DOI Seite / Zitierlink:
https://doi.org/10.11588/diglit.1170#0025
Mufei Metallici Lib.I. jp
A gentispecicbus,.quanimaltetam Grarci StcrcsytJda sciliccc solidam vocanr,eurrj
s-oplsodicarursolidus.alceraivi, Pneumonem,nimiruininanein,&spongiosam,cum
Grscis wtnaua/it spongiosiis cxponatur, & hac postrcmam cumMolybdcna,conT
uenireopinantur.
Demumalia rccrcmcntaex durioribus metallis, nempeferro,&a;rcresu]cant,
quandoha?Gduomctallacandenciamalleopcrcutiunnir,vcl inaquaexcinguuncur,
tuncsquama decidit;x]ua;est tanquamparsmetalli in superficie adusti.Idauro.vel
argento contingere ncquit,cum sintcorpora incombustibilia,neq;plumbo,& stan-
no,nam quod ab illis vi ignis rccedit, non arcscit. Hocrecremcntuni in arcduplex
cst,niinirumssos,&squama,&b^cduointerscdiscriniinantur,quoniamilosa;ris ^&Thrt*
corticibus granorum milij iimilis spontc cadic, squama verocrassior, & latior, non
nisiiclibusmaHciamctallodis^'di^:{vcG^:cia'diaaAEW4incIiorc!s,aiichorcDio- <WWW"A
seoridc,tjHavocatar»Awji(ieili«,ti:laiiar:,i. lAa^aiimc.t cl;uuiv:h(cin Cyprofaci-i
le habcbacur, vbi claui cx jre pro nauibusconfigendis parabantur, cum claui ferrei;
B jnatjua rubigineabsumerentur, Huiusmodiautemclaui vsu attriti proconsiciendo clnui ex
eicvstomagisquam aiiud rrisgcnusseruabanrur. Itaq; ssos,&squama crisncn sun[ xre pron*
petcndacx illisfomacibus,inquibus nouumi.sconssarur^sedab iIIisofficinis,in ~uSiuL
quibus a:s coIlciSaneumpurgatur,&malJeisdilatatur.Exferro eciam, &Chalybe
squama decutitur,qtiwaDioicoridcstomomaappellaturinam pcr vocahulum s-ipa Snmemd
nonsolum cs,sedcriamgladijacies significatur,&quia gladiorumacies cxpuro quU
s erro,nimirum &chalybcparatur;proptcreaGaJenusper ilomomacbalybem in-i
«llexit; AtDioscoridcssquamamfcrri stomoma iortasitcognoniiiuuitjquoniam Lih.g. de
squam»decuitaexchalybe,nonexferropra;fcrerecur. simp.med.
METALLORVM
INVENIENDORVM RATIO.
VAMQVAM metalloruminucntio,& fossiofacilicatemnon omnibusob-
mbabeat,quom3mfosroresacrefodlnarumpesttferoafficiuntur,ebe--
i subtcrraneis nocumenrum accipiunt,interdiim ruinis montium oppri- ■
— muntur, de scalis in putcos decidunc, & quandoq.spectrss Dsmonum in
cryptismecallicisvagautmmmirandumininodumvcxancur.Nam,rcfcrcntcAgri- ^iiii-de
cola,da:moneshumanam spetiem induti in cunicnlis, & puceis versantur,& cum ni- •siximxL
biIoperentur,inomnitamen laborum genere seexerccre videntur. Nihilominus/•'^er.
multisunc,qui arduumncgotiumaggrediuntur,&varijs modis venas metaliormn
imienire, & inearum foisura herculanas vires iibimct comparare videtur.Vcnas igi-
*urmetalloriima!iquandohumanaindustria,&a!iquandocasus;&fortuna pate-
iaciunt.Ideoviriingenijsolema pr.Tditipcrlocamontosavagantes terrnrglcbas,& £#/$£
IapidesiustograuiorcsexamJnant,namtalemgrauitatemtanquammateria:mcral. p.ralt-,!4S
' licaraigumentummeritopronunciant. Paritcr iilapidesiniicntiignefundantur.ex quidii^-
V illis metailum, ciusqiqualicacem, & quanticatcm argmmt. Imo ex attricu duoi um_j "ccU
lapiaurnciusdemmontisindiciummctallihauriunt^dumsulphureumodoremspar-
gunt. Verum non solum cx odore ,scd ctiam ex colore moncium, terrar & lapidum,
materiammctallicam subessepcrcipiunt;iiaiiiq;color viridisaba:re,nigcr abargen- Colow
to,&auro,li(iidusapluinbo,& fcrro,iuridusachalcancho ,&tandemcinercus,& mo-tium
ohscurus a sulphure dinianat. Pariter multa; rima: in montibus obseruatx acrcs me- »wfc,
tallorumhalicusindicaresolcnticacumiuaquoqimontitnnadmcridicmtcndencia,
radicc vero montisad Borcam spectantc,mmlla ,& potisfimum argentiindieant,
cuiusfodinssifcracioresreclaabortuinoccasumvergunt. HacdecausaAiitiquitas
niontesdiuitiarum parcntcs, &omntum thesaurorum araria noncupauit; hinc quos
vidit scatebris aquarum redundantcs, vcnis ctsammctailicis afiluentes pra:dicaui& _ .
