DOI article:
Keramopulos, Antōnios D.: Peri tōn basilikōn taphōn tēs akropoleōs tōn Mykēnōn
DOI article:Keramopoullos, Antonios: Thēbaïka Euripideia
DOI Page / Citation link: https://doi.org/10.11588/diglit.14365#0071
ΑΕ 1918
Θηβαϊκά Ευριπίδεια" ύπο Ά. Κεραμοπονλον. 61
μείων» ή «Θηβαίας πόλεως» (πρβλ. και το εν δια
δυοΐν «Θήβας και πόλισμα έπτάστομον»).
Λέγεται δε ρητώς εν Βάκχ. 170 έξ., δτι 6 Κάδ-
μος « έπύργωσ' άστυ Θηβαίων» (πρβλ. τον Ηρ.
Μαιν. 28 έξ., ενθα ό Λύκος ο σύζυγος της Δίρκης,
επίτροπος δέ του ανηλίκου Λα'ίου κατά Παυσανίαν,
την έπτάπυργον έδέσποζε πόλιν, πριν οί λευκόπω-
λοι ήρωες ΖήΟος και Αμφίων τυραννήσωσι της
Καομείας νθονός).
Άλλ' αί παραδόσεις αύται, περι ών δεν θάσχο-
ληθώμεν έκτενέστερον ενταύθα, και α'ί'τινες είνε ή
αναχρονισμοί ή στιγμιαΐαι έπίνοιαι, άντιφάσκουσι
τή παλαιοτέρα παραδόσει, ήν εύρίσκομεν πρώτον
εις τον Όμηρον (λ, 260 έξ.), καθ' δν 6 ΖήΟος και
ό Αμφίων έκτισαν θήβης εδος έπταπύλοιο, πύρ-
γωσάντ έπεί μεν ουκ άπυργωτον εόυναντο ναιεμεν
εύρύγοοον θήβην. Προς ταύτην δέ την παράδοσιν
συμφωνεί και δ Ευριπίδης εν ταΐς Φοινίσσαις, αί-
τινες έ'χουσι κύριον θέμα την ολην πόλιν των θη-
βών. Έν στ. 823 έξ. (πρβλ. 11ο κα'ι Άντιοπ.
άπ. 4, 47 έξ.) λέγει, δτι ό Αμφίων κρούων την
λύραν έκτισε μεταξύ του ΊσμηνοΟ καϊ της Δίρκης
λίθινα τα τείχη.
Τοιουτοτρόπως άπετελέσθη ή « Ζεάθου πόλις »
του ιΐινοαοου (Παι. 9, 44).
Γά τείνη ταύτα 1 δεν είνε άγνωστα σήμεοον άρ-
χαιολογικώς. Ό Ι^θδΐίθ ^ και ό Όοά\νθ11 ^ και ό
ϋίποΐΐδ ^ και ό Σταματάκης & είδον αυτά εις την
βορείαν κλιτύν της Καδμείας* ενθυμούνται δ αυτά
και οί πρεσβύτατοι των νυν Θηβαίων. ΤΙσαν πο-
λυγωνικά εκ λίθων υ,εγάλων, προσομοιάζοντα κατά
τον Ιιθαίίθ προς τΌ ΤιρύνΟιον πλίνθευμα. Σήμερον
δεν είνε ορατά, 'άτε καλυφθέντα ύπο τεχνητών
προσχώσεων (πρ βλ. 'Λρχ. Έφ. 1907 σ. 20ο.
Άρχ. Δελτ. 1917, 272, 304, 382 έξ.).
Αλλά προ ούο έτών εις άλλο ση μείον της Καδ-
μείας, προς ανατολάς, άνέσκαψα εγώ μέρος τών
παμπάλαιων τούτων τειχών (δρ. .<4ρχ. Δελτίον
1917, 306, 361).
1 ΙΙερι τούτων ή και. άλλων τει/ών έν Θήβαις πρβλ. τον τοπογρα-
φικών πίν. I του συγχρόνως έκτυπουιχένου νυν Αρχ Δελτίου 1917.
