άναζητηΟή ή πατρίς τοΟ έργου εκτός των
ορίων της κυρίως Ελλάδος.
Τί τιαριατα ήδη το άγαλμάτιον τούτο δυνάμεθα
νά έννοήσωμεν έκ των αγαλμάτων όμοιου τύπου,
άτινα κατέχουσι τά Μουσεία της Ιταλίας, Κων-
σταντινουπόλεως και άλλα και διά των όποιων πα-
ρίσταται ό γνωστός αλληγορικός τύπος τοΰ Καλοϋ
Ποιμένος της άρχαιοτάτης χριστιανικής τέχνης,
ήτις δι'αύτοΰ παριστά αυτόν τον Χριστόν, τον κη-
ρύσσοντα εαυτόν ώς τόν «Ποιμένα τον Καλόν»
(Ίω. ιε', 11), όστις άπεστάλη «διά το πρόβατον
τό άπολωλός» (Ματθ. ιε', 24), το όποιον άο'οΰ
εύρη «έπιτίθησιν έπι των ώμων αύτοΰ χαίρων»
(Αουκ. ιε', 5)1.
II
Χαρακτηρισθέντος ούτω τοΰ αγαλματίου ώς έρ-
γου χριστιανικού ες" Ελλάδος πιΟανώτατα προερ-
1 Περί της σημασίας τοΰ αλληγορικού τούτου τύπου βλέπε κατω-
τέρω" περί καταγωγής δέ τοΰ τύπου, περί ής δεν δύναται να γίνη λο'-
γος ένταΰΟα, ήτις ίίμιυς ση'μερον εΤνε τό μάλλον φλέγον ζήτημα εις
τούς αρχαιολογικούς κύκλους, Ι'δε έν τω έργω μου «ό Χριστός έν τί)
Τέχνη» σελ. 94 κέ.' πρβ. και σελ. 101-104, 'ένθα εκτίθεται περί τού-
του ή ημετέρα γνώμη- ένταΰθα μο'νον προσθέτομεν, οτι ό τύπος τοΰ
Καλοΰ Ποιμένος, ό ϊζ ασυνειδήτου μιμήσεως υπό των Χριστιανών
τεχνιτών εθνικών προτύπων και υπό τήν έπίδρασιν των Χριστοφανειών
Ή/ων τήν αρχήν, πατρίδα έχει άναντιρρη'τως τήν Άλεξάνδρειαν, ένθα
το πρώτον Ίσως ή ελληνιστική τέχνη — τύποι Κριοφόρων, Άρισταίου
κλπ.— είσήλθεν εις τήν Χριστιανικήν και ένθα είχε προπαρασκευασθή
τά έδαφος εις τήν άλληγορίαν και τόν συμβολισμόν διά τών έλληνι-
ζόντων Ιουδαίων, οπόθεν και ό Χριστιανισμός έςεπήδησεν ή ιδέα τοΰ
ΕΙκ. 1. Νεώτερος Καλός Ποιμην Ά&ην&ν Καλοΰ Ποιμένος ητο συνήθης παρά τοις Ίουδαίοις, ως ένθυμίζουσα
τόν ΚΒ' ψαλμόν και τάς περί Μεσίου προφητείας τοΰ Ιεζεκιήλ (λδ'
13). άτινα και εις αυτόν άχόμη τόν Χριστόν έδωκαν ίσως τήν έν τοις
τεχνικώτατα κατεργασμένα. Τέλος τό όπισθεν με- Εύαγγελίοις φερομένην Εδέαν τοΰ Ποιμένος;(Ματθ. ιε', 24· άνάπτυξις
, ~ γ , δέ τούτου πιθανώτατα είνε ή παραβολή έν Λουκ. ιε', 5-8).Ή Χοι-
ρος του αγάλματος είνε άνεπεξεργαστον και μόνον στιανικη Τέ/νη πα?έλαβ6 Ζατ·άρχά; τάς έθνικά; παραστάσεις πΡός
ύπάρχεί προεξοχή τις, όμοΐάζουσα πρός κορμόν άπλήν διακόσμησιν, εΤτα δέ ή φιλοσοφία και ή θεολογία, ύπο τήν έπί-
£ < 2· . . γ * <ν ./ ,γ ι , δρασιν τοΰ Ιουδαϊσμού, τούς μυθολογικούς τούτους τύπους άνήγαγεν
οενορου η προε:ονη ο αυτη στηρίζει και το ολον Γ , - , , * . .·,, » « # * «
1 ι ι · /. ι ι ιγ ει- σύμβολα και προσεδωκε οιαφορον αλληγορικην εννοιαν (προ. και.
άγαλμα. \\Γιι1'ϊ. ϊ.ά. σελ. 63 χέ).
