DOI Artikel:
Sborōnos, Iōannēs N.: Asklēpiaka mnēmeia kai kionolatreia en Athēnais
DOI Seite / Zitierlink: https://doi.org/10.11588/diglit.14278#0106
94 Ασκληπιακα μνημεία και κιονολατρία έν Αΰήναις- υπό I. Σβορώνον.
Α Ε 11)17
δου.ής, άλλα μάλλον περί ριζική; επισκευής προϋ-
πάρχοντος μικροΟ ΙεροΟ, διδασκόμεθα εξ έπιοαυ-
ρ ιαχής έπιγρα:ρή; τοΰ Α ή των άρχών τοΟ Γ αίώ-
νο; πΧ, χναφερούσης ήδη την έν 'Επιδαύρω οίκο-
δομήν άντί ολικής δαπάνη; 21,000 δραχμών μι-
κροΟ ίεροΰ, Έπιδοζβίον καλουμένου (Καββαδίου,
Το ιερόν του Ασκληπιού" τη; Επιδαύρου σ. 137)
καΐ ταυτιζομένου νΟν προς μικρόν ιερόν,πλησιέστατα
τοΟ ναοΟ του 'ΑσχληπιοΟ κείμενον.
I ίνες είσίν ο( $ε«ί Επιδώται της Επιδαύρου
δέν είναι γνωστόν ες αρχαίας τίνος μαρτυρίας.
Επειδή δμως γνωρίζομεν ότι ή έπίκλησις 'Επιδό-
της (/ «πο τοΰ επίΛ^οναί ά^αΛΐ αντδν άνΰρώ-
ποις: Παυσαν. Η . 9,1) ίχρησίμευεν έν τω
Ασκληπιεία» της Σιχυώνος προς χαραχτηρισμον
τοΟ συνηθέστατα 1 ώς μικρού παιοίου ή τρυφερού
νεανίσκου εικονιζόμενου θεοΰ Ίίπνου, του τόσον
συντελοΰντο; είς την έν τοις Ασκληπιείο:; καθ
ΰπνους δια της εγκοιμίσεως θεραπείχν των ασθενών
οπό του ΆσκληπιοΟ κα'ι των βοηθών αύτοΟ υίών
του, είναι πιθάνώτατον ότι κα! οί του Επιδαυρια-
χοΟ συμπλέγματος τέσσαρες ιατρικοί παίδες του
Ασκληπιού, οί τόσον βοηθοΟντες τον πατέρα αυ-
τών είς το επιοιοόναι τήν ΰγίειαν τοις άνθρώποις,
έ'λαβον έν 'Επιδαύρω τήν κοινήν έπίκλησιν Θεοί
Έπιδώται ή μάλλον Επιδόται 2.
Εν τοιαύτη περιπτώσει Φρονώ ότι και ό παρ
αυτοί; τόσον οίκείω; ιστάμενος θνητός άνήρ τοΟ
ΕπιδαυριακοΟ συμπλέγματος ουδείς άλλος είναι
ή αύτ'ος ο εκ νέου οίκοδημήσα; το έν 'Επιδαύρω
μικρόν ιερόν αυτών σύγχρονος τού Παυσανίου Ρω-
μαίος συγκλητικός Αντωνΐνος, ο πάντως αίτησά-
μενος κα'ι τυχών θεραπεία; έν 'Επιδαύρω καϊ ές
εύγνωμοσύνης προς τον θεόν αρκετά -/ρήματα ώ;
Γατρα δαπανήσας είς οίκοοομήν ή έπισ/.ευήν του
Επιδοτείου, τοΟ Λουτρού τοϋ Ασκληπιού, τού
ν/ου τών Αιγυπτίων καλουμένων 9εών και της
σιοας ιοΰ Κότυος, πάντων όμως ευτελών οικοδο-
μημάτων ή επισκευών ά ν αξίων αύτοκοάτορο;, οίο;
ό μεθ ού τίνες έζήτησαν να ταυτίσωσιν αυτόν 'Αν-
τωνϊνος ό Ευσεβής. Προς την σηματίαν ταύτην
της έν λόγω πέμπτης μορφής τοΰ ές Επιδαύρου
1 ΚβίιΐδοΙι, ΚβρβΓίοίΓβ (1β 13 8οιιΙρΙιΐΓθ, Ιοιη. I 445. II.