2 ΤτανβΙ* ίη ηοΠΗ. θνββοβ II 226.
3 ΟΙαββίβαΙ ίοην 264.
4 Κβίββη ιιηά Ροτ8οΚ. II, 6.
5 Έν αναφορά αυτού προς την Άρχ. Έτα'ρείαν της 30 Αυγού-
στου 1871.
Τά πολυγωνικά ταΰτα τείχη άντικατεστάθησαν .
έπι Κασσάνδρου δι ΐσοδομικών, άλλ' 6 Ευριπίδης
και 6'λος ό πέμπτος αιών πΧ. έγνώριζον βεβαίως
μόνα τά παλαιά πολυγωνικά περι την Καδμείαν.
Άλλ' ο πέμπτος αιών έγνώρισε και %\\ο τεί-
χος, περι την κάτω πόλιν τούτο και ίσοδομικόν,
το τείχος τών Μηδικών χρόνων, το έν ώ διεχείμα-
σεν ό Μαρδόνιος και ό έπολιόρκησαν μετά την έν
Πλαταιαΐς μάχην οί Έλληνες. Του τείχους τούτου
εσώθησαν εις πολλά σημεία λείψανα, ώστε νά χα-
ραχΟή ό μέγας περίβολος αύτοΰ πολλαχου μετά πά-
σης βεβαιότητας, άλλαχου δέ κατ' είκασίαν, ως μά-
λιστα εις τά βόρεια πεδινά μέρη (ΑΔ ε.ά. 296 έξ.).
Άν ό περίβολος ούτος δεν ύπηρχε κατά τον ε'
αι., αί έπτά πύλαι, άς έκ του ονόματος του Κάδ-
μου ονομάζει Ό Ευριπίδης (ίνα περι τούτου υ,όνον
λέγωμεν) και άς άπροκαταλήπτως άπεδώκααεν εϊς
το τείχος της Καδμείας, ουδέν Οά έγέννων ζήτημα.
Τώοα ομως υ.εγάλη ερις επικρατεί περι τούτου και
ούοεμία γνώμη έκνικα, άλλων μεν αποδιδόντων
τάς παλαιφάτους πύλας εις τά τείχη της Καδμείας,
άλλων εις τά της κάτω πόλεως, άλλων μεριζόν-
των αύτάς εις αμφότερα τά τείχη και άλλων παρα-
πεμπόντων αύτάς εις τό βασίλειον τών μύθων, ο'ί-
τινες έπλασαν τον αριθμόν τών πυλών έπτά διότι
δήθεν συνέβη νά είνε έπτά οί έπι Θήβας στρατευ-
σαντες μυθικοί ήρωες.
Τό ζήτημα είνε μακρόν και άλλαχοΟ τυγχάνει
της προσηκούσης μελέτης. Ενταύθα θά έξετάσω-
μεν μόνον τί δύναται νά συναχΟή έκ του Εύριπί-
δου, άν. δηλονότι άποδίδη ούτος τάς έπτά πύλας
εις το τείχος της κάτω πόλεως ή εις το της Καδ-
μείας.
Εις τάς Ικέτιδας πολιορκείται ή προσβάλλεται
ύπο του Θησέως (στ. 1221) το «έπτάστουνον πύρ-
γωμα τών Καδμείων» ήτοι της Καδμείας, ό καλεί
έν ταΐς Φοινίσσαις (287) « έπτάστομον πύργωμα
Θηβαίας πόλεως», άφ ού και ό Όμηρος την Καδ-
μείαν πόλιν καλεί θήβην. Άλλαχου ο Ευριπίδης,
ώς είπομεν αρχόμενοι, την αύτήν έπτάπυλον πό-
λιν καλεί Κάδμου ή Καδμείαν ή Καδμείων πόλιν.
