DOI Artikel:
Kabbadias, Panagiōtēs: Hē Archaïkē Sympoliteia: kat´ epigraphas ek tōn anaskaphōn Epidaurou
DOI Seite / Zitierlink: https://doi.org/10.11588/diglit.14365#0149
Α Ε 1018
Ή Αχαϊκή Συμπολιτεία κατ έπιγραφάς έξ Επιδαύρου- υπό 77. Καββαδία. 139
των συμμάχων, Άχαρων, Μακεδόνων, Ηπειρω-
τών, Φωκέων, Βοιωτών, Άκαρνάνων και Θεττα-
λών, ηγούμενος Ό Αντίγονος έδυνήθη να άποτρέψη
οριστικώς δια της έν Σελλασία μάχης (221 π.Χ.)
τον εκ του Κλεομένους κίνδυνον της Αχαϊκής
συμπολιτείας και νά συντέλεση προς τούτοις εις
την κοαταίωσιν και έπέκτασιν ταύτης έν Πελο-
ποννήσω, διότι προσετέθησαν τότε εις αυτήν ή Τε-
γέα και ή καταστραφεΐσα Μαντινεία, περιλαβούσης
ούτω της Συμπολιτείας πάσαν σχεδόν την Άρ-
καδίαν.
Εις ταύτην άρα την κατά τους χρόνους του
Κλεομενικου πολέμου συναφθεΐσαν τω 224/23
συμμαχίαν τών Αχαιών προς τους Μακεδόνας
και τους συμμάχους τούτων άποβλέποντες δυνά-
μεθα νά άνεύρωμεν λύσιν τών άπασχολούντων
ήμας ζητημάτων : Ό κατά την προκειμένην έπι-
γραφήν κοινός πόλεμος θά είνε Ό Κλεομενικός πό-
λεμος, οί βασιλείς θά είνε οί της Μακεδονίας και οί
ονμμαχοι θά είνε οί Μακεδόνες (ους έκπροσωπουσιν
οί βασιλείς), Ήπειρώται, ΦωκεΤς, Βοιωτοί, Άκαρ-
νάνες και θετταλοί.
Τό σημαντικώτατον τών μελών του συμμαχι-
κού τούτου συνδέσμου και το κατ' έςΌχήν ένδιαφε-
ρόμενον έπι τη εύοδώσει τών της συμμαχίας ήσαν
οί Αχαιοί, διότι ούτοι έπεδίωςαν τήν προς τον
Άντίγονον συμμαχίαν, ίνα σωθώσιν άπό του εκ
του Κλεομένους κινδύνου" υπέστησαν δε και θυ-
σίας προς έτπ'τευςΊν της συμμαχίας, αφ ού ήναγ-
κάσθησαν νά παραχωρήσωσιν εις τους Μακεδόνας
τον Ακροκόρινθον. Έπειτα έν Πελοποννήσω διες-
ήγετο ό πόλεμος και ή Πελοπόννησος έμελλε νά
οχρησασθαι τοις Αιτωλοί:, εγκαλούντων δέ Βοιωτών μεν οτι...
> Φωκέων δέ διότι . . Ηπειρωτών δε καθότι. . . Άκαρνανων οέ . . .
> προς δέ τούτοις Αχαιών.. . άκούσαντες τούτων οί τών συμμάχων
«σύνεδροι πάντες ομοθυμαδόν έκφέρειν έβουλεύσαντο τοϊς Αΐτωλοϊς τόν
«πόλεμονυ (Πολνβ. 4,25). Και περαιτέρω: «Τούτου δέ του δόγματος
» κυρωθέντος ... οί σύνεδροι παραχρήμα πρεσβευτάςέξαπέστελλον πρός
οτοΰς συμμάχους, ΐνα παρ'έκάστοις διά τών πολλών έπικυρωθέντος
»τοΰ δόγματος έκφέρωσι πάντες τοίςΑίτωλοΐς τόν άπό της χώρας πό-
υλεμον» (77οΑι>/?.4,26,2).— Προκειμένου δέ, κατά ταϋτα, νά ψηοίσωσι
το δόγμα κατ' Σδίαν και οί Αχαιοί, μετέβη και ό Φίλιππος έκ Κορίνθου
εις Αιγιον άνανεώνων οΰτω τήν πρός τους Α'/αιοϋς διά τοϋ'Αντιγόνου
•συναφθεΐσαν συμμαχίαν. — Πολνβ. 4, 26, 7.' «οί δ' Αχαιοί συνελθόν-
»τες εις τήν κα&ήκονσαν σννοδον τό τε δόγμα πάντες έπεκύρωσαν και
«τό λάφυρον έπεκήρυξαν κατά τών Αιτωλών, προσελθόντος δέ και
»>ιοϋ βασιλέως πρός τήν βονλην ένΑΐγίω /.αί διαλε/θέντος διά πλειό-
«νων τά ρηθέντα μετ'εΰνοίας άπεδέξαντο και τά προϋπάρχοντα φιλά·;·
«θρωπα τοις προγόνοις άνενεώσαντο πρός αυτόν τον Φίλιππον».
