DOI article:
Oikonomos, Georgios P.: Mindē-Mendē ē patris toi Paiōniou
DOI Page / Citation link: https://doi.org/10.11588/diglit.14363#0041
ΑΕ 1924
Μίνδη-Μένδη ή πατρίς τοϋ Παιωνίου
31
Την όρθήν δέ ταύτην έντύπωσιν έχει ήδη ό Μίοηβί δηρρίβιη. III σ. 82 άρ. 500
λέγων δτι ό κόραξ παρίσταται «αϋ αηο ιια8ββη8^>.
Και ό 08άα1νβηβ Κθοαβϊΐ άβ ιηθά&ΠΙβδ £Γ. ίηβά. (1825) 64 άρ. 5 περιγράφων δμοιον
νόμισμα καταλήγει: άβδδΐΐδ \ά οΐ'οιιρβ αιι οοΓΰβΗΐι ϊηίΐΌάαίδδηί δοη οβο άαηδ Γαιπίδ α. β
Γαηϊηιαΐ ρουΐ' γ ρι-βηάΓθ 83 ηοιπτϊίιΐΓβ.
Και ό Η. ^νθϋβΓ Ναιη. ΟΙιιόπ. 1898, 256 άρ. 20 περιγράφει ορθώς κατά την πα-
ράδοσιν: οη Ιοοίν οι·ο\ν αϋ αηο χ>α8ββη8.
ΚαΙ ό Β&ϋΘίοη Κβνυβ Νιιιηϊδίη. 1912, 12 άρ. 22—23, ιδία δέ έν Εβν. Νιιηι. 1922,
115 διατηρεί την όρθην έκδοχήν της άσχολίας τοϋ κόρακος: Ι^β βοιΊοβ&ιι έταΐτ αιΐδδϊ νπι
&ηϊηΐδ1 Γβρυβη&ηΙ βί ο'βδί οβ οαΐ'αβίβΓβ ααβ ηοαδ άβνοηδ Ιαί ΓβοοηηαϊίΓβ δαί' Ιβδ ιηοα-
ιΐ3Ϊβ8 άθ Μβηάβ. ο'βδί αη ηιαη°'βιΐΓ άβ οΙιεηΌ^ηβδ βί ά'βχοΓβΐϊίβηίδ.... Ο'βδί οβ οδίβ Γβρπ-
§ηαηί ύβδ ηιοβαΐ'δ άα οοι-οβ&α βί άβ Ια 16§·βη(1β άβ Γδαβ 8Πβηβ φΐ' αβχρίοϊίβ \ά ηυιηίδ-
ιη&ίΐαυβ άβ Μβηάβ άβδ δβδ οπ§·ϊηβ8.
ΚαΙ ό μακαρίτης Σβορώνος έν Διεθν. Έφημ. Νομ. Άρχ. (13) 1911, 252 άρ. 151,
π;ερι ομοίου νομίσματος της Μένδης προκειμένου, περιγράφει: «έπι τών οπισθίων τοϋ όνου
κάθηται κόραξ άφαιρών τον ονθον άπό τοϋ πρωκτού τοϋ όνου». Παρα?^είπω πλείστας
άλλας περιγραφάς καταλόγων συλλογών ή πο)λήσεων, αϊτινες έπαναλαμβάνουσι την πα-
$αόεδομένην έκδοχήν.
Αλλά πάντες οι προειρημένοι, καίπερ ορθώς παρατηροϋντες, δεν προέβησαν το
μικρόν έτι βήμα προς έρμηνείαν τοϋ νομισματικού τύπου
Ή δευτέρα σημασία τήςλ. μίνθη, ή αύτη προς την τής λ. όνθος, παρέχει ήμΐντήν
κλείδα τοϋ «Άριστοφανείου» λογοπαιγνίου έπι τοϋ Μενδαίου νομίσματος. Ό δέ κόραξ
τρώγων την μίνθην τοϋ όνου είναι συγχρόνως και ό προάγων τήν έκδη?ιον διονυσιακήν
κατάστασιν τοϋ όνου, συνδέεται άρα και προς τήν διονυσιακήν φύσιν τοϋ ζώου
Αξία προσοχής εΐναι και ή πρύ τίνος υπό τοϋ Ρ. Κΐ'βίδοΐιιηβι· έν Οίοίία XII 1923
104 (πρβ. καΐ,σ 261. 283), έξετασθεϊσα λατινική λέξις ιηβηίπία (αίδοΐον), ή πιθανώτατα ύπ'
ούτοϋ προς τήν λ ιηβηί&- [άνθη σχετισθεΐσα.
