.ΑΕ 1918
Τρίκκης Ασκληπιέϊον νπδ Π. Καστριώτον. 67
Διάγραμμα τον εν Τρικκάλοις άνακαλυφϋεντος
αρχαίου κτιρίου.
διασήμου Ασκληπιείου της πανάρχαιας Θεσσαλι-
κής πόλεως Τρίκκης, επεχείρησα δοκιμαστικάς ερ-
γασίας και τό αποτέλεσμα αυτών υπήρξε θετικόν,
άλλ' ήναγκάσθην να διακόψω λόγω των απαιτου-
μένων μεγάλων αποζημιώσεων των κατακρημνιζο~
μένων οικιών, εις άς χωρουσι τα θεμέλια του
Ασκληπιείου.
Πράγματι ή υπό την νέαν πόλιν άνακάλυψις
του ίερου τοΟ ΆσκληπιοΟ υπήρξε σπουδαία, οφείλω
όμως να ομολογήσω ότι πρό της ενάρξεως τής σκα>
φής περιήλθον την πόλιν, έμελέτησα την τοπογρα-
φίαν αυτής μετ' έπιστάσεως, άνήλθον επί του φρου-
ρίου, οπόθεν ή θέα δύναται νά παράσχη τω πεπει-
ραμένα) παρατηρητή την καταλληλοτέραν θέσιν.
Η σήμερον πόλις κατέχει τά ερείπια τής πα-
λαιάς, παν δ' ο τι φαίνεται παλαιότατον, είναι της
βυζαντιακής και τουρκικής εποχής και ιδίως τής
έπι του Άλή Πάσα, ότε, ως γνο)στάν, τά Τρίκ-
καλα ήνθησαν τά μέγιστα.
Και ό μεν εν έ'τει 1 892 έν Αθήναις έκδούς « Ίστο-
ρίαν τής πόλεως Τρικκάλων» δικηγόρος Κ.Χ.Βλυ-
τσάκης ύπέθεσεν ότι το Άσκληπιεΐον εκείτο κατά
την θέσιν Αργατζίδικα ή Κουκοτζάμι, διότι πρά-
γματι αυτόθι ύπάρχουσι πολλαί πηγαί υδάτων και
ερείπια οικοδομών ες αρχαίων λίθων άλλοθεν είλημ-
μένων, άλλ εγώ ταύτα έθεώρησα ώς νεώτερα έ'ργα,
ούδεμίαν σχέσιν έχοντα προς τό ζητούμενον" οί δε
κ. κ. Ζΐθΐΐθΐι και ΑΐΊΐθ1ιιη§; μέλη τής ενταύθα Γερ-
μανικής αρχαιολογικής Σχολής, περιελθόντες τω
1892 τά Τοίκκαλα επί διήυ.εοον, άποοοίπτοντες
ι ι 1 ι II -
τήν ύπόθεσιν του κ. Βλυτσάκη θεωρουσιν (ΑΜ 1892
195 κέ) ότι τό Άσκληπιεΐον εκείτο παρά την προ
τριακονταετίας καεΐσαν και ήδη άνοικοδομηθεΐσαν
Μητρόπολιν, παρά την άριστεράν όχθην του ποτα-
μού Αηθαίου, οπού ή θέσις Γοϋρναι μετά δυο ε/,
υ,αουιααίνων πλακών κρηνών. Αλλά και ή γνώυ.η
αυτών δεν έλυε το ζήτημα" έφ ω και ήναγ/.άσθην
νά ποονωοησοο έτι πεοαιτέοω, άνατολικώτεοον τ.ζοζ
ι ι I ι ι ι ι -
τάς κλιτύας του Φρουρίου, οπού θεσις κατάλλη-
λος εις θεοαπευτηοιον. Ίσυλλοε ό Επιοαύοιος (έ'κδ.
λνί1αιΐΊ0\νΐίζ σ. 49 κέ) αναφέρει ότι ύπήρχεν έν
Τοίκκη « " Αδυτον» εις δ κατηονοντο οί μέλλοντες
νά τύχαίσιν ίάσεως' υπήρχε δε και βωμός έφ ού
έ'δει νά ποοσενέγκωσιν ούτοι θυσίαν. Οντως δέ,
ι 1
αετ' άποπειρατηρίους άνασκαφάς πρό τής οικίας του
κ. Γεωργοπούλου και επισκέψεις τών διαφόρων ιε-
ρών ναών, οίον τών Άγιων Αναργύρων και Παν-
τελεήμονος, διαδεξαμένων έν τή Χριστιανική θρη-
σκεία τον Άσκληπιόν, αμφοτέρων δ ωκοδομημέ-
νων έξ αρχαίου ύλικοΟ, και μετά ματαίαν άνασκα-
φγιν ποο του ναου τών Αγίων Αναργύρων, προέ-
βην εις την συστηματικήν άνασκαφήν πρό τής οι-
κίας του κ. Ζουρνατζή, κειμένης κατά την όδον
Καλαμπάκας, ώς έν τώ διαγράμματι αναγράφεται.
ι ι ΙΓ ΓΙ ι ι ι
Η θέσις άπέχει περί τά 100 μέτρα τής αριστεράς
ο/θης του Αηθαίου, όστις ενταύθα είναι ευρύς. Εν-
ταύθα έφ' ίκανάς ήμέρας σκάψας ηύτύχησα εις
βάθος δύο μέτρων νά άνεύρω ψηφιδωτόν εοαφος,
απλούν και άνευ ουδεμίας παραστάσεως. Πρός
στιγμήν άπήλπισα, άλλά στιγμιαία έμπνευσις
Τρίκκης Ασκληπιέϊον νπδ Π. Καστριώτον. 67
Διάγραμμα τον εν Τρικκάλοις άνακαλυφϋεντος
αρχαίου κτιρίου.