είνε επί μακρόν χρόνον τό πεδίον του κυρίως ύπέρ
της τών Αχαιών συμπολιτείας κοινού πολέμου τών
συμμάχων. Δικαιώματα δ' έκ τούτου προ-ήργοντο
εις όφελος τών συμμάχων και ίδιάζουσαι υποχρεώ-
σεις έπεβάλλοντο εις τους Αχαιούς. Και περί τού-
των μεν θά προέβλεπεν ή συναφθείσα συνθήκη,
άνάγκη ό'μως ήτο νά κανονισθώσι τά καθέκαστα
και ό τρόπος της εκτελέσεως τούτων. Ευλόγως
άρα δυνάμεθα \ά δεχθώμεν οτι τήν σύναψιν της
συμμαχίας θά παρηκολούθησεν ευθύς ή 6πό τών
Αχαιών έπι τή βάσει τών 6'ρων της συνθήκης σύν-
ταξις και έπιψήφισις του έν τή προκειμένη επιγρα-
φή νόμου του καθορίζοντος και κανονίζοντας τήν
διά της μετά τών Μακεδόνων συμμαχίας δημιουρ-
γηθεϊσαν νέαν κατάστασιν πραγμάτων έν τή Αχαϊκή
συμπολιτεία. Κατ άκολουθίαν δυνάμεθα νά Όρί-
σωμεν χρονολογίαν της επιγραφής τό 223 π.Χ.1
Είνε δέ ό προκείμενος νόμος ούγί γενικός κατα-
στατικός νόμος, άλλ' ειδικός νόμος, τροποποιών εν
τισι διατάξεσιν, ώς Φαίνεται, τον καταστατικον
νόμον της Συμπολιτείας και νέας διατάξεις είσά-
γων, οι' ών λαμβάνεται πρόνοια περί τών συμφε-
ρόντων τών αποτελούντων τήν συμμαχίαν λαών
και παρέχεται εις τους βασιλείς της Μακεδονίας
δικαίωμα αναμίξεως, διαρκουντος του κοινοΰ
πολέμου, εις τάς έσωτερικάς υποθέσεις της
Συμπολιτείας και κυρίως εις δ τι αποβλέπει
είς τήν δικαιοδοσίαν και τάς ενεργείας του έξ
αντιπροσώπων τών πόλεων αποτελουμένου συνε-
δρίου 2. Εύνόητον δ είνε οτι τοιούτος ών ό ψη-
1 Μετά τό συμπέρασμα τούτο περί της εΓ.ιγρίϊής άρ. 3, προ-
βάλλεται τό ερώτημα, ποία τις είνε ή τή έπιγοαφή ταύτη σύγ/^ρο-
νος και σχετική (σ. 128) επιγραφή ύπ' άρ. 3Ρ ; Περί του ζητή-
ματος τούτου Ι'δε σ. 148·
2 Τόν '/αρακτηρισμόν τούτον τοΰ νόμου πρέπει νά έχωμεν ΰπ'ό'ψει
προκειμένου νά λύσωμεν απορίας τινάς πρ9ερ-/ο.ιένας ε'κ φαινομένης
άσυαφωνίας διατάξεών τίνων τοΰ νόμου πρός ειδήσεις τινας περί τών
της Συμπολιτείας παραδιδομένας υπό του Πολυβίου. Πρός έξήγησιν
τοιούτων ασυμφωνιών δέον πρός τούτοις νά έχωμεν ύπ' ό'ψει ότι
πολλάκις μετεβλήθησαν και έτροποποιήθησαν οί νόμοι της Συμπολι-
τείας. Ό πρώτος καταστατικός νόμος έψηφίσθη τώ 275, ότε εις τάς
τέσσαρας Ά/αϊκάς πόλεις προσετέθη τό Αιγιον άλλ' ό νόμος έκεϊνος
δεν έδύνατο να μένη άμετάβλητος, άφ' ου, προσχωρησάσης τής
Σικυώνος (σ. 137), έξετείνετο ή Συμπολιτεία εκτός τών ορίων τής
ΆχαΊ^ κα\ περιελάμβανεν έν εαυτή μεγάλας και σημαντικάς πόλεις
τής Πελοποννήσου. "Αλλη τροποποίησις θά έγένετο κατά τους χρό-
νους τής πρός τους Μακεδόνας συμμαχίας τών Αχαιών (τούτο δει-
κνύει ή προκειμένη επιγραφή άρ. 3), άλλη κατά τους χρόνους τής
πρός τους Ρωμαίους συμμαχίας και άλλαι, ώς φαίνεται, κατά δια-
φόρους περιπτώσεις.
