DOI Artikel:
Xyngopulos, Andreas: Parthenōnos byzantinai toichographiai
DOI Seite / Zitierlink: https://doi.org/10.11588/diglit.14367#0057
Ξυγγότζονλος' Παρθενώνος βυζαντινά! τοϊχογραφίαι. 47
ήτις περιέχει και την Θεοτόκον ώς Πλατυτέραν, μετασκευής του Παρθενώνος εις Τζαμίον και δτι
έξηγεϊ και τα ς τοιχογραφίας του λεγομένου μι- έκτίσθη κατά τους Βυζαντινούς ήδη χρόνους δι"
ναρέ, ώ; προερχομένας πράγματι έκ παραστάσεως ώρισμένον λόγον και προς έκπλήρωσιν ώρισμένης
της Δευτέρας Παρουσίας (είκ 16: 8ίονηα]θΙο ανάγκης. Ποιος δέ δ λόγος της υπάρξεως αύτοΰ
Οέλομεν αποδείξει έν τη προσέχει ημών μελέτη
περι του Παρθενώνος ώς χριστιανικής έκκλησίας.
Επί του παρόντος άρκούμεθα εις την άπόδειξιν,
δτι ουδόλως πρόκειται περι τουρκικού κτίσματος.
Προτού προβώμεν εις την εςέτασιν του χρονο-
λογικού ζητήματος ανάγκη νά έπιχειρήσωμεν άφ*
ένος μεν σύντομον άνάλυσιν των διαφόρων εικο-
νογραφικών θεμάτων, ών 6 ταυτισμος μεταξύ
τών τοιχογραφιών του Παρθενώνος είναι κατά το
μάλλον και ήττον ασφαλής, άφ ετέρου δέ νά ρί-
ψω μεν ταχύ βλέμμα εις την διάταξιν τών εικό-
νων έπι τών τοίχων. Έκ της διπλής δέ ταύτης
έίετάσεως Οελομεν πορισΟεΐ ένδείςεις πολύτιμους
δια τήν χρονολόγησιν τών τοιχογραφιών.
Έ έπι του Δ τοίχου Σταύρωσις εί'δομεν, δτι
σχετίζεται στενώ; προς μνημεία του τέλους του
11ου και του 12ου αιώνος. Επίσης Ό Επιτάφιος
θοηνος παοουσιά^ει συνγινειαν ποο£ εογα του 1 "2ου
76 : Μικρογραφία Όμά,ών Μοναχοί· Ιάκωβου αιώνος εινα! δέ, ώς γνωστόν, έκ τών βραδύτερον εν
(ναΗβαηηβ Ον. 1102). -η τέ/νη εισαχθέντων θεμάτων άφ ου τά παλαι-
ότερα γνωστά παοαόείΛ,υ.ατα άνεογονται μόλις εις
Ί,θ ηι'ιιπαίιίΓο (Ιθΐΐβ Οηιϊΐίβ άί Οΐαοοιτιο Μοηηοο, τον 10ον αιώνα [ΜίΙΙβΙ Ιοοηο^ΓαρΙιίβ σ. 491 κέ. .
:Κοηια 1910 πίν. 19 ββΜηπιδβν^βί' ε.ά.) Ούτω Ή παράστασις τέλος τών Μυροφόρων, εικονογρα-
λοιπόν φαίνεται, ότι και έπι του τοί/ου τούτου φίκου θέματος έκ τών παλαιοτέρων, παρέχει έν τή
και έπι του λεγομένου Μιναρέ παρίστατο ή με- Τοιχογραφία του Παρθενώνος μεγάλην ομοιότητα
γάλη σύνΟεσ'.ς της Τελευταίας Κρίσεως ήτις συχνά προς τήν πλάκα, ώς εί'δομεν, του Λούβρου άνερχο-
.εικονίζεται έν τω νάρΟηκι ( Προ. Χριστ άρ/αιολ. μένην και ταύτην είς τον 120ν αιώνα [Όίβ/ΐί ε. ά.
Εταιρείας Λελτ'. Γ' 1903 σελ. 26). ' " σ. 639, ΌαΙίοη ε. ά. σ. 560).
