DOI Artikel:
Euangelidēs, Dēmētrios E.: Epitymbioi stēlai tēs Samou
DOI Seite / Zitierlink: https://doi.org/10.11588/diglit.14363#0084
74 Δημ, Εναγγελίδου ΑΕ 1921
την και υποβάλλει το ζήτημα αν τό καταληκτικον κόσμημα τών Ελληνικών επιτύμβιων
• στηλ,ών έσήμαινεν αρχικώς ακανθαν η ήτο παραλλαγή
της Ιωνικής σπείρας και τοϋ Ασσυριακού άνθεμίου (έ'νθ.
ί ' άν. σ. 121). Νομίζω δτι δεν δύναται νά ύπαρξη περί τού-
/ ^ , ν / του αμφιβολία. Άλλα δεν μοι φαίνεται παραδεκτή ή γνώμη
■ΗΒ^\ \ τοϋ Ρ. 1.2. Οοιιοΐιουά δτι ή συμβολική σημασία τοϋ ιερού
ΐΒΗΚ^ \\ I ί δένδρου των Άσσυρίων έπέδρασεν επί της έλληΛ'ΐκής στή-
Μϋ» \ V λης (Κ β ν. ΑγοΙι. 192;! II σ. 245), δσον και άν φαίνεται
Ί^ΗΗΚ λίαν αρμόζουσα και ελκυστική ή ιδέα της αθανασίας, ήν
οϋτ<Ός ήθελεν εκπροσωπεί ή στήλη επί τοϋ τάφου- διότι
Υ οι Έλληνες παρέλαβον την μορφήν της στήλης χωρίς νά
δώσωσι σημασίαν εις τό συμβολιζόμενον. Εΐναι μόνον
πιθανόν έν συνάφεια προς τούτο δτι ή βραδύτερον επί
των ληκύθων γραπτή φυτική των στηλών διακόσμησις
αντανακλά εθιμον πραγματικής διακοσμήσεως δια βλα-
στών ακάνθου τών επιτύμβιων στηλών, ώς παρατηρεί δ
Οοΐΐΐο'ΐιοη, Μοη. Ρίο*, σ. 43 και 44. Εντεύθεν εξηγεί και
ί τάς επί τών μαρμάρινων στηλών τοϋ πέμπτου αιώνος φυ-
1^/ \ τικάς και αλλάς διακοσμήσεις και ό ΗογωοΙΙθ (Εον. ΑιόΙι.
,. 11110 σ. 38), δηλαδή πρύς μονιμοποίησιν τών εφήμερων
ν.·^;«··· " προσφερομένων αντικειμένων ή τών εξελισσομένων σκη-
νών, ατινα άποτελοϋσιν έθιμα της λατρείας τών νεκρών,
70: Πώρινη οτήλη τοϋ Α,αγόρον. ^ χα» £'ις Χ0ϋτ0
θά συνετέλεσε και δ κατά τον πέμπτον αιώνα
αρχόμενος η&ίαΓαΙίβιπύβ, όστις τάς οπωσδήποτε
έσχηματοποιημένας διακοσμητικάς μορφάς ήρχισε
νά άναλΰη εις φυτικάς π/.ησιαζούσας προς την
πραγματικότητα είσάγων και τήν ακανθαν.
Επανερχόμενοι εις τήν στήλην παρατηροϋμεν
δτι ή ιδιάζουσα εκείνη μορφή έν Σάμω ιδία έγέ-
νετο αγαπητή και απετέλεσε τον άποκλειστικόν τύ-
πον επιτύμβιου στήλης. Είναι δέ στενή επιμήκης
πλάξ ?α)γουσα ανο) εις οξύ άνθέμιον έδραζύμενον
έπί ελίκων, ών «ί σπεΐραι έξορμώσαι έκ τών πλευ-
ρών της στήλης διαγράφονται προέχουσαι εκατέ-
ρωθεν. Τον τύπον τοϋτον εικονίζει ή στήλη ε'ικ. 3,
ήτις λίαν στενί] και υψηλή ούδεμίαν φέρει πλαστικήν
διακόσμησα, ή ν πιθανώς άνεπλήρου το χρώμα.
