DOI Artikel:
Keramopulos, Antōnios D.: Eikones polemistōn tēs en Dēliō machēs (424 p. Ch.)
DOI Seite / Zitierlink: https://doi.org/10.11588/diglit.14367#0012
ΛΕ 1920
ΰποτιΟέμενον μετάλλινον, ήτοι την «βοιωτίαν κυ-
νήν» 1, καί δόρυ, είνε έν στάσει μαχόμενου.
Επειδή δέ κατά τούς χρόνους εκείνους ή στρατιω-
τική θητεία ήτο γενική, ό καλλιτέχνης, δους εις
τον άνδρα την στάσιν ταύτην, είχε πιθανώτατα
σκοπΌν νά χαράκτη ρ ίση ούχί την στρατιωτικήν
άσχολίαν του Μνάσοονος, άφ οδ πας νέος ή άκμά-
ζων άνήρ ήτο στρατιώτης, άλλά τον έ'νδοξον τρό-
πον, καθ' 6ν οΰτος απέθανε *\ Ό Μνάσων άπέθα-
νεν έν πολεμώ. Στρατιώτης φορών έλαφράν έξω-
μίδα ή έτερομάσχαλον χιτώνα μόνον, έ'χων δέ
γυμνον το δεξών στήθος *» και τους πόδας ήτο δυ-
νατόν νά άνή/.εν εϊς τό σώμα τών λεγομένων ψιλών
ή γυμνών. Άλλά το κράνος, ή βαρεία ασπίς και
τό μακρόν δόρυ, δια του όποιου μάχεται εκ παρα-
τάξεως ό Μνάσων, δεικνύουσιν, ότι ό τεχνίτης επί-
τηδες κατά συνήθειαν ευρέως ά.κολουθουμένην
πάλαι και περί ής ορθά διέλαβεν ό ΒπιοΙνίΐθΓ 4?
παρέστησε τόν όπλίτην άνδρα έν σχετική ήρω'ίκή
γυμνότητι έστερημένον του θώρακος και τών κνη-
μίδων. Άνήρ, ου το έπιτάφιον σήμα είνε ούτω
πολυτελές, ανήκε βεβαίως εις τάς εύπορους τάξεις,
αίτινες δεν έστρατεύοντο ώς ψιλοί στρατιώται,
άνήκεν εις τους ευγενείς ήτοι τούς αιχμητάς του
Πινδάρου, ώς έννοεΐ αυτούς ό ^Ί1αιηο\νΐίζ >ΐ8[/ΙΙθ8
168 σημ. 21), ορίζουν αυτούς αντιστοίχους προς
τούς ίππότας του Μεσαίωνος. Ότι δ Ό Μνάσων
ήτο προς τον έκ παρατάξεως άγώνα συνεσκευα-
σμένος, φαίνεται και έκ τής μαχαίρας, ήν κρατεί
ή αριστερά χειρ, ήτις κρατεί συγχρόνως και τον
επί τής εί/.όνος του νοΙΙ^Γίΐίί παραλειφθέντα πόρ-
πακα Όταν θραυσθή το δόρυ έν τή σφοδρότητι
τής μάχης, ή ανδρεία του Μνάσωνος θά δυνηθη
νά σύρη τό ξίφος εις την τραχεΐαν έπι του ανω-
μάλου εδάφους έκ του συστάδην μάχην.
Τό σώμα τής εικόνος είνε λεΤον, τό δέ περί την
1 Πρβλ. Θεοφρ. Φντ. Ίατ. 3,9,6 αί.'ίστε την ολην μορφην είναι
Οολοειδή και παρόαοιον μάλιστα ταΐς βοιωτίαις κυνέαις».
2 Πρβλ. και Βίυάηΐοζ1ί3 έ. α. 290. Τοΰ \νβηζ τό βιβλίον
ΑΗίδΰΗβ Κ?Ύβρβν(/?'άΙ)β?' δεν ήδυνήθην να "δω.
3 Πρβλ. Ήλιοδ. Αίϋ·. 111, 1. «Χειρ δέ ή δεξιά συν ώ[*ω καί
ααζ(Τ> παραγυμνουμένη» και τόν Τεγεάτην Λίσαν ΟοΐΙΖΟ Αίί.
Οταϋν. 244,1148.
4 Αίΐιβη. Μίη. 1910, 229 έξ. πρβλ. Ο. Βίβ Καηψίρπψρβ
σ. 11.
5 Ή άσπίς μάλιστα ¥ / ε ι καί έτερον πόρπακα, ώστε να δύναται
τις νά κρατί] αυτήν καί αντιθέτως.
