DOI Artikel:
Keramopulos, Antōnios D.: Eikones polemistōn tēs en Dēliō machēs (424 p. Ch.)
DOI Seite / Zitierlink: https://doi.org/10.11588/diglit.14367#0022
\2 Κεραμοπούλλον ΙΊολεμισται της έν Δηλίω μάχης.
στιγμήν την ύστάτην πληγήν εις τόν ακόμη μα-
χόυ,ενον ήρωα. Ή εΐκών αφηγείται οιονεί ίστορίαν,
έ—ειτόόιον τη; μάχης, καθ'ήν επεσεν ό Σαυγένης,
απόγονος καί μιμητής τις οίδε πόσων Κυναιγείρων
και πρόγονος του ήρωος της Αλαμάνας. Ίσως
ρίπτονται οί λίθοι εκείνοι υπό πολεμίων ψιλών
στρατιωτών, άλλ' ίσως εν τη λυσσώδει μάχη οί
εχθροί έςήντλησαν τά άφετά ό'πλα της επιθέσεως,
και καταλιθοβολουσι τον Σαυγένην ώς οί μυθικοί
πολεμισται των γιγαντομαχιών ούτος δέ ίοών το
δόου θοαυόαενον άποροίπτει αύ'ο και ανασπά την
ααχαιραν, την έσχάτην καταβάλλων άνορείαν.
Άλλ' ή πολέμια λόγ-/η ερριψεν αυτόν νεκρόν.
βεβαίως πολύ έπιέσθη το στρατιωτικον σώμα, εις
ό άνήκεν ό Σαυγένης, κατά την μάχην, έν η εύρεν
ούτος τον θάνατον. Οτι δέ πρόκειται ενταύθα περί
πραγματικής ιστορίας, συμβάσης έπι του κόσμου
τούτου και ού'/Ί περί φανταστικής σκηνής υποτι-
θεμένης έν τω "Αδη, ώς έρμηνεύει περι άλλων
πολεμικών μνημείων της Αττικής ό Βΐ'ίϊοΙνΠθΐ·
(Αίΐΐθΐι ΜίΙΙ 1910, 281), δεν δύναται, νομίζω,
νά άμφισβητηθή σπουδαίιυς» ϊ\ *<$\ ή στολή του
ανδρός δέν ανήκει εις τήν πραγματικότητα του
πολέμου* κατωτέρω Οά διευκρινηΟώσι τά πράγματα
σαχέστερον.
Αλλως |νει το πράγμα περι του άετώματος
της στήλης του Σαυγένους. Ενταύθα εις το τρί-
γ<Λΐνον, εχον ώς βάσιν δριζοντίαν διπλήν σειράν
ουλλων έλαίας, ύπομιμνησκόντων τάς τών πρό-
θυρων επιστέψεις ί, /(.ορίζεται δια ούο κατακορύ-
©ων γραμμών και αιας όοιϋοντίας έξαίοετον υιέοος
μέγα, φέρον χαρακτήν παράστασιν. Το προς αρι-
στερά άξιόλογον υπόλοιπον μέρος είνε κενόν παρα-
στάσεως, χαράκτης τουλάχιστον. Τό έξαίρετον μέ-
ρος δεικνύει εικόνα, τών λεγομένων «νεκροδείπνων »:
Δύο άνδρες είνε έξηπλωμένοι επί κλίνης, έμπροσθεν
της όποιας εκτείνεται τράπεζα πλήρης εδεσμάτων *.
Ό έτερος τών ανδρών, παραδόςως έστολισμένος
τήνκόμην, οσον δύναμαι νά βλέπω, κρατεί φιάλην
ώς κοτταβίζων. Αριστερά παις θεράπων οινοχόος
1 Άνθολ. Παλατ. V, 281, VI, 293. ΆΟην. XV, 669, 670'
πρβλ. Φίλίον Δαϋν. 7Εφ. νομιομ. 'Αοχ 1904 (VII) σ. 43. Τό
αΰτό διακοομητικάν αίσθημα λανθάνει έν τοις άγγείοις, άτινα περί τόν
λαιμός η την κοιλίαν φέρουσι γραπτούς στεφάνους διάφορων φυτών.
2 Πρβλ. π. ν. Ε1ιοηΐ3Ϊθ8 ΑΐΗβη. ΜίΙΙ. 1914, 230 ίς. καί
τινα του ΒβηηάοΓΪ έν Εναηοβ Υίηάοϋ. 379 §!·.