Τό σχήμα τοϋτο τοϋ οξέος τόξου, ούτινος ή κορυφή
λήγει εις μικράν ποοεξονήν, ιιετά τών κατωτέοω ??. τ - · - ί
II »(""■*. ^ ~= /. ι 1 ι 11: Ιμημα οτεψεως πώρινης στήλης,
πλαγίων ημικυκλικών προεξοχών είναι καθαρά Ελ-
ληνική διαμόρφωσις επί τή βάσει μεν τών Ασσυριακών διακοσμητικών στοιχείων γενομένη
Ο
την και υποβάλλει το ζήτημα αν τό καταληκτικον κόσμημα τών Ελληνικών επιτύμβιων
• στηλ,ών έσήμαινεν αρχικώς ακανθαν η ήτο παραλλαγή
της Ιωνικής σπείρας και τοϋ Ασσυριακού άνθεμίου (έ'νθ.
ί ' άν. σ. 121). Νομίζω δτι δεν δύναται νά ύπαρξη περί τού-
/ ^ , ν / του αμφιβολία. Άλλα δεν μοι φαίνεται παραδεκτή ή γνώμη
■ΗΒ^\ \ τοϋ Ρ. 1.2. Οοιιοΐιουά δτι ή συμβολική σημασία τοϋ ιερού
ΐΒΗΚ^ \\ I ί δένδρου των Άσσυρίων έπέδρασεν επί της έλληΛ'ΐκής στή-
Μϋ» \ V λης (Κ β ν. ΑγοΙι. 192;! II σ. 245), δσον και άν φαίνεται
Ί^ΗΗΚ λίαν αρμόζουσα και ελκυστική ή ιδέα της αθανασίας, ήν
οϋτ<Ός ήθελεν εκπροσωπεί ή στήλη επί τοϋ τάφου- διότι
Υ οι Έλληνες παρέλαβον την μορφήν της στήλης χωρίς νά
δώσωσι σημασίαν εις τό συμβολιζόμενον. Εΐναι μόνον
πιθανόν έν συνάφεια προς τούτο δτι ή βραδύτερον επί
των ληκύθων γραπτή φυτική των στηλών διακόσμησις
αντανακλά εθιμον πραγματικής διακοσμήσεως δια βλα-
στών ακάνθου τών επιτύμβιων στηλών, ώς παρατηρεί δ
Οοΐΐΐο'ΐιοη, Μοη. Ρίο*, σ. 43 και 44. Εντεύθεν εξηγεί και
ί τάς επί τών μαρμάρινων στηλών τοϋ πέμπτου αιώνος φυ-
1^/ \ τικάς και αλλάς διακοσμήσεις και ό ΗογωοΙΙθ (Εον. ΑιόΙι.
,. 11110 σ. 38), δηλαδή πρύς μονιμοποίησιν τών εφήμερων
ν.·^;«··· " προσφερομένων αντικειμένων ή τών εξελισσομένων σκη-
νών, ατινα άποτελοϋσιν έθιμα της λατρείας τών νεκρών,
70: Πώρινη οτήλη τοϋ Α,αγόρον. ^ χα» £'ις Χ0ϋτ0
θά συνετέλεσε και δ κατά τον πέμπτον αιώνα
αρχόμενος η&ίαΓαΙίβιπύβ, όστις τάς οπωσδήποτε
έσχηματοποιημένας διακοσμητικάς μορφάς ήρχισε
νά άναλΰη εις φυτικάς π/.ησιαζούσας προς την
πραγματικότητα είσάγων και τήν ακανθαν.
Επανερχόμενοι εις τήν στήλην παρατηροϋμεν
δτι ή ιδιάζουσα εκείνη μορφή έν Σάμω ιδία έγέ-
νετο αγαπητή και απετέλεσε τον άποκλειστικόν τύ-
πον επιτύμβιου στήλης. Είναι δέ στενή επιμήκης
πλάξ ?α)γουσα ανο) εις οξύ άνθέμιον έδραζύμενον
έπί ελίκων, ών «ί σπεΐραι έξορμώσαι έκ τών πλευ-
ρών της στήλης διαγράφονται προέχουσαι εκατέ-
ρωθεν. Τον τύπον τοϋτον εικονίζει ή στήλη ε'ικ. 3,
ήτις λίαν στενί] και υψηλή ούδεμίαν φέρει πλαστικήν
διακόσμησα, ή ν πιθανώς άνεπλήρου το χρώμα.
Τό σχήμα τοϋτο τοϋ οξέος τόξου, ούτινος ή κορυφή
λήγει εις μικράν ποοεξονήν, ιιετά τών κατωτέοω ??. τ - · - ί
II »(""■*. ^ ~= /. ι 1 ι 11: Ιμημα οτεψεως πώρινης στήλης,
πλαγίων ημικυκλικών προεξοχών είναι καθαρά Ελ-
ληνική διαμόρφωσις επί τή βάσει μεν τών Ασσυριακών διακοσμητικών στοιχείων γενομένη
Ο