μορφήν έδαφος έλαφρώς άνώμαλον, γενόμενον
τοιούτον πιθανώς διά «ξοίδος χαρακτής πυκνής επη-
κονημένης» 1.
Ή άνωμαλία αύτη του εδάφους ήτο βεβαίως
προωρισμένη νά συγκρατή χρώμά τι έξαΐρον την
έν τω μέσω παράστασιν. Βεβαίως δέ και αί γράμ-
μα! αί δηλοΰσαι τάς λεπτομέρειας του σώματος
και τάς πτυχάς του χιτώνος ήσαν γραπταί^. Ή
ατελής χάραξις τής βακτηρίας του Παγχάρους
(ΒΟΗ 1902, 558) είνε άναμφισβήτητον τεκ-
μήριον τούτου παρά τήν άντίθετον γνώμην τοΰ
Ηαιΐ88θυ11ΐθΓ (ε. ά. 33), του ΒπΙΙθ (/)β?· 8β1ιόηβ
ΜβηΒβΙί σ. 637, 707), του Κοάθΐίλν&ΜΙ: (ΑίΗβη.
Μία. 1910, 118) καί τοΟ 3ί;ιιάηΐοζ1ίει και του
Ηθπιιαιιη (Νβη ,ΤαΙινϋηβΙίβν ε. ά.). Δυστυχώς
πολλαί τοιαΰται λεπτομέρειαι έλλείπουσιν έν τή
αντιγραφή τής εικόνος του Μνάσο^νος υπό του
Β3£§θ, ώστε δεν είνε δυνατόν νά θαυμάση τις
τήν προοπτικήν παράστασιν τοΰ δεξιοΰ ποδός καί
τής δεξιάς χειρός τοΰ πρωτοτύπου. Ότι ή κυκλική
ασπίς εμφανίζεται ωοειδής ένεκα τής προοπτικής,
φαίνεται έκ τής άποστενώσεους τής άντυγος^.
Η καλλιτεχνική δύναμις τοΰ έργου προσπίπτει
άφ εαυτής εις τήν άντίληψιν τοΰ παρατηρητοΰ.
Βαρύς καί στιβαρός Ό οπλίτης είνε ασφαλώς πεφυ-
τευμένος επί τοΰ έδάφους, χωρίς ουδαμώς νά έλ-
λαττοΰται ή ορμή αΰτοΰ προς τον έχθράν, καθ' ού
φέρεται, εχων το βλέμμα άμετάστρεπτον, έν ώ αί
προς όπισθεν άνεμούμεναι πτυχαιτοΰ χιτώνος δει-
κνύουσι τήν προςτά πρόσω άκάθεκτον φοράν αυτού.
Ή ετέρα στήλη (άριθ. εύρετ. 975 πίν. 1 κατ'
άντίγραφον τοΰ υίοΰ Ζιλλιερόν) είνε τοΰ 'Ρύγχω-
νος Περι τής ορθογραφίας τοΰ ονόματος και περί
τής στάσεοος αύτοΰ ίσχύουσιν ό'σα περίπου ελέ-
χθησαν και περί τοΰ ονόματος τοΰ Μνάσωνος. Το
σώμα τοΰ 'Ρύγχωνος φαίνεται όαδινώτερον, άλλά
1 16, VII, 3073 στ. 104. Πρβλ. Ρβιτοί-Οΐιίρίβζ ΗίβΙ. άβ
Ι'ανΙ IX, 191 έξ.
2 Ό πατήρ ΟΐΠϊβΙ'Οη Ινθυμεϊται, ώς είπε μοι, οτι άλλοτε είδεν
εις τάς γραααάς τοΰ κράνους έρυθρόν χρώαα, άλλ' αναμφιβόλως ήπα-
τήΟη έκ τοΰ διά μίλτου γεγραμμένου άριΟμοΰ τοΰ ευρετηρίου 1127 έττΐ.
της κεφαλής τοΰ Μνάσωνος, ου ή είκών δεν εί/ε διαγνωσΟή ύπό τοΰ
επιμελητού Κορομάντζου κατά τήν εΓσοδον τοΰ λίθου εις τό μουσεϊον.
3 Πρβλ. ΡηΓίλνϋη^ΙθΓ-ΚθΐοΙιΙιοΜ-Η&ιΐδβΓ ΥαββηιηαΙ. II,
299. Παπαδάκις Άρχ. Έψ. 1910, 254 ίξ., πίν. 11.