IdeoviriprKstantcsingenio venasfoililiuminuestigantex fontiuscaturigine,quj' - -*'''/ *
imctallisnonprocuiabeiTesolet,&diligenrer perpendunt fragmina venarum,& ** ^ ""'
IapilIospyritamrefcreuressqua;omniaincopiosisimbribusToircnsaliquisa.cei:-- -1/™™
A gentispecicbus,.quanimaltetam Grarci StcrcsytJda sciliccc solidam vocanr,eurrj
s-oplsodicarursolidus.alceraivi, Pneumonem,nimiruininanein,&spongiosam,cum
Grscis wtnaua/it spongiosiis cxponatur, & hac postrcmam cumMolybdcna,conT
uenireopinantur.
Demumalia rccrcmcntaex durioribus metallis, nempeferro,&a;rcresu]cant,
quandoha?Gduomctallacandenciamalleopcrcutiunnir,vcl inaquaexcinguuncur,
tuncsquama decidit;x]ua;est tanquamparsmetalli in superficie adusti.Idauro.vel
argento contingere ncquit,cum sintcorpora incombustibilia,neq;plumbo,& stan-
no,nam quod ab illis vi ignis rccedit, non arcscit. Hocrecremcntuni in arcduplex
cst,niinirumssos,&squama,&b^cduointerscdiscriniinantur,quoniamilosa;ris ^&Thrt*
corticibus granorum milij iimilis spontc cadic, squama verocrassior, & latior, non
nisiiclibusmaHciamctallodis^'di^:{vcG^:cia'diaaAEW4incIiorc!s,aiichorcDio- <WWW"A
seoridc,tjHavocatar»Awji(ieili«,ti:laiiar:,i. lAa^aiimc.t cl;uuiv:h(cin Cyprofaci-i
le habcbacur, vbi claui cx jre pro nauibusconfigendis parabantur, cum claui ferrei;
B jnatjua rubigineabsumerentur, Huiusmodiautemclaui vsu attriti proconsiciendo clnui ex
eicvstomagisquam aiiud rrisgcnusseruabanrur. Itaq; ssos,&squama crisncn sun[ xre pron*
petcndacx illisfomacibus,inquibus nouumi.sconssarur^sedab iIIisofficinis,in ~uSiuL
quibus a:s coIlciSaneumpurgatur,&malJeisdilatatur.Exferro eciam, &Chalybe
squama decutitur,qtiwaDioicoridcstomomaappellaturinam pcr vocahulum s-ipa Snmemd
nonsolum cs,sedcriamgladijacies significatur,&quia gladiorumacies cxpuro quU
s erro,nimirum &chalybcparatur;proptcreaGaJenusper ilomomacbalybem in-i
«llexit; AtDioscoridcssquamamfcrri stomoma iortasitcognoniiiuuitjquoniam Lih.g. de
squam»decuitaexchalybe,nonexferropra;fcrerecur. simp.med.
METALLORVM
INVENIENDORVM RATIO.
VAMQVAM metalloruminucntio,& fossiofacilicatemnon omnibusob-
mbabeat,quom3mfosroresacrefodlnarumpesttferoafficiuntur,ebe--
i subtcrraneis nocumenrum accipiunt,interdiim ruinis montium oppri- ■
— muntur, de scalis in putcos decidunc, & quandoq.spectrss Dsmonum in
cryptismecallicisvagautmmmirandumininodumvcxancur.Nam,rcfcrcntcAgri- ^iiii-de
cola,da:moneshumanam spetiem induti in cunicnlis, & puceis versantur,& cum ni- •siximxL
biIoperentur,inomnitamen laborum genere seexerccre videntur. Nihilominus/•'^er.
multisunc,qui arduumncgotiumaggrediuntur,&varijs modis venas metaliormn
imienire, & inearum foisura herculanas vires iibimct comparare videtur.Vcnas igi-
*urmetalloriima!iquandohumanaindustria,&a!iquandocasus;&fortuna pate-
iaciunt.Ideoviriingenijsolema pr.Tditipcrlocamontosavagantes terrnrglcbas,& £#/$£
IapidesiustograuiorcsexamJnant,namtalemgrauitatemtanquammateria:mcral. p.ralt-,!4S
' licaraigumentummeritopronunciant. Paritcr iilapidesiniicntiignefundantur.ex quidii^-
V illis metailum, ciusqiqualicacem, & quanticatcm argmmt. Imo ex attricu duoi um_j "ccU
lapiaurnciusdemmontisindiciummctallihauriunt^dumsulphureumodoremspar-
gunt. Verum non solum cx odore ,scd ctiam ex colore moncium, terrar & lapidum,
materiammctallicam subessepcrcipiunt;iiaiiiq;color viridisaba:re,nigcr abargen- Colow
to,&auro,li(iidusapluinbo,& fcrro,iuridusachalcancho ,&tandemcinercus,& mo-tium
ohscurus a sulphure dinianat. Pariter multa; rima: in montibus obseruatx acrcs me- »wfc,
tallorumhalicusindicaresolcnticacumiuaquoqimontitnnadmcridicmtcndencia,
radicc vero montisad Borcam spectantc,mmlla ,& potisfimum argentiindieant,
cuiusfodinssifcracioresreclaabortuinoccasumvergunt. HacdecausaAiitiquitas
niontesdiuitiarum parcntcs, &omntum thesaurorum araria noncupauit; hinc quos
vidit scatebris aquarum redundantcs, vcnis ctsammctailicis afiluentes pra:dicaui& _ .
IdeoviriprKstantcsingenio venasfoililiuminuestigantex fontiuscaturigine,quj' - -*'''/ *
imctallisnonprocuiabeiTesolet,&diligenrer perpendunt fragmina venarum,& ** ^ ""'
IapilIospyritamrefcreuressqua;omniaincopiosisimbribusToircnsaliquisa.cei:-- -1/™™