Διδακτικόν δέ εΐναι και τό χωρίον τοϋ Λιοσκορίδου III 34 ότι ή μίνδη ήτοι δ
ήδύοσμος άφροδίσια ερεθίζει. Τήν έρωτικήν δέ σημασίαν τής μίνθης, τοϋ φυτοϋ, άνευρί-
οκει ό Κΐ'βίδοΙιιηβΓ και έν τω παρά Στράβωνι VIII 344 άναφερομένω μύθω, τω συνδεο-
μένω προς τό παρά τήν Τριφυλικήν Πύλον όρος Μίνθην. Προς εω δ' εστίν ορος, τον
Πύλου πλησίον,έπώννμον Μίν&ης, ην μν&εύουα παλλακήν τον"Αδον γενομένην, πα-
τηΰ'εϊσαν νπό της Κόρης εις την κηπαίαν μίνϋ·ην μεταβαλεΐν, ην τίνες ήδνοομον κα-
λοϋσι» (πρβ. Κοραή Στράβωνος Γεωγραφικά τόμ. Δ. 136. Απολλοδώρου Βιβλιοθ. τόμ. β'
<τ. 65. Όππιανοϋ ^Αλιευτικά 3,492. Φώτιον έν λ. Μίνθα. Ονΐά. ΜβΙαιη. IX 729).
Ωσαύτως χαρακτηριστική εΐναι ή παρά τώ Φωτίορ π?.ηροφορία τοϋ Ζηνοδότου:
Ζηνόδοτος δέ τήν "Ινγγα νπ' ένίων Μίνϋ·αν λέγεαΘαι, ϋ'νγατέρα μέν οϋσαν Πει&οϋς,
Ναΐδα δέ νύμφην Τό πτηνόν ϊνγξ, ή σεισοπυγίς, έχρησιμοποιεϊτο υπό τών άρχαίων, ώς δι-
όάσκει ό Θεόκριτος έν τώ 2φ είδυλλίω, και ώς φίλτρον, διότι έπιστεύετο έν τη φύσει εχειν
έρωτικήν πει&ώ. Άφοϋ άρα ή ϊνγξ έταυτίζετο προς τήν νύμφην Μίνϋ>ην, οφείλει νά άπο-
δοθή αύτη περίπου ή αύτή φύσις, ούτω δέ, κατά τον ΚτβίΒοηιηβι·, εΐναι εύνόητον ότι τό λαϊ-
χόν πνεύμα μετεχειρίζετο τήν λέξιν (μίνθη), ηιβηί& ηίΘηΙαΙα και προς κεκαλυμμένην έκφρασιν
Μίνδη-Μένδη ή πατρίς τοϋ Παιωνίου
31
Την όρθήν δέ ταύτην έντύπωσιν έχει ήδη ό Μίοηβί δηρρίβιη. III σ. 82 άρ. 500
λέγων δτι ό κόραξ παρίσταται «αϋ αηο ιια8ββη8^>.
Και ό 08άα1νβηβ Κθοαβϊΐ άβ ιηθά&ΠΙβδ £Γ. ίηβά. (1825) 64 άρ. 5 περιγράφων δμοιον
νόμισμα καταλήγει: άβδδΐΐδ \ά οΐ'οιιρβ αιι οοΓΰβΗΐι ϊηίΐΌάαίδδηί δοη οβο άαηδ Γαιπίδ α. β
Γαηϊηιαΐ ρουΐ' γ ρι-βηάΓθ 83 ηοιπτϊίιΐΓβ.
Και ό Η. ^νθϋβΓ Ναιη. ΟΙιιόπ. 1898, 256 άρ. 20 περιγράφει ορθώς κατά την πα-
ράδοσιν: οη Ιοοίν οι·ο\ν αϋ αηο χ>α8ββη8.
ΚαΙ ό Β&ϋΘίοη Κβνυβ Νιιιηϊδίη. 1912, 12 άρ. 22—23, ιδία δέ έν Εβν. Νιιηι. 1922,
115 διατηρεί την όρθην έκδοχήν της άσχολίας τοϋ κόρακος: Ι^β βοιΊοβ&ιι έταΐτ αιΐδδϊ νπι
&ηϊηΐδ1 Γβρυβη&ηΙ βί ο'βδί οβ οαΐ'αβίβΓβ ααβ ηοαδ άβνοηδ Ιαί ΓβοοηηαϊίΓβ δαί' Ιβδ ιηοα-
ιΐ3Ϊβ8 άθ Μβηάβ. ο'βδί αη ηιαη°'βιΐΓ άβ οΙιεηΌ^ηβδ βί ά'βχοΓβΐϊίβηίδ.... Ο'βδί οβ οδίβ Γβρπ-
§ηαηί ύβδ ηιοβαΐ'δ άα οοι-οβ&α βί άβ Ια 16§·βη(1β άβ Γδαβ 8Πβηβ φΐ' αβχρίοϊίβ \ά ηυιηίδ-
ιη&ίΐαυβ άβ Μβηάβ άβδ δβδ οπ§·ϊηβ8.
