DOI article:
Oikonomos, Georgios P.: Mindē-Mendē ē patris toi Paiōniou
DOI Page / Citation link: https://doi.org/10.11588/diglit.14363#0048
38
Γ. Π. Οικονόμου
αε 1924
διήλθεν δντως εκείθεν κατά την έκ Μ. Άαίας έπάνοδον μανθάνομεν εμμέσως παρά τοϋ
Παυσανίου III, 9, 12 λέγοντος: κατά ταύτην μεν δη την ανάγκην όπίαω τό στρά-
τευμα έκ της Ασίας άπήγεν Αγησίλαος- έπεί δε εξ Αβύδου περαιωθείς ναυσϊν
εις Σηστόν και διεξελθών την Θράκην άφίκετο εις Θεσααλίαν κ.λ.π,
πρβ. και Διόδωρον Σικελ. XIV, 79 έ. Ββίοοία 6ι\ Οββοίιϊοΐιίθ 11,147.—"Επειτα λησμονεί-
ται δτι δ Πολύαινος, δ επί τών!Άντωνίνων άκμάσας 138-169, ήτο Μακεδών, έγίνω-
σκεν άρα πιθανά)τατα την γεωγραφίαν της πατρίδος αύτοϋ καλώς. Έν τοιαύτη περιπτώ-
σει είναι πιστευτόν δτι, εάν ύπήρχον δυο Μένδαι, θά παρέλειπεν έν τη διηγήσει νά δια-
κρίνη περί τίνος Μένδης δμιλεϊ; Βεβαίως ουχί. Επιβάλλεται άρα έξ έαυτοϋ τδ συμπέρα-
σμα ούχί μόνον δτι περί της Παλληνικής Μένδης δμιλεϊ δ Πο?α5αινος, αλλά και δτι δεν
ύπήρχεν άλλη, ίνα έννοη έκείνην.
Άλλα και τό περίφημον χωρίον τοϋ Παυσανίου V, 27,12 δεν δύναται κατά ταϋτα
νά έννοη άλλην Μένδην παρά την Παλληνικήν, την και Έρετρικήν άποικίαν. Και έ'νθα
άλλαχοϋ των Ήλειακών γίνεται λόγος περί Μένδης ή έν Μακεδονία νοείται.
Ούχί δε μόνον δι' δσα έξ άλ,λων συγγραφέων παρέθηκα χωρία είναι προφανές δτι
και δ Παυσανίας την Μένδην ταύτην και δη και μόνην ταύτην εννοεί, αλλά και έξ αύτοϋ
τούτου τοΰ Παυσανίου μόνου λαμβανομένου δύναται νά έξαχθη άβιάστως τό συμπέρασμα
τοϋτο άνευ άλλης τινός έπικουρίας. Κυριώτατος λόγος εΐναι δτι έν τη χρήσει τοϋ Παυσα-
νίου ή λέςις Θράκη δεν δηλοϊ πάντοτε την κυρίως Θράκην, άλλ', δπερ δεν παρετηρήθη, ως
φαίνεται, μέχρι τοϋδε, ευρίσκεται και έν τη εύρυτέρα αύτης σημασία. Τά χωρία, έν οΐς υπό
την έννοιαν ταύτην άπαντα, είναι τά έξης:
III, 9,12: έπει δε έξ Αβύδου περαιωθείς ναυσϊν ές Σηστόν και διεξελθών
την Θράκην άφίκετο εις Θεσααλίαν, έντανθα οι Θεσσαλοί.., έπειρώντο εϊργειν.
Ή Θράκη ένταϋθα παρίσταται συνεχομένη τη Θεσσαλία. Ότι δε δ Αγησίλαος διήλθε και
διά τής Μακεδονίας και δή και διά της Χαλκιδικής Μένδης, τοϋτο γινώσκομεν έκ τοϋ υπό
τοϋ Πολυαίνου αναφερομένου, ανωτέρω δέ μνημονευθέντος, στρατηγήματος.
