DOI Artikel:
Arbanitopulos, Apostolos S.: Thessalikai epigraphai
DOI Artikel:Philadelpheus, Alexandros: Anaskaphai Nikopoleōs: Archaiotatē Christianikē Basilikē, [1]
DOI Seite / Zitierlink: https://doi.org/10.11588/diglit.14279#0041
ΑΕ 1010
Θεσσαλικά! έπιγραφαί.— Άνασκαψαι Νικοπύλεως. 'λ'Λ
στίχ. 8, το πρώτον στρατήγησα;. Γο έν στίχ. 33
όνομα είναι πιθανώτατα Ζφδιον υποκοριστικών του
Ζωή, όπερ και νΟν παρά τω Ελληνικά» λαώ είναι
όνομα συχνότατον, ώς και έν Ηεσσαλία- ό \¥οοά-
\ναΐ"ά άνέγνω Ζωσίον, αμφιβάλλων οικαίως. Έν
στίχ. 34-35 τα ύπολειοθέντα ίχνη των γραμμάτων
δεν εύνοοΟσι τήν υπο τοϋ \\Γ00(3\\Γ3Γά προταθεϊσαν
άνάγνωσ ι ν Μενίππου ούόέ Μενε\λ]άου, καίτοι είναι
κοινότατα τά ον;ματα ταύτα" ημείς διεκρίναμεν
Μενέττου όντως δέ κατόπιν εύρομεν έν έπιγρα-ραΐς
των Χυρετιών συχνον το όνομα τούτο" βλ. κάτω
τούς ημετέρους άριΟ. 301· 311· 314. Το δέ όνο-
μα Χνρετίαι - Χνρετιεύς είναι το μόνον όρθόν'
διότι το Κνρετιενς ύπήρξεν έσφαλμένη άνάγνωσι:,
ώς έδηλώσαμεν έν ΑΕ 1913 σελ. 145.
Έν Ναυπλ(ω τί, 19^ Απριλίου 1916.
Απόστολος Σ. Άρβανιτόπουλος.
Ανασκαφαι Νικοπόλεως
Αρχαιότατη Χριστιανική Βασιλική
ύπό
Αλεξάνδρου Φιλαδελφέως.
Α'.
Κάτοψις τοϋ ναοϋ
(Πίναξ 1)
Κατά τους μήνας Αύγουστον και Σεπτέμβριον
παρελθόντος έτους (1915), συνε/ίζων τάς δαπάνη
της Αρχαιολογικής Εταιρείας από τριετίας έν Νι-
κοττόλει της Ηπείρου ένεργουμένας ύπό τήν έμήν
διεύΟυνσιν άνασκαοάς, εϊργάσθην και πάλιν έπι
του ύψηλοΰ υπέρ τήν Δεςαμενήν (κ. «Βαγένια»)
της αρχαίας ταύτης πόλεως χώρου, δπου πέρυσιν,
έν θέσει « Βασιλόσπιτο », άπεκάλυ'^α μέγα τετρα-
γωνικών περιστυλίων μετά πολλών πέριξ δωματίων
κα'ι άλλων κατασκευασμάτων, οπερ τότε προχεί-
ρως είχον έκλάβει ώς Αγοράν, ήδη όμως εκ της
έΐετεινής ανασκαφής αποδεικνύεται ότι προς όλως
διάφορον χρήσιν ήν ίδρυμένον.
Προς Α. λοιπόν και λίαν πλησίον του οικοδο-
μήματος τούτου, ου σώζονται μόνον τά θεμέλια,
άπεκάλυψα κατ' Αύγουστον του παρελθόντος θέ-
ρους τά έοείπια παα.αεγίστου κτιρίου, όπεο έκ τοϋ
έπιμήκους σχήματος και της μεγάλης προς Α.
άψϊδος απεδείχθη ΟΤ! ήτο άρχαιοτάτη χριστιανική
Βασιλική.
