DOI Artikel:
Mistriōtēs, Geōrgios: Peri Gianētsōn
DOI Seite / Zitierlink: https://doi.org/10.11588/diglit.14280#0094
Περί Γιανητσών
υπό
Γεωργίου Μιστριώτου.
Έν ταϊς άρχαιολογικαΐς μελέταις μου, άς έδη-
μοσίευσα έν τή Αρχαιολογική Εφήμεροι, έποίησα
και τήν είκασίαν, βτι ή πόλις Γιανητσά έγένετο
κατά συγκοπήν έκ τοΟ Γιουνανητσά. Γη άληθεία
εναιρον, ότι ή πατρίς του μεγάλου Αλεξάνδρου
οιετηρεΐτο εν έρειπείοις μέχρι των /ρόνων της ύπο
των Τούρκων έκπορθήσεως της Μακεδονίας. Τήν
χαράν όμως ταύτην έπήλθεν ο φίλος μου κ. Γεώρ-
γιος Χατζηδάκης, ίνα ύποσείση, αντί όμως της
μειώσεως ομολογώ, βτι ή /αρά μου ηύξησε' διότι
αΰτη ύπο σπουδαίου γλωσσολόγου δέν έμειώθη.Ό
έμός φίλος νομίζει, ότι οί Τούρκοι τους "Ελληνας
δεν όνομάζουσι Γιουνάν, άλλα 'Ρούμ. "Αν τοΟτο
ήτο αληθές, ή έμή εικασία δέι» ήτο πιθανή. Πλα-
νάται όμως ό σοφός καθηγητής- διότι 'Ρούμ ση-
μαίνει τοΰς άνήκοντας εις το Βυζαντινον κράτος,
ώς τοΰς Αρμενίους, Γιουνάν δε σημαίνει τούς "Ελ-
ληνας. Ροΰμ δέ δύνανται νά όνομασθώσι καϊ οί
"Ελληνες, ώς οί Βοεμοί δύνανται νά όνομασθώσι
και Αυστριακοί, διότι τά κατηγορούμενα του γέ-
νους άνήκουσι και εϊς το είδος. Κατά ταύτα λοι-
πόν και οί "Ελληνες δύνανται νά όνομασθώσι 'Ρούμ
και φαίνεται έκ τούτου έπλανήθη ό φίλος μου κ.
Χατζηδάκης. Ή δέ πλάνη αύτου φαίνεται έτι μεί-
ζων, διότι νομίζει, ότι οί Τούρκοι το όνομα Γιου-
νάν παρέλαβον μεν έκ τών Περσών, όμως μετεχει-
ρίσΟησαν μετά τήν έλευθέρωσιν τών Ελλήνων
«Το όνομα Γιουνάν παρέλαβον μέν οί Τούρκοι έκ
της γλώσσης τών Περσών, μεταχειρίζονται δέ
αύτό, καθ ά μανθάνω παρ άλλων τε έπιστημόνων
τά τοιαύτα και παρά τοΟ καθηγητού κ. Ί. Χλω-
ρού, κυρίως ειπείν, μόνον έπ' έσχάτων, ήτοι μετά
τήν ίδρυσιν τοΟ ΈλληνικοΟ βασιλείου, επί τώ σκο-
πώ, ίνα διαστείλωσιν ούτω τούς έλευθερωΟέντας
Έλληνας ώς Γιουνάν, Γιουνανλή, άπό τών Ελ-
λήνων μεν έπίσης, Όθωμανών δέ υπηκόων,'Ρούμ» .
Αλλά το όνομα Γιουνάν δέν έπλασαν οί Τούρκοι,
ό'πως διαστέλλωσι τούς ελευθέρους Έλληνας, άλλ'
έξηκολούθουν νά όνομάζωσι διά του αρχαίου έθνι-
κοΟ όνόματος' διότι προς έλευθερίαν δέν ήγωνί-
σαντο πάντες οί κάτοικοι του Βυζαντινού Κράτους,
άλλα μόνον οίΈλληνες, οί'τινες και ήλευΟερώΟησαν.
Όρθώς άρα όνομάζουσι Γιουνάν και ουχί 'Ρούμ.
Συνελόντι δ' ειπείν, τό μέν Γιουνάν δηλοΐ τό'Έθνος,
τό δέ 'Ρούμ σημαίνει το Κράτος.
Άλλά παρά πάσαν προσδοκίαν ό φίλος μου κ.
