DOI Artikel:
Kastriōtēs, Panagiōtēs: Ioulianou tou Apostatou kephalē
DOI Seite / Zitierlink: https://doi.org/10.11588/diglit.14364#0131
Α Ε 192ΰ
Καστριώτης: Ιουλιανού τον Άποστάτου κεφαλή. 121
σαι εκ νομισμάτων της Ταρσού τη; Κιλικίας δι ών
τείνεινά άποδείξ-η οτι, ώς αί έπιγραφαι των νομι-
σμάτων έμφαίνουσι : Κοινδν Κιλικίας Ταρσού δίς
νεωκόρου, ευρισκόμεθα προ εικόνων της οικογενείας
των Άντωνίνων, μεσούντος τοΟ Β' μ. Χ. αιώνος
ένθ' άλλα/ού σ. 180), άλλας εικόνας αποδίδει εις
τον Ήλιογάβαλον, άλλας εις τον αυτοκράτορα Μά-
ξιμον, κα'ι ώς έπικΰρωσιν προσεπάγεται έπιγραφήν
έκ Λαμψάκου της Ιφ' Έλλησπόντω Φρυγίας
(Ο. I. Ο. 3642), εν η Διονύσιος τις ιερεύς των Σε-
βαστών και στεφανηφόρος σύμπαντος αυτών οίκου,
έν ω το άγαλμα της Λιβίας, συζύγου τού αύτο-
κράτορος Αυγούστου, παρίσταται ώς ιερεύς.Άλλ'
άν έκ τών ύπό του ΗΠ1 αναγραφομένων έν τω
μνημονευθέντι άρθρω δεν άπεδείχθη τελέως ό'τι ή
κεφαλή τοΟ θεάτρου της Εφέσου ανάγεται εις τον
αύτοκράτορα Ίουλιανόν, ώς ήμεϊς άποδεχόμεθα
άλλ'οτι είναι άλλου τινός ροΓίΓ&ϊΙ, έρχονται όμως
εις έπικουρίαν τά έν τοις Μουσείοις ΕοανΓβ, 01ιιηγ
και έν τϊ) Ιταλική πάλει ΑοβΓβηζει άποκείμενα
όμοια άγάλματα, άτινα ήδη ώρίσθησαν ασφαλώς
οτι παριστώσι τον αυτοκράτορα Ίουλιανόν τον
Άποστάτην πρβ. Κβϊηβοΐι Κβνιιβ ΒΓβΙίθοΙο^ϊςιιιβ
1901 σελ. 342-3 εΐκ. 2 και 3 και 4).
Πάντες οί εικονογράφοι άπό της εποχής τοΰ
νίδοοηΐί και ΜοηζβΓ ανεγνώρισαν ό'τι τά δύο φυ-
σικού μεγέθους άγάλματα ήτοι το έν τω Μουσείω
του ΓιΟυνΓθ και τό έν τω άνακτόρω τών Θερμών
τοΰ Μιΐδέθ Οΐιιην άποκείμενα είκονίζουσι τόν
αύτοκοάτορα Ίουλιανόν (πρβ. είκ. 2 και 3).
Αμφότερα είναι σχεδόν ομοιότατα, μικρόν μόνον
διαφέροντα κα.τά τό έπι της κεφαλής αύτών διάδημα.
Ό ΒθΓηοπΙΗ (Ε5πιΪ8ο1ιθ Βίοηο^ΓΕίρΙιϊβ τ. II
σελ. 243 κέ.' αναφερών τά έν Παρισίοις άγάλματα
τοΰ Ιουλιανού λέγει άπλώς ό'τι είναι έργον τών
μ.Χ. /ρόνων και ό Ι,ίρροΐά (Οηβοΐιίδοΐιβ ΡοΓίΓ&ϊ-
ΐδίβίυβη σελ. 98. Αηπι. 3) συμφωνεί μέ τόν
Ββι-ηοιιΐϋ. Οί δέ 8. Μϊοΐιοη και Ε. άιι δοπιπιβ-
ΓΗΓά 1 περιγράφοντες αυτά έν τοις καταλόγοις τοΰ
1 Πρβ. Ε. ΜίοΙίΟΊΙ 08ΐ3ΐθ£116 8θΓηηΐ31Γ6 068 1113ΐΊ)Γ68
3ηΙίο[«β8 άυ Μιΐ8ββ άιι Ι,οιινΓβ Νο 1121 χαί Ε. 8οιηπΐθ_
Γ3Γά : Μιΐδββ άβδ ΤΙιβΓΠίθδ βΐ άβ Γΐιδίβΐ <3β Οΐυην ρ»Γ Ε.