488-492 κτλ.
8 (IV/ 8. \Υίάβ, ΐΛΚοηΐΗοΗβ ΚαΙΙβ ». 1415. 271 κχ! 273.
συμπλέγματος συμφωνεί τελείως ή πρό τών θεών
στάσις και τυπική περιβολή του σώματος του έν
λόγω άνδρος (γύμνωσις του οεςιου στήθους κα'ι βρα-
χίονος), ούσαι ακριβώς εκείνα; τών εκ μεγάλου
πλήθους άσκληπιακών άναγλύφων γνωστών ήμϊν
στάσεων, εΰ/αριστούντων τω Ασκληπιώ και τοις
άλλοις θεοί; ικετών Γήν προστατευτικών οε χει·
ρονομίαν, μεθ ής οίκείω; εις τών θεών Επιδοτών
τούτων του ΈπιοαυριακοΟ συμπλέγματος περιβάλ-
λει τή δεξιά τον 'Αντωνϊνον, /ειρονομίαν γνωστήν
ήμϊν και έξ άλλων αρχαιοτέρων Ασκληπιακών
μνημείων (ίδέ Σβορώνου ΕΑΜ πίνας Ε, 1396.
ΟΧΧΧΙΠ, 1841), δικαιολογοΟσι πληρέστατα ή
θεραπεία και προστασία, ών πάντως θα έτυ/εν £»π
αυτών τών θεών Επιδοτών ό έν λόγω 'Λντωνϊνος
ένεκα τών μεγάλων αύτοΟ δαπανών '/άριν τοΰ έε-
οοΟ αυτών.
Προ; ταύτα πάντα συμφωνεί και ή παρά τοΟ
χ. Β. Στάη οοθεϊσά μοι πληροφορία, δτι το έν λόγω
σύμπλεγμα άνεκαλύφθη πλησίον τή; θέσεως του
προς το Επιδότειον νυν ταυτιζομένου μικρού ίεροϋ
της Επιδαύρου. Τέλος αί μικρά! διαστάσεις τοΟ
ύψους συμπλέγματος, ύψους 3Α τοΟ μέτρου το
πολύ, εξηγούνται κα'ι έκ τής όλης, σημειωθείσης
ήδη και παρ άλλων, ευτέλειας τών οικοδομών κα'ι
επισκευών τοΟ Άντωνίνου τούτου.
Ε' Ίανίσκος Άγ. Γιάννης·
λείψανα άρχαίας κιονολατρείας έν Α&ήναις.
Περατών τάς πρό όκτώ έτών δύο περί τοΟ Ια-
νίσκου ώς εΐδικοΟ ίατροΟ τών πυρετών τής έλονο-
σίας μελέτας μου εγραφον τά έξης (ΑΕ 1 !·()!)
177: — Το έν Αθήναις 'Εΰν. Μουοέϊον σελ. 322
« Αξιον σημειώσεως είναι ότι ό νΟν κατ έ;ο/ήν
« θεραπεύων τους πυρετούς άγιο; τοΰ λαοΟ ήμών
«είναι ό "Αγιος Γιάννης (Ιωάννης). Οί άνθρωποι
« τοΰ λαού λέγουσιν ότι το χάρισμα τοΰτο εχει
« ο "Αγιος, διότι έτρεμε κατά τήν στιγμήν τοΰ άπο-
« κεφαλισμοΰ, ώ; τρέμει ίκ ρίγους ό άνθρωπος
« κατά τήν ϋποβολήν τοΰ πυρετοΰ. * Έπιστημο-
« νική δ όμως έρευνα τοΰ θέματος δύναται νά δείξη
:{ "18ι Σβορώνου, ΕΑΜ τ.ί^ϊ. XXXIV, 1340. XXXV, 1402,
XXXVI 1331, 1333, 1335. XXXVIII, 1419, 1429. XXXIX,
1384. ΧΙΛν, 1329. I. 1356 1396. Γ,Χ, 1404. 2565 χτλ.