Έκ της ύπάρςεω; όμως έπι του τοίχου του Παραλείποντες τάς άλλας τοιχογραφίας, αί'τινες
λεγομένου Μιναρέ τοιχογραφιών συνάγεται έν ώς έκ της κακής αυτών καταστάσεως εις ουδέν
άλλο πολύ σπουδαιότερον συμπέρασμα. Η γνώμη δύνανται νά διαφωτίσωσιν ημάς, έρχόμεΟα εις τον
πάντων τών μέχρι τούδε περί του Παρθενώνος β ο ρ ε ι ο ν τοΐ/ον. Έπ αύτοϋ, ώς ειδομεν, διακρίνε-
γραψάντων είναι, δτι ό κατά τήν ΝΔ γωνίαν ται παράστασις τής Δεήσεως. Χωρίς νά έςετάσωμεν
πύργος μετά τής έσωτερικής ελικοειδούς κλίμα- τά κατά τήν καταγωγήν του είκογραφικου Οέμα-
κος έκτίσθη υπό τών Τούρκων ίνα χ_ρησιμεύση ματος, ώς άσ/ετα εις τήν παροϋσαν έ'ρευναν, έρ-
ως μιναρές {ΜίβΙιαβΙίδ ε. ά. σελ. 55 σημ. 223, χόμεΟα είς τό ζητηυ,α του χρόνου καΟ' δν τούτο
-ΟοΙίί(/)ίοη ΒοΪ88οηαδ ε. ά. σ. 15). Αί επί του έμφανίζεται έν τή βυζαντινή εικονογραφία. Έκ τών
βορείου όμως τοίχου του πύργου τούτου χριστια- μνημείων λοιπόν αποδεικνύεται, ότι τούτο έμφανί-
νικαί τοι/ογραφίαι άποδεικνύουσι τήν γνώμην ζεται έν τή βυζαντινή τέ/νη άττό του ΐΠου μόνον
ταύτην έντελώς άστήρικτον. Αύται άττοδεικνύουσιν, αιώνος [ΌαΙΙοιι ε.ά. σ. 665). Τά άλλα έπι του αύ-
έ'τι 6 πύργος ούτος είναι πολύ παλαιότερος τής του τοί/ου θέματα ούδέν το έξαιρετικόν παρουσία-
ήτις περιέχει και την Θεοτόκον ώς Πλατυτέραν, μετασκευής του Παρθενώνος εις Τζαμίον και δτι
έξηγεϊ και τα ς τοιχογραφίας του λεγομένου μι- έκτίσθη κατά τους Βυζαντινούς ήδη χρόνους δι"
ναρέ, ώ; προερχομένας πράγματι έκ παραστάσεως ώρισμένον λόγον και προς έκπλήρωσιν ώρισμένης
της Δευτέρας Παρουσίας (είκ 16: 8ίονηα]θΙο ανάγκης. Ποιος δέ δ λόγος της υπάρξεως αύτοΰ
Οέλομεν αποδείξει έν τη προσέχει ημών μελέτη
περι του Παρθενώνος ώς χριστιανικής έκκλησίας.
Επί του παρόντος άρκούμεθα εις την άπόδειξιν,
δτι ουδόλως πρόκειται περι τουρκικού κτίσματος.
Προτού προβώμεν εις την εςέτασιν του χρονο-
λογικού ζητήματος ανάγκη νά έπιχειρήσωμεν άφ*
ένος μεν σύντομον άνάλυσιν των διαφόρων εικο-
νογραφικών θεμάτων, ών 6 ταυτισμος μεταξύ
τών τοιχογραφιών του Παρθενώνος είναι κατά το
μάλλον και ήττον ασφαλής, άφ ετέρου δέ νά ρί-
ψω μεν ταχύ βλέμμα εις την διάταξιν τών εικό-
νων έπι τών τοίχων. Έκ της διπλής δέ ταύτης
έίετάσεως Οελομεν πορισΟεΐ ένδείςεις πολύτιμους
δια τήν χρονολόγησιν τών τοιχογραφιών.
Έ έπι του Δ τοίχου Σταύρωσις εί'δομεν, δτι
σχετίζεται στενώ; προς μνημεία του τέλους του
11ου και του 12ου αιώνος. Επίσης Ό Επιτάφιος
θοηνος παοουσιά^ει συνγινειαν ποο£ εογα του 1 "2ου
76 : Μικρογραφία Όμά,ών Μοναχοί· Ιάκωβου αιώνος εινα! δέ, ώς γνωστόν, έκ τών βραδύτερον εν
(ναΗβαηηβ Ον. 1102). -η τέ/νη εισαχθέντων θεμάτων άφ ου τά παλαι-
ότερα γνωστά παοαόείΛ,υ.ατα άνεογονται μόλις εις
Ί,θ ηι'ιιπαίιίΓο (Ιθΐΐβ Οηιϊΐίβ άί Οΐαοοιτιο Μοηηοο, τον 10ον αιώνα [ΜίΙΙβΙ Ιοοηο^ΓαρΙιίβ σ. 491 κέ. .
:Κοηια 1910 πίν. 19 ββΜηπιδβν^βί' ε.ά.) Ούτω Ή παράστασις τέλος τών Μυροφόρων, εικονογρα-
λοιπόν φαίνεται, ότι και έπι του τοί/ου τούτου φίκου θέματος έκ τών παλαιοτέρων, παρέχει έν τή
και έπι του λεγομένου Μιναρέ παρίστατο ή με- Τοιχογραφία του Παρθενώνος μεγάλην ομοιότητα
γάλη σύνΟεσ'.ς της Τελευταίας Κρίσεως ήτις συχνά προς τήν πλάκα, ώς εί'δομεν, του Λούβρου άνερχο-
.εικονίζεται έν τω νάρΟηκι ( Προ. Χριστ άρ/αιολ. μένην και ταύτην είς τον 120ν αιώνα [Όίβ/ΐί ε. ά.
Εταιρείας Λελτ'. Γ' 1903 σελ. 26). ' " σ. 639, ΌαΙίοη ε. ά. σ. 560).
Έκ της ύπάρςεω; όμως έπι του τοίχου του Παραλείποντες τάς άλλας τοιχογραφίας, αί'τινες
λεγομένου Μιναρέ τοιχογραφιών συνάγεται έν ώς έκ της κακής αυτών καταστάσεως εις ουδέν
άλλο πολύ σπουδαιότερον συμπέρασμα. Η γνώμη δύνανται νά διαφωτίσωσιν ημάς, έρχόμεΟα εις τον
πάντων τών μέχρι τούδε περί του Παρθενώνος β ο ρ ε ι ο ν τοΐ/ον. Έπ αύτοϋ, ώς ειδομεν, διακρίνε-
γραψάντων είναι, δτι ό κατά τήν ΝΔ γωνίαν ται παράστασις τής Δεήσεως. Χωρίς νά έςετάσωμεν
πύργος μετά τής έσωτερικής ελικοειδούς κλίμα- τά κατά τήν καταγωγήν του είκογραφικου Οέμα-
κος έκτίσθη υπό τών Τούρκων ίνα χ_ρησιμεύση ματος, ώς άσ/ετα εις τήν παροϋσαν έ'ρευναν, έρ-
ως μιναρές {ΜίβΙιαβΙίδ ε. ά. σελ. 55 σημ. 223, χόμεΟα είς τό ζητηυ,α του χρόνου καΟ' δν τούτο
-ΟοΙίί(/)ίοη ΒοΪ88οηαδ ε. ά. σ. 15). Αί επί του έμφανίζεται έν τή βυζαντινή εικονογραφία. Έκ τών
βορείου όμως τοίχου του πύργου τούτου χριστια- μνημείων λοιπόν αποδεικνύεται, ότι τούτο έμφανί-
νικαί τοι/ογραφίαι άποδεικνύουσι τήν γνώμην ζεται έν τή βυζαντινή τέ/νη άττό του ΐΠου μόνον
ταύτην έντελώς άστήρικτον. Αύται άττοδεικνύουσιν, αιώνος [ΌαΙΙοιι ε.ά. σ. 665). Τά άλλα έπι του αύ-
έ'τι 6 πύργος ούτος είναι πολύ παλαιότερος τής του τοί/ου θέματα ούδέν το έξαιρετικόν παρουσία-