Νεώτερος Κάλος Ποιμην τον Μουσείου ΆΦηνών ντιο Γ. Σωτηρίου
35
Τοΰ άγαλματίου τούτου ή προέλευοις είνε
άγνωστος* εις το Εύρετήριον τοΰ ΈθνικοΟ Μου-
σείου σημειοΟται μόνον, ότι εισήχθη εις αύτό κατ*
το 1902 εκ του Υπουργείου της Παιδείας" οπωσ-
δήποτε ή υπό τίνος δημοσίας αργής, ώς δύναται
τις νά εΐκάση, αποστολή του αγαλματίου εις το
άνωτέρω Υπουργείο ν και ή ποιότης του μαρμάρου,
όπερ φαίνεται οτι είναι καΟαρον πεντελήσιον, πολύ
συντείνουσι νά ύποΟέση τις — χωρίς νά δύναται
βεβαίως και ασφαλή γνώμη ν νά ;κοέρη — οτι δέν
πρέπει ν άναζητηΟή ή πατρίς τοΟ έργου εκτός των
ορίων της κυρίως Ελλάδος.
Τί τιαριατα ήδη το άγαλμάτιον τούτο δυνάμεθα
νά έννοήσωμεν έκ των αγαλμάτων όμοιου τύπου,
άτινα κατέχουσι τά Μουσεία της Ιταλίας, Κων-
σταντινουπόλεως και άλλα και διά των όποιων πα-
ρίσταται ό γνωστός αλληγορικός τύπος τοΰ Καλοϋ
Ποιμένος της άρχαιοτάτης χριστιανικής τέχνης,
ήτις δι'αύτοΰ παριστά αυτόν τον Χριστόν, τον κη-
ρύσσοντα εαυτόν ώς τόν «Ποιμένα τον Καλόν»
(Ίω. ιε', 11), όστις άπεστάλη «διά το πρόβατον
τό άπολωλός» (Ματθ. ιε', 24), το όποιον άο'οΰ
εύρη «έπιτίθησιν έπι των ώμων αύτοΰ χαίρων»
(Αουκ. ιε', 5)1.
II
Χαρακτηρισθέντος ούτω τοΰ αγαλματίου ώς έρ-
γου χριστιανικού ες" Ελλάδος πιΟανώτατα προερ-
1 Περί της σημασίας τοΰ αλληγορικού τούτου τύπου βλέπε κατω-
τέρω" περί καταγωγής δέ τοΰ τύπου, περί ής δεν δύναται να γίνη λο'-
γος ένταΰΟα, ήτις ίίμιυς ση'μερον εΤνε τό μάλλον φλέγον ζήτημα εις
τούς αρχαιολογικούς κύκλους, Ι'δε έν τω έργω μου «ό Χριστός έν τί)
Τέχνη» σελ. 94 κέ.' πρβ. και σελ. 101-104, 'ένθα εκτίθεται περί τού-
του ή ημετέρα γνώμη- ένταΰθα μο'νον προσθέτομεν, οτι ό τύπος τοΰ
Καλοΰ Ποιμένος, ό ϊζ ασυνειδήτου μιμήσεως υπό των Χριστιανών
τεχνιτών εθνικών προτύπων και υπό τήν έπίδρασιν των Χριστοφανειών
Ή/ων τήν αρχήν, πατρίδα έχει άναντιρρη'τως τήν Άλεξάνδρειαν, ένθα
το πρώτον Ίσως ή ελληνιστική τέχνη — τύποι Κριοφόρων, Άρισταίου
κλπ.— είσήλθεν εις τήν Χριστιανικήν και ένθα είχε προπαρασκευασθή
τά έδαφος εις τήν άλληγορίαν και τόν συμβολισμόν διά τών έλληνι-
ζόντων Ιουδαίων, οπόθεν και ό Χριστιανισμός έςεπήδησεν ή ιδέα τοΰ
ΕΙκ. 1. Νεώτερος Καλός Ποιμην Ά&ην&ν Καλοΰ Ποιμένος ητο συνήθης παρά τοις Ίουδαίοις, ως ένθυμίζουσα
τόν ΚΒ' ψαλμόν και τάς περί Μεσίου προφητείας τοΰ Ιεζεκιήλ (λδ'
13). άτινα και εις αυτόν άχόμη τόν Χριστόν έδωκαν ίσως τήν έν τοις
τεχνικώτατα κατεργασμένα. Τέλος τό όπισθεν με- Εύαγγελίοις φερομένην Εδέαν τοΰ Ποιμένος;(Ματθ. ιε', 24· άνάπτυξις
, ~ γ , δέ τούτου πιθανώτατα είνε ή παραβολή έν Λουκ. ιε', 5-8).Ή Χοι-
ρος του αγάλματος είνε άνεπεξεργαστον και μόνον στιανικη Τέ/νη πα?έλαβ6 Ζατ·άρχά; τάς έθνικά; παραστάσεις πΡός
ύπάρχεί προεξοχή τις, όμοΐάζουσα πρός κορμόν άπλήν διακόσμησιν, εΤτα δέ ή φιλοσοφία και ή θεολογία, ύπο τήν έπί-
£ < 2· . . γ * <ν ./ ,γ ι , δρασιν τοΰ Ιουδαϊσμού, τούς μυθολογικούς τούτους τύπους άνήγαγεν
οενορου η προε:ονη ο αυτη στηρίζει και το ολον Γ , - , , * . .·,, » « # * «
1 ι ι · /. ι ι ιγ ει- σύμβολα και προσεδωκε οιαφορον αλληγορικην εννοιαν (προ. και.
άγαλμα. \\Γιι1'ϊ. ϊ.ά. σελ. 63 χέ).