Χατζηδάκης αρνείται, ότι τούς "Ελληνας ώνόμασε
'Ρούμ' «Άλλ'ού ταύτα είπον εγώ » έν σελίδι'172
τοΟ τελευταίου φυλλαδίου.Άλλ'άφ'ού είπεν ό φί-
λος σου τοΟτο και συ έστηρίχθης έπι της γνώμης
ταύτης, σύ είπες. 'Τποτεθείσθω όμως, ότι ούχί ό
κ. Χατζηδάκης, άλλ'έγώ τούς "Ελληνας ώνόμασα
'Ρούμ. Εί έγώ ελεγον ταΰτα, δέν είχεν ύτόστασιν
ή εικασία μου, διότι ή Γιανητσά δέν ήδύνατο νά
παραχθή έκ τοΰ 'Ρούμ. Ό Αριστοτέλης λέγει, ότι
ή αλήθεια έχει ταύτην τήν ιδιότητα, ότι συμφωνεί
προς πάντα τά πέριξ, τό δέ ψευδός διαφωνεί προς
ταύτα. Και νυν ή τελευταία άρνησις του κ. Χα-
τζηδάκη διαοωνεϊ προς πάντα τά πρότερον είρη-
αένα. Ένάμιζον, ότι ό φίλος μου κ. Χατζηδάκης
ήδύνατο μετά γενναιότητος νά όμολογήση τήν εαυ-
τού π λάνην, διότι τό πλανάσθαι είναι άνθρώπινον.
Ή ομολογία αύτη ήθελε τύχει επαίνου παρ' έμοΰ
πρώτου.
Ημαρτημένα είναι όσα λέγει περί της πόλεως
τών Γιανητσών «Τό όνομα Γιαννιτσά δέν φαίνε-
ται πλασθέν ύπο τών Τούρκων, άλλ' ότι παραλη-
φΟέν ύπ' αύτών έτοιμον μετεβλήθη κατά τούς φω-
νητικούς νόμους της γλώσσης αύτών εις Ιενιτσά».
Άλλ' ή παραλαβή γίνεται γνωστή έκ της /ρή-
σεως. Άλλ' ούχί ! Κατά τον κ. Χατζηδάκην το
όνομα παρέλαβον οί Τούρκοι, έκρυψαν τούτο και
έφανέρωσαν, ότε οί Έλληνες ήλευθερώθησαν. Νο-
υ,ίίοαεν, ότι δέν είναι λογικον το τοιούτον. ΕπίΦα-
υπό
Γεωργίου Μιστριώτου.
Έν ταϊς άρχαιολογικαΐς μελέταις μου, άς έδη-
μοσίευσα έν τή Αρχαιολογική Εφήμεροι, έποίησα
και τήν είκασίαν, βτι ή πόλις Γιανητσά έγένετο
κατά συγκοπήν έκ τοΟ Γιουνανητσά. Γη άληθεία
εναιρον, ότι ή πατρίς του μεγάλου Αλεξάνδρου
οιετηρεΐτο εν έρειπείοις μέχρι των /ρόνων της ύπο
των Τούρκων έκπορθήσεως της Μακεδονίας. Τήν
χαράν όμως ταύτην έπήλθεν ο φίλος μου κ. Γεώρ-
γιος Χατζηδάκης, ίνα ύποσείση, αντί όμως της
μειώσεως ομολογώ, βτι ή /αρά μου ηύξησε' διότι
αΰτη ύπο σπουδαίου γλωσσολόγου δέν έμειώθη.Ό
έμός φίλος νομίζει, ότι οί Τούρκοι τους "Ελληνας
δεν όνομάζουσι Γιουνάν, άλλα 'Ρούμ. "Αν τοΟτο
ήτο αληθές, ή έμή εικασία δέι» ήτο πιθανή. Πλα-
νάται όμως ό σοφός καθηγητής- διότι 'Ρούμ ση-
μαίνει τοΰς άνήκοντας εις το Βυζαντινον κράτος,
ώς τοΰς Αρμενίους, Γιουνάν δε σημαίνει τούς "Ελ-
ληνας. Ροΰμ δέ δύνανται νά όνομασθώσι καϊ οί
"Ελληνες, ώς οί Βοεμοί δύνανται νά όνομασθώσι
και Αυστριακοί, διότι τά κατηγορούμενα του γέ-
νους άνήκουσι και εϊς το είδος. Κατά ταύτα λοι-
πόν και οί "Ελληνες δύνανται νά όνομασθώσι 'Ρούμ
και φαίνεται έκ τούτου έπλανήθη ό φίλος μου κ.