άιι 8οπιπιβΓ3Γ(1 401 χαί Κβνιιβ 3γοΙι. II, 1901 ρ 259-280.
Τάς ανω πληροφορίας μοί επεμ^εν έκ Παρισίων ό διευθυντής της
Γαλλικής ^χολήί κ. ΟΙΐ. ΡΪ03Γά, εις ον εκφράζω κα'ι ένταϋθα τάς
θερμάς ευχαριστίας μου.
μουσείου θεωροΟσιν ό'τι ολως άδικαιολογήτως άπο-
δίδονται εις τον Ίουλιανόν τόν Άποστάτην. Άλλ'
ό 8. Κθίηβοΐι έν Κβνιιβ &γο1ι. 1901 σελ. 345
και ές. άντικρούων τάς γνώμας πάντων τών αντι-
φρονούντων άποδεικνύει πειστικώτατα και δι' άκα-
ταμαχήτων λόγων ό'τι άμφότερα τά άγάλματα
παριστώσι τον αύτοκράτορα Ίουλιανόν τόν Άπο-
στάτην.
Έκ δέ τών νομισμάτων τοΟ Ιουλιανού δύσκο-
λον είναι νά κρίνη τις περί της ταύτότητος αύ-
τών προς τά άγάλματα ημών, ώς πάντων μετρίας
τέχνης και κακής διατηρήσεως, ουδέν θετικόν δύ-
ναται νά έξαχθή καθότι άλλα μέν είκονίζουσιν αύ-
τόν άνευ πώγωνος, άλλα μετά πώγωνος στρογ-
γυλού, ή μακρού σφηνοειδούς (πρβ. ΚβίΠΒοΙι έν
Ββν. &γο1ι. 1901, I σελ. 337) παρουσιά'ζουσι δέ
μεταξύ αύτών τοιαύτας διαφοράς, ώστε δυσκόλως
δύναται νά έξακριβωθή ή ταύτότης αύτών
Τά πρώτα είναι τά αρχαιότερα (355—361),
δτε διέμενεν έν Ανατολή ΰπό τόν τίτλον τού Καί-
σαρος, έπι της βασιλείας του θείου αύτοΰ Κων-
σταντίνου. Τά άλλα είναι σύγχρον-. τή είκοσα-
μήνω ήγεμονία αυτού, τά δέ τρίτα τά είκονί'ζοντα
αύτόν ώς σφηνοπώγωνα έκόπησαν έν Αντιόχεια
κατά την όκτάμηνον έκεΐ διαμονήν αύτοΰ, ήτοι
πρό της εις Περσίανεκστρατείας, καθ' ήν και έπεσε
27 Ιουνίου 336 (πρβ. \νοΓ(ί8\νοΓ<;1ι έν ϋίοίϊο-
η&τγ ο£ ΟΙιπδΙίαη Ι>ϊθ£Γαρ1ιγ III, ρ. 323.
Ίδωμεν νύν πώς ό συμμαθητής αύτοΰ Γρηγό-
ριος ό Ναζιανζηνός περιγράφει τόν Ίουλιανόν έν
τφ Β' Στηλιτικώ λόγω : «.Έποίει με μαντικδν
ή τοΰ ηΦους ανωμαλία και τό περιττδν της έκστά-
σεως' ούδενδς γαρ έδόκει μοι ση μείον είναι χρη-
στού αύχήν άπαγής, ώμοι παλλόμενοι και άνα-
σηκούμενοι, όφΦαλμός σοβούμένος και περιφερό-
μενος και μανικδν βλέπων, πόδες άστατοΰντες και
μετοκλάζοντες, μυκτήρ νβριν πνέων και περιφρό-
νησιν, προσώπου σχηματισμοί καταγέλαστοι, τδ
αύτδ φέροντες, γέλωτες ακρατείς τε και βρασμα-
τώδεις, νεύσεις και άνανεύσεις σύν ούδενϊ λόγω,
λόγος ιστάμενος και κοπτόμένος πνεύματι, έρω-
1 [Πρβ. Ε. Ββββίοη Ι,'ίοοηο^ΓβρΜβ πιοηβΙβίΓβ άβ «Ιιι-
Ηβη 1Άροδΐ3ί έν Κβν. Νιιπιϊβπι. 1903, 130 ΟοηιΙβ άβ 03-
8ΐβ1ΐ3ηβ: 8οιι (ΙΌγ άβ .Ιιιΐίβη βίο. Κβν. Νιιππβπι. 1924, 29-
Γ. ΟΙχ.].
