DOI Artikel:
Ure, P. N.: Melanomorphoi kylikes ek Rheitsōnas tēs Boiōtias
DOI Seite / Zitierlink: https://doi.org/10.11588/diglit.14280#0129
ΑΕ 1910
Μελανόμορφοι κύλικες έκ 'Ρειτσώνας τής Βοιωτίας" νπδ Ρ. ΤΙνβ- 121
τδ άνώτερον μέρος τοΰ κορμοΟ είναι έδαφόχρωμον,
συννάκις δέ καί μετά ραβδώσεων οριζοντίων, ο δέ
γύρος της βάσεως είναι κυρτός καί μέλας (πρβ.
τούς τύπους Β, Ο, είκ. 4, 7, όπου είναι ευθύγραμ-
μος καί χρώματος του εδάφους). Η βάσις είναι
ύποκάτω επίπεδος, ώς και έν τοις τύποις Β, Ο. Τδ
γεϊλος είναι μέλαν καϊ ή ζώνη των λαβών μελα-
νόμορφος 6'πως έν τώ τύπω Ο.Έπί του κατωτέρου
μέρους του έςωτερι/.οΰ του κυπέλλου ουδέποτε
άπαντα ή έδα^όχρωμος ταινία, ήτις πάντοτε άπαν-
τα έν τοις τύποις Β, Ο. Ενίοτε τδ μέρος τούτο
είναι όλον μέλαν έκτος ζώνης άκτίνων δπως έν
εϊκ.12" συχνότερον άπαντώμεν διαφόρου: συνδυα-
σμούς τών κοσμημάτων, άτινα παρατηρούνται είκ.
13-1(3, ιδιαιτέρως δέ τάς άκτΐνας, τάς οριζόντιας
ζώνας παχειών και λεπτών γραμμών, την έρυ-
6οόυ.οοΐον στοεπτήν ταινίαν τών είκ. 11 β, ο, ά
του ϋτοορ, καί, μόνον έν ϋΐ. τά ανεστραμμένα
ζώα της είκ. 13.
Δύο άλλαι λεπτομέρειαι είναι άςΊοσημείωτοι,
διότι τονίζουσι τήν ομοιογένειαν της ομάδος ταύ-
της" (1) Ό έσωτερικδς κώνος τοΰ ποδός φέρει κάτω
σχεδόν πάντοτε μέλαιναν ταινίαν καθώς παρατη-
ρείται έν είκ. 15. Αύτη δεν άπαντα έν τοις τύποις
Β, Ο ι. (2) Επί του εσωτερικού τοΰ κυπέλλου τών Β*
κυλίκων υπάρχει λεπτή ταινία χρώματος του έδά-
φους περί το κατώτερον μέρος τοΰ χείλους' αί κύ-
λικες τών τύπων Β, Ο κατά μεν τά άλλα όμοιά-
ζουσι προς τάς τοΰ τύπου Ό ώς προς τον έσωτερι-
κόν κόσμον τοΰ κυπέλλου, ή άντίσιοιχος δμως ται-
νία ευρίσκεται περί το άνώτερον μέρος τοΰ χείλους2.
ΟΤΟρ. Ρβΐ8Ϊη. ί'ιχ. 19. (2) όίνευ τών ραβδοίσεων Ό1, Τάρας, τρεις
όμοιαι τή κατ. είκ. 13 άλλα μετά μαιάνδρου άντι ζώων, δύο ό'μοιαι
τή κατ είκ. 16 άλλα μετά άλεκτρυόνων άνεστραμμένον/ άντί τών
στιγμών, μία όμοια τη είκ. 9ά τοΰ ϋΐ'ΟΟρ. Ό2, ΟοΙΠ^ΠΟΠ Οοΐΐνβ
821 (ό πούς νέος) 822 '/.αί (ή βάσις κάτωθι ομοιάζει μάλλον πρός τήν
κατ. είκ. 18) 823, Νΐοοίθ 899.