ΚαΙ ό μακαρίτης Σβορώνος έν Διεθν. Έφημ. Νομ. Άρχ. (13) 1911, 252 άρ. 151,
π;ερι ομοίου νομίσματος της Μένδης προκειμένου, περιγράφει: «έπι τών οπισθίων τοϋ όνου
κάθηται κόραξ άφαιρών τον ονθον άπό τοϋ πρωκτού τοϋ όνου». Παρα?^είπω πλείστας
άλλας περιγραφάς καταλόγων συλλογών ή πο)λήσεων, αϊτινες έπαναλαμβάνουσι την πα-
$αόεδομένην έκδοχήν.
Αλλά πάντες οι προειρημένοι, καίπερ ορθώς παρατηροϋντες, δεν προέβησαν το
μικρόν έτι βήμα προς έρμηνείαν τοϋ νομισματικού τύπου
Ή δευτέρα σημασία τήςλ. μίνθη, ή αύτη προς την τής λ. όνθος, παρέχει ήμΐντήν
κλείδα τοϋ «Άριστοφανείου» λογοπαιγνίου έπι τοϋ Μενδαίου νομίσματος. Ό δέ κόραξ
τρώγων την μίνθην τοϋ όνου είναι συγχρόνως και ό προάγων τήν έκδη?ιον διονυσιακήν
κατάστασιν τοϋ όνου, συνδέεται άρα και προς τήν διονυσιακήν φύσιν τοϋ ζώου
Αξία προσοχής εΐναι και ή πρύ τίνος υπό τοϋ Ρ. Κΐ'βίδοΐιιηβι· έν Οίοίία XII 1923
104 (πρβ. καΐ,σ 261. 283), έξετασθεϊσα λατινική λέξις ιηβηίπία (αίδοΐον), ή πιθανώτατα ύπ'
ούτοϋ προς τήν λ ιηβηί&- [άνθη σχετισθεΐσα.
Διδακτικόν δέ εΐναι και τό χωρίον τοϋ Λιοσκορίδου III 34 ότι ή μίνδη ήτοι δ
ήδύοσμος άφροδίσια ερεθίζει. Τήν έρωτικήν δέ σημασίαν τής μίνθης, τοϋ φυτοϋ, άνευρί-
οκει ό Κΐ'βίδοΙιιηβΓ και έν τω παρά Στράβωνι VIII 344 άναφερομένω μύθω, τω συνδεο-
μένω προς τό παρά τήν Τριφυλικήν Πύλον όρος Μίνθην. Προς εω δ' εστίν ορος, τον
Πύλου πλησίον,έπώννμον Μίν&ης, ην μν&εύουα παλλακήν τον"Αδον γενομένην, πα-
τηΰ'εϊσαν νπό της Κόρης εις την κηπαίαν μίνϋ·ην μεταβαλεΐν, ην τίνες ήδνοομον κα-
λοϋσι» (πρβ. Κοραή Στράβωνος Γεωγραφικά τόμ. Δ. 136. Απολλοδώρου Βιβλιοθ. τόμ. β'
<τ. 65. Όππιανοϋ ^Αλιευτικά 3,492. Φώτιον έν λ. Μίνθα. Ονΐά. ΜβΙαιη. IX 729).
Ωσαύτως χαρακτηριστική εΐναι ή παρά τώ Φωτίορ π?.ηροφορία τοϋ Ζηνοδότου:
Ζηνόδοτος δέ τήν "Ινγγα νπ' ένίων Μίνϋ·αν λέγεαΘαι, ϋ'νγατέρα μέν οϋσαν Πει&οϋς,
Ναΐδα δέ νύμφην Τό πτηνόν ϊνγξ, ή σεισοπυγίς, έχρησιμοποιεϊτο υπό τών άρχαίων, ώς δι-
όάσκει ό Θεόκριτος έν τώ 2φ είδυλλίω, και ώς φίλτρον, διότι έπιστεύετο έν τη φύσει εχειν
έρωτικήν πει&ώ. Άφοϋ άρα ή ϊνγξ έταυτίζετο προς τήν νύμφην Μίνϋ>ην, οφείλει νά άπο-
δοθή αύτη περίπου ή αύτή φύσις, ούτω δέ, κατά τον ΚτβίΒοηιηβι·, εΐναι εύνόητον ότι τό λαϊ-
χόν πνεύμα μετεχειρίζετο τήν λέξιν (μίνθη), ηιβηί& ηίΘηΙαΙα και προς κεκαλυμμένην έκφρασιν