Ωστε ταυτίζονται. Άλλα τις εϊνε έν τη Φαντασία
ή τή γνώσει του Εύριπίδου ή πόλις αύτη ; ή Καδ-
μεία ή ή κάτω πόλις ; Άς άναλύσωμεν κύριά τινα
χωρία.
Θηβαϊκά Ευριπίδεια" ύπο Ά. Κεραμοπονλον. 61
μείων» ή «Θηβαίας πόλεως» (πρβλ. και το εν δια
δυοΐν «Θήβας και πόλισμα έπτάστομον»).
Λέγεται δε ρητώς εν Βάκχ. 170 έξ., δτι 6 Κάδ-
μος « έπύργωσ' άστυ Θηβαίων» (πρβλ. τον Ηρ.
Μαιν. 28 έξ., ενθα ό Λύκος ο σύζυγος της Δίρκης,
επίτροπος δέ του ανηλίκου Λα'ίου κατά Παυσανίαν,
την έπτάπυργον έδέσποζε πόλιν, πριν οί λευκόπω-
λοι ήρωες ΖήΟος και Αμφίων τυραννήσωσι της
Καομείας νθονός).
Άλλ' αί παραδόσεις αύται, περι ών δεν θάσχο-
ληθώμεν έκτενέστερον ενταύθα, και α'ί'τινες είνε ή
αναχρονισμοί ή στιγμιαΐαι έπίνοιαι, άντιφάσκουσι
τή παλαιοτέρα παραδόσει, ήν εύρίσκομεν πρώτον
εις τον Όμηρον (λ, 260 έξ.), καθ' δν 6 ΖήΟος και
ό Αμφίων έκτισαν θήβης εδος έπταπύλοιο, πύρ-
γωσάντ έπεί μεν ουκ άπυργωτον εόυναντο ναιεμεν
εύρύγοοον θήβην. Προς ταύτην δέ την παράδοσιν
συμφωνεί και δ Ευριπίδης εν ταΐς Φοινίσσαις, αί-
τινες έ'χουσι κύριον θέμα την ολην πόλιν των θη-
βών. Έν στ. 823 έξ. (πρβλ. 11ο κα'ι Άντιοπ.
άπ. 4, 47 έξ.) λέγει, δτι ό Αμφίων κρούων την
λύραν έκτισε μεταξύ του ΊσμηνοΟ καϊ της Δίρκης
λίθινα τα τείχη.
Τοιουτοτρόπως άπετελέσθη ή « Ζεάθου πόλις »
του ιΐινοαοου (Παι. 9, 44).
Γά τείνη ταύτα 1 δεν είνε άγνωστα σήμεοον άρ-
χαιολογικώς. Ό Ι^θδΐίθ ^ και ό Όοά\νθ11 ^ και ό
ϋίποΐΐδ ^ και ό Σταματάκης & είδον αυτά εις την
βορείαν κλιτύν της Καδμείας* ενθυμούνται δ αυτά
και οί πρεσβύτατοι των νυν Θηβαίων. ΤΙσαν πο-
λυγωνικά εκ λίθων υ,εγάλων, προσομοιάζοντα κατά
τον Ιιθαίίθ προς τΌ ΤιρύνΟιον πλίνθευμα. Σήμερον
δεν είνε ορατά, 'άτε καλυφθέντα ύπο τεχνητών
προσχώσεων (πρ βλ. 'Λρχ. Έφ. 1907 σ. 20ο.
Άρχ. Δελτ. 1917, 272, 304, 382 έξ.).
Αλλά προ ούο έτών εις άλλο ση μείον της Καδ-
μείας, προς ανατολάς, άνέσκαψα εγώ μέρος τών
παμπάλαιων τούτων τειχών (δρ. .<4ρχ. Δελτίον
1917, 306, 361).
1 ΙΙερι τούτων ή και. άλλων τει/ών έν Θήβαις πρβλ. τον τοπογρα-
φικών πίν. I του συγχρόνως έκτυπουιχένου νυν Αρχ Δελτίου 1917.
2 ΤτανβΙ* ίη ηοΠΗ. θνββοβ II 226.
3 ΟΙαββίβαΙ ίοην 264.
4 Κβίββη ιιηά Ροτ8οΚ. II, 6.
5 Έν αναφορά αυτού προς την Άρχ. Έτα'ρείαν της 30 Αυγού-
στου 1871.
Τά πολυγωνικά ταΰτα τείχη άντικατεστάθησαν .
έπι Κασσάνδρου δι ΐσοδομικών, άλλ' 6 Ευριπίδης
και 6'λος ό πέμπτος αιών πΧ. έγνώριζον βεβαίως
μόνα τά παλαιά πολυγωνικά περι την Καδμείαν.
Άλλ' ο πέμπτος αιών έγνώρισε και %\\ο τεί-
χος, περι την κάτω πόλιν τούτο και ίσοδομικόν,
το τείχος τών Μηδικών χρόνων, το έν ώ διεχείμα-
σεν ό Μαρδόνιος και ό έπολιόρκησαν μετά την έν
Πλαταιαΐς μάχην οί Έλληνες. Του τείχους τούτου
εσώθησαν εις πολλά σημεία λείψανα, ώστε νά χα-
ραχΟή ό μέγας περίβολος αύτοΰ πολλαχου μετά πά-
σης βεβαιότητας, άλλαχου δέ κατ' είκασίαν, ως μά-
λιστα εις τά βόρεια πεδινά μέρη (ΑΔ ε.ά. 296 έξ.).
Άν ό περίβολος ούτος δεν ύπηρχε κατά τον ε'
αι., αί έπτά πύλαι, άς έκ του ονόματος του Κάδ-
μου ονομάζει Ό Ευριπίδης (ίνα περι τούτου υ,όνον
λέγωμεν) και άς άπροκαταλήπτως άπεδώκααεν εϊς
το τείχος της Καδμείας, ουδέν Οά έγέννων ζήτημα.
Τώοα ομως υ.εγάλη ερις επικρατεί περι τούτου και
ούοεμία γνώμη έκνικα, άλλων μεν αποδιδόντων
τάς παλαιφάτους πύλας εις τά τείχη της Καδμείας,
άλλων εις τά της κάτω πόλεως, άλλων μεριζόν-
των αύτάς εις αμφότερα τά τείχη και άλλων παρα-
πεμπόντων αύτάς εις τό βασίλειον τών μύθων, ο'ί-
τινες έπλασαν τον αριθμόν τών πυλών έπτά διότι
δήθεν συνέβη νά είνε έπτά οί έπι Θήβας στρατευ-
σαντες μυθικοί ήρωες.
Τό ζήτημα είνε μακρόν και άλλαχοΟ τυγχάνει
της προσηκούσης μελέτης. Ενταύθα θά έξετάσω-
μεν μόνον τί δύναται νά συναχΟή έκ του Εύριπί-
δου, άν. δηλονότι άποδίδη ούτος τάς έπτά πύλας
εις το τείχος της κάτω πόλεως ή εις το της Καδ-
μείας.
Εις τάς Ικέτιδας πολιορκείται ή προσβάλλεται
ύπο του Θησέως (στ. 1221) το «έπτάστουνον πύρ-
γωμα τών Καδμείων» ήτοι της Καδμείας, ό καλεί
έν ταΐς Φοινίσσαις (287) « έπτάστομον πύργωμα
Θηβαίας πόλεως», άφ ού και ό Όμηρος την Καδ-
μείαν πόλιν καλεί θήβην. Άλλαχου ο Ευριπίδης,
ώς είπομεν αρχόμενοι, την αύτήν έπτάπυλον πό-
λιν καλεί Κάδμου ή Καδμείαν ή Καδμείων πόλιν.
Ωστε ταυτίζονται. Άλλα τις εϊνε έν τη Φαντασία
ή τή γνώσει του Εύριπίδου ή πόλις αύτη ; ή Καδ-
μεία ή ή κάτω πόλις ; Άς άναλύσωμεν κύριά τινα
χωρία.