Τόπος ευρέσεως· ϋΐ, Τάναγρα 1, "Ρόδος 2, Τάρας 8, νΊΐΙοί 1,
Τυρρηνία 3. ϋ2, Τάναγρα 1, Τάρας 2, νΐΐΐοί 1, Βθ1θ£Π& 1.
Πρβ. προσέτι ΒοΠΠ 1581, όμοίαν τη κατ. είκ. 16, ττλήν οτι ή
ζώνη τών λαβών κοσμείται δια μεγάλων στιγμών, τό δέ κύπελλον Ινει
Ικροήν καί συμπεφυκός πώμα. Μόνα/ον (μικρά παρασημειώματα)
1146, πους συνήθης, κύπελλον όλον μέλαν' 1840, ό'μοιον άλλα μετά
τετραγώνου έόαφο-/ρώμ,ου υπό έκάστην λαβήν καί άνευ τών ραβδώ-
σεων περί τόν κορμόν καί τής μέλαινης ταινίας πεοί τόν έσωτερικον
κώνον του ποδός. Βλέπε καί ϋΐ'ΟΟρ σ. 27 καί εϊκ. 13 α, β.
1 Εκτός μόνον τών σ. 117 ΰποσ. 5, σ. 118 υποσ. 3 καταλε/θέν-
των παραδειγμάτων καί ϋΐ'βδάβη 133 σ. 1ΐ8 υποσ. 4.
8 ΌΐΌΟρ εϊκ. 13 α, β (κύπελλα έςωθι τύπου Ό, πόδες τύπου Β,
Ο) φερουσι ταινίαν έν τή Β, Ο θέσει, ή δε 13 α δευτέραν έν τή ϋ θέ-
Δυνάμεθα νά ϋποδιαιρέσωμεν τάς ϋ κύλικας,
λαμβάνοντες ώς άρχήν το κόσμημα τής ζώνης τών
λαβών. ΈπΙ ταύτης άπαντα έν μεν τή σειρά Ό 1
ταινία λωτών, ή ενίοτε άνΟεμίων, μετά μίσχων
συνδιαπλεκομένοιν. έν δέ τή άλλη (0 2) μορα>αί
άνθρώπιναι και ιδιαιτέρως τέθριππα καί ζεύγη οπλι-
τών, έκατέοωθεν δέ άυ.Φοτέοων τών λαβών σφίνς"
βλέπουσα προς τήν λαβήν, ή άνθέμιον.
Ο ϋΐΌορ νομίζει ό'τι αί κύλικες τοΰ τύπου τού-
του είναι άττικής εργασίας, διεξαχθείσης ύπό λα-
κ ιονική ν έπίδρασιν.Ή θεωρία ό'τι είναι άττικαί έπι-
βεβαιοΰται διά τής στενής σχέσεως αύτών ποος
τον άναμφισβητήτως άττικδν τύπον Ο. Πρβ. π.χ.
τήν ήμετέραν είκ. 9 (τύπ. Ο) προς τήν είκ. 15
(τύπ. Ό 2) καί πάλιν τήν είκ. 10 (τύπ. Ο) προς
τήν είκ. 16 (τύπ. ϋ1). Καί έν 'Ρειτσώνα καί έν
Τάραντι (Νοίίζ. 1897 σ. 229 —) κύλικες τοΰ τύ-
που ϋ 2 ευρέθησαν έν τώ αύτώ τάφω μετά κυλί-
κων τοΰ αύτοΰ μέν μεγέθους, άλλά παρουσιαζου-
σών προηγμένην φάσιν τοΰ τύπου Ο 1 . Αί έκ τοΰ
ταραντίνου τάφου3 προερχάμεναι κύλικες τών δύο
τύπων δεν παρουσιάζουσι τόσην ομοιότητα ό'σην
αί ήμετεραι είκ. 9, Ιο' άλλά καί τούτων αί κύλι-
κες τοΰ τύπου Ο (Νοίίζ. 1897 είκ. 9, 10) άναφέ-
ρονται ώς δϊηιϊΐθ αΐΐθ ρΓθΟθάθηΐί, δηλαδή προς
τάς έκ τοΰ αύτοΰ τάφου προερχομένας ϋ κύλικας,
ε.ά. είκ. 5-8. Αί δύο ϋ κύλικες φέρουσι τήν ύπο-
γραφήν « Αντιδορος έποε » διά γραμμάτων, άτινα
κατά πάσαν πιθανότητα είναι άττικά.
