DOI Artikel:
Oikonomos, Georgios P.: Ek tou ergastēriou tōn Tralleōn
DOI Seite / Zitierlink: https://doi.org/10.11588/diglit.14364#0097
-αε 1923
Οικονόμος: Εκ τον εργαστηρίου των Τράλλεων. 87
αύτοΟ, ή ύπ' αύτον διαφάνεια τοΰ στήθους, το
μεταξύ των μαστών τρίγωνον της πτυχώσεως,
ή κατολίσθησις τοΟ χιτώνος προς τήν κλίσιν τοΟ
κορμοΟ, ή τοΟ παχέος ιματίου τέλος χρησιμοποίη-
ση και όμοία έκμετάλλευσις τών πτυχών αύτοΟ
καί ή άντίθεσις προς το λεπτον χιτώνα, τήν
οποίαν τοσάκις έτονίσαμεν και ή οποία έν τώ δευ-
τέρω ήμίσει τοΰ 5ου αιώνος έφθασε τήν δργανι-
κωτάτην αύτής διατύπωσιν, εκ της όποιας πλου-
σίως ήντλησαν καί οί μετέπειτα αιώνες άλλοτε
άλλως διαμορφοϋντες τα άφθονα έκείνης θέματα
(πρβ. ΗβΙίΙθΓ Κοιώ. λνθίυΐϊοηβ Οβ\ναηάδΙβ1;ιΐθη
■<ΜϋηοηθηβΓ &γο1ι. 8ίαάίβη) 116. 119121).
Τήν αντίθεσιν ταύτην τών ύφασμάτων και τήν
καλλιτεχνικήν αύτης έκμετάλλευσιν εύρίσκομεν
ήδη παλαιότατα έν τη Ελληνική πλαστική καί
έν τή αγγειογραφία. Άλλ' από τών Σελινουντίων
μετοπών και της "Ηρας τοΰ Σαμίου Χεραμΰου
καί τών άλλων συγγενών καί συγχρόνων έ'ργων
μέ/ρι τών περί τάς Κόρας τοΰ μουσείου της
Ακροπόλεως χρόνων εχει ήδη νίνει μέγα προς τά
πρόσω βήμα, άπ' αυτών δε μέχρι τοΰ κύκλου τοΰ
Παρθενώνος καί ιδία τών εναετίων αύτοΟ ή τε
καλλιτεχνική σύλληψις τοΟ ενδύματος ως πλα-
στικού θέματος καί ή δεξιότης περί τήν έκτέλεσιν
καί άπάδοσιν της διαφόρου φύσεως τοΟ ύφάσμα-
τος ώς καί ή αισθητική αύτοΟ έναρμόνισις έν τώ
συνόλω εχουσι φθάσει όντως εις άνυπέρβλητον
υψος. Τήν αυτήν πορείαν διαισθανόμεθα έπιτελε-
σθεϊσαν καί έν τή γραφική δια τών άνεπαρκών
καί αμυδρών άπηχήσεων της αγγειογραφίας άπό
τών πρωταττίκων αγγείων μέχρι τοΰ Ευφρονίου
καί του Δούριοος καί τοΟ Βρύγου καί έκτοτε μέ-
χρι τοΟ Μειδίου καί τών όμοιων αύτώ αγγειογρά-
φων. Καί έν τή παλαιοτέρα τέ^νη χρησιμοποιείται
τό ένδυμα δπως ένισχύση τό πλαστικόν σύνολον,
άλλ' ή προσαρμογή αύτοΟ είναι συμβατική καί
.βεβιασμένη καί τυπική, μέχρις ού καταστή τοϋτο
όργανικόν μέρος του θέματος καί άποκτήση
αίσθητικήν όντότητα, ή όποια χωρίς να έπικρατή
συνεργάζεται καί συνοδεύει τό σώμα καί οιονεί
συγχωνεύεται μετ' αύτοΟ, παρέχουσα καί λαμ-
βάνουσα ζωήν. Ή εύστοχος παρατήρησις τοΟ
ΡβίθΓδθη Κυιΐδί άβδ Ρηϊάΐεΐδ 131 περί της άνα-
.κεκλιμένης Μοίρας τοΟ αετώματος τοΰ Παρθε-
νώνος Ισχύει περί παντός συγγενοΰς έργου της
περιόδου έκείνης «ϋθΓ ΚοΓρβΓ, λέγει ό Ρ., ΐβί 80
νοίΐ βΐϋηβηάδίβη Ρβοβηδ, βο ίπδβη υηά \ναι·ηι,
\ηβ ΜαπηοΓ 8βίη Ιίβηη, υηά άϊβ Ρβΐί,βη, άϊβ
ΙίΓ&ίΙϊ^θη άβδ Μαηίθΐδ, Λνϊβ άϊβ ίβίηβη άβδ
υηίβΓ§θ\ναηάθ8, υιηδρϊβίβη άϊθ Ροπηβη ηαϊί
ί&ιΐδθηάί3θ1ΐθΓ Βθ\νθ£ΐιη£, ββδοηάβΓδ ϋοβΓ
8οηοδδ υηά Βιΐδβη, §1βϊοη \νίβ Ιθίδβ ζϊίΐβπιάβ
λνβΐΐβη άαΓοηδϊοηίϊ^βη λνβδδβΓβ ϋοβΓ ΙιθΙΙ
Ιβιιοηίθηάβηι (ϊπιηάβ».