4 Ν. Πολίτου, Παραδόσεις Β' σ. 765.
Α Ε 11)17
δου.ής, άλλα μάλλον περί ριζική; επισκευής προϋ-
πάρχοντος μικροΟ ΙεροΟ, διδασκόμεθα εξ έπιοαυ-
ρ ιαχής έπιγρα:ρή; τοΰ Α ή των άρχών τοΟ Γ αίώ-
νο; πΧ, χναφερούσης ήδη την έν 'Επιδαύρω οίκο-
δομήν άντί ολικής δαπάνη; 21,000 δραχμών μι-
κροΟ ίεροΰ, Έπιδοζβίον καλουμένου (Καββαδίου,
Το ιερόν του Ασκληπιού" τη; Επιδαύρου σ. 137)
καΐ ταυτιζομένου νΟν προς μικρόν ιερόν,πλησιέστατα
τοΟ ναοΟ του 'ΑσχληπιοΟ κείμενον.
I ίνες είσίν ο( $ε«ί Επιδώται της Επιδαύρου
δέν είναι γνωστόν ες αρχαίας τίνος μαρτυρίας.
Επειδή δμως γνωρίζομεν ότι ή έπίκλησις 'Επιδό-
της (/ «πο τοΰ επίΛ^οναί ά^αΛΐ αντδν άνΰρώ-
ποις: Παυσαν. Η . 9,1) ίχρησίμευεν έν τω
Ασκληπιεία» της Σιχυώνος προς χαραχτηρισμον
τοΟ συνηθέστατα 1 ώς μικρού παιοίου ή τρυφερού
νεανίσκου εικονιζόμενου θεοΰ Ίίπνου, του τόσον
συντελοΰντο; είς την έν τοις Ασκληπιείο:; καθ
ΰπνους δια της εγκοιμίσεως θεραπείχν των ασθενών
οπό του ΆσκληπιοΟ κα'ι των βοηθών αύτοΟ υίών
του, είναι πιθάνώτατον ότι κα! οί του Επιδαυρια-
χοΟ συμπλέγματος τέσσαρες ιατρικοί παίδες του
Ασκληπιού, οί τόσον βοηθοΟντες τον πατέρα αυ-
τών είς το επιοιοόναι τήν ΰγίειαν τοις άνθρώποις,
έ'λαβον έν 'Επιδαύρω τήν κοινήν έπίκλησιν Θεοί
Έπιδώται ή μάλλον Επιδόται 2.
Εν τοιαύτη περιπτώσει Φρονώ ότι και ό παρ
αυτοί; τόσον οίκείω; ιστάμενος θνητός άνήρ τοΟ
ΕπιδαυριακοΟ συμπλέγματος ουδείς άλλος είναι
ή αύτ'ος ο εκ νέου οίκοδημήσα; το έν 'Επιδαύρω
μικρόν ιερόν αυτών σύγχρονος τού Παυσανίου Ρω-
μαίος συγκλητικός Αντωνΐνος, ο πάντως αίτησά-
μενος κα'ι τυχών θεραπεία; έν 'Επιδαύρω καϊ ές
εύγνωμοσύνης προς τον θεόν αρκετά -/ρήματα ώ;
Γατρα δαπανήσας είς οίκοοομήν ή έπισ/.ευήν του
Επιδοτείου, τοΟ Λουτρού τοϋ Ασκληπιού, τού
ν/ου τών Αιγυπτίων καλουμένων 9εών και της
σιοας ιοΰ Κότυος, πάντων όμως ευτελών οικοδο-
μημάτων ή επισκευών ά ν αξίων αύτοκοάτορο;, οίο;
ό μεθ ού τίνες έζήτησαν να ταυτίσωσιν αυτόν 'Αν-
τωνϊνος ό Ευσεβής. Προς την σηματίαν ταύτην
της έν λόγω πέμπτης μορφής τοΰ ές Επιδαύρου
1 ΚβίιΐδοΙι, ΚβρβΓίοίΓβ (1β 13 8οιιΙρΙιΐΓθ, Ιοιη. I 445. II.