18
Ή Αχαϊκή Συμπολιτεία κατ έπιγραφάς έξ Επιδαύρου- υπό 77. Καββαδία. 139
των συμμάχων, Άχαρων, Μακεδόνων, Ηπειρω-
τών, Φωκέων, Βοιωτών, Άκαρνάνων και Θεττα-
λών, ηγούμενος Ό Αντίγονος έδυνήθη να άποτρέψη
οριστικώς δια της έν Σελλασία μάχης (221 π.Χ.)
τον εκ του Κλεομένους κίνδυνον της Αχαϊκής
συμπολιτείας και νά συντέλεση προς τούτοις εις
την κοαταίωσιν και έπέκτασιν ταύτης έν Πελο-
ποννήσω, διότι προσετέθησαν τότε εις αυτήν ή Τε-
γέα και ή καταστραφεΐσα Μαντινεία, περιλαβούσης
ούτω της Συμπολιτείας πάσαν σχεδόν την Άρ-
καδίαν.
Εις ταύτην άρα την κατά τους χρόνους του
Κλεομενικου πολέμου συναφθεΐσαν τω 224/23
συμμαχίαν τών Αχαιών προς τους Μακεδόνας
και τους συμμάχους τούτων άποβλέποντες δυνά-
μεθα νά άνεύρωμεν λύσιν τών άπασχολούντων
ήμας ζητημάτων : Ό κατά την προκειμένην έπι-
γραφήν κοινός πόλεμος θά είνε Ό Κλεομενικός πό-
λεμος, οί βασιλείς θά είνε οί της Μακεδονίας και οί
ονμμαχοι θά είνε οί Μακεδόνες (ους έκπροσωπουσιν
οί βασιλείς), Ήπειρώται, ΦωκεΤς, Βοιωτοί, Άκαρ-
νάνες και θετταλοί.
Τό σημαντικώτατον τών μελών του συμμαχι-
κού τούτου συνδέσμου και το κατ' έςΌχήν ένδιαφε-
ρόμενον έπι τη εύοδώσει τών της συμμαχίας ήσαν
οί Αχαιοί, διότι ούτοι έπεδίωςαν τήν προς τον
Άντίγονον συμμαχίαν, ίνα σωθώσιν άπό του εκ
του Κλεομένους κινδύνου" υπέστησαν δε και θυ-
σίας προς έτπ'τευςΊν της συμμαχίας, αφ ού ήναγ-
κάσθησαν νά παραχωρήσωσιν εις τους Μακεδόνας
τον Ακροκόρινθον. Έπειτα έν Πελοποννήσω διες-
ήγετο ό πόλεμος και ή Πελοπόννησος έμελλε νά
οχρησασθαι τοις Αιτωλοί:, εγκαλούντων δέ Βοιωτών μεν οτι...
> Φωκέων δέ διότι . . Ηπειρωτών δε καθότι. . . Άκαρνανων οέ . . .
> προς δέ τούτοις Αχαιών.. . άκούσαντες τούτων οί τών συμμάχων
«σύνεδροι πάντες ομοθυμαδόν έκφέρειν έβουλεύσαντο τοϊς Αΐτωλοϊς τόν
«πόλεμονυ (Πολνβ. 4,25). Και περαιτέρω: «Τούτου δέ του δόγματος
» κυρωθέντος ... οί σύνεδροι παραχρήμα πρεσβευτάςέξαπέστελλον πρός
οτοΰς συμμάχους, ΐνα παρ'έκάστοις διά τών πολλών έπικυρωθέντος
»τοΰ δόγματος έκφέρωσι πάντες τοίςΑίτωλοΐς τόν άπό της χώρας πό-
υλεμον» (77οΑι>/?.4,26,2).— Προκειμένου δέ, κατά ταϋτα, νά ψηοίσωσι
το δόγμα κατ' Σδίαν και οί Αχαιοί, μετέβη και ό Φίλιππος έκ Κορίνθου
εις Αιγιον άνανεώνων οΰτω τήν πρός τους Α'/αιοϋς διά τοϋ'Αντιγόνου
•συναφθεΐσαν συμμαχίαν. — Πολνβ. 4, 26, 7.' «οί δ' Αχαιοί συνελθόν-
»τες εις τήν κα&ήκονσαν σννοδον τό τε δόγμα πάντες έπεκύρωσαν και
«τό λάφυρον έπεκήρυξαν κατά τών Αιτωλών, προσελθόντος δέ και
»>ιοϋ βασιλέως πρός τήν βονλην ένΑΐγίω /.αί διαλε/θέντος διά πλειό-
«νων τά ρηθέντα μετ'εΰνοίας άπεδέξαντο και τά προϋπάρχοντα φιλά·;·
«θρωπα τοις προγόνοις άνενεώσαντο πρός αυτόν τον Φίλιππον».