Πρβ. καθόλου περί της τέχνης της περιόδου
ταύτης έκτος της παλαιοτέρας βιβλιογραφίας τε-
λευταΐον τήν ώραίαν άνάλυσιν τοΰ νοη 8α1ίδ
ϋίθ ΚηηδΙ άθΓ Οπβοηβη2 78 έ. 122 έ. κά., ίδια δέ
περί τών έναετίων Κβΐίαΐβ νοη 8ΐΓ3άοηϊ1;ζ ϋοβΓ
βϊηβ \νβίΙ)Ποηβ ΟβννβηάδίΗίυβ ειιΐδ άβΓ \νβι·]£-
δί&ΙΙ άβΓ ΡδΓΐΙιβηοη^ϊβοβΙίΐ^ηΓβη 18. 8ο1ΐΓ3άθΓ
Ρηΐάΐ38 263 έ. Ι,βοη&Ι Ρηίάΐβδ 66 έ. 77 έ.
122 έ. Δεν ειδον ακόμη τό βιβλίον τοΟ ΗθΙίΙβΓ Όϊβ
Καηβί άβδ Ρ1ιϊάϊ&8 (1924), περί οδ πρβ. Ο. Ρίρ-
ροΐά ϋβυΐδοΐι. ΡίίβΓ. ΖβίΙ. 1925, 360.
Ποικίλοι βεβαίως παράγοντες συνετέλεσαν εις
τήν νέαν ταύτην διαμόρφωσιν καί τήν έπί τό φυ-
σικώτατον διατύπωσιν τών πλαστικών έ'ργων,
άλλ' ό κυριώτατος είναι ή έξέλιξις αύτοΟ τοΟ
άνθρωπου καθ' δλου καί ή άνάπτυξις αύτοΟ τοΰ
καθ* ήμέραν βίου έπί τό καλαιτθητικώτερον καί
ή τοΰ όμματος τοΟ καλλιτεχνικού άσκησις καί
έκλέπτυνσις ύπό τήν έπίδρασιν του δλου ψυχικοί)
καί πνευματικοί) άναβαπτίσματος τοΟ συντελου-
μένου διά τε τών επιστημών καί τών ιστορικών
μεγαλουργημάτων, προς δέ τούτοις καί ή δια της
μακράς άσκήσεως καλλιτεχνικού βίου άποκτηθεϊσα
δεξιοτεχνία. "Οτι δέ καί μεταξύ τών τεχνών θα
ύπήρχέ τις άλληλοδράνεια καί ποιά τις τάσις
προς μίμησιν έντος τών ύπό της φύσεως εκάστης
τέχνης διαγεγραμμένων όρίων δεν είναι βεβαίως
άφύσικον, άλλα άμφίβολον είναι άν πρέπει να
δεχθώμεν τήν έπίδρασιν ταύτην, ίδια δέ της γρα-
φικής έπί τήν πλαστικήν, έν πολύ έκτεταμένω μέ-
τρω, όπως προσεπάθησε νά παραστήση ό δοΙιΐΌβ-
άβΓ τελευταΐον καί έν ^ηιΊ>υο1ι άβδ Ιηβίίίπίδ
XXX 1915, 95 I.· πρβ. ΚοΠβ ^ηΓΟίιοη XXXI
1916, 278. 280 έ.
