DOI Artikel:
Orlandos, Anastasios K.: Hai Blachernai tēs Ēleias
DOI Seite / Zitierlink: https://doi.org/10.11588/diglit.14364#0038
2 8 Ορλάνδος. Αί Βλαγβρναι της Ηλείας.
αε 19ϊ3
50: Παρά&νρον της Ν. πλενρας τοϋ ανω ορόφου.
κιονίσκοι οέρουσι κορίνθιάζόντα κιονόκρανα, εφ ων
βαίνει τόξον τεθλασμένον περιβαλλόμενον ϋπο
σειράς πλαισίων. Έκ τούτων το αμέσως έφαπτόμε-
νον τοΟ έσωτερικοΟ τόξου είνε άπλή επίπεδος ται-
νία, το άκάλουθον ζώνη όδοντωτή πλινθίνη (πλάτ.
0. 06) συνεχιζόμενη οριζοντίως κατά την πρσέ-
κτασιν τών γεννήσεων του τόξου, μέχρι σχεδόν
των γωνιών τοΟ νάρθηκος. Τέλος περί ταύτην
έτερα, πωρίνη αύτη, ζώνη Ιςέχουσα κατά 0. 13
της έπιφανείας τοΟ τοίχου κα'ι αποτελούσα οιονεί
το γείσωμα της θύρας. Ή ζώνη δ' αύτη έκτεινομέ-
νη έπι τι διάστημα οριζοντίως εκατέρωθεν τών
γεννήσεων αποτελείται έκ σειράς πυραμίδων μέ
πλευράς κοιλαινομένας έν είδει άνθους (είκ. 49).
Το κόσμημα τούτο, όπερ οί μεν. Γάλλοι καλουσι
^ΙθΐΐΓβίίβ βη ροΐηίβ άβ ά\ΆΠι&ηί, οί δε Αγγλοι
πεζότερον άλλά παραστατικώτερον κυνόδοντα (άθ£
Ιοοίΐι) έχρησιμοποιήθη κυρίως κατά τον 120ν αι.,
άλλά κα'ι ύστερώτερον,μέχρι τοΟ 14ου αι.,δεν είνε
άγνωστον έν Ν. Γαλλία 1 και Αγγλία *. Αξιο -
παρατήρητος ενταύθα είνε ό επιτυχής συνδυασμός
στοιχείων της δυτικής αρχιτεκτονικής (κιονίσκοι,
τεθλασμένα τόξα, πυραμιδοειδές κόσμημα; μετά
βυζαντινών (όδοντωτή ταινία). "Ετι δ' έπιτυχέ-
στερον έοηρμοσμένον βλέπομεν τον είρημένον συν-
δυασμόν εις το ώραϊον παράθυρον, ό'περ κοσμεί τήν
νοτίαν πλευράν τοΟ ύπέρ τον έσωνάρθηκα όρόφου
(είκ. 31).
Το παράθυρον τούτο (είκ. 50) βαϊνον έπ'ι τα-
πεινής μαρμάρινης βάσεως εινε δίλοβον, χωρίζεται
δηλονότι δι' ένος μεσαίου κιονίσκου εις δύο ς>ώτα ή
λοβούς καλυπτομένους δια πωρίνων όςυκορύφων το-
ξυλίων. Τό σύστημα τών δύο τούτων λοβών περι-
βάλλεται ύπό μεγάλου πώρινου πλαισίου, σχημα-
τιζομένου καθ' δν τρόπον κα'ι τό πλαίσιον της πε-
ριγραφείσης βορείου θύρας, ήτοι έκ δύο κιονί-
σκων φερόντων τόξον άξυκόρυφον κα'ι τών περ'ι
αύτό διακοσμητικών περιβλημάτων. Τό άνω
τών πωρίνων τόξων τών λοβών τύμπανον έπλη-
ρώθη δι' όδοντωτών ταινιών διατεταγμένων κατά
καμπύλας όμοκέντρους προς τάς άντυγας τών
τόξων.
Ένδιαφέρουσκ είνε ή μορφή και ή διακάσμησις
τοΟ διαχωρίζοντας τους λοβούς μαρμάρινου κιονί-
σκου (είκ. 51), ούτινος ό κορμός προς τά έξω μέν
έχει σχήμα ήμιεξάγωνον, προς δέ τά έσω φέρει
εκατέρωθεν έγκοπάς, χρησίμους διά τήν στερέωσιν
τών ύαλοστασίων, άτινα δυστυχώς δέν διετηρήθη-
σαν. Τό κιονόκρανον,τύπου σφαιροειδοΟς,κοσμείται
κατά τάς τρεις αυτού όψεις διά μεγάλων κομβίων
(οββοοίιοηδ), έπ'ι τών οποίων έλαξεύθη άγκυρωτός
σταυρός ή άλλο σταυροειδές κόσμημα, πέριξ δέ
τών κομβίων έλαξεύθησαν φυλλάρια κα'ι ελι-
κοειδείς πλοχμο'ι μετ' άνθυλλίων πληροΟντες πα-
σαν τήν έπιφάνειαν κατ' έντελώς βυζαντινήν τε-
χνοτροπιών.
Το περιγραφέν παράθυρον μέ τάς έν μέρει φραγ-
κικάς και έν μέρει βυζαντινάς μορφάς κα'ι διακό-
1 ΕηΙαΗ: ΑΐΌΪπΙβοίιΐΓβ ΓβΙϊ^ϊβιΐΒβ 381.