Ό ναός ούτος ήν τέλεον κατεστραμμένος και
σχεδόν ειπείν τεθαμμένος ύπό σωρούς χωμάτων
και πετρών, έφ' ων ήδη άπο αιώνων ένΰετο ή έπι-
χωριάζουσα έν τή μεσημβρινή Ήπείρω πτέρι;.
άπο μακροτάτου δέ χρόνου ό χώρος ούτος έζεμι-
σθούτο ύπό της Κοινότητος Πρεβέζης προς σποράν
δημητριακών, ιδίως άραβοσίτου. Τό μόνον όρατόν
ίχνος έκ τοΟ τεθαμμένου τούτου έρειπίου ήν ή με-
γάλη του ναοΰ προς Α. άψίς, ής διεκρίνετο διά
μέσου των χόρτων και ακανθών ό ημικυκλικός εί:
ύψος μέτρου περίπου τοίχος μετά μιας παραστά-
δος αυτής εις ικανών μέτρων ΰψος. (ει/.. I. Ζ.)
Ταύτης ή θέα πέρυσι προσείλκυσε τήν προσοχ_ην
μου, ούτω δέ άμέσιυς έπελήϋθην έφέτος της άνα-
σκα^ής άρίάμενος άπ'αυτής ταύτης της άψΐοος.
Ή μεγάλη άψίς.
Είκ. 1ί πίν. 1, Α.
Ώς βλέπει πας τις έπι του πίν. 1, ον έφιλοτε-
χνησεν ό ειδικός παρά τή Αρχαιολογική Εταιρεία
αρχιτέκτων κ. Γ. Ευγένιος, ή άψίς, ή άλλως
« Ιερά κόγχη», έχει τέλειον σχήμα ήμικυκλικόν.
Κα'ι έξωτερικώς μέν ό περιφερικός τοίχος αύτής
σχηματίζει όκιώ άντηρίδας ή άψιδώαεις (ΖΖΖΖΖΖΖ ,
αί'τινες ώ; οδόντες συμμετρικώς περιβάλλουσιν
έςωθεν τήν άψϊδα και έκ τών όποιων έλάχιστα
διεσώθησαν ίχνη, μόνον δέ κατ'άναλογίαν και έκ
5
Θεσσαλικά! έπιγραφαί.— Άνασκαψαι Νικοπύλεως. 'λ'Λ
στίχ. 8, το πρώτον στρατήγησα;. Γο έν στίχ. 33
όνομα είναι πιθανώτατα Ζφδιον υποκοριστικών του
Ζωή, όπερ και νΟν παρά τω Ελληνικά» λαώ είναι
όνομα συχνότατον, ώς και έν Ηεσσαλία- ό \¥οοά-
\ναΐ"ά άνέγνω Ζωσίον, αμφιβάλλων οικαίως. Έν
στίχ. 34-35 τα ύπολειοθέντα ίχνη των γραμμάτων
δεν εύνοοΟσι τήν υπο τοϋ \\Γ00(3\\Γ3Γά προταθεϊσαν
άνάγνωσ ι ν Μενίππου ούόέ Μενε\λ]άου, καίτοι είναι
κοινότατα τά ον;ματα ταύτα" ημείς διεκρίναμεν
Μενέττου όντως δέ κατόπιν εύρομεν έν έπιγρα-ραΐς
των Χυρετιών συχνον το όνομα τούτο" βλ. κάτω
τούς ημετέρους άριΟ. 301· 311· 314. Το δέ όνο-
μα Χνρετίαι - Χνρετιεύς είναι το μόνον όρθόν'
διότι το Κνρετιενς ύπήρξεν έσφαλμένη άνάγνωσι:,
ώς έδηλώσαμεν έν ΑΕ 1913 σελ. 145.
Έν Ναυπλ(ω τί, 19^ Απριλίου 1916.
Απόστολος Σ. Άρβανιτόπουλος.
Ανασκαφαι Νικοπόλεως
Αρχαιότατη Χριστιανική Βασιλική
ύπό
Αλεξάνδρου Φιλαδελφέως.