διασήμου Ασκληπιείου της πανάρχαιας Θεσσαλι-
κής πόλεως Τρίκκης, επεχείρησα δοκιμαστικάς ερ-
γασίας και τό αποτέλεσμα αυτών υπήρξε θετικόν,
άλλ' ήναγκάσθην να διακόψω λόγω των απαιτου-
μένων μεγάλων αποζημιώσεων των κατακρημνιζο~
μένων οικιών, εις άς χωρουσι τα θεμέλια του
Ασκληπιείου.
Πράγματι ή υπό την νέαν πόλιν άνακάλυψις
του ίερου τοΟ ΆσκληπιοΟ υπήρξε σπουδαία, οφείλω
όμως να ομολογήσω ότι πρό της ενάρξεως τής σκα>
φής περιήλθον την πόλιν, έμελέτησα την τοπογρα-
φίαν αυτής μετ' έπιστάσεως, άνήλθον επί του φρου-
ρίου, οπόθεν ή θέα δύναται νά παράσχη τω πεπει-
ραμένα) παρατηρητή την καταλληλοτέραν θέσιν.
Η σήμερον πόλις κατέχει τά ερείπια τής πα-
λαιάς, παν δ' ο τι φαίνεται παλαιότατον, είναι της
βυζαντιακής και τουρκικής εποχής και ιδίως τής
έπι του Άλή Πάσα, ότε, ως γνο)στάν, τά Τρίκ-
καλα ήνθησαν τά μέγιστα.
Και ό μεν εν έ'τει 1 892 έν Αθήναις έκδούς « Ίστο-
ρίαν τής πόλεως Τρικκάλων» δικηγόρος Κ.Χ.Βλυ-
τσάκης ύπέθεσεν ότι το Άσκληπιεΐον εκείτο κατά
την θέσιν Αργατζίδικα ή Κουκοτζάμι, διότι πρά-
γματι αυτόθι ύπάρχουσι πολλαί πηγαί υδάτων και
ερείπια οικοδομών ες αρχαίων λίθων άλλοθεν είλημ-
μένων, άλλ εγώ ταύτα έθεώρησα ώς νεώτερα έ'ργα,
ούδεμίαν σχέσιν έχοντα προς τό ζητούμενον" οί δε
κ. κ. Ζΐθΐΐθΐι και ΑΐΊΐθ1ιιη§; μέλη τής ενταύθα Γερ-
μανικής αρχαιολογικής Σχολής, περιελθόντες τω
1892 τά Τοίκκαλα επί διήυ.εοον, άποοοίπτοντες
ι ι 1 ι II -
τήν ύπόθεσιν του κ. Βλυτσάκη θεωρουσιν (ΑΜ 1892
195 κέ) ότι τό Άσκληπιεΐον εκείτο παρά την προ
τριακονταετίας καεΐσαν και ήδη άνοικοδομηθεΐσαν
Μητρόπολιν, παρά την άριστεράν όχθην του ποτα-
μού Αηθαίου, οπού ή θέσις Γοϋρναι μετά δυο ε/,
υ,αουιααίνων πλακών κρηνών. Αλλά και ή γνώυ.η
αυτών δεν έλυε το ζήτημα" έφ ω και ήναγ/.άσθην
νά ποονωοησοο έτι πεοαιτέοω, άνατολικώτεοον τ.ζοζ
ι ι I ι ι ι ι -
τάς κλιτύας του Φρουρίου, οπού θεσις κατάλλη-
λος εις θεοαπευτηοιον. Ίσυλλοε ό Επιοαύοιος (έ'κδ.
λνί1αιΐΊ0\νΐίζ σ. 49 κέ) αναφέρει ότι ύπήρχεν έν
Τοίκκη « " Αδυτον» εις δ κατηονοντο οί μέλλοντες
νά τύχαίσιν ίάσεως' υπήρχε δε και βωμός έφ ού
έ'δει νά ποοσενέγκωσιν ούτοι θυσίαν. Οντως δέ,
ι 1
αετ' άποπειρατηρίους άνασκαφάς πρό τής οικίας του
κ. Γεωργοπούλου και επισκέψεις τών διαφόρων ιε-
ρών ναών, οίον τών Άγιων Αναργύρων και Παν-
τελεήμονος, διαδεξαμένων έν τή Χριστιανική θρη-
σκεία τον Άσκληπιόν, αμφοτέρων δ ωκοδομημέ-
νων έξ αρχαίου ύλικοΟ, και μετά ματαίαν άνασκα-
φγιν ποο του ναου τών Αγίων Αναργύρων, προέ-
βην εις την συστηματικήν άνασκαφήν πρό τής οι-
κίας του κ. Ζουρνατζή, κειμένης κατά την όδον
Καλαμπάκας, ώς έν τώ διαγράμματι αναγράφεται.
ι ι ΙΓ ΓΙ ι ι ι
Η θέσις άπέχει περί τά 100 μέτρα τής αριστεράς
ο/θης του Αηθαίου, όστις ενταύθα είναι ευρύς. Εν-
ταύθα έφ' ίκανάς ήμέρας σκάψας ηύτύχησα εις
βάθος δύο μέτρων νά άνεύρω ψηφιδωτόν εοαφος,
απλούν και άνευ ουδεμίας παραστάσεως. Πρός
στιγμήν άπήλπισα, άλλά στιγμιαία έμπνευσις