Αί ομοιότητες μεταξύ τών ΐ> κυλίκων καί τών
λακωνικών (κυρηναϊκών) είναι άναμφισβήτητοι.
"Ηδη ό ΜδΓίβηΐ άνεγνώρισεν αύτάς (Νοίίζ. 1897
σ. 237). *Αν αί ϋ κύλικες κατεσκευάσθησαν ύπδ
άμεσον λακωνικήν έπίδρασιν, τοΰτο είναι άλλο ζή-
τημα, τοΰ οποίου ή λύσις εξαρτάται κατά μέγα
μέρος έκ τής χρονολογίας. Ως προς δέ ταύτην,
δυνάμεθα, χάρις εις τάς έν 'Ρειτσώνα άνασκαφάς,
νά είμεθα άκριβέστεροι τοΰ ΌΐΌορ, όστις δεν είναι
πολύ σαφής. Ό μετά ραβδώσεων κορμός τοΰ πο-
δός καί ή βάσις ή μετά γύρου κυρτοΰ, άτινα χα-
ρακτηρίι-ουσι τον ήμετερον τύπον, είναι κατ αυτόν
σει. Αί δύο ταινίαι άπαντώσι καί έν τή 2244 του Μονά/ου, ήτις εχει
καί άλλας σ"/έσεις πρός τόν τύπον Τ).
3 "Αν καί είναι τάφος θαλαμοειδής «Ά Ο&ΜΘΓα» καί άνεσκάφη
άνευ έποπτείας, όαως τά ευρήματα καταδεικνύουσι μίαν μόνον ταφήν.
16
Μελανόμορφοι κύλικες έκ 'Ρειτσώνας τής Βοιωτίας" νπδ Ρ. ΤΙνβ- 121
τδ άνώτερον μέρος τοΰ κορμοΟ είναι έδαφόχρωμον,
συννάκις δέ καί μετά ραβδώσεων οριζοντίων, ο δέ
γύρος της βάσεως είναι κυρτός καί μέλας (πρβ.
τούς τύπους Β, Ο, είκ. 4, 7, όπου είναι ευθύγραμ-
μος καί χρώματος του εδάφους). Η βάσις είναι
ύποκάτω επίπεδος, ώς και έν τοις τύποις Β, Ο. Τδ
γεϊλος είναι μέλαν καϊ ή ζώνη των λαβών μελα-
νόμορφος 6'πως έν τώ τύπω Ο.Έπί του κατωτέρου
μέρους του έςωτερι/.οΰ του κυπέλλου ουδέποτε
άπαντα ή έδα^όχρωμος ταινία, ήτις πάντοτε άπαν-
τα έν τοις τύποις Β, Ο. Ενίοτε τδ μέρος τούτο
είναι όλον μέλαν έκτος ζώνης άκτίνων δπως έν
εϊκ.12" συχνότερον άπαντώμεν διαφόρου: συνδυα-
σμούς τών κοσμημάτων, άτινα παρατηρούνται είκ.
13-1(3, ιδιαιτέρως δέ τάς άκτΐνας, τάς οριζόντιας
ζώνας παχειών και λεπτών γραμμών, την έρυ-
6οόυ.οοΐον στοεπτήν ταινίαν τών είκ. 11 β, ο, ά
του ϋτοορ, καί, μόνον έν ϋΐ. τά ανεστραμμένα
ζώα της είκ. 13.