Α'.
Κάτοψις τοϋ ναοϋ
(Πίναξ 1)
Κατά τους μήνας Αύγουστον και Σεπτέμβριον
παρελθόντος έτους (1915), συνε/ίζων τάς δαπάνη
της Αρχαιολογικής Εταιρείας από τριετίας έν Νι-
κοττόλει της Ηπείρου ένεργουμένας ύπό τήν έμήν
διεύΟυνσιν άνασκαοάς, εϊργάσθην και πάλιν έπι
του ύψηλοΰ υπέρ τήν Δεςαμενήν (κ. «Βαγένια»)
της αρχαίας ταύτης πόλεως χώρου, δπου πέρυσιν,
έν θέσει « Βασιλόσπιτο », άπεκάλυ'^α μέγα τετρα-
γωνικών περιστυλίων μετά πολλών πέριξ δωματίων
κα'ι άλλων κατασκευασμάτων, οπερ τότε προχεί-
ρως είχον έκλάβει ώς Αγοράν, ήδη όμως εκ της
έΐετεινής ανασκαφής αποδεικνύεται ότι προς όλως
διάφορον χρήσιν ήν ίδρυμένον.
Προς Α. λοιπόν και λίαν πλησίον του οικοδο-
μήματος τούτου, ου σώζονται μόνον τά θεμέλια,
άπεκάλυψα κατ' Αύγουστον του παρελθόντος θέ-
ρους τά έοείπια παα.αεγίστου κτιρίου, όπεο έκ τοϋ
έπιμήκους σχήματος και της μεγάλης προς Α.
άψϊδος απεδείχθη ΟΤ! ήτο άρχαιοτάτη χριστιανική
Βασιλική.
Ό ναός ούτος ήν τέλεον κατεστραμμένος και
σχεδόν ειπείν τεθαμμένος ύπό σωρούς χωμάτων
και πετρών, έφ' ων ήδη άπο αιώνων ένΰετο ή έπι-
χωριάζουσα έν τή μεσημβρινή Ήπείρω πτέρι;.
άπο μακροτάτου δέ χρόνου ό χώρος ούτος έζεμι-
σθούτο ύπό της Κοινότητος Πρεβέζης προς σποράν
δημητριακών, ιδίως άραβοσίτου. Τό μόνον όρατόν
ίχνος έκ τοΟ τεθαμμένου τούτου έρειπίου ήν ή με-
γάλη του ναοΰ προς Α. άψίς, ής διεκρίνετο διά
μέσου των χόρτων και ακανθών ό ημικυκλικός εί:
ύψος μέτρου περίπου τοίχος μετά μιας παραστά-
δος αυτής εις ικανών μέτρων ΰψος. (ει/.. I. Ζ.)
Ταύτης ή θέα πέρυσι προσείλκυσε τήν προσοχ_ην
μου, ούτω δέ άμέσιυς έπελήϋθην έφέτος της άνα-
σκα^ής άρίάμενος άπ'αυτής ταύτης της άψΐοος.
Ή μεγάλη άψίς.
Είκ. 1ί πίν. 1, Α.
Ώς βλέπει πας τις έπι του πίν. 1, ον έφιλοτε-
χνησεν ό ειδικός παρά τή Αρχαιολογική Εταιρεία
αρχιτέκτων κ. Γ. Ευγένιος, ή άψίς, ή άλλως
« Ιερά κόγχη», έχει τέλειον σχήμα ήμικυκλικόν.
Κα'ι έξωτερικώς μέν ό περιφερικός τοίχος αύτής
σχηματίζει όκιώ άντηρίδας ή άψιδώαεις (ΖΖΖΖΖΖΖ ,
αί'τινες ώ; οδόντες συμμετρικώς περιβάλλουσιν
έςωθεν τήν άψϊδα και έκ τών όποιων έλάχιστα
διεσώθησαν ίχνη, μόνον δέ κατ'άναλογίαν και έκ
5