16
ι
Καστριώτης: Ιουλιανού τον Άποστάτου κεφαλή. 121
σαι εκ νομισμάτων της Ταρσού τη; Κιλικίας δι ών
τείνεινά άποδείξ-η οτι, ώς αί έπιγραφαι των νομι-
σμάτων έμφαίνουσι : Κοινδν Κιλικίας Ταρσού δίς
νεωκόρου, ευρισκόμεθα προ εικόνων της οικογενείας
των Άντωνίνων, μεσούντος τοΟ Β' μ. Χ. αιώνος
ένθ' άλλα/ού σ. 180), άλλας εικόνας αποδίδει εις
τον Ήλιογάβαλον, άλλας εις τον αυτοκράτορα Μά-
ξιμον, κα'ι ώς έπικΰρωσιν προσεπάγεται έπιγραφήν
έκ Λαμψάκου της Ιφ' Έλλησπόντω Φρυγίας
(Ο. I. Ο. 3642), εν η Διονύσιος τις ιερεύς των Σε-
βαστών και στεφανηφόρος σύμπαντος αυτών οίκου,
έν ω το άγαλμα της Λιβίας, συζύγου τού αύτο-
κράτορος Αυγούστου, παρίσταται ώς ιερεύς.Άλλ'
άν έκ τών ύπό του ΗΠ1 αναγραφομένων έν τω
μνημονευθέντι άρθρω δεν άπεδείχθη τελέως ό'τι ή
κεφαλή τοΟ θεάτρου της Εφέσου ανάγεται εις τον
αύτοκράτορα Ίουλιανόν, ώς ήμεϊς άποδεχόμεθα
άλλ'οτι είναι άλλου τινός ροΓίΓ&ϊΙ, έρχονται όμως
εις έπικουρίαν τά έν τοις Μουσείοις ΕοανΓβ, 01ιιηγ
και έν τϊ) Ιταλική πάλει ΑοβΓβηζει άποκείμενα
όμοια άγάλματα, άτινα ήδη ώρίσθησαν ασφαλώς
οτι παριστώσι τον αυτοκράτορα Ίουλιανόν τον
Άποστάτην πρβ. Κβϊηβοΐι Κβνιιβ ΒΓβΙίθοΙο^ϊςιιιβ
1901 σελ. 342-3 εΐκ. 2 και 3 και 4).
Πάντες οί εικονογράφοι άπό της εποχής τοΰ
νίδοοηΐί και ΜοηζβΓ ανεγνώρισαν ό'τι τά δύο φυ-
σικού μεγέθους άγάλματα ήτοι το έν τω Μουσείω
του ΓιΟυνΓθ και τό έν τω άνακτόρω τών Θερμών
τοΰ Μιΐδέθ Οΐιιην άποκείμενα είκονίζουσι τόν
αύτοκοάτορα Ίουλιανόν (πρβ. είκ. 2 και 3).
Αμφότερα είναι σχεδόν ομοιότατα, μικρόν μόνον
διαφέροντα κα.τά τό έπι της κεφαλής αύτών διάδημα.
Ό ΒθΓηοπΙΗ (Ε5πιΪ8ο1ιθ Βίοηο^ΓΕίρΙιϊβ τ. II
σελ. 243 κέ.' αναφερών τά έν Παρισίοις άγάλματα
τοΰ Ιουλιανού λέγει άπλώς ό'τι είναι έργον τών
μ.Χ. /ρόνων και ό Ι,ίρροΐά (Οηβοΐιίδοΐιβ ΡοΓίΓ&ϊ-
ΐδίβίυβη σελ. 98. Αηπι. 3) συμφωνεί μέ τόν
Ββι-ηοιιΐϋ. Οί δέ 8. Μϊοΐιοη και Ε. άιι δοπιπιβ-
ΓΗΓά 1 περιγράφοντες αυτά έν τοις καταλόγοις τοΰ
1 Πρβ. Ε. ΜίοΙίΟΊΙ 08ΐ3ΐθ£116 8θΓηηΐ31Γ6 068 1113ΐΊ)Γ68
3ηΙίο[«β8 άυ Μιΐ8ββ άιι Ι,οιινΓβ Νο 1121 χαί Ε. 8οιηπΐθ_
Γ3Γά : Μιΐδββ άβδ ΤΙιβΓΠίθδ βΐ άβ Γΐιδίβΐ <3β Οΐυην ρ»Γ Ε.