Δύο άλλαι λεπτομέρειαι είναι άςΊοσημείωτοι,
διότι τονίζουσι τήν ομοιογένειαν της ομάδος ταύ-
της" (1) Ό έσωτερικδς κώνος τοΰ ποδός φέρει κάτω
σχεδόν πάντοτε μέλαιναν ταινίαν καθώς παρατη-
ρείται έν είκ. 15. Αύτη δεν άπαντα έν τοις τύποις
Β, Ο ι. (2) Επί του εσωτερικού τοΰ κυπέλλου τών Β*
κυλίκων υπάρχει λεπτή ταινία χρώματος του έδά-
φους περί το κατώτερον μέρος τοΰ χείλους' αί κύ-
λικες τών τύπων Β, Ο κατά μεν τά άλλα όμοιά-
ζουσι προς τάς τοΰ τύπου Ό ώς προς τον έσωτερι-
κόν κόσμον τοΰ κυπέλλου, ή άντίσιοιχος δμως ται-
νία ευρίσκεται περί το άνώτερον μέρος τοΰ χείλους2.
ΟΤΟρ. Ρβΐ8Ϊη. ί'ιχ. 19. (2) όίνευ τών ραβδοίσεων Ό1, Τάρας, τρεις
όμοιαι τή κατ. είκ. 13 άλλα μετά μαιάνδρου άντι ζώων, δύο ό'μοιαι
τή κατ είκ. 16 άλλα μετά άλεκτρυόνων άνεστραμμένον/ άντί τών
στιγμών, μία όμοια τη είκ. 9ά τοΰ ϋΐ'ΟΟρ. Ό2, ΟοΙΠ^ΠΟΠ Οοΐΐνβ
821 (ό πούς νέος) 822 '/.αί (ή βάσις κάτωθι ομοιάζει μάλλον πρός τήν
κατ. είκ. 18) 823, Νΐοοίθ 899.
Τόπος ευρέσεως· ϋΐ, Τάναγρα 1, "Ρόδος 2, Τάρας 8, νΊΐΙοί 1,
Τυρρηνία 3. ϋ2, Τάναγρα 1, Τάρας 2, νΐΐΐοί 1, Βθ1θ£Π& 1.
Πρβ. προσέτι ΒοΠΠ 1581, όμοίαν τη κατ. είκ. 16, ττλήν οτι ή
ζώνη τών λαβών κοσμείται δια μεγάλων στιγμών, τό δέ κύπελλον Ινει
Ικροήν καί συμπεφυκός πώμα. Μόνα/ον (μικρά παρασημειώματα)
1146, πους συνήθης, κύπελλον όλον μέλαν' 1840, ό'μοιον άλλα μετά
τετραγώνου έόαφο-/ρώμ,ου υπό έκάστην λαβήν καί άνευ τών ραβδώ-
σεων περί τόν κορμόν καί τής μέλαινης ταινίας πεοί τόν έσωτερικον
κώνον του ποδός. Βλέπε καί ϋΐ'ΟΟρ σ. 27 καί εϊκ. 13 α, β.
1 Εκτός μόνον τών σ. 117 ΰποσ. 5, σ. 118 υποσ. 3 καταλε/θέν-
των παραδειγμάτων καί ϋΐ'βδάβη 133 σ. 1ΐ8 υποσ. 4.
8 ΌΐΌΟρ εϊκ. 13 α, β (κύπελλα έςωθι τύπου Ό, πόδες τύπου Β,
Ο) φερουσι ταινίαν έν τή Β, Ο θέσει, ή δε 13 α δευτέραν έν τή ϋ θέ-
Δυνάμεθα νά ϋποδιαιρέσωμεν τάς ϋ κύλικας,
λαμβάνοντες ώς άρχήν το κόσμημα τής ζώνης τών
λαβών. ΈπΙ ταύτης άπαντα έν μεν τή σειρά Ό 1
ταινία λωτών, ή ενίοτε άνΟεμίων, μετά μίσχων
συνδιαπλεκομένοιν. έν δέ τή άλλη (0 2) μορα>αί
άνθρώπιναι και ιδιαιτέρως τέθριππα καί ζεύγη οπλι-
τών, έκατέοωθεν δέ άυ.Φοτέοων τών λαβών σφίνς"
βλέπουσα προς τήν λαβήν, ή άνθέμιον.