4 Περί τοΰ κατ' άρ/ήν σκωπτικοΰ ονόματος δρα Ββοΐΐίθΐ Όΐβ
βϊηδίάηι. Ρβνδοηβηηαηιεη σ. 28.
ΰποτιΟέμενον μετάλλινον, ήτοι την «βοιωτίαν κυ-
νήν» 1, καί δόρυ, είνε έν στάσει μαχόμενου.
Επειδή δέ κατά τούς χρόνους εκείνους ή στρατιω-
τική θητεία ήτο γενική, ό καλλιτέχνης, δους εις
τον άνδρα την στάσιν ταύτην, είχε πιθανώτατα
σκοπΌν νά χαράκτη ρ ίση ούχί την στρατιωτικήν
άσχολίαν του Μνάσοονος, άφ οδ πας νέος ή άκμά-
ζων άνήρ ήτο στρατιώτης, άλλά τον έ'νδοξον τρό-
πον, καθ' 6ν οΰτος απέθανε *\ Ό Μνάσων άπέθα-
νεν έν πολεμώ. Στρατιώτης φορών έλαφράν έξω-
μίδα ή έτερομάσχαλον χιτώνα μόνον, έ'χων δέ
γυμνον το δεξών στήθος *» και τους πόδας ήτο δυ-
νατόν νά άνή/.εν εϊς τό σώμα τών λεγομένων ψιλών
ή γυμνών. Άλλά το κράνος, ή βαρεία ασπίς και
τό μακρόν δόρυ, δια του όποιου μάχεται εκ παρα-
τάξεως ό Μνάσων, δεικνύουσιν, ότι ό τεχνίτης επί-
τηδες κατά συνήθειαν ευρέως ά.κολουθουμένην
πάλαι και περί ής ορθά διέλαβεν ό ΒπιοΙνίΐθΓ 4?
παρέστησε τόν όπλίτην άνδρα έν σχετική ήρω'ίκή
γυμνότητι έστερημένον του θώρακος και τών κνη-
μίδων. Άνήρ, ου το έπιτάφιον σήμα είνε ούτω
πολυτελές, ανήκε βεβαίως εις τάς εύπορους τάξεις,
αίτινες δεν έστρατεύοντο ώς ψιλοί στρατιώται,
άνήκεν εις τους ευγενείς ήτοι τούς αιχμητάς του
Πινδάρου, ώς έννοεΐ αυτούς ό ^Ί1αιηο\νΐίζ >ΐ8[/ΙΙθ8
168 σημ. 21), ορίζουν αυτούς αντιστοίχους προς
τούς ίππότας του Μεσαίωνος. Ότι δ Ό Μνάσων
ήτο προς τον έκ παρατάξεως άγώνα συνεσκευα-
σμένος, φαίνεται και έκ τής μαχαίρας, ήν κρατεί
ή αριστερά χειρ, ήτις κρατεί συγχρόνως και τον
επί τής εί/.όνος του νοΙΙ^Γίΐίί παραλειφθέντα πόρ-
πακα Όταν θραυσθή το δόρυ έν τή σφοδρότητι
τής μάχης, ή ανδρεία του Μνάσωνος θά δυνηθη
νά σύρη τό ξίφος εις την τραχεΐαν έπι του ανω-
μάλου εδάφους έκ του συστάδην μάχην.
Τό σώμα τής εικόνος είνε λεΤον, τό δέ περί την
1 Πρβλ. Θεοφρ. Φντ. Ίατ. 3,9,6 αί.'ίστε την ολην μορφην είναι
Οολοειδή και παρόαοιον μάλιστα ταΐς βοιωτίαις κυνέαις».
2 Πρβλ. και Βίυάηΐοζ1ί3 έ. α. 290. Τοΰ \νβηζ τό βιβλίον
ΑΗίδΰΗβ Κ?Ύβρβν(/?'άΙ)β?' δεν ήδυνήθην να "δω.
3 Πρβλ. Ήλιοδ. Αίϋ·. 111, 1. «Χειρ δέ ή δεξιά συν ώ[*ω καί
ααζ(Τ> παραγυμνουμένη» και τόν Τεγεάτην Λίσαν ΟοΐΙΖΟ Αίί.
Οταϋν. 244,1148.
4 Αίΐιβη. Μίη. 1910, 229 έξ. πρβλ. Ο. Βίβ Καηψίρπψρβ
σ. 11.
5 Ή άσπίς μάλιστα ¥ / ε ι καί έτερον πόρπακα, ώστε να δύναται
τις νά κρατί] αυτήν καί αντιθέτως.