4 Ε 192»
γυμνός βυθίζει τήν χείρα εντός μεγάλου κρατήρος,
ίνα άντλήση διά τίνος σκεύους οινον χάριν τών
έστιουμένων. Περαιτέρου δεξιά τών έστιωμένων
υπάρχει κοινού τύπου άμφορεύς, ακμών έπι άκμο-
θέτου, σφύρα και λαβις ή πυράγρα, τά χαρακτη-
ριστικά εργαλεία του μεταλλουργοί) Ηφαίστου
(Όμ. Ίλ. Σ 4 /;) έξ.). Τί είνε ταύτα ένταυθα ;
Κατά τους ρωμαϊκούς χρόνους και πρότερον εχο-
μεν επιτύμβιους στήλαςΰποδηλούσαςτο επάγγελμα
τοΰ αποθανόντος διάτής άπεικονίσεωςτών εργαλείων
τών προσηκόντων εις το επάγγελμα τοΟτο ί·. Φαί-
νεται δε, ότι εις πα.σαν έποχήν ύπήρχεν ή τάσις της
έπι του τάφου ύποδηλώσεως της τέχνης τών τε-
θνεώτων. Ό εταίρος του Όδυσσέιος Ελπήνωρ,
άνήρ ναυτικός άπολέσας τήν ζοοήν άδόξως παρά τή
Κίρκη και μείνας άταφος, παρακαλεί τόν 'Οδυσ-
σέα καταβάντα εις τόν "Αδην, νά φροντίση νά θάψη
αυτόν, νά έπιχώση δε τύμβον και νά στήση έπι
του σήματος τούτου κώπην, δι' ής ό τεθνεώς έκω-
πηλάτει έν τή ζωή ών (Όδ. Α, 78). Τούτο δε και
έξετέλεσεν ό Όδυσσεύς μετά τών λοιπών έταίοων
(Μ, 14)
τΰμβον χεΰανιες και επί στήλην ερΰσαντες
πήξαμεν άκροτάτω τΰμβω εύήρες έρετμόν.
Έπι άλλου τάφου αναφέρονται (Υνθίοίνθρ, 8γ1Ι.
ΐηδοπρί. 7) «οί δ'επιτΰμβω μανηται τέχνης δουροτόμοι
πελέκεις». (Πρβλ. και τόν «κύρτονκαϊ κώπην, μνήμα
κακοζωίας» έπι τάφου άλιέως). Περί τών κλασσικών
χρόνιυν όρα μάλιστα Οοπζθ θναΰνβΐ. πίν. 119,
1ο6, 181, 182" περί τών ιερειών (εν Βοιωτία π. χ.
ΙΟ VII,267 6) τους φέροντας άνάγλυπτον τήν κλείδα
του ναου επιτύμβιους λίθους, ών εις άναβαίνει
μέχρι του 5ου αί. π. Χ. 1 Κατά ταύτα χωρίς νά
έκτεινώμεθα εις προσαγωγήν άλλων παραδειγμά-
I λνθίδδΐιϋαρίΐ Όίβ Ο/'αϋ^βά. ά ρν. ΑηίΙιοΙ. 79 έξ.
Οοηζβ ΑΙΙ. θταύνβΐ. πίν. 119,181. Γι·3η1ίΠη Έφ "^^.1902,
143. ΒΟΗ 1912, 324+10, VII 4222. Νέρς Έλληνομν.ϊΙ, 262.
ΕθΐηίίοΙι Εβρβνί. ά. τβΐ. II 37. Εδηι. ΜίΙΙ. 1912, 230 έ?.
Ρίαίιΐ ρΓ«/ί?·δ. 1905, 70 σημ. 65, 66. πρβλ. 1913, 63 έ|. "ΑνΟ.
Έλλ. VII, 455. πρβ. ΑΟιβη. Μίίί. 1801, 329 έξ.Έν τ§ ά?/αιο-
λογικϊ) συλλογή Λαρίσσης επί στήλης ξυλουργό; πελεκά ξύλον και
παρ' αϋτόν ε!νε σεΐστρον (ΒΙϋηΐηβΓ ΑΐΙίβιΐ. ΜίΙΙ. 1889, 158), έν
δε τω μουσείί;) Πειραιώς είνε γεγλυμάένον πλοϊον έπι άνεκδ ότου έπι-
ταφίου στήλης ρναυκλήρου» ,Γενικω; ό'ρα και ΒΙαίΙΙΠβΓ Ρι'ΐναίαΙΙ.1
3843.Άλλοίας σκέψεις θά ήδύνατός τις να πορισ8?) 'εκ της μελέτης τρΰ
Σβορο^νου4ίί^.·^· τ. νομιομ άοχ. XVIII 1916-7, 113 έξ.,131 έξ.
