DOI Artikel:
Oikonomos, Georgios P.: Mindē-Mendē ē patris toi Paiōniou
DOI Seite / Zitierlink: https://doi.org/10.11588/diglit.14363#0044
34
Γ. Π, Οικονόμου
ΑΕ 1924
έ'οικεν ή Σίπτη, Μενδαίοις δέ αύτοΐς γένος τε Έλληνικόν καϊ άπό Ιωνίας εστίν,
οίκοΰαι δέ άπό θαλάσσης δίνω της προς Α'ίνω πάλει». Ό Κίΐ'οηηοί{ άρα είναι ό
■στηρίξας την τοιαύτην έκδοχήν τοϋ Π αυ σαν ίου. Κατά τοϋτονδέ και ό ϋϊΙΙθίιοβΓ^θΐ' καϊ Ρπγ-
§ο1ά έν ΟΙγιηρίΕΐ V (1896). ϋίβ ΙηδοηΓΪίίβη σ. 882 και ό ϋϊΙίβηββΓ^βΓ 8γ11θ£β ;! I 80 σημ.
4 δέχονται ώς άποδεδειγμένην πλέον πατρίδα τοϋ Παιωνίου την έν Θράκη Μένδην, δια
τό χωρίον τοΰ Παυσανίου V, 27, 12, «ιιοϊ βί δϊίυδ βί οπβ'ϊηίδ άβίίηϊΐϊο άβ ίΐΐα (της Μα-
κεδόνικης δηλ.) οο§ίίβΓΘ νβίαί».
Άπό τοϋ ΚΪΓβηΙιοίί, μεταπείσαντος και τον Βπιηη, θεωρείται υπό πλείστων μέχρι
σήμερον άναμφισβήτητον πόρισμα, ότι υπήρξαν δύο πόλεις Μένδαι, δτι δέ έκ της ετέρας
αυτών, της έν Θράκη, κατήγετο ό Παιώνιος. Όλως περιττόν εΐναι να έξάρω τίνα σημα-
σίαν προσέδωκαν εις την άπό της Μικρασιάτικης Ιωνίας καταγωγήν της πατρίδος τοϋ
Παιωνίου, οί μέχρι σήμερον άσχοληθέντες περι την έρμηνείαν της τέχνης αύτοϋ.
Άλλ' εΐναι περίεργον δτι ουδείς ή σοβαρώς άντεΐπεν ή επέμεινε τάντίθετα ύπο-
στηρίζων απέναντι τοΰ ΚϊγοΙιΙιοϊΓ, δστις κατώρθωσεν ούχι μόνον να έπιβά?α) την γνώμην
αύτοϋ, άλλα και να ?.ησμονηθώσιν έντελώς αί έλάχισται άντίθετοι γνώμαι παρά τε
Γγ&ζθγ Ρ&α83ηϊ&8 τόμ. III, 646 καϊ Ηϊί,ζί^—ΒΚίιηηθ)· Ρ&ιΐ8αηί&8 II 1, 280.
Ήδη ό ΡαΙιπΘΓΪιΐδ έν χειρογράφω τινί διώοθωσε τάς δύο λέξεις τοϋ χωρίου τοϋ
Παυσανίου προς Αϊνω εις προς Σάνη ? εχων την γνώμην βεβαίως δτι ό Παυσανίας
νοεί την γνωστήν ήμϊν έν τη Παλλήνη Μένδην, ής πλησίον ήτο όντως ή πόλις Σάνη>
πολύ δέ απομεμακρυσμένη ή γνωστότατη Θρακική πόλις Αίνος. Ό Ρ&Ιιπθγ δεν προσέ-
κρουσεν άρα εις την έ'κφρασιν τοΰ Παυσανίου V, 10,8 : Παιωνίου, γένος έκ Μένδης
της Θ ρακί ας καϊ V, 27,12: των δέ έν Θράκη Μενδαίων. Την διόρθωσιν, ήτις
ϊσως δεν είναι άναγκαία, αναφέρει ό Ηίίζΐο· - ΒΙϋιηηβΓ έ'νθ' ανωτέρω.