είνε επί μακρόν χρόνον τό πεδίον του κυρίως ύπέρ
της τών Αχαιών συμπολιτείας κοινού πολέμου τών
συμμάχων. Δικαιώματα δ' έκ τούτου προ-ήργοντο
εις όφελος τών συμμάχων και ίδιάζουσαι υποχρεώ-
σεις έπεβάλλοντο εις τους Αχαιούς. Και περί τού-
των μεν θά προέβλεπεν ή συναφθείσα συνθήκη,
άνάγκη ό'μως ήτο νά κανονισθώσι τά καθέκαστα
και ό τρόπος της εκτελέσεως τούτων. Ευλόγως
άρα δυνάμεθα \ά δεχθώμεν οτι τήν σύναψιν της
συμμαχίας θά παρηκολούθησεν ευθύς ή 6πό τών
Αχαιών έπι τή βάσει τών 6'ρων της συνθήκης σύν-
ταξις και έπιψήφισις του έν τή προκειμένη επιγρα-
φή νόμου του καθορίζοντος και κανονίζοντας τήν
διά της μετά τών Μακεδόνων συμμαχίας δημιουρ-
γηθεϊσαν νέαν κατάστασιν πραγμάτων έν τή Αχαϊκή
συμπολιτεία. Κατ άκολουθίαν δυνάμεθα νά Όρί-
σωμεν χρονολογίαν της επιγραφής τό 223 π.Χ.1
Είνε δέ ό προκείμενος νόμος ούγί γενικός κατα-
στατικός νόμος, άλλ' ειδικός νόμος, τροποποιών εν
τισι διατάξεσιν, ώς Φαίνεται, τον καταστατικον
νόμον της Συμπολιτείας και νέας διατάξεις είσά-
γων, οι' ών λαμβάνεται πρόνοια περί τών συμφε-
ρόντων τών αποτελούντων τήν συμμαχίαν λαών
και παρέχεται εις τους βασιλείς της Μακεδονίας
δικαίωμα αναμίξεως, διαρκουντος του κοινοΰ
πολέμου, εις τάς έσωτερικάς υποθέσεις της
Συμπολιτείας και κυρίως εις δ τι αποβλέπει
είς τήν δικαιοδοσίαν και τάς ενεργείας του έξ
αντιπροσώπων τών πόλεων αποτελουμένου συνε-
δρίου 2. Εύνόητον δ είνε οτι τοιούτος ών ό ψη-
1 Μετά τό συμπέρασμα τούτο περί της εΓ.ιγρίϊής άρ. 3, προ-
βάλλεται τό ερώτημα, ποία τις είνε ή τή έπιγοαφή ταύτη σύγ/^ρο-
νος και σχετική (σ. 128) επιγραφή ύπ' άρ. 3Ρ ; Περί του ζητή-
ματος τούτου Ι'δε σ. 148·
2 Τόν '/αρακτηρισμόν τούτον τοΰ νόμου πρέπει νά έχωμεν ΰπ'ό'ψει
προκειμένου νά λύσωμεν απορίας τινάς πρ9ερ-/ο.ιένας ε'κ φαινομένης
άσυαφωνίας διατάξεών τίνων τοΰ νόμου πρός ειδήσεις τινας περί τών
της Συμπολιτείας παραδιδομένας υπό του Πολυβίου. Πρός έξήγησιν
τοιούτων ασυμφωνιών δέον πρός τούτοις νά έχωμεν ύπ' ό'ψει ότι
πολλάκις μετεβλήθησαν και έτροποποιήθησαν οί νόμοι της Συμπολι-
τείας. Ό πρώτος καταστατικός νόμος έψηφίσθη τώ 275, ότε εις τάς
τέσσαρας Ά/αϊκάς πόλεις προσετέθη τό Αιγιον άλλ' ό νόμος έκεϊνος
δεν έδύνατο να μένη άμετάβλητος, άφ' ου, προσχωρησάσης τής
Σικυώνος (σ. 137), έξετείνετο ή Συμπολιτεία εκτός τών ορίων τής
ΆχαΊ^ κα\ περιελάμβανεν έν εαυτή μεγάλας και σημαντικάς πόλεις
τής Πελοποννήσου. "Αλλη τροποποίησις θά έγένετο κατά τους χρό-
νους τής πρός τους Μακεδόνας συμμαχίας τών Αχαιών (τούτο δει-
κνύει ή προκειμένη επιγραφή άρ. 3), άλλη κατά τους χρόνους τής
πρός τους Ρωμαίους συμμαχίας και άλλαι, ώς φαίνεται, κατά δια-
φόρους περιπτώσεις.
18