1 Κβΐίΐιΐθ Ον. 8οιιΙρί.\ 180 έξ.
στιγμήν την ύστάτην πληγήν εις τόν ακόμη μα-
χόυ,ενον ήρωα. Ή εΐκών αφηγείται οιονεί ίστορίαν,
έ—ειτόόιον τη; μάχης, καθ'ήν επεσεν ό Σαυγένης,
απόγονος καί μιμητής τις οίδε πόσων Κυναιγείρων
και πρόγονος του ήρωος της Αλαμάνας. Ίσως
ρίπτονται οί λίθοι εκείνοι υπό πολεμίων ψιλών
στρατιωτών, άλλ' ίσως εν τη λυσσώδει μάχη οί
εχθροί έςήντλησαν τά άφετά ό'πλα της επιθέσεως,
και καταλιθοβολουσι τον Σαυγένην ώς οί μυθικοί
πολεμισται των γιγαντομαχιών ούτος δέ ίοών το
δόου θοαυόαενον άποροίπτει αύ'ο και ανασπά την
ααχαιραν, την έσχάτην καταβάλλων άνορείαν.
Άλλ' ή πολέμια λόγ-/η ερριψεν αυτόν νεκρόν.
βεβαίως πολύ έπιέσθη το στρατιωτικον σώμα, εις
ό άνήκεν ό Σαυγένης, κατά την μάχην, έν η εύρεν
ούτος τον θάνατον. Οτι δέ πρόκειται ενταύθα περί
πραγματικής ιστορίας, συμβάσης έπι του κόσμου
τούτου και ού'/Ί περί φανταστικής σκηνής υποτι-
θεμένης έν τω "Αδη, ώς έρμηνεύει περι άλλων
πολεμικών μνημείων της Αττικής ό Βΐ'ίϊοΙνΠθΐ·
(Αίΐΐθΐι ΜίΙΙ 1910, 281), δεν δύναται, νομίζω,
νά άμφισβητηθή σπουδαίιυς» ϊ\ *<$\ ή στολή του
ανδρός δέν ανήκει εις τήν πραγματικότητα του
πολέμου* κατωτέρω Οά διευκρινηΟώσι τά πράγματα
σαχέστερον.
Αλλως |νει το πράγμα περι του άετώματος
της στήλης του Σαυγένους. Ενταύθα εις το τρί-
γ<Λΐνον, εχον ώς βάσιν δριζοντίαν διπλήν σειράν
ουλλων έλαίας, ύπομιμνησκόντων τάς τών πρό-
θυρων επιστέψεις ί, /(.ορίζεται δια ούο κατακορύ-
©ων γραμμών και αιας όοιϋοντίας έξαίοετον υιέοος
μέγα, φέρον χαρακτήν παράστασιν. Το προς αρι-
στερά άξιόλογον υπόλοιπον μέρος είνε κενόν παρα-
στάσεως, χαράκτης τουλάχιστον. Τό έξαίρετον μέ-
ρος δεικνύει εικόνα, τών λεγομένων «νεκροδείπνων »:
Δύο άνδρες είνε έξηπλωμένοι επί κλίνης, έμπροσθεν
της όποιας εκτείνεται τράπεζα πλήρης εδεσμάτων *.
Ό έτερος τών ανδρών, παραδόςως έστολισμένος
τήνκόμην, οσον δύναμαι νά βλέπω, κρατεί φιάλην
ώς κοτταβίζων. Αριστερά παις θεράπων οινοχόος
1 Άνθολ. Παλατ. V, 281, VI, 293. ΆΟην. XV, 669, 670'
πρβλ. Φίλίον Δαϋν. 7Εφ. νομιομ. 'Αοχ 1904 (VII) σ. 43. Τό
αΰτό διακοομητικάν αίσθημα λανθάνει έν τοις άγγείοις, άτινα περί τόν
λαιμός η την κοιλίαν φέρουσι γραπτούς στεφάνους διάφορων φυτών.
2 Πρβλ. π. ν. Ε1ιοηΐ3Ϊθ8 ΑΐΗβη. ΜίΙΙ. 1914, 230 ίς. καί
τινα του ΒβηηάοΓΪ έν Εναηοβ Υίηάοϋ. 379 §!·.
