DOI Seite / Zitierlink:
https://doi.org/10.11588/diglit.1170#0561
■_J
MufeiMetaJlici Lib.IV. 55j
NATVRA, ET AFFECTIONES.
QV AM VIS naturam,& doteshuius lapidisDioscoridcs ,GaIcnus,Plbius,
Matthiolus, Porta.BfasauoIuSjAitjcriusMagrius^RuciuSjZanarduSjIGdo-
ruSjMyliuSjAicaiariuSjLucrcimSj&alijmultidiligcnterexposLierint.-nihi.
lomintisinpra;sentianoniiihJldcjllnK[>ra'io^rii[lidiccndueiTeccnsuimus. Magnes
in primis, quoad materium , &colorcm, cstlapis pondcrosus cx portione materia; mi-
ncralisconstans,licet,dumfunditur,nihilmctalliconstituat. QuarcaiTercndumerit
huncIapidemefcgeneratumcxomnicompositione!apidum,cumaliquaadmiKtione
materi£mera!Iica;;propteiei,jncolore,fcrroassimilar.ur. Huicscntenti-aiTenciiiir
S MarbodcusGallus.dumcanit.
Hicsirrxgivei cogno/citur ese ce/orjs,
CuiNttturadcdilvicinumte/Urcsirruxi.
Diogenianus vcrum magneremitaargcnto essesimiiem voluit,vi sa-pc intuentesfal-
lat: attamenmagnes,cuius cst vsusin Py.ide,colorisfcrruginci ciTc vidctur: non ta-
mencrcdcndumest, ferri protsus similitudinem gererc,scd fcrriimpoliti saciem pra:
se ferre; hac dc causa rCTfugineusnominatur. Huc alllusic Claudianus in suo Pocma-
te, quandocecinit.
------ —, —, Upis tlj eognomine mttgnts
Decolor, obscnrtts, vilis, neuille rcptxttm
Ctsiricm Kegnm^ ,icc camlttli -virgtnisorntt
Colltt, ncc irisigm spiendet per cingnL mettt,
Std notti si r> igri •vtdcst mirttcuUsixi.
Tuncsitpertttptilebros cultui, & quidquid teis
C Indas liloribas rubrascrntntur in tttga.
Quoad virtutem,!apis hic habet insitum a natura,vt ferrum trahat,& semper ad septe-
trionemse vercac. Deindecantoest cfficacior, &robuilior in hocopere,quanto£pro-
iundiori vena fuerit cffossits ; nam ex superficie terrar erutus, sempcr insirmas vires ha- .
bere pcrhibetur.Rursus Magnes,licet allkiat fertum,quando erit ferroleuior, tunc
ad illius occutsum sc mouebit: trahit enim optimus magncs scxtam parrem ferri, ha- yirtusn>4~
bitaponderisratione.Immo maiori magncti maior quoq; virtusatttadiua,& minori gneiisqw-
minor inesse traditur ; supposita tamen a-quali bonicateeiusdem rationis, in vtroque #,t
iapide.Itaq ferruma!licit,&sciToraptovimsuamitaimpertitur,vtaliudferrumad
se trahat, &suspensum teneat. Quocirca cx vna acu in aliam, & exannulo in alium
vis ttansit: ideoq; virtusmagnetis viribusTorpcdinisassimilari potcst,quatpcr rete,
&virgasJmanibusPiscatoriscommunicantuf:hancigitutvimMag[ietismeditansLu-
(reciuscecinithuiicinmodutn. Likides
■ Hum hmines Upidem mirttntt-r; t/uippe ttttn-m nit.rer,
D Sttse ex amiellu rtddit pendintibus txse
Sumtjietittm licei micrdum.piiirts/i^idere
Ordine (/«/'ij tcmLtis i:u.-.sticriuris.
Nonnulli, animaducrsa hac Magnetis natura, scripserunt naucs,quibus.in Calecuta-
namregionemoauigaturiclauisterreisnonfigi,obmagneticorum frcqueutiamsco- £jtI-e]jj,
pulorum,quoniamfaci!i: diiToluetentur.Sed Gargias in Historia Aromatum id sabu-
losumclTe tradidit: quandoquidcm plures uaues Calecutan* regionis, & iDius tra-
crus,ferreischuisiunaiis',bscciia^ir:imm6addiditnauesininsulisMaIdiuisligneis
quidcmciauis copuiari ,non quia aMagnctciibi mc«iant,iedquoniamscrriinopia
iaborant.
IoannesBaptiitaPortidil-gentilsimