DOI Artikel:
Kastriōtēs, Panagiōtēs: Trikkēs Asklēpieion
DOI Seite / Zitierlink: https://doi.org/10.11588/diglit.14365#0076
66 Τρίκκης Άσκληπιεΐον ύπδ Π. Καστριώτου.
ΑΕ 1918
άτινα τώ 1906 έκομίσαμεν εις Βόλον. Μελέτησαν -
τες δέ και τάς δέσεις τής άρ/αίας πόλεως και περι-
ελϋ'όντες τα κατ αυτήν και την άκρόπολιν, κατέ-
ληξα μεν εις την ύπόνοιαν τον δτι τδ περίφημον
Άοκλητΐΐεϊον δεν εκείτο επί της ϋ'έσεως, εν η
έσκαψεν δ κ. Π. Καστριώτης, και δπον άρχαϊόν τι
άνάλημμα, δπερ πιΰανώτατα είναι μέρος τον άρ-
χαίον τείχονς ή τίνος πύργου αύτοϋ, αλλά μακράν
έκεΐϋ'εν και ϋψηλότερον εις τά προς τον Αηϋ'αϊον
κράσπεδα της ακροπόλεως, παρά την έκεϊ κτιζομέ-
νην τότε έκκλησίαν διότι εϊδομεν έντδς αυτής της
κοίτης τον Αηϋ'αϊον και παρά την άριστεράν δχϋην
αντον, ενϋα και πηγή τις παλαιάς χρήσεως νπάρ-
χει, τμήματα κιόνων και άρχιτεκτονικών μελών και
εν γένει ενϋετον ση μείον προς ποίησιν ναον, ξενώ-
νων, ϋεραπεντηρίων και ομοίων κτισμάτων κατ
άναλογίαν των έν Έπιδαύρω. Διό ϋεωρονμεν άναγ-
καιοτάτην την έκεϊ έκτέλεσιν δοκιμαστικών ανα-
σκαφών μετά πλείστων ελπίδων έπιτνχίας».
Επειδή δέ δια των άνωτέρω γραφέντων Ό κ.
'Αρβ. αμφισβητεί τά 6φ ημών δημοσιευθέντα πο-
ρίσματα της ανασκαφής ημών, άναγκαζόμεθα δ'πως
άνασκευάσωμεν τά ύπ' αύτοΟ λεχθέντα και έπι τη
εύκαιρία ταύτη περιταμοντες, ώς είπομεν, την ποα-
Γι »· Γ ι I .* I ι
γματείαν ημών και έν ολίγοις συνοψίσαντες, άνα-
οημοσιεύομεν ενταύθα διά της Αρχαιολογικής
Εφημερίδος, δ'πως κυκλοφορήση εύρύτερον εις τον
άργαιολογικον κόσμον.
Έάν ο κ. Άρβ. προσεϊχε τον νουν εις το τί έγρά-
ψαμεν ημείς έν τη πραγματεία ημών (σ. 16 και
22), δέν Οά άπεοαίνετο ούτω;" διότι πεοι τών υιαο-
υ,αοίνων κιόνων και άλλων άον^ε^'^νικών υ,ελών,
άτινα παρετήρησεν αυτός εντός της κοίτης του πο-
ταμού, ημείς πρώτοι άνεφέρομεν, δτι είδομεν ταυτα'
μάλιστα δέ κατήλΟον και δυται εις τον Αηθαϊον
επί τούτω μισθωθέντες, οί'τινες επί διήμερον εργα-
σθέντες, ές"ηκρίβωσαν τό πράγμα και έπείσθην οτι
ταύτα δέν κείνται κατά χώραν, άλλ' έρρίφθησαν
έκεϊ τίς οίδε πότε και πόθεν (αύτ. σ. 22). Άλλά
και περί τών μαρμάρινων ένεπιγράφων πλακών ώς
και τών άπελευθεοωτικών ά:, ώ; λένει, οί νέοον-
τες είοον έκεϊ έξωθεν της καείσης εκκλησίας της
Μητροπόλεως, και άς επίσης εγώ αναφέρω έν τη
πραγματεία μου' περί τών εγκατεσπαρμένων έκεϊ
αρχαίων λίθων ώς και του πρός βορράν ταύτης και
έπι της όδου Καλαμπάκας κειμένου μεγάλου τε-
τραγώνου βάθρου μετ' επιγραφής (απελευθερωτι-
κής) μνημονεύοΛ οτι ταύτα δέν ευρέθησαν έπι τό-
που, άλλ', ώ; ό ποώην δη υπαστυνόμο; Τοικκάλων,
ού τό ονομά με διαφεύγει νυν, μοί είπε, μετηνέ-
χθησαν υπ αύτοϋ κατά την κατεδάφισιν τουρκικού
τεμένους έκ της κάτω πλατείας της πόλεως (αύτ.
σ. 16 έν υποσημειώσει). Ωσαύτως και ττερί τών
έν τώ Κ3ραϊκώ νεκροταφείω τών Τρικκάλων κει-
μένων νυν άρχαίουν μαρμάρουν τίς δύναται νά βε-
βαιώση οτι ευρέθησαν κατά χώραν και δέν μετη-
νέχθησαν έκεϊ άλλοΟεν πόθεν ;
Επομένως, ότε εγραφον την πραγματείαν μου,
είχον ύπ' όψει τάς εικασίας ταύτας του κ. συνα-
δέλφου, όστις διά βραχέων κατά την όλιγόωρον έν
Τρικκάλοις διαμονήν αύτου έξετάσας την Οέσιν την
ύπ έμου έκσκαφεϊσαν ώς και τά λείψανα του άνα-
καλυφθέντος οικοδομήματος άπεφήνατο οτι ταύτα
άνήκουσιν «είς άνάλημμα αρχαίου τείχονς ή πύρ-
γου αύτοΰ»" άλλά πώς είναι δυνατόν οτι τό οικο-
δόμημα είναι λείψανον τείχους ή πύργου, άφ' ού
ήμεϊς παρηκολουθήσαμεν τούτο δι' ανασκαφής έν·
συνεχεία κατά παράλληλον διεύθυνσιν 50 περίπου
μέτρων διήκον μέχρι τών αύλών τριών παρακειμέ-
νων οικιών ήτοι του Α. Ζουρνατζή, του απέναντι
τής οικίας τούτου κειμένου κλιβάνου, του έπι τής
όδου Καλαμπάκας κειμένου, και του εντός του παν-
δοχείου του Δ. Γηλεγράφου (ίδ. διάγραμμα είκ. 1),
διαγράψαντες ούτω παραλληλόγραμμον οικοδό-
μημα και ού το έδαφος εύρέθη διά πλακών έστρω-
αένον.
Η ένταυθα μελέτη μου έδραζομένη έπι τών
ποαγυ;.άτων και τής έργασίας δοκιμαστικών έρευ-
νών θέλει πείσει πάντας ότι τά ύπ' έμου άνακαλυ-
φθέντα έρείπια άνήκουσιν είς το περίπυστον τής·
πόλεως Ασκληπιεΐον, δι' δ και ήμεϊς θεωρουμεν
έπάναγκες τήν ένέργειαν συστηματικών ανασκα-
φών έν εύρεία κλίμακι πρός έπεβεβαίωσιν τής γνώ-
μης ήμών.
Τοϋ έν Τρίκκΐ} Άοκληπιείου άναακαφαί.
Εντολή του Τπουογείου άπελθών άλλοτε είς
Τρίκκαλα τής Θεσσαλίας, ών Ό δήμος έψήφισε δισ-
χιλίας δραχμάς χάριν ανασκαφών πρός εύρεσιν του
ΑΕ 1918
άτινα τώ 1906 έκομίσαμεν εις Βόλον. Μελέτησαν -
τες δέ και τάς δέσεις τής άρ/αίας πόλεως και περι-
ελϋ'όντες τα κατ αυτήν και την άκρόπολιν, κατέ-
ληξα μεν εις την ύπόνοιαν τον δτι τδ περίφημον
Άοκλητΐΐεϊον δεν εκείτο επί της ϋ'έσεως, εν η
έσκαψεν δ κ. Π. Καστριώτης, και δπον άρχαϊόν τι
άνάλημμα, δπερ πιΰανώτατα είναι μέρος τον άρ-
χαίον τείχονς ή τίνος πύργου αύτοϋ, αλλά μακράν
έκεΐϋ'εν και ϋψηλότερον εις τά προς τον Αηϋ'αϊον
κράσπεδα της ακροπόλεως, παρά την έκεϊ κτιζομέ-
νην τότε έκκλησίαν διότι εϊδομεν έντδς αυτής της
κοίτης τον Αηϋ'αϊον και παρά την άριστεράν δχϋην
αντον, ενϋα και πηγή τις παλαιάς χρήσεως νπάρ-
χει, τμήματα κιόνων και άρχιτεκτονικών μελών και
εν γένει ενϋετον ση μείον προς ποίησιν ναον, ξενώ-
νων, ϋεραπεντηρίων και ομοίων κτισμάτων κατ
άναλογίαν των έν Έπιδαύρω. Διό ϋεωρονμεν άναγ-
καιοτάτην την έκεϊ έκτέλεσιν δοκιμαστικών ανα-
σκαφών μετά πλείστων ελπίδων έπιτνχίας».
Επειδή δέ δια των άνωτέρω γραφέντων Ό κ.
'Αρβ. αμφισβητεί τά 6φ ημών δημοσιευθέντα πο-
ρίσματα της ανασκαφής ημών, άναγκαζόμεθα δ'πως
άνασκευάσωμεν τά ύπ' αύτοΟ λεχθέντα και έπι τη
εύκαιρία ταύτη περιταμοντες, ώς είπομεν, την ποα-
Γι »· Γ ι I .* I ι
γματείαν ημών και έν ολίγοις συνοψίσαντες, άνα-
οημοσιεύομεν ενταύθα διά της Αρχαιολογικής
Εφημερίδος, δ'πως κυκλοφορήση εύρύτερον εις τον
άργαιολογικον κόσμον.
Έάν ο κ. Άρβ. προσεϊχε τον νουν εις το τί έγρά-
ψαμεν ημείς έν τη πραγματεία ημών (σ. 16 και
22), δέν Οά άπεοαίνετο ούτω;" διότι πεοι τών υιαο-
υ,αοίνων κιόνων και άλλων άον^ε^'^νικών υ,ελών,
άτινα παρετήρησεν αυτός εντός της κοίτης του πο-
ταμού, ημείς πρώτοι άνεφέρομεν, δτι είδομεν ταυτα'
μάλιστα δέ κατήλΟον και δυται εις τον Αηθαϊον
επί τούτω μισθωθέντες, οί'τινες επί διήμερον εργα-
σθέντες, ές"ηκρίβωσαν τό πράγμα και έπείσθην οτι
ταύτα δέν κείνται κατά χώραν, άλλ' έρρίφθησαν
έκεϊ τίς οίδε πότε και πόθεν (αύτ. σ. 22). Άλλά
και περί τών μαρμάρινων ένεπιγράφων πλακών ώς
και τών άπελευθεοωτικών ά:, ώ; λένει, οί νέοον-
τες είοον έκεϊ έξωθεν της καείσης εκκλησίας της
Μητροπόλεως, και άς επίσης εγώ αναφέρω έν τη
πραγματεία μου' περί τών εγκατεσπαρμένων έκεϊ
αρχαίων λίθων ώς και του πρός βορράν ταύτης και
έπι της όδου Καλαμπάκας κειμένου μεγάλου τε-
τραγώνου βάθρου μετ' επιγραφής (απελευθερωτι-
κής) μνημονεύοΛ οτι ταύτα δέν ευρέθησαν έπι τό-
που, άλλ', ώ; ό ποώην δη υπαστυνόμο; Τοικκάλων,
ού τό ονομά με διαφεύγει νυν, μοί είπε, μετηνέ-
χθησαν υπ αύτοϋ κατά την κατεδάφισιν τουρκικού
τεμένους έκ της κάτω πλατείας της πόλεως (αύτ.
σ. 16 έν υποσημειώσει). Ωσαύτως και ττερί τών
έν τώ Κ3ραϊκώ νεκροταφείω τών Τρικκάλων κει-
μένων νυν άρχαίουν μαρμάρουν τίς δύναται νά βε-
βαιώση οτι ευρέθησαν κατά χώραν και δέν μετη-
νέχθησαν έκεϊ άλλοΟεν πόθεν ;
Επομένως, ότε εγραφον την πραγματείαν μου,
είχον ύπ' όψει τάς εικασίας ταύτας του κ. συνα-
δέλφου, όστις διά βραχέων κατά την όλιγόωρον έν
Τρικκάλοις διαμονήν αύτου έξετάσας την Οέσιν την
ύπ έμου έκσκαφεϊσαν ώς και τά λείψανα του άνα-
καλυφθέντος οικοδομήματος άπεφήνατο οτι ταύτα
άνήκουσιν «είς άνάλημμα αρχαίου τείχονς ή πύρ-
γου αύτοΰ»" άλλά πώς είναι δυνατόν οτι τό οικο-
δόμημα είναι λείψανον τείχους ή πύργου, άφ' ού
ήμεϊς παρηκολουθήσαμεν τούτο δι' ανασκαφής έν·
συνεχεία κατά παράλληλον διεύθυνσιν 50 περίπου
μέτρων διήκον μέχρι τών αύλών τριών παρακειμέ-
νων οικιών ήτοι του Α. Ζουρνατζή, του απέναντι
τής οικίας τούτου κειμένου κλιβάνου, του έπι τής
όδου Καλαμπάκας κειμένου, και του εντός του παν-
δοχείου του Δ. Γηλεγράφου (ίδ. διάγραμμα είκ. 1),
διαγράψαντες ούτω παραλληλόγραμμον οικοδό-
μημα και ού το έδαφος εύρέθη διά πλακών έστρω-
αένον.
Η ένταυθα μελέτη μου έδραζομένη έπι τών
ποαγυ;.άτων και τής έργασίας δοκιμαστικών έρευ-
νών θέλει πείσει πάντας ότι τά ύπ' έμου άνακαλυ-
φθέντα έρείπια άνήκουσιν είς το περίπυστον τής·
πόλεως Ασκληπιεΐον, δι' δ και ήμεϊς θεωρουμεν
έπάναγκες τήν ένέργειαν συστηματικών ανασκα-
φών έν εύρεία κλίμακι πρός έπεβεβαίωσιν τής γνώ-
μης ήμών.
Τοϋ έν Τρίκκΐ} Άοκληπιείου άναακαφαί.
Εντολή του Τπουογείου άπελθών άλλοτε είς
Τρίκκαλα τής Θεσσαλίας, ών Ό δήμος έψήφισε δισ-
χιλίας δραχμάς χάριν ανασκαφών πρός εύρεσιν του