άιι 8οπιπιβΓ3Γ(1 401 χαί Κβνιιβ 3γοΙι. II, 1901 ρ 259-280.
Τάς ανω πληροφορίας μοί επεμ^εν έκ Παρισίων ό διευθυντής της
Γαλλικής ^χολήί κ. ΟΙΐ. ΡΪ03Γά, εις ον εκφράζω κα'ι ένταϋθα τάς
θερμάς ευχαριστίας μου.
μουσείου θεωροΟσιν ό'τι ολως άδικαιολογήτως άπο-
δίδονται εις τον Ίουλιανόν τόν Άποστάτην. Άλλ'
ό 8. Κθίηβοΐι έν Κβνιιβ &γο1ι. 1901 σελ. 345
και ές. άντικρούων τάς γνώμας πάντων τών αντι-
φρονούντων άποδεικνύει πειστικώτατα και δι' άκα-
ταμαχήτων λόγων ό'τι άμφότερα τά άγάλματα
παριστώσι τον αύτοκράτορα Ίουλιανόν τόν Άπο-
στάτην.
Έκ δέ τών νομισμάτων τοΟ Ιουλιανού δύσκο-
λον είναι νά κρίνη τις περί της ταύτότητος αύ-
τών προς τά άγάλματα ημών, ώς πάντων μετρίας
τέχνης και κακής διατηρήσεως, ουδέν θετικόν δύ-
ναται νά έξαχθή καθότι άλλα μέν είκονίζουσιν αύ-
τόν άνευ πώγωνος, άλλα μετά πώγωνος στρογ-
γυλού, ή μακρού σφηνοειδούς (πρβ. ΚβίΠΒοΙι έν
Ββν. &γο1ι. 1901, I σελ. 337) παρουσιά'ζουσι δέ
μεταξύ αύτών τοιαύτας διαφοράς, ώστε δυσκόλως
δύναται νά έξακριβωθή ή ταύτότης αύτών
Τά πρώτα είναι τά αρχαιότερα (355—361),
δτε διέμενεν έν Ανατολή ΰπό τόν τίτλον τού Καί-
σαρος, έπι της βασιλείας του θείου αύτοΰ Κων-
σταντίνου. Τά άλλα είναι σύγχρον-. τή είκοσα-
μήνω ήγεμονία αυτού, τά δέ τρίτα τά είκονί'ζοντα
αύτόν ώς σφηνοπώγωνα έκόπησαν έν Αντιόχεια
κατά την όκτάμηνον έκεΐ διαμονήν αύτοΰ, ήτοι
πρό της εις Περσίανεκστρατείας, καθ' ήν και έπεσε
27 Ιουνίου 336 (πρβ. \νοΓ(ί8\νοΓ<;1ι έν ϋίοίϊο-
η&τγ ο£ ΟΙιπδΙίαη Ι>ϊθ£Γαρ1ιγ III, ρ. 323.
Ίδωμεν νύν πώς ό συμμαθητής αύτοΰ Γρηγό-
ριος ό Ναζιανζηνός περιγράφει τόν Ίουλιανόν έν
τφ Β' Στηλιτικώ λόγω : «.Έποίει με μαντικδν
ή τοΰ ηΦους ανωμαλία και τό περιττδν της έκστά-
σεως' ούδενδς γαρ έδόκει μοι ση μείον είναι χρη-
στού αύχήν άπαγής, ώμοι παλλόμενοι και άνα-
σηκούμενοι, όφΦαλμός σοβούμένος και περιφερό-
μενος και μανικδν βλέπων, πόδες άστατοΰντες και
μετοκλάζοντες, μυκτήρ νβριν πνέων και περιφρό-
νησιν, προσώπου σχηματισμοί καταγέλαστοι, τδ
αύτδ φέροντες, γέλωτες ακρατείς τε και βρασμα-
τώδεις, νεύσεις και άνανεύσεις σύν ούδενϊ λόγω,
λόγος ιστάμενος και κοπτόμένος πνεύματι, έρω-
1 [Πρβ. Ε. Ββββίοη Ι,'ίοοηο^ΓβρΜβ πιοηβΙβίΓβ άβ «Ιιι-
Ηβη 1Άροδΐ3ί έν Κβν. Νιιπιϊβπι. 1903, 130 ΟοηιΙβ άβ 03-
8ΐβ1ΐ3ηβ: 8οιι (ΙΌγ άβ .Ιιιΐίβη βίο. Κβν. Νιιππβπι. 1924, 29-
Γ. ΟΙχ.].
16
ι