Έν VI, 4, 8: τον δέ έτερον (δηλ. ανδριάντα), δτω μηδέν έστιν έπίγραμμα,
μνημονεύουσιν ώς Αριστοτέλης έστιν ο έκ των Θρακ ίων Σταγε ίρων κ.λ.π,
Ούδείς δύναται βεβαίως νά Ίσχυρισθή δτι ή πατρίς τοϋ Αριστοτέλους εκείτο έν
τη κυρίως Θράκη.
Άλλ' ούδ' έκ τοϋ χωρίου τών Φωκικών Χ,ΙΙ,δ: Ποτιδαιατών δέ των έν Θράκη
και Συρακούσιων, τών μέν έστιν δ θησαυρός άπό τοΰ Αττικού τοΰ μεγάλου πταί-
σματος, Ποτιδαιάται δέ ευσέβειας τής είς τον θεόν έποίησαν, είναι δυνατόν νά έπέλθη
τινί ή σκέψις νά αναζήτηση άλλην Ποτίδαιαν έν Θράκη.
Τό έν 1,25,2: προς δέ τω τείχει τω νοτίω γιγάντων, οϊ περϊ Θράκην ποτέ
και τον ϊσθμόν τής Παλλήνης ωκησαν, τούτων τον λεγόμενον πόλεμον και μάχην
προς Αμαζόνας Αθηναίων κ.λ.π. δεν φαίνεται νά νοή άλλην τινά Παλλήνην παρά την
Μακεδονικήν. Πρβ. και VIII, 291 : λέγουσι δέ οι 'Αρκάδες την λεγομένην γιγάντων
μάχην και θεών ένταΰθα και ουκ έν τη Θρακία γενέσθαι Παλλήνη και θύονσιν
άστραπαΐς αυτόθι και θυέλλαις τε και βροντάΐς. Πρβ. περί τής παραδόσεως Ργ&ζθγ
Ρααδ&ιιίαβ IV, 314 έ. και Ηί(;ζί§-Β1ϋιηηβι· ΙΠ 1, 215. Είναι δέ γνωστόν δτι ή Παλλήνη
έκαλεΐτο και Φλέγρα. Πρβ. και Ήγήσιππον τον Μηκυβερναϊον παρά Στεφάνω τω Βυζαν-
Γ. Π. Οικονόμου
αε 1924
διήλθεν δντως εκείθεν κατά την έκ Μ. Άαίας έπάνοδον μανθάνομεν εμμέσως παρά τοϋ
Παυσανίου III, 9, 12 λέγοντος: κατά ταύτην μεν δη την ανάγκην όπίαω τό στρά-
τευμα έκ της Ασίας άπήγεν Αγησίλαος- έπεί δε εξ Αβύδου περαιωθείς ναυσϊν
εις Σηστόν και διεξελθών την Θράκην άφίκετο εις Θεσααλίαν κ.λ.π,
πρβ. και Διόδωρον Σικελ. XIV, 79 έ. Ββίοοία 6ι\ Οββοίιϊοΐιίθ 11,147.—"Επειτα λησμονεί-
ται δτι δ Πολύαινος, δ επί τών!Άντωνίνων άκμάσας 138-169, ήτο Μακεδών, έγίνω-
σκεν άρα πιθανά)τατα την γεωγραφίαν της πατρίδος αύτοϋ καλώς. Έν τοιαύτη περιπτώ-
σει είναι πιστευτόν δτι, εάν ύπήρχον δυο Μένδαι, θά παρέλειπεν έν τη διηγήσει νά δια-
κρίνη περί τίνος Μένδης δμιλεϊ; Βεβαίως ουχί. Επιβάλλεται άρα έξ έαυτοϋ τδ συμπέρα-
σμα ούχί μόνον δτι περί της Παλληνικής Μένδης δμιλεϊ δ Πο?α5αινος, αλλά και δτι δεν
ύπήρχεν άλλη, ίνα έννοη έκείνην.
Άλλα και τό περίφημον χωρίον τοϋ Παυσανίου V, 27,12 δεν δύναται κατά ταϋτα
νά έννοη άλλην Μένδην παρά την Παλληνικήν, την και Έρετρικήν άποικίαν. Και έ'νθα
άλλαχοϋ των Ήλειακών γίνεται λόγος περί Μένδης ή έν Μακεδονία νοείται.