4 Ε 192»
γυμνός βυθίζει τήν χείρα εντός μεγάλου κρατήρος,
ίνα άντλήση διά τίνος σκεύους οινον χάριν τών
έστιουμένων. Περαιτέρου δεξιά τών έστιωμένων
υπάρχει κοινού τύπου άμφορεύς, ακμών έπι άκμο-
θέτου, σφύρα και λαβις ή πυράγρα, τά χαρακτη-
ριστικά εργαλεία του μεταλλουργοί) Ηφαίστου
(Όμ. Ίλ. Σ 4 /;) έξ.). Τί είνε ταύτα ένταυθα ;
Κατά τους ρωμαϊκούς χρόνους και πρότερον εχο-
μεν επιτύμβιους στήλαςΰποδηλούσαςτο επάγγελμα
τοΰ αποθανόντος διάτής άπεικονίσεωςτών εργαλείων
τών προσηκόντων εις το επάγγελμα τοΟτο ί·. Φαί-
νεται δε, ότι εις πα.σαν έποχήν ύπήρχεν ή τάσις της
έπι του τάφου ύποδηλώσεως της τέχνης τών τε-
θνεώτων. Ό εταίρος του Όδυσσέιος Ελπήνωρ,
άνήρ ναυτικός άπολέσας τήν ζοοήν άδόξως παρά τή
Κίρκη και μείνας άταφος, παρακαλεί τόν 'Οδυσ-
σέα καταβάντα εις τόν "Αδην, νά φροντίση νά θάψη
αυτόν, νά έπιχώση δε τύμβον και νά στήση έπι
του σήματος τούτου κώπην, δι' ής ό τεθνεώς έκω-
πηλάτει έν τή ζωή ών (Όδ. Α, 78). Τούτο δε και
έξετέλεσεν ό Όδυσσεύς μετά τών λοιπών έταίοων
(Μ, 14)
τΰμβον χεΰανιες και επί στήλην ερΰσαντες
πήξαμεν άκροτάτω τΰμβω εύήρες έρετμόν.
Έπι άλλου τάφου αναφέρονται (Υνθίοίνθρ, 8γ1Ι.
ΐηδοπρί. 7) «οί δ'επιτΰμβω μανηται τέχνης δουροτόμοι
πελέκεις». (Πρβλ. και τόν «κύρτονκαϊ κώπην, μνήμα
κακοζωίας» έπι τάφου άλιέως). Περί τών κλασσικών
χρόνιυν όρα μάλιστα Οοπζθ θναΰνβΐ. πίν. 119,
1ο6, 181, 182" περί τών ιερειών (εν Βοιωτία π. χ.
ΙΟ VII,267 6) τους φέροντας άνάγλυπτον τήν κλείδα
του ναου επιτύμβιους λίθους, ών εις άναβαίνει
μέχρι του 5ου αί. π. Χ. 1 Κατά ταύτα χωρίς νά
έκτεινώμεθα εις προσαγωγήν άλλων παραδειγμά-
I λνθίδδΐιϋαρίΐ Όίβ Ο/'αϋ^βά. ά ρν. ΑηίΙιοΙ. 79 έξ.
Οοηζβ ΑΙΙ. θταύνβΐ. πίν. 119,181. Γι·3η1ίΠη Έφ "^^.1902,
143. ΒΟΗ 1912, 324+10, VII 4222. Νέρς Έλληνομν.ϊΙ, 262.
ΕθΐηίίοΙι Εβρβνί. ά. τβΐ. II 37. Εδηι. ΜίΙΙ. 1912, 230 έ?.
Ρίαίιΐ ρΓ«/ί?·δ. 1905, 70 σημ. 65, 66. πρβλ. 1913, 63 έ|. "ΑνΟ.
Έλλ. VII, 455. πρβ. ΑΟιβη. Μίίί. 1801, 329 έξ.Έν τ§ ά?/αιο-
λογικϊ) συλλογή Λαρίσσης επί στήλης ξυλουργό; πελεκά ξύλον και
παρ' αϋτόν ε!νε σεΐστρον (ΒΙϋηΐηβΓ ΑΐΙίβιΐ. ΜίΙΙ. 1889, 158), έν
δε τω μουσείί;) Πειραιώς είνε γεγλυμάένον πλοϊον έπι άνεκδ ότου έπι-
ταφίου στήλης ρναυκλήρου» ,Γενικω; ό'ρα και ΒΙαίΙΙΠβΓ Ρι'ΐναίαΙΙ.1
3843.Άλλοίας σκέψεις θά ήδύνατός τις να πορισ8?) 'εκ της μελέτης τρΰ
Σβορο^νου4ίί^.·^· τ. νομιομ άοχ. XVIII 1916-7, 113 έξ.,131 έξ.
1 Κβΐίΐιΐθ Ον. 8οιιΙρί.\ 180 έξ.