Άλλα και ό νοη Βαΐΐβί έν Ζβίίδοηηίί; £ϋΓ ΝιιιηΪΒηΐΕΐΐΠί V (1878), 223, κρίνων την
είρημένην γνώμην τοΰ Κϊι·ο1ι1ιοίϊ, παρετήρησεν οτι κατά τούς χρόνους τοϋ Παιωνίου ή
Θρακική Μένδη θά ήτο πάντως ασήμαντος τις πολίχνη, έν φ τό ούχι σπάνιον άργυροΰν
νόμισμα, τό άσφαλώς ανήκον εις την γνωστήν Μακεδονικήν έπΐ τής Παλλήνης Μένδην,
φέρει τήν ίωνίζουσαν έπιγραφήν ΜΕΝΔΑΙΗ δηλ. δραχμή. Ε'ις την σημαντικήν ταύτην πα-
ρατήρησιν τοϋ Βειίΐβΐ δεν φαίνεται δτι άπέδωκε προσοχήν τινα ό ΚΪΓοηΙιοίί, διότι έν τή
4η έκδόσει τοΰ Αλφαβήτου (1887) επαναλαμβάνει τά πρότερον ύπ' αύτοϋ είρημένα, χωρίς
μάλιστα και νά μνημονεύση έντελώς τον νοη δαίΐβί;.
Τελευταϊον ό Ε. ΒηοθΙοπ γράφων έν Εβναβ Νιιηιϊδίη. 1.922 περι τοΰ νομισματικοΰ
εύρήματος τής Καλλάνδρας (Μένδης) καί, ανεξαρτήτως ϊσως τοΰ νοη δαίΐβΐ, άναφέροον
ώς τεκμήριον τής ίωνικότητος τής Μένδης τό αύτό νομισματικόν έπιγράφιον ΜΕΝ ΑΙΗ,
ομιλεί έν σ. 119 περι τής έπιδράσεως τοϋ Παιωνίου έπί τούς νομισματικούς τύπους τής
Μένδης και περί ενδεχομένης συνεργασίας αύτοϋ έν τούτος καταλείπων ούτω εις τον
άναγνώστην τήν έντύπωσιν δτι τό ζήτημα τής πατρίδος τοΰ Παιωνίου είναι λελυμένον
και άναμφισβήτητον, έν φ πράγματι δεν συμβαίνει τοΰτο διά πλείστους, ώς εΐπον, ούχι
δέ τυχαίους, αρχαιολόγους.
Έκτος τών ανωτέρω μνημονευθέντων έπιγραφικών καί τοΰ Βπιηη (ΚπηδίΙβΓ^β-
βοΐιίοΐιΐθ) τήν ύποτιθεμένην έν τή κυρίως Θράκη Μένδην δέχονται ώς πατρίδα τοϋ Παιω-
νίου, παρερμηνεύοντες τον Παυσανίαν, καί ό Οο11ϊ§ηοη Ηίβίοπ'β άβ Ια βοαΙρίαΓθ ^νβοαυβ
Γ. Π, Οικονόμου
ΑΕ 1924
έ'οικεν ή Σίπτη, Μενδαίοις δέ αύτοΐς γένος τε Έλληνικόν καϊ άπό Ιωνίας εστίν,
οίκοΰαι δέ άπό θαλάσσης δίνω της προς Α'ίνω πάλει». Ό Κίΐ'οηηοί{ άρα είναι ό
■στηρίξας την τοιαύτην έκδοχήν τοϋ Π αυ σαν ίου. Κατά τοϋτονδέ και ό ϋϊΙΙθίιοβΓ^θΐ' καϊ Ρπγ-
§ο1ά έν ΟΙγιηρίΕΐ V (1896). ϋίβ ΙηδοηΓΪίίβη σ. 882 και ό ϋϊΙίβηββΓ^βΓ 8γ11θ£β ;! I 80 σημ.
4 δέχονται ώς άποδεδειγμένην πλέον πατρίδα τοϋ Παιωνίου την έν Θράκη Μένδην, δια
τό χωρίον τοΰ Παυσανίου V, 27, 12, «ιιοϊ βί δϊίυδ βί οπβ'ϊηίδ άβίίηϊΐϊο άβ ίΐΐα (της Μα-
κεδόνικης δηλ.) οο§ίίβΓΘ νβίαί».
Άπό τοϋ ΚΪΓβηΙιοίί, μεταπείσαντος και τον Βπιηη, θεωρείται υπό πλείστων μέχρι
σήμερον άναμφισβήτητον πόρισμα, ότι υπήρξαν δύο πόλεις Μένδαι, δτι δέ έκ της ετέρας
αυτών, της έν Θράκη, κατήγετο ό Παιώνιος. Όλως περιττόν εΐναι να έξάρω τίνα σημα-
σίαν προσέδωκαν εις την άπό της Μικρασιάτικης Ιωνίας καταγωγήν της πατρίδος τοϋ
Παιωνίου, οί μέχρι σήμερον άσχοληθέντες περι την έρμηνείαν της τέχνης αύτοϋ.