Έκ της πρός τάς «Μοίρας» παραβολής της
Οικονόμος: Εκ τον εργαστηρίου των Τράλλεων. 87
αύτοΟ, ή ύπ' αύτον διαφάνεια τοΰ στήθους, το
μεταξύ των μαστών τρίγωνον της πτυχώσεως,
ή κατολίσθησις τοΟ χιτώνος προς τήν κλίσιν τοΟ
κορμοΟ, ή τοΟ παχέος ιματίου τέλος χρησιμοποίη-
ση και όμοία έκμετάλλευσις τών πτυχών αύτοΟ
καί ή άντίθεσις προς το λεπτον χιτώνα, τήν
οποίαν τοσάκις έτονίσαμεν και ή οποία έν τώ δευ-
τέρω ήμίσει τοΰ 5ου αιώνος έφθασε τήν δργανι-
κωτάτην αύτής διατύπωσιν, εκ της όποιας πλου-
σίως ήντλησαν καί οί μετέπειτα αιώνες άλλοτε
άλλως διαμορφοϋντες τα άφθονα έκείνης θέματα
(πρβ. ΗβΙίΙθΓ Κοιώ. λνθίυΐϊοηβ Οβ\ναηάδΙβ1;ιΐθη
■<ΜϋηοηθηβΓ &γο1ι. 8ίαάίβη) 116. 119121).
Τήν αντίθεσιν ταύτην τών ύφασμάτων και τήν
καλλιτεχνικήν αύτης έκμετάλλευσιν εύρίσκομεν
ήδη παλαιότατα έν τη Ελληνική πλαστική καί
έν τή αγγειογραφία. Άλλ' από τών Σελινουντίων
μετοπών και της "Ηρας τοΰ Σαμίου Χεραμΰου
καί τών άλλων συγγενών καί συγχρόνων έ'ργων
μέ/ρι τών περί τάς Κόρας τοΰ μουσείου της
Ακροπόλεως χρόνων εχει ήδη νίνει μέγα προς τά
πρόσω βήμα, άπ' αυτών δε μέχρι τοΰ κύκλου τοΰ
Παρθενώνος καί ιδία τών εναετίων αύτοΟ ή τε
καλλιτεχνική σύλληψις τοΟ ενδύματος ως πλα-
στικού θέματος καί ή δεξιότης περί τήν έκτέλεσιν
καί άπάδοσιν της διαφόρου φύσεως τοΟ ύφάσμα-
τος ώς καί ή αισθητική αύτοΟ έναρμόνισις έν τώ
συνόλω εχουσι φθάσει όντως εις άνυπέρβλητον
υψος. Τήν αυτήν πορείαν διαισθανόμεθα έπιτελε-
σθεϊσαν καί έν τή γραφική δια τών άνεπαρκών
καί αμυδρών άπηχήσεων της αγγειογραφίας άπό
τών πρωταττίκων αγγείων μέχρι τοΰ Ευφρονίου
καί του Δούριοος καί τοΟ Βρύγου καί έκτοτε μέ-
χρι τοΟ Μειδίου καί τών όμοιων αύτώ αγγειογρά-
φων. Καί έν τή παλαιοτέρα τέ^νη χρησιμοποιείται
τό ένδυμα δπως ένισχύση τό πλαστικόν σύνολον,
άλλ' ή προσαρμογή αύτοΟ είναι συμβατική καί
.βεβιασμένη καί τυπική, μέχρις ού καταστή τοϋτο
όργανικόν μέρος του θέματος καί άποκτήση
αίσθητικήν όντότητα, ή όποια χωρίς να έπικρατή
συνεργάζεται καί συνοδεύει τό σώμα καί οιονεί
συγχωνεύεται μετ' αύτοΟ, παρέχουσα καί λαμ-
βάνουσα ζωήν. Ή εύστοχος παρατήρησις τοΟ
ΡβίθΓδθη Κυιΐδί άβδ Ρηϊάΐεΐδ 131 περί της άνα-
.κεκλιμένης Μοίρας τοΟ αετώματος τοΰ Παρθε-
νώνος Ισχύει περί παντός συγγενοΰς έργου της
περιόδου έκείνης «ϋθΓ ΚοΓρβΓ, λέγει ό Ρ., ΐβί 80
νοίΐ βΐϋηβηάδίβη Ρβοβηδ, βο ίπδβη υηά \ναι·ηι,
\ηβ ΜαπηοΓ 8βίη Ιίβηη, υηά άϊβ Ρβΐί,βη, άϊβ
ΙίΓ&ίΙϊ^θη άβδ Μαηίθΐδ, Λνϊβ άϊβ ίβίηβη άβδ
υηίβΓ§θ\ναηάθ8, υιηδρϊβίβη άϊθ Ροπηβη ηαϊί
ί&ιΐδθηάί3θ1ΐθΓ Βθ\νθ£ΐιη£, ββδοηάβΓδ ϋοβΓ
8οηοδδ υηά Βιΐδβη, §1βϊοη \νίβ Ιθίδβ ζϊίΐβπιάβ
λνβΐΐβη άαΓοηδϊοηίϊ^βη λνβδδβΓβ ϋοβΓ ΙιθΙΙ
Ιβιιοηίθηάβηι (ϊπιηάβ».