μορφήν έδαφος έλαφρώς άνώμαλον, γενόμενον
τοιούτον πιθανώς διά «ξοίδος χαρακτής πυκνής επη-
κονημένης» 1.
Ή άνωμαλία αύτη του εδάφους ήτο βεβαίως
προωρισμένη νά συγκρατή χρώμά τι έξαΐρον την
έν τω μέσω παράστασιν. Βεβαίως δέ και αί γράμ-
μα! αί δηλοΰσαι τάς λεπτομέρειας του σώματος
και τάς πτυχάς του χιτώνος ήσαν γραπταί^. Ή
ατελής χάραξις τής βακτηρίας του Παγχάρους
(ΒΟΗ 1902, 558) είνε άναμφισβήτητον τεκ-
μήριον τούτου παρά τήν άντίθετον γνώμην τοΰ
Ηαιΐ88θυ11ΐθΓ (ε. ά. 33), του ΒπΙΙθ (/)β?· 8β1ιόηβ
ΜβηΒβΙί σ. 637, 707), του Κοάθΐίλν&ΜΙ: (ΑίΗβη.
Μία. 1910, 118) καί τοΟ 3ί;ιιάηΐοζ1ίει και του
Ηθπιιαιιη (Νβη ,ΤαΙινϋηβΙίβν ε. ά.). Δυστυχώς
πολλαί τοιαΰται λεπτομέρειαι έλλείπουσιν έν τή
αντιγραφή τής εικόνος του Μνάσο^νος υπό του
Β3£§θ, ώστε δεν είνε δυνατόν νά θαυμάση τις
τήν προοπτικήν παράστασιν τοΰ δεξιοΰ ποδός καί
τής δεξιάς χειρός τοΰ πρωτοτύπου. Ότι ή κυκλική
ασπίς εμφανίζεται ωοειδής ένεκα τής προοπτικής,
φαίνεται έκ τής άποστενώσεους τής άντυγος^.
Η καλλιτεχνική δύναμις τοΰ έργου προσπίπτει
άφ εαυτής εις τήν άντίληψιν τοΰ παρατηρητοΰ.
Βαρύς καί στιβαρός Ό οπλίτης είνε ασφαλώς πεφυ-
τευμένος επί τοΰ έδάφους, χωρίς ουδαμώς νά έλ-
λαττοΰται ή ορμή αΰτοΰ προς τον έχθράν, καθ' ού
φέρεται, εχων το βλέμμα άμετάστρεπτον, έν ώ αί
προς όπισθεν άνεμούμεναι πτυχαιτοΰ χιτώνος δει-
κνύουσι τήν προςτά πρόσω άκάθεκτον φοράν αυτού.
Ή ετέρα στήλη (άριθ. εύρετ. 975 πίν. 1 κατ'
άντίγραφον τοΰ υίοΰ Ζιλλιερόν) είνε τοΰ 'Ρύγχω-
νος Περι τής ορθογραφίας τοΰ ονόματος και περί
τής στάσεοος αύτοΰ ίσχύουσιν ό'σα περίπου ελέ-
χθησαν και περί τοΰ ονόματος τοΰ Μνάσωνος. Το
σώμα τοΰ 'Ρύγχωνος φαίνεται όαδινώτερον, άλλά
1 16, VII, 3073 στ. 104. Πρβλ. Ρβιτοί-Οΐιίρίβζ ΗίβΙ. άβ
Ι'ανΙ IX, 191 έξ.
2 Ό πατήρ ΟΐΠϊβΙ'Οη Ινθυμεϊται, ώς είπε μοι, οτι άλλοτε είδεν
εις τάς γραααάς τοΰ κράνους έρυθρόν χρώαα, άλλ' αναμφιβόλως ήπα-
τήΟη έκ τοΰ διά μίλτου γεγραμμένου άριΟμοΰ τοΰ ευρετηρίου 1127 έττΐ.
της κεφαλής τοΰ Μνάσωνος, ου ή είκών δεν εί/ε διαγνωσΟή ύπό τοΰ
επιμελητού Κορομάντζου κατά τήν εΓσοδον τοΰ λίθου εις τό μουσεϊον.
3 Πρβλ. ΡηΓίλνϋη^ΙθΓ-ΚθΐοΙιΙιοΜ-Η&ιΐδβΓ ΥαββηιηαΙ. II,
299. Παπαδάκις Άρχ. Έψ. 1910, 254 ίξ., πίν. 11.
4 Περί τοΰ κατ' άρ/ήν σκωπτικοΰ ονόματος δρα Ββοΐΐίθΐ Όΐβ
βϊηδίάηι. Ρβνδοηβηηαηιεη σ. 28.