Hē En Athēnais Archaiologikē Hetaireia [Editor]: Archaiologikē ephēmeris: periodikon tēs en Athēnais Archaiologikēs Hetaireias (1915)

ΑΙί 1915

Χριστιανικόν Άσκληπιεΐον ύπό Ά. Ξυγγοπού?<.ου. 61

Το σύνθετον μετ' επιθήματος κιονόκρανον, ως ομάδος. Δεν μαίνεται δέ πολύ πιθανόν, λαμβανο-
άπέδειξεν ο Ι^ΗΓβηί1, άπαντα ήδη άπο τοΟ Ε μένου μάλιστα ύπ' δψιν του λίαν μικροΟ αύτών
αιώνος. ϊοΟτο δέ αποδεικνύει και άλλο άκόμη γε- άριΟμοΰ, ότι ταύτα άπετέλουν τήν διακόσμησιν
γονός. Έν Άκροπόλει δηλαδή παρά το ΒβΙνβάβΓθ άλλης εκκλησίας μεταγενεστέρας της πρώτης,
υ,εταξύ τών σωρηδόν έρριμμένων χριστιανικών μαρ- Ούτως εις τήν μελέτην τών εις τήν πρώτην ταύ-
μάρων υπάρχει και εν τεΟραυσμένον κιονόκρανον την περίοδον άναγομένων αρχιτεκτονικών τεμα-
δμοιον προς το άπασχολοΟν ήμάς, τοΟ οποίου το χίων έπικυροΟται το έν άρχή έκ τών πηγών έξα-
έπίθημα κοσμείται μόνον ύϊΐό ισοσκελούς σταυρού" χθέν πόρισμα. ΈπΊ τη βάσει του πορίσματος έκεί-
έγγεγραμμένου εντός κύκλου. Είδομεν δέ ανωτέρω, νου ώς και του έκ της μελέτης τών αρχιτεκτονικών
ότι ό έντος κύκλου σταυρός είναι χαρακτηριστικός συντριμμάτων τζρο'/.ύττ^οντος δυνάμεθα μετά βε-
διά τον Ε' αιώνα. Επίσης χαρακτηριστική δια τον οαιότητος πολλής νά εΐπωμεν, ότι έν τω χώρω τοΟ
αιώνα έκεΐνον διακόσμησις είναι, ώς είπομεν ήδη, Ασκληπιείου ϊδρύΟη τό πρώτον χριστιανική έκ-
τα φύλλα της άκάνθου έν συνδυασμώ πρός τά πλα- κλησία κατά τό δεύτερον ήμισυ του Ε' αιώνος και
τέα. Τήν χρονολογίαν δέ ταύτην έπιβεβαιοΐ ή πα- ήτις πιθανώς έπεσκευάσΟη κατά τά τέλη του αί-
ρουσία της διακοσμήσεως ταύτης έπί του έν Αού- ώνος εκείνου.

βρω επιθήματος, αρχιτεκτονικού μέλους καθωρι- Τά τεμάχια της δευτέρας ομάδος, της βυζαντι-

σμένης, ώς είδομεν, χρονολογίας. Αφ ετέρου έπί- νής δηλαδή, εις ών τήν μελέτην μεταβαίνομεν νΟν,

σης έπιβεβαιοΟσί ταύτην οί δύο μικροί κύκλοι οί είναι σχετικώς δλιγαριθμότερα τών της προηγου-

εύρισκόμενοι ΰπο τάς οριζόντιας κεραίας του έπί υ,ένης. ΤοΟτο εξηγείται έν μέρει αν λάβωμεν ύπ'

τοΟ κιονοκράνου τοΟ όρθοστάτου υπάρχοντος σταυ- όψει, ότι κατά τήν οίκοδομήν της εκκλησίας ή τών

ρου (είκ. 11). Οί μικροί ούτοι κύκλοι, οί όποιοι έκκλησιών τών χρόνων τούτων έχρησιμοποιήΟησαν

είναι αναμφιβόλως μετασχηματισμός ροοάκων, ά- τά αρχιτεκτονικά μέλη τών παλαιοτέρων, ώς τοΟτο

νάγονται εις τον Ε' αιώνα επίσης 2. ΤοΟτο δέ έπι- είναι λίαν σύνηθες.

βεβαιοΟται και έξ ενός κεκοσμημένου τεμαχίου Τπό χρονολογικήν εποψιν πρωτίστην μεταξύ

μαρμάρου έν Άκροπόλει παρά τό ΒθΙνβάθΓθ εύρι- τών τεμαχίων τούτων θέσιν έπέχουσι κυρίως δύο

σκομένου, έπ'ι του όποιου μεταξύ άλλων κοσμη- τοιαΟτα. Έν τοις έρειπίοις εύρέθη πλάξ έξ ύμητ-

μάτων βλέπομεν μονογραμματικόν σταυρόν όμοιον τίου μαρμάρου έπί της όποιας υπάρχει μέρος κου-

πρός τον έπι του έπιστυλίου τοΟ Ασκληπιείου (είκ. φικής (παλαιάς αραβικής) επιγραφής (είκ. 13).
6). Υπεράνω όμως τών οριζοντίων κεραιών του
σταυρού τούτου ύπάρχουσιν όμοιοι ρόδακες. Είδο-
μεν δέ, ότι ό μονογραμματικός σταυρός είναι λίαν
συνήθης κατά τον Ε' αιώνα.

Έπί τη βάσει τών δεδομένων τούτων δυνάμεθα
νά γρονο'ΚοΥτρωιχίν τά τεμάχια της ομάδος ταύ-
της άπο του Ε' αιώνος. Ό μετασχηματισμός ό'μως
τοΟ φύλλου της άκάνθου κα'ι ή παρουσία του μετ'
επιθήματος κιονοκράνου άγουσιν ήμάς νά θεωρή-
σωμεν τά τεμάχια ταύτα μεταγενέστερα ολίγον
τών της προηγουμμένης ομάδος, νά άναγάγωαεν
δηλαδή ταύτα περί τά τέλη τοΟ Ε' αιώνος.

Τέλος προσθέτω, ότι τά τεμάχια ταύτα προέρ-
χονται πιθανώς έξ έπισκευής τίνος της πρώτη; έκ-

κλησίας, εις ην άνήκουσι τά τεμάχια της πρώτης Και εις προγενεστέρους μεν χρόνους θά ήδύνατο

τό γεγονός τοΟτο νά οανη λίαν παοάδοϊον. Άα> δτου

1 "Βνθ αν. σ. 230 χέ. 11 1,1 1 1

* Ζα«Γβ»Πνθ' άν. α. 220 χέ. όμως, διά τών εργασιών του 8ΐΓζγοΌ\ν8ΐίΐ ίδια.,

Είχ(Όν 13. Τμήμα κονφικής επιγραφής.