Χατζηδάκης. Ή δέ πλάνη αύτου φαίνεται έτι μεί-
ζων, διότι νομίζει, ότι οί Τούρκοι το όνομα Γιου-
νάν παρέλαβον μεν έκ τών Περσών, όμως μετεχει-
ρίσΟησαν μετά τήν έλευθέρωσιν τών Ελλήνων
«Το όνομα Γιουνάν παρέλαβον μέν οί Τούρκοι έκ
της γλώσσης τών Περσών, μεταχειρίζονται δέ
αύτό, καθ ά μανθάνω παρ άλλων τε έπιστημόνων
τά τοιαύτα και παρά τοΟ καθηγητού κ. Ί. Χλω-
ρού, κυρίως ειπείν, μόνον έπ' έσχάτων, ήτοι μετά
τήν ίδρυσιν τοΟ ΈλληνικοΟ βασιλείου, επί τώ σκο-
πώ, ίνα διαστείλωσιν ούτω τούς έλευθερωΟέντας
Έλληνας ώς Γιουνάν, Γιουνανλή, άπό τών Ελ-
λήνων μεν έπίσης, Όθωμανών δέ υπηκόων,'Ρούμ» .
Αλλά το όνομα Γιουνάν δέν έπλασαν οί Τούρκοι,
ό'πως διαστέλλωσι τούς ελευθέρους Έλληνας, άλλ'
έξηκολούθουν νά όνομάζωσι διά του αρχαίου έθνι-
κοΟ όνόματος' διότι προς έλευθερίαν δέν ήγωνί-
σαντο πάντες οί κάτοικοι του Βυζαντινού Κράτους,
άλλα μόνον οίΈλληνες, οί'τινες και ήλευΟερώΟησαν.
Όρθώς άρα όνομάζουσι Γιουνάν και ουχί 'Ρούμ.
Συνελόντι δ' ειπείν, τό μέν Γιουνάν δηλοΐ τό'Έθνος,
τό δέ 'Ρούμ σημαίνει το Κράτος.
Άλλά παρά πάσαν προσδοκίαν ό φίλος μου κ.
Χατζηδάκης αρνείται, ότι τούς "Ελληνας ώνόμασε
'Ρούμ' «Άλλ'ού ταύτα είπον εγώ » έν σελίδι'172
τοΟ τελευταίου φυλλαδίου.Άλλ'άφ'ού είπεν ό φί-
λος σου τοΟτο και συ έστηρίχθης έπι της γνώμης
ταύτης, σύ είπες. 'Τποτεθείσθω όμως, ότι ούχί ό
κ. Χατζηδάκης, άλλ'έγώ τούς "Ελληνας ώνόμασα
'Ρούμ. Εί έγώ ελεγον ταΰτα, δέν είχεν ύτόστασιν
ή εικασία μου, διότι ή Γιανητσά δέν ήδύνατο νά
παραχθή έκ τοΰ 'Ρούμ. Ό Αριστοτέλης λέγει, ότι
ή αλήθεια έχει ταύτην τήν ιδιότητα, ότι συμφωνεί
προς πάντα τά πέριξ, τό δέ ψευδός διαφωνεί προς
ταύτα. Και νυν ή τελευταία άρνησις του κ. Χα-
τζηδάκη διαοωνεϊ προς πάντα τά πρότερον είρη-
αένα. Ένάμιζον, ότι ό φίλος μου κ. Χατζηδάκης
ήδύνατο μετά γενναιότητος νά όμολογήση τήν εαυ-
τού π λάνην, διότι τό πλανάσθαι είναι άνθρώπινον.
Ή ομολογία αύτη ήθελε τύχει επαίνου παρ' έμοΰ
πρώτου.
Ημαρτημένα είναι όσα λέγει περί της πόλεως
τών Γιανητσών «Τό όνομα Γιαννιτσά δέν φαίνε-
ται πλασθέν ύπο τών Τούρκων, άλλ' ότι παραλη-
φΟέν ύπ' αύτών έτοιμον μετεβλήθη κατά τούς φω-
νητικούς νόμους της γλώσσης αύτών εις Ιενιτσά».
Άλλ' ή παραλαβή γίνεται γνωστή έκ της /ρή-
σεως. Άλλ' ούχί ! Κατά τον κ. Χατζηδάκην το
όνομα παρέλαβον οί Τούρκοι, έκρυψαν τούτο και
έφανέρωσαν, ότε οί Έλληνες ήλευθερώθησαν. Νο-
υ,ίίοαεν, ότι δέν είναι λογικον το τοιούτον. ΕπίΦα-