DOI Seite / Zitierlink:
https://doi.org/10.11588/diglit.1170#0398
3pz Vi^ssis Aldrouandi
tts.%.
propter eamdemmionem, Baccho ascribunt,<iehocProperriussiccanit. -• *
Eltibiptrmtdiambeneolenti/i iinmimiisxm,
yndt tuumpolAM N.txin turbn mtrum,
Propterea huiusmodiaqua?non solum porantesrcddunt temulentoi.vetiimcuoqnt
siitiosoSjCumsp^stitiaNapiuh^j&BituminisadmodumtenuiSjpcnetranSj&spirJt^
sa sit. Hinc bibciitcs aquam rubrifontisinActhiopia,autprofundum somnurr„auiiu.
rorcm incurrebant,quoniam tcnuiores aqua1 parcescaputserkbant. IdcircoOuidius
dehuiusmodi aquis sic cecinit.
Mlhioposq; tacus, cjuossiquisfiueibtts /lau/it,
Kjiutswit, autpAtitur mirumgr/tiiit/Ht/aporem,
AmpliusamnisLyncestiuspountesreddittcmuIentos,nonsecusacsivinumcopio.
Jum bibisTciit.De hoc amne habentur haic carmina.
Sjicm quiiHmijiit paruni moderAto gutturctraxit,
Ndn nlittr titnv.U. ciiih/i !;'»..: r i "Jin.-, btbtsjit.
Insuper equi in Casiinitio Thracia; ssuuio bibcnres, csfcrantur. Vnde cognoscimm 1
nuiusmodiaquasesscnaphthicas, & bituminosas,eumcaputpetantj&meriKm.sutote
AqitM ici- qnodaminssatnraent. Aqua:etiamsaporisacidi,qualisinaccioobseriiatur,indiciuni
dxsutSan. BituminiscsscsoIcnt.HuiuscoditionisestsbnsadradicescoIlisMontioni.cuiusaquam
tia, rustici aliacommuni aqua dilutam, provino,potant. Recitatetiam Aristotelcs, m s;.
cania Sicilia:, rcperiri aquam, ex qua acidam muriam pro condimentis parant. Hsaiu
tcm aqua; acida in alueo plerumq; lapides Birtiminc obsiros haberc solent.
Hisingenere de sedenataliNaphthi intelle&is, descendere oportctad pcculiaria
loca,qua- alphabetica serie suntemmicranda, vt,qua- in capite antccedentinonfuc-
runtmemorara,hicrecenseaiitur. Primitusin AbrurioiDProuincia,qua;LatuiisSaBi-
niuni vocatur, siuit Bitumen, instar Picis, nigrum, cuius minera, anno septuagesiino
seprimopQstscsquimillcsimuminuentafutt. Ibidemquoqtad radiccscutusdammoti-
tUscaturitiiquor,quemPetrokumnuncupant. Arabia descrta habct quendamson.
iemBiium:nijnigri,&liquidi,quodabiensinvaporem,attolIit vesicu!as,qna;apctts,
&aquacrTusa,inNaphthamnigram,ArabibusHaincicliirnominatam degetierat.ItiG
Armenia,vtrcserunt Historici,fons quidammagmtsad Aqoilonemspcclat.dequoli-
quoroleosimiliicgrediturjadcoridiendacibariainutilisjuccrnisverofoucndisvti-
iislimus: idcircd Naphtham esse crcdimus. Non procul ab Arnernijs, vt notat Dale-
lih >T. el>amP'l,s in Plinium, cst qua-dam rtipes Petroleum nigrumfundens. Quinimototum
*'* illumagrumBituminestaterenonnuIliarritmantjqiioniamtcmpoiepra-sertimilliiio,
equi penes riuos fontis transeuntcs, pcdibus lentorc Bituminis inuolutis, disficillinieil-
lisc se extricare queunt.