Πρβ. καθόλου περί της τέχνης της περιόδου
ταύτης έκτος της παλαιοτέρας βιβλιογραφίας τε-
λευταΐον τήν ώραίαν άνάλυσιν τοΰ νοη 8α1ίδ
ϋίθ ΚηηδΙ άθΓ Οπβοηβη2 78 έ. 122 έ. κά., ίδια δέ
περί τών έναετίων Κβΐίαΐβ νοη 8ΐΓ3άοηϊ1;ζ ϋοβΓ
βϊηβ \νβίΙ)Ποηβ ΟβννβηάδίΗίυβ ειιΐδ άβΓ \νβι·]£-
δί&ΙΙ άβΓ ΡδΓΐΙιβηοη^ϊβοβΙίΐ^ηΓβη 18. 8ο1ΐΓ3άθΓ
Ρηΐάΐ38 263 έ. Ι,βοη&Ι Ρηίάΐβδ 66 έ. 77 έ.
122 έ. Δεν ειδον ακόμη τό βιβλίον τοΟ ΗθΙίΙβΓ Όϊβ
Καηβί άβδ Ρ1ιϊάϊ&8 (1924), περί οδ πρβ. Ο. Ρίρ-
ροΐά ϋβυΐδοΐι. ΡίίβΓ. ΖβίΙ. 1925, 360.
Ποικίλοι βεβαίως παράγοντες συνετέλεσαν εις
τήν νέαν ταύτην διαμόρφωσιν καί τήν έπί τό φυ-
σικώτατον διατύπωσιν τών πλαστικών έ'ργων,
άλλ' ό κυριώτατος είναι ή έξέλιξις αύτοΟ τοΟ
άνθρωπου καθ' δλου καί ή άνάπτυξις αύτοΟ τοΰ
καθ* ήμέραν βίου έπί τό καλαιτθητικώτερον καί
ή τοΰ όμματος τοΟ καλλιτεχνικού άσκησις καί
έκλέπτυνσις ύπό τήν έπίδρασιν του δλου ψυχικοί)
καί πνευματικοί) άναβαπτίσματος τοΟ συντελου-
μένου διά τε τών επιστημών καί τών ιστορικών
μεγαλουργημάτων, προς δέ τούτοις καί ή δια της
μακράς άσκήσεως καλλιτεχνικού βίου άποκτηθεϊσα
δεξιοτεχνία. "Οτι δέ καί μεταξύ τών τεχνών θα
ύπήρχέ τις άλληλοδράνεια καί ποιά τις τάσις
προς μίμησιν έντος τών ύπό της φύσεως εκάστης
τέχνης διαγεγραμμένων όρίων δεν είναι βεβαίως
άφύσικον, άλλα άμφίβολον είναι άν πρέπει να
δεχθώμεν τήν έπίδρασιν ταύτην, ίδια δέ της γρα-
φικής έπί τήν πλαστικήν, έν πολύ έκτεταμένω μέ-
τρω, όπως προσεπάθησε νά παραστήση ό δοΙιΐΌβ-
άβΓ τελευταΐον καί έν ^ηιΊ>υο1ι άβδ Ιηβίίίπίδ
XXX 1915, 95 I.· πρβ. ΚοΠβ ^ηΓΟίιοη XXXI
1916, 278. 280 έ.
Έκ της πρός τάς «Μοίρας» παραβολής της