2 δϊιηρβοη: Α ΗΪ3ΐοι·γ οϊ 3Γο1ιίΐβοΙυΓ8ΐ άβνβΙορρβπίΘηΙ
Ι,οηάοη 1909 τόμ. II σ. 129.
αε 19ϊ3
50: Παρά&νρον της Ν. πλενρας τοϋ ανω ορόφου.
κιονίσκοι οέρουσι κορίνθιάζόντα κιονόκρανα, εφ ων
βαίνει τόξον τεθλασμένον περιβαλλόμενον ϋπο
σειράς πλαισίων. Έκ τούτων το αμέσως έφαπτόμε-
νον τοΟ έσωτερικοΟ τόξου είνε άπλή επίπεδος ται-
νία, το άκάλουθον ζώνη όδοντωτή πλινθίνη (πλάτ.
0. 06) συνεχιζόμενη οριζοντίως κατά την πρσέ-
κτασιν τών γεννήσεων του τόξου, μέχρι σχεδόν
των γωνιών τοΟ νάρθηκος. Τέλος περί ταύτην
έτερα, πωρίνη αύτη, ζώνη Ιςέχουσα κατά 0. 13
της έπιφανείας τοΟ τοίχου κα'ι αποτελούσα οιονεί
το γείσωμα της θύρας. Ή ζώνη δ' αύτη έκτεινομέ-
νη έπι τι διάστημα οριζοντίως εκατέρωθεν τών
γεννήσεων αποτελείται έκ σειράς πυραμίδων μέ
πλευράς κοιλαινομένας έν είδει άνθους (είκ. 49).
Το κόσμημα τούτο, όπερ οί μεν. Γάλλοι καλουσι
^ΙθΐΐΓβίίβ βη ροΐηίβ άβ ά\ΆΠι&ηί, οί δε Αγγλοι
πεζότερον άλλά παραστατικώτερον κυνόδοντα (άθ£
Ιοοίΐι) έχρησιμοποιήθη κυρίως κατά τον 120ν αι.,
άλλά κα'ι ύστερώτερον,μέχρι τοΟ 14ου αι.,δεν είνε
άγνωστον έν Ν. Γαλλία 1 και Αγγλία *. Αξιο -
παρατήρητος ενταύθα είνε ό επιτυχής συνδυασμός
στοιχείων της δυτικής αρχιτεκτονικής (κιονίσκοι,
τεθλασμένα τόξα, πυραμιδοειδές κόσμημα; μετά
βυζαντινών (όδοντωτή ταινία). "Ετι δ' έπιτυχέ-
στερον έοηρμοσμένον βλέπομεν τον είρημένον συν-
δυασμόν εις το ώραϊον παράθυρον, ό'περ κοσμεί τήν
νοτίαν πλευράν τοΟ ύπέρ τον έσωνάρθηκα όρόφου
(είκ. 31).
Το παράθυρον τούτο (είκ. 50) βαϊνον έπ'ι τα-
πεινής μαρμάρινης βάσεως εινε δίλοβον, χωρίζεται
δηλονότι δι' ένος μεσαίου κιονίσκου εις δύο ς>ώτα ή
λοβούς καλυπτομένους δια πωρίνων όςυκορύφων το-
ξυλίων. Τό σύστημα τών δύο τούτων λοβών περι-
βάλλεται ύπό μεγάλου πώρινου πλαισίου, σχημα-
τιζομένου καθ' δν τρόπον κα'ι τό πλαίσιον της πε-
ριγραφείσης βορείου θύρας, ήτοι έκ δύο κιονί-
σκων φερόντων τόξον άξυκόρυφον κα'ι τών περ'ι
αύτό διακοσμητικών περιβλημάτων. Τό άνω
τών πωρίνων τόξων τών λοβών τύμπανον έπλη-
ρώθη δι' όδοντωτών ταινιών διατεταγμένων κατά
καμπύλας όμοκέντρους προς τάς άντυγας τών
τόξων.
Ένδιαφέρουσκ είνε ή μορφή και ή διακάσμησις
τοΟ διαχωρίζοντας τους λοβούς μαρμάρινου κιονί-
σκου (είκ. 51), ούτινος ό κορμός προς τά έξω μέν
έχει σχήμα ήμιεξάγωνον, προς δέ τά έσω φέρει
εκατέρωθεν έγκοπάς, χρησίμους διά τήν στερέωσιν
τών ύαλοστασίων, άτινα δυστυχώς δέν διετηρήθη-
σαν. Τό κιονόκρανον,τύπου σφαιροειδοΟς,κοσμείται
κατά τάς τρεις αυτού όψεις διά μεγάλων κομβίων
(οββοοίιοηδ), έπ'ι τών οποίων έλαξεύθη άγκυρωτός
σταυρός ή άλλο σταυροειδές κόσμημα, πέριξ δέ
τών κομβίων έλαξεύθησαν φυλλάρια κα'ι ελι-
κοειδείς πλοχμο'ι μετ' άνθυλλίων πληροΟντες πα-
σαν τήν έπιφάνειαν κατ' έντελώς βυζαντινήν τε-
χνοτροπιών.
Το περιγραφέν παράθυρον μέ τάς έν μέρει φραγ-
κικάς και έν μέρει βυζαντινάς μορφάς κα'ι διακό-
1 ΕηΙαΗ: ΑΐΌΪπΙβοίιΐΓβ ΓβΙϊ^ϊβιΐΒβ 381.
2 δϊιηρβοη: Α ΗΪ3ΐοι·γ οϊ 3Γο1ιίΐβοΙυΓ8ΐ άβνβΙορρβπίΘηΙ
Ι,οηάοη 1909 τόμ. II σ. 129.