488-492 κτλ.
8 (IV/ 8. \Υίάβ, ΐΛΚοηΐΗοΗβ ΚαΙΙβ ». 1415. 271 κχ! 273.
συμπλέγματος συμφωνεί τελείως ή πρό τών θεών
στάσις και τυπική περιβολή του σώματος του έν
λόγω άνδρος (γύμνωσις του οεςιου στήθους κα'ι βρα-
χίονος), ούσαι ακριβώς εκείνα; τών εκ μεγάλου
πλήθους άσκληπιακών άναγλύφων γνωστών ήμϊν
στάσεων, εΰ/αριστούντων τω Ασκληπιώ και τοις
άλλοις θεοί; ικετών Γήν προστατευτικών οε χει·
ρονομίαν, μεθ ής οίκείω; εις τών θεών Επιδοτών
τούτων του ΈπιοαυριακοΟ συμπλέγματος περιβάλ-
λει τή δεξιά τον 'Αντωνϊνον, /ειρονομίαν γνωστήν
ήμϊν και έξ άλλων αρχαιοτέρων Ασκληπιακών
μνημείων (ίδέ Σβορώνου ΕΑΜ πίνας Ε, 1396.
ΟΧΧΧΙΠ, 1841), δικαιολογοΟσι πληρέστατα ή
θεραπεία και προστασία, ών πάντως θα έτυ/εν £»π
αυτών τών θεών Επιδοτών ό έν λόγω 'Λντωνϊνος
ένεκα τών μεγάλων αύτοΟ δαπανών '/άριν τοΰ έε-
οοΟ αυτών.
Προ; ταύτα πάντα συμφωνεί και ή παρά τοΟ
χ. Β. Στάη οοθεϊσά μοι πληροφορία, δτι το έν λόγω
σύμπλεγμα άνεκαλύφθη πλησίον τή; θέσεως του
προς το Επιδότειον νυν ταυτιζομένου μικρού ίεροϋ
της Επιδαύρου. Τέλος αί μικρά! διαστάσεις τοΟ
ύψους συμπλέγματος, ύψους 3Α τοΟ μέτρου το
πολύ, εξηγούνται κα'ι έκ τής όλης, σημειωθείσης
ήδη και παρ άλλων, ευτέλειας τών οικοδομών κα'ι
επισκευών τοΟ Άντωνίνου τούτου.
Ε' Ίανίσκος Άγ. Γιάννης·
λείψανα άρχαίας κιονολατρείας έν Α&ήναις.
Περατών τάς πρό όκτώ έτών δύο περί τοΟ Ια-
νίσκου ώς εΐδικοΟ ίατροΟ τών πυρετών τής έλονο-
σίας μελέτας μου εγραφον τά έξης (ΑΕ 1 !·()!)
177: — Το έν Αθήναις 'Εΰν. Μουοέϊον σελ. 322
« Αξιον σημειώσεως είναι ότι ό νΟν κατ έ;ο/ήν
« θεραπεύων τους πυρετούς άγιο; τοΰ λαοΟ ήμών
«είναι ό "Αγιος Γιάννης (Ιωάννης). Οί άνθρωποι
« τοΰ λαού λέγουσιν ότι το χάρισμα τοΰτο εχει
« ο "Αγιος, διότι έτρεμε κατά τήν στιγμήν τοΰ άπο-
« κεφαλισμοΰ, ώ; τρέμει ίκ ρίγους ό άνθρωπος
« κατά τήν ϋποβολήν τοΰ πυρετοΰ. * Έπιστημο-
« νική δ όμως έρευνα τοΰ θέματος δύναται νά δείξη
:{ "18ι Σβορώνου, ΕΑΜ τ.ί^ϊ. XXXIV, 1340. XXXV, 1402,
XXXVI 1331, 1333, 1335. XXXVIII, 1419, 1429. XXXIX,
1384. ΧΙΛν, 1329. I. 1356 1396. Γ,Χ, 1404. 2565 χτλ.
4 Ν. Πολίτου, Παραδόσεις Β' σ. 765.