Ούχί δε μόνον δι' δσα έξ άλ,λων συγγραφέων παρέθηκα χωρία είναι προφανές δτι
και δ Παυσανίας την Μένδην ταύτην και δη και μόνην ταύτην εννοεί, αλλά και έξ αύτοϋ
τούτου τοΰ Παυσανίου μόνου λαμβανομένου δύναται νά έξαχθη άβιάστως τό συμπέρασμα
τοϋτο άνευ άλλης τινός έπικουρίας. Κυριώτατος λόγος εΐναι δτι έν τη χρήσει τοϋ Παυσα-
νίου ή λέςις Θράκη δεν δηλοϊ πάντοτε την κυρίως Θράκην, άλλ', δπερ δεν παρετηρήθη, ως
φαίνεται, μέχρι τοϋδε, ευρίσκεται και έν τη εύρυτέρα αύτης σημασία. Τά χωρία, έν οΐς υπό
την έννοιαν ταύτην άπαντα, είναι τά έξης:
III, 9,12: έπει δε έξ Αβύδου περαιωθείς ναυσϊν ές Σηστόν και διεξελθών
την Θράκην άφίκετο εις Θεσααλίαν, έντανθα οι Θεσσαλοί.., έπειρώντο εϊργειν.
Ή Θράκη ένταϋθα παρίσταται συνεχομένη τη Θεσσαλία. Ότι δε δ Αγησίλαος διήλθε και
διά τής Μακεδονίας και δή και διά της Χαλκιδικής Μένδης, τοϋτο γινώσκομεν έκ τοϋ υπό
τοϋ Πολυαίνου αναφερομένου, ανωτέρω δέ μνημονευθέντος, στρατηγήματος.
Έν VI, 4, 8: τον δέ έτερον (δηλ. ανδριάντα), δτω μηδέν έστιν έπίγραμμα,
μνημονεύουσιν ώς Αριστοτέλης έστιν ο έκ των Θρακ ίων Σταγε ίρων κ.λ.π,
Ούδείς δύναται βεβαίως νά Ίσχυρισθή δτι ή πατρίς τοϋ Αριστοτέλους εκείτο έν
τη κυρίως Θράκη.
Άλλ' ούδ' έκ τοϋ χωρίου τών Φωκικών Χ,ΙΙ,δ: Ποτιδαιατών δέ των έν Θράκη
και Συρακούσιων, τών μέν έστιν δ θησαυρός άπό τοΰ Αττικού τοΰ μεγάλου πταί-
σματος, Ποτιδαιάται δέ ευσέβειας τής είς τον θεόν έποίησαν, είναι δυνατόν νά έπέλθη
τινί ή σκέψις νά αναζήτηση άλλην Ποτίδαιαν έν Θράκη.
Τό έν 1,25,2: προς δέ τω τείχει τω νοτίω γιγάντων, οϊ περϊ Θράκην ποτέ
και τον ϊσθμόν τής Παλλήνης ωκησαν, τούτων τον λεγόμενον πόλεμον και μάχην
προς Αμαζόνας Αθηναίων κ.λ.π. δεν φαίνεται νά νοή άλλην τινά Παλλήνην παρά την
Μακεδονικήν. Πρβ. και VIII, 291 : λέγουσι δέ οι 'Αρκάδες την λεγομένην γιγάντων
μάχην και θεών ένταΰθα και ουκ έν τη Θρακία γενέσθαι Παλλήνη και θύονσιν
άστραπαΐς αυτόθι και θυέλλαις τε και βροντάΐς. Πρβ. περί τής παραδόσεως Ργ&ζθγ
Ρααδ&ιιίαβ IV, 314 έ. και Ηί(;ζί§-Β1ϋιηηβι· ΙΠ 1, 215. Είναι δέ γνωστόν δτι ή Παλλήνη
έκαλεΐτο και Φλέγρα. Πρβ. και Ήγήσιππον τον Μηκυβερναϊον παρά Στεφάνω τω Βυζαν-