Ο ϋΐΌορ νομίζει ό'τι αί κύλικες τοΰ τύπου τού-
του είναι άττικής εργασίας, διεξαχθείσης ύπό λα-
κ ιονική ν έπίδρασιν.Ή θεωρία ό'τι είναι άττικαί έπι-
βεβαιοΰται διά τής στενής σχέσεως αύτών ποος
τον άναμφισβητήτως άττικδν τύπον Ο. Πρβ. π.χ.
τήν ήμετέραν είκ. 9 (τύπ. Ο) προς τήν είκ. 15
(τύπ. Ό 2) καί πάλιν τήν είκ. 10 (τύπ. Ο) προς
τήν είκ. 16 (τύπ. ϋ1). Καί έν 'Ρειτσώνα καί έν
Τάραντι (Νοίίζ. 1897 σ. 229 —) κύλικες τοΰ τύ-
που ϋ 2 ευρέθησαν έν τώ αύτώ τάφω μετά κυλί-
κων τοΰ αύτοΰ μέν μεγέθους, άλλά παρουσιαζου-
σών προηγμένην φάσιν τοΰ τύπου Ο 1 . Αί έκ τοΰ
ταραντίνου τάφου3 προερχάμεναι κύλικες τών δύο
τύπων δεν παρουσιάζουσι τόσην ομοιότητα ό'σην
αί ήμετεραι είκ. 9, Ιο' άλλά καί τούτων αί κύλι-
κες τοΰ τύπου Ο (Νοίίζ. 1897 είκ. 9, 10) άναφέ-
ρονται ώς δϊηιϊΐθ αΐΐθ ρΓθΟθάθηΐί, δηλαδή προς
τάς έκ τοΰ αύτοΰ τάφου προερχομένας ϋ κύλικας,
ε.ά. είκ. 5-8. Αί δύο ϋ κύλικες φέρουσι τήν ύπο-
γραφήν « Αντιδορος έποε » διά γραμμάτων, άτινα
κατά πάσαν πιθανότητα είναι άττικά.
Αί ομοιότητες μεταξύ τών ΐ> κυλίκων καί τών
λακωνικών (κυρηναϊκών) είναι άναμφισβήτητοι.
"Ηδη ό ΜδΓίβηΐ άνεγνώρισεν αύτάς (Νοίίζ. 1897
σ. 237). *Αν αί ϋ κύλικες κατεσκευάσθησαν ύπδ
άμεσον λακωνικήν έπίδρασιν, τοΰτο είναι άλλο ζή-
τημα, τοΰ οποίου ή λύσις εξαρτάται κατά μέγα
μέρος έκ τής χρονολογίας. Ως προς δέ ταύτην,
δυνάμεθα, χάρις εις τάς έν 'Ρειτσώνα άνασκαφάς,
νά είμεθα άκριβέστεροι τοΰ ΌΐΌορ, όστις δεν είναι
πολύ σαφής. Ό μετά ραβδώσεων κορμός τοΰ πο-
δός καί ή βάσις ή μετά γύρου κυρτοΰ, άτινα χα-
ρακτηρίι-ουσι τον ήμετερον τύπον, είναι κατ αυτόν
σει. Αί δύο ταινίαι άπαντώσι καί έν τή 2244 του Μονά/ου, ήτις εχει
καί άλλας σ"/έσεις πρός τόν τύπον Τ).
3 "Αν καί είναι τάφος θαλαμοειδής «Ά Ο&ΜΘΓα» καί άνεσκάφη
άνευ έποπτείας, όαως τά ευρήματα καταδεικνύουσι μίαν μόνον ταφήν.
16