Άλλ' εΐναι περίεργον δτι ουδείς ή σοβαρώς άντεΐπεν ή επέμεινε τάντίθετα ύπο-
στηρίζων απέναντι τοΰ ΚϊγοΙιΙιοϊΓ, δστις κατώρθωσεν ούχι μόνον να έπιβά?α) την γνώμην
αύτοϋ, άλλα και να ?.ησμονηθώσιν έντελώς αί έλάχισται άντίθετοι γνώμαι παρά τε
Γγ&ζθγ Ρ&α83ηϊ&8 τόμ. III, 646 καϊ Ηϊί,ζί^—ΒΚίιηηθ)· Ρ&ιΐ8αηί&8 II 1, 280.
Ήδη ό ΡαΙιπΘΓΪιΐδ έν χειρογράφω τινί διώοθωσε τάς δύο λέξεις τοϋ χωρίου τοϋ
Παυσανίου προς Αϊνω εις προς Σάνη ? εχων την γνώμην βεβαίως δτι ό Παυσανίας
νοεί την γνωστήν ήμϊν έν τη Παλλήνη Μένδην, ής πλησίον ήτο όντως ή πόλις Σάνη>
πολύ δέ απομεμακρυσμένη ή γνωστότατη Θρακική πόλις Αίνος. Ό Ρ&Ιιπθγ δεν προσέ-
κρουσεν άρα εις την έ'κφρασιν τοΰ Παυσανίου V, 10,8 : Παιωνίου, γένος έκ Μένδης
της Θ ρακί ας καϊ V, 27,12: των δέ έν Θράκη Μενδαίων. Την διόρθωσιν, ήτις
ϊσως δεν είναι άναγκαία, αναφέρει ό Ηίίζΐο· - ΒΙϋιηηβΓ έ'νθ' ανωτέρω.
Άλλα και ό νοη Βαΐΐβί έν Ζβίίδοηηίί; £ϋΓ ΝιιιηΪΒηΐΕΐΐΠί V (1878), 223, κρίνων την
είρημένην γνώμην τοΰ Κϊι·ο1ι1ιοίϊ, παρετήρησεν οτι κατά τούς χρόνους τοϋ Παιωνίου ή
Θρακική Μένδη θά ήτο πάντως ασήμαντος τις πολίχνη, έν φ τό ούχι σπάνιον άργυροΰν
νόμισμα, τό άσφαλώς ανήκον εις την γνωστήν Μακεδονικήν έπΐ τής Παλλήνης Μένδην,
φέρει τήν ίωνίζουσαν έπιγραφήν ΜΕΝΔΑΙΗ δηλ. δραχμή. Ε'ις την σημαντικήν ταύτην πα-
ρατήρησιν τοϋ Βειίΐβΐ δεν φαίνεται δτι άπέδωκε προσοχήν τινα ό ΚΪΓοηΙιοίί, διότι έν τή
4η έκδόσει τοΰ Αλφαβήτου (1887) επαναλαμβάνει τά πρότερον ύπ' αύτοϋ είρημένα, χωρίς
μάλιστα και νά μνημονεύση έντελώς τον νοη δαίΐβί;.
Τελευταϊον ό Ε. ΒηοθΙοπ γράφων έν Εβναβ Νιιηιϊδίη. 1.922 περι τοΰ νομισματικοΰ
εύρήματος τής Καλλάνδρας (Μένδης) καί, ανεξαρτήτως ϊσως τοΰ νοη δαίΐβΐ, άναφέροον
ώς τεκμήριον τής ίωνικότητος τής Μένδης τό αύτό νομισματικόν έπιγράφιον ΜΕΝ ΑΙΗ,
ομιλεί έν σ. 119 περι τής έπιδράσεως τοϋ Παιωνίου έπί τούς νομισματικούς τύπους τής
Μένδης και περί ενδεχομένης συνεργασίας αύτοϋ έν τούτος καταλείπων ούτω εις τον
άναγνώστην τήν έντύπωσιν δτι τό ζήτημα τής πατρίδος τοΰ Παιωνίου είναι λελυμένον
και άναμφισβήτητον, έν φ πράγματι δεν συμβαίνει τοΰτο διά πλείστους, ώς εΐπον, ούχι
δέ τυχαίους, αρχαιολόγους.
Έκτος τών ανωτέρω μνημονευθέντων έπιγραφικών καί τοΰ Βπιηη (ΚπηδίΙβΓ^β-
βοΐιίοΐιΐθ) τήν ύποτιθεμένην έν τή κυρίως Θράκη Μένδην δέχονται ώς πατρίδα τοϋ Παιω-
νίου, παρερμηνεύοντες τον Παυσανίαν, καί ό Οο11ϊ§ηοη Ηίβίοπ'β άβ Ια βοαΙρίαΓθ ^νβοαυβ