BabyIonia,intercsstcrasRegiones,copiosaNaphthaabundat:iia:cenimIocisfer-
uidisgaudere solet. Est igiturramfeiuidus huiusnodi Jocus,vtgranahordci inhu-
mum proiefia sa?pc subiulient,& Incola.-,a-sliuis dicbus,supra vtribusaqua plcnisdor-
miant. HcrpalusquitietiainGubcrnatorilliusRegionjs.cumjClegantissgratia.am-
bula tiones regias plantis grajcis exornare conaretur, solam Hcdcram, teste Plutarcho
inAIe>:andro,screrenequmit,cum,obigneamterreninaturam,scmperarcsccret:Erc-
nimHcderaloca frigida,&opacaamat. Apud Bachal,monsquidam cxsudat oleumfi
nigrumin(ignisfetoiis,quodNaphthamnigramesTcopinamur. Propc-BonamInlii-
lam,Naphtha fortassisertt illudoieum, quod in fontc nascitur.
In Cantalupossuit humor dictusPetronicum,Naphtha proculdubidesscpcrliibetur.
Cuba insiila, versus Floridam,Bitumine liquido scatct. ln CumanaRegioncest quav
damBituminisIiquidh-etia JgniumvaldcrapaxivndeNaphthamcssc tatericogimur.
Naphtham quoqsesfein Cysitrato asseriinus,vbjfons tanquamoleo ssuensobseruatur,
&huJusmodiliqHor,cxsenrentiaOnelij,inlucernisardescit.
' ProiJcEdembufgum,Naphthacuidamfo]itiinnataE,cuiusportioiiauseratur,qiian-
titasnon minuitur,&nisicxcrahatur,non ramen augctur. Hammodara;, intcr Aegvp-
tum,& Aethjopiam, foritcm Bituminis Calepinus alsignat.
Indiamultisinlocis Naphrhardiuitijsrcdundanprimum ad Zecuruas populosln-
$\& teperitur Bitumen liquidum, quo tclorum cuspides ex arundinc paratorum Jiniur,
& acccsa in hostcs eiaculant. Lycosparitcr in India habet fontcm,cuius aqualutcrnE
tts.%.
propter eamdemmionem, Baccho ascribunt,<iehocProperriussiccanit. -• *
Eltibiptrmtdiambeneolenti/i iinmimiisxm,
yndt tuumpolAM N.txin turbn mtrum,
Propterea huiusmodiaqua?non solum porantesrcddunt temulentoi.vetiimcuoqnt
siitiosoSjCumsp^stitiaNapiuh^j&BituminisadmodumtenuiSjpcnetranSj&spirJt^
sa sit. Hinc bibciitcs aquam rubrifontisinActhiopia,autprofundum somnurr„auiiu.
rorcm incurrebant,quoniam tcnuiores aqua1 parcescaputserkbant. IdcircoOuidius
dehuiusmodi aquis sic cecinit.
Mlhioposq; tacus, cjuossiquisfiueibtts /lau/it,
Kjiutswit, autpAtitur mirumgr/tiiit/Ht/aporem,
AmpliusamnisLyncestiuspountesreddittcmuIentos,nonsecusacsivinumcopio.
Jum bibisTciit.De hoc amne habentur haic carmina.
Sjicm quiiHmijiit paruni moderAto gutturctraxit,
Ndn nlittr titnv.U. ciiih/i !;'»..: r i "Jin.-, btbtsjit.
Insuper equi in Casiinitio Thracia; ssuuio bibcnres, csfcrantur. Vnde cognoscimm 1
nuiusmodiaquasesscnaphthicas, & bituminosas,eumcaputpetantj&meriKm.sutote
AqitM ici- qnodaminssatnraent. Aqua:etiamsaporisacidi,qualisinaccioobseriiatur,indiciuni
dxsutSan. BituminiscsscsoIcnt.HuiuscoditionisestsbnsadradicescoIlisMontioni.cuiusaquam
tia, rustici aliacommuni aqua dilutam, provino,potant. Recitatetiam Aristotelcs, m s;.
cania Sicilia:, rcperiri aquam, ex qua acidam muriam pro condimentis parant. Hsaiu
tcm aqua; acida in alueo plerumq; lapides Birtiminc obsiros haberc solent.
Hisingenere de sedenataliNaphthi intelle&is, descendere oportctad pcculiaria
loca,qua- alphabetica serie suntemmicranda, vt,qua- in capite antccedentinonfuc-
runtmemorara,hicrecenseaiitur. Primitusin AbrurioiDProuincia,qua;LatuiisSaBi-
niuni vocatur, siuit Bitumen, instar Picis, nigrum, cuius minera, anno septuagesiino
seprimopQstscsquimillcsimuminuentafutt. Ibidemquoqtad radiccscutusdammoti-
tUscaturitiiquor,quemPetrokumnuncupant. Arabia descrta habct quendamson.
iemBiium:nijnigri,&liquidi,quodabiensinvaporem,attolIit vesicu!as,qna;apctts,
&aquacrTusa,inNaphthamnigram,ArabibusHaincicliirnominatam degetierat.ItiG
Armenia,vtrcserunt Historici,fons quidammagmtsad Aqoilonemspcclat.dequoli-
quoroleosimiliicgrediturjadcoridiendacibariainutilisjuccrnisverofoucndisvti-
iislimus: idcircd Naphtham esse crcdimus. Non procul ab Arnernijs, vt notat Dale-
lih >T. el>amP'l,s in Plinium, cst qua-dam rtipes Petroleum nigrumfundens. Quinimototum
*'* illumagrumBituminestaterenonnuIliarritmantjqiioniamtcmpoiepra-sertimilliiio,
equi penes riuos fontis transeuntcs, pcdibus lentorc Bituminis inuolutis, disficillinieil-
lisc se extricare queunt.
BabyIonia,intercsstcrasRegiones,copiosaNaphthaabundat:iia:cenimIocisfer-
uidisgaudere solet. Est igiturramfeiuidus huiusnodi Jocus,vtgranahordci inhu-
mum proiefia sa?pc subiulient,& Incola.-,a-sliuis dicbus,supra vtribusaqua plcnisdor-
miant. HcrpalusquitietiainGubcrnatorilliusRegionjs.cumjClegantissgratia.am-
bula tiones regias plantis grajcis exornare conaretur, solam Hcdcram, teste Plutarcho
inAIe>:andro,screrenequmit,cum,obigneamterreninaturam,scmperarcsccret:Erc-
nimHcderaloca frigida,&opacaamat. Apud Bachal,monsquidam cxsudat oleumfi
nigrumin(ignisfetoiis,quodNaphthamnigramesTcopinamur. Propc-BonamInlii-
lam,Naphtha fortassisertt illudoieum, quod in fontc nascitur.
In Cantalupossuit humor dictusPetronicum,Naphtha proculdubidesscpcrliibetur.
Cuba insiila, versus Floridam,Bitumine liquido scatct. ln CumanaRegioncest quav
damBituminisIiquidh-etia JgniumvaldcrapaxivndeNaphthamcssc tatericogimur.
Naphtham quoqsesfein Cysitrato asseriinus,vbjfons tanquamoleo ssuensobseruatur,
&huJusmodiliqHor,cxsenrentiaOnelij,inlucernisardescit.
' ProiJcEdembufgum,Naphthacuidamfo]itiinnataE,cuiusportioiiauseratur,qiian-
titasnon minuitur,&nisicxcrahatur,non ramen augctur. Hammodara;, intcr Aegvp-
tum,& Aethjopiam, foritcm Bituminis Calepinus alsignat.
Indiamultisinlocis Naphrhardiuitijsrcdundanprimum ad Zecuruas populosln-
$\& teperitur Bitumen liquidum, quo tclorum cuspides ex arundinc paratorum Jiniur,
& acccsa in hostcs eiaculant. Lycosparitcr in India habet fontcm,cuius aqualutcrnE