DOI Artikel:
Kugeas, Sōkratēs: To Koinon tōn Hellēnōn kat´ epigraphēn Epidaurou (AE 1918, 128)
DOI Seite / Zitierlink: https://doi.org/10.11588/diglit.14368#0034
Α Ε 1921
Σ. Β. Κουγέα' Τό Κοινόν τών Ελλήνων κατ έπιγραφήν Επιδαύρου. 27
48.73.), έπί Πτολεμαίου τοΰ Σωτήρος (308 π.Χ·
Σονΐδας έν λ. Δημήτριος), έπί Δημητρίου του
ΠολιορκητοΟ (302 π. Χ Πλουτ. Δημήτρ. 25),
επί Αντίγονου του Δώσωνος (224 π. Χ- 77ο^.
IV,22,^ ) γενόμεναι ανανεώσεις ή άπόπειραι άνα-
νεώσεως του συνεδρίου εμφανίζονται επίσης έν Κο-
ρίνθω, ϊσχυρίσθησαν οτι ό τόπος ένθα συνήρχετο
το ΚοινΌν των Ελλήνων συνέδριον ήτο αποκλει-
στικώς και κατά κανόνα ή Κόρινθος {ΚαβΤβί
ΚΙιβΐη. Μιΐ8. ε. ά. σ. 530 και ΟθβοΙί. ά. ΗβΠβη·
τ. Ρ σ. 280), ή Ό Ισθμός {βΐΐάΐβν τ. III2 σ. 54.
ΤΙη^βν ϋΐθ ΙδίΙιΐΏΐθη υηά Ηγ3ΐαηΙ]ιϊθη έν ΡΛί-
ίοίο^* τ. 37 (1877) σ. 11—12). Εις τήν έκδο-
χήν δέ ταύτην εκπαλαι έπικρατήσασαν οφείλεται
και ή άστοχος ονομασία τοΟ Κοινού Κορινθιακόν,
περί ής είπομεν ανωτέρω.
Άλλα παραλλήλως πρόςτάς άνωτέρω ειδήσεις
πεοί των έν Κοοίνθω συγκεντρώσεων του συνε-
δρίου ή παράδοσις διέσωσεν ήμΐν και τινας αλ-
λάς, καθ' άς το πανελλήνιον συνέδριον αναφέρεται
συνερχόμενον και άλλαχου, έν ίεροΐς συνήθως τό-
ποις, αγομένων μάλιστα καί των Πανελληνίων
έορτών Πυθίων, Όλυμπίων, Ίσθμίων, Νεμέων.
Ούτω π. χ. ό Αισχίνης έν τω Κατά Κτησιφών-
τος λόγω § 254 λέγει : ήμερων μεν ολίγων μέλ-
λει τά Πύθια γίγνεσθαι και το συνέδριον των Ελ-
λήνων συλλ,έγεσθαι». Ή προκήρυςΊς του Αλε-
ξάνδρου περι της καθόδου των φυγάδων, περι ής
ιστορεί ό Διόδωρος (XVII, 109 και XVIII,8) οτι
«Αλέξανδρος των Όλυμπίων όντων, έκήρυξεν έν
"Ολυμπία τους φυγάδας πάντας εις τάς πατρίδας
κατιέναι», έγένετο πιθανώτατα ενώπιον του συνε-
δρίου των Ελλήνων συνελθόντος έν Όλυαπία
(ΚαβΤθί, ΚΙιβΐη. Μιΐ8. ε. ά. σ. 529). Ό Διόδω-
ρος (XVII,48) ιστορεί ό'τι οί σύνεδροι των Ελ-
λήνων έψηφίσαντο πέμψαι πρέσβεις πεντεκαίδεκα
στέφανον φέροντας χρυσοϋν παρά της Ελλάδος
άριστεϊον Άλ,εξάνδρφ, και συνησθησομένους τη
κατά Κιλικίαν νίκη. Τό αυτό δε γεγονός ίστορών
και ό ΟυΓίϊαΒ Καίιΐδ (IV, 5, 11) προσθέτει τήν
λεπτομέρειαν ό'τι ή άπόφασις αύτη των συνέ-
δρων έλήφθη κατά τήν τέλεσιν των Ίσθμίων (Ιβ-
άβΐϊΐ £θγθ άίθβιιβ δοΐΐβιηηθ βτ&ί Ιιιάίοπιπι Ιβ-
Μιπιίοπιιη, ηαοά οοηνβηία ίοίίιΐδ ΟΐΈίθοίεΐθ οθ-
ΙθβΓ&ΙιΐΓ», κατ' Ίούνιον του 332).
Ο Πλούταρχος έν βίω Αλεξάνδρου 14,αναφέ-
ρει ότι «εις τον Ίσθμόν των 'Ελλήνων συλλ,εγέν-
των» ήγεμών ό Αλέξανδρος άνηγορεύθη, έν δέ
βίω Δημητρίου 25 : έν δέ τω Ίσθμώκοινοϋ συνε-
δρίου γενομένου και πολλών ανθρώπων συνελθόν-
των, ήγεμών άνηγορεύθη της Ελλάδος (ό Δημή-
τριος) ως πρότερον οί περι Φίλιππον και Άλιέξαν-
δρον». Ότι δέ τό συνέδριον τό άναγορεΟσαν τον
Δημήτριον ηγεμόνα της Ελλάδος συνεκροτήθη
τελουμένων των Ίσθμίων (του 302 π.Χ.), συνάγε-
ται και έκ του αύτοΰ χωρίου του Σου'ίδα έν λέξει
Δημήτριος: α αυτόνομους τε δή τάς πλείστας τών
1 Ελληνίδων πόλεων άφίησι, και τάς Ισθμιάδας
σπονδάς έπήγγελε, κελεύων οία επ' ελευθερώσει
θαλλοφοροΰντας θεωρεϊν εις τά Ισθμια». Τούτο
δέ πιστεύει καί ό Νϊθδθ, τ. I. σ. 338,4 ·
Ή δέ διήγησις του Πολυοίου(ΙΙ,70, 4) οτι Αν-
τίγονος Ό Δώσίον ήλθεν εις τήν τών Νεμέων πανή-
γυρης έν ή έτυχε πάντων τών προς άθάνατον
δόξαν και τιμήν ανηκόντων υπό τε του Κοινοϋ
τών Αχαιών κα\ κατ ιδίαν εκάστης τών πόλεων
καθίστα άναμφισβήτητον τήν είκασίαν ότι αί τι-
μαί αύται απεδόθησαν ύπο του συνεδριάσαντος έν
Νεμέα ΚοινοΟ τών Ελλήνων εις τόν προ μι-
κρού συγκροτήσαντα αυτό βασιλέα. Τον άγώνα
τών Νεμέων βλέπομεν έκτελοΟντα και τον Φίλιπ-
πον τόν Ε' Πολύ β. Χ. 26,ι ). Επίσης δέ «της
τών Ισθμίων πανηγύρεως επελθούσης και σχε-
δόν από πάσης της οικουμένης τών έπιφανε-
στάτων ανδρών συνεληλωθότων» και «άθροι-
σθέντος τοΰ πλήθους εις τό στάδιον επί τόν
άγώνα προελθών δ κήρυξ και κατασιωπησάμε-
νος τά πλήθη διά τοΰ σαλπιγκτοΰ» άνηγορευσε
το περίφημον κήρυγμα του Ρωμαίου υπάτου Τί-
του Φλαμινίνου περι του τέλους του Μακεδόνικου
πολέμου και περί «της τών Ελλήνων έλευθερίας»
τω 196 π. Χ. [Πολύβ. XVIII, 46).
Τάς άνωτέρω είόήσεις προσπαθουντες οί ιστο-
ρικοί νά συμβιβάσωσι προς τήν στερρώς έπικρα-
τουσαν γνώμηνπερί της έν Κορίνθω τακτικής καί
κανονικής συγκεντρώσεως του συνεδρίου, εις ποι-
κίλας προσέφυγον εξηγήσεις. Καί Ό μεν ϋη^θΓ
(έ. ά. σ. 11 κ. έ.) λέγει ό'τι ή περί τών Ίσθμίων
παράδοσις τοΰ τε Κουρτίου Ρούφου και τών άλ-
λων, όσοι άναφέρουσιν ό'τι τελουμένων τών Ίσ-
Σ. Β. Κουγέα' Τό Κοινόν τών Ελλήνων κατ έπιγραφήν Επιδαύρου. 27
48.73.), έπί Πτολεμαίου τοΰ Σωτήρος (308 π.Χ·
Σονΐδας έν λ. Δημήτριος), έπί Δημητρίου του
ΠολιορκητοΟ (302 π. Χ Πλουτ. Δημήτρ. 25),
επί Αντίγονου του Δώσωνος (224 π. Χ- 77ο^.
IV,22,^ ) γενόμεναι ανανεώσεις ή άπόπειραι άνα-
νεώσεως του συνεδρίου εμφανίζονται επίσης έν Κο-
ρίνθω, ϊσχυρίσθησαν οτι ό τόπος ένθα συνήρχετο
το ΚοινΌν των Ελλήνων συνέδριον ήτο αποκλει-
στικώς και κατά κανόνα ή Κόρινθος {ΚαβΤβί
ΚΙιβΐη. Μιΐ8. ε. ά. σ. 530 και ΟθβοΙί. ά. ΗβΠβη·
τ. Ρ σ. 280), ή Ό Ισθμός {βΐΐάΐβν τ. III2 σ. 54.
ΤΙη^βν ϋΐθ ΙδίΙιΐΏΐθη υηά Ηγ3ΐαηΙ]ιϊθη έν ΡΛί-
ίοίο^* τ. 37 (1877) σ. 11—12). Εις τήν έκδο-
χήν δέ ταύτην εκπαλαι έπικρατήσασαν οφείλεται
και ή άστοχος ονομασία τοΟ Κοινού Κορινθιακόν,
περί ής είπομεν ανωτέρω.
Άλλα παραλλήλως πρόςτάς άνωτέρω ειδήσεις
πεοί των έν Κοοίνθω συγκεντρώσεων του συνε-
δρίου ή παράδοσις διέσωσεν ήμΐν και τινας αλ-
λάς, καθ' άς το πανελλήνιον συνέδριον αναφέρεται
συνερχόμενον και άλλαχου, έν ίεροΐς συνήθως τό-
ποις, αγομένων μάλιστα καί των Πανελληνίων
έορτών Πυθίων, Όλυμπίων, Ίσθμίων, Νεμέων.
Ούτω π. χ. ό Αισχίνης έν τω Κατά Κτησιφών-
τος λόγω § 254 λέγει : ήμερων μεν ολίγων μέλ-
λει τά Πύθια γίγνεσθαι και το συνέδριον των Ελ-
λήνων συλλ,έγεσθαι». Ή προκήρυςΊς του Αλε-
ξάνδρου περι της καθόδου των φυγάδων, περι ής
ιστορεί ό Διόδωρος (XVII, 109 και XVIII,8) οτι
«Αλέξανδρος των Όλυμπίων όντων, έκήρυξεν έν
"Ολυμπία τους φυγάδας πάντας εις τάς πατρίδας
κατιέναι», έγένετο πιθανώτατα ενώπιον του συνε-
δρίου των Ελλήνων συνελθόντος έν Όλυαπία
(ΚαβΤθί, ΚΙιβΐη. Μιΐ8. ε. ά. σ. 529). Ό Διόδω-
ρος (XVII,48) ιστορεί ό'τι οί σύνεδροι των Ελ-
λήνων έψηφίσαντο πέμψαι πρέσβεις πεντεκαίδεκα
στέφανον φέροντας χρυσοϋν παρά της Ελλάδος
άριστεϊον Άλ,εξάνδρφ, και συνησθησομένους τη
κατά Κιλικίαν νίκη. Τό αυτό δε γεγονός ίστορών
και ό ΟυΓίϊαΒ Καίιΐδ (IV, 5, 11) προσθέτει τήν
λεπτομέρειαν ό'τι ή άπόφασις αύτη των συνέ-
δρων έλήφθη κατά τήν τέλεσιν των Ίσθμίων (Ιβ-
άβΐϊΐ £θγθ άίθβιιβ δοΐΐβιηηθ βτ&ί Ιιιάίοπιπι Ιβ-
Μιπιίοπιιη, ηαοά οοηνβηία ίοίίιΐδ ΟΐΈίθοίεΐθ οθ-
ΙθβΓ&ΙιΐΓ», κατ' Ίούνιον του 332).
Ο Πλούταρχος έν βίω Αλεξάνδρου 14,αναφέ-
ρει ότι «εις τον Ίσθμόν των 'Ελλήνων συλλ,εγέν-
των» ήγεμών ό Αλέξανδρος άνηγορεύθη, έν δέ
βίω Δημητρίου 25 : έν δέ τω Ίσθμώκοινοϋ συνε-
δρίου γενομένου και πολλών ανθρώπων συνελθόν-
των, ήγεμών άνηγορεύθη της Ελλάδος (ό Δημή-
τριος) ως πρότερον οί περι Φίλιππον και Άλιέξαν-
δρον». Ότι δέ τό συνέδριον τό άναγορεΟσαν τον
Δημήτριον ηγεμόνα της Ελλάδος συνεκροτήθη
τελουμένων των Ίσθμίων (του 302 π.Χ.), συνάγε-
ται και έκ του αύτοΰ χωρίου του Σου'ίδα έν λέξει
Δημήτριος: α αυτόνομους τε δή τάς πλείστας τών
1 Ελληνίδων πόλεων άφίησι, και τάς Ισθμιάδας
σπονδάς έπήγγελε, κελεύων οία επ' ελευθερώσει
θαλλοφοροΰντας θεωρεϊν εις τά Ισθμια». Τούτο
δέ πιστεύει καί ό Νϊθδθ, τ. I. σ. 338,4 ·
Ή δέ διήγησις του Πολυοίου(ΙΙ,70, 4) οτι Αν-
τίγονος Ό Δώσίον ήλθεν εις τήν τών Νεμέων πανή-
γυρης έν ή έτυχε πάντων τών προς άθάνατον
δόξαν και τιμήν ανηκόντων υπό τε του Κοινοϋ
τών Αχαιών κα\ κατ ιδίαν εκάστης τών πόλεων
καθίστα άναμφισβήτητον τήν είκασίαν ότι αί τι-
μαί αύται απεδόθησαν ύπο του συνεδριάσαντος έν
Νεμέα ΚοινοΟ τών Ελλήνων εις τόν προ μι-
κρού συγκροτήσαντα αυτό βασιλέα. Τον άγώνα
τών Νεμέων βλέπομεν έκτελοΟντα και τον Φίλιπ-
πον τόν Ε' Πολύ β. Χ. 26,ι ). Επίσης δέ «της
τών Ισθμίων πανηγύρεως επελθούσης και σχε-
δόν από πάσης της οικουμένης τών έπιφανε-
στάτων ανδρών συνεληλωθότων» και «άθροι-
σθέντος τοΰ πλήθους εις τό στάδιον επί τόν
άγώνα προελθών δ κήρυξ και κατασιωπησάμε-
νος τά πλήθη διά τοΰ σαλπιγκτοΰ» άνηγορευσε
το περίφημον κήρυγμα του Ρωμαίου υπάτου Τί-
του Φλαμινίνου περι του τέλους του Μακεδόνικου
πολέμου και περί «της τών Ελλήνων έλευθερίας»
τω 196 π. Χ. [Πολύβ. XVIII, 46).
Τάς άνωτέρω είόήσεις προσπαθουντες οί ιστο-
ρικοί νά συμβιβάσωσι προς τήν στερρώς έπικρα-
τουσαν γνώμηνπερί της έν Κορίνθω τακτικής καί
κανονικής συγκεντρώσεως του συνεδρίου, εις ποι-
κίλας προσέφυγον εξηγήσεις. Καί Ό μεν ϋη^θΓ
(έ. ά. σ. 11 κ. έ.) λέγει ό'τι ή περί τών Ίσθμίων
παράδοσις τοΰ τε Κουρτίου Ρούφου και τών άλ-
λων, όσοι άναφέρουσιν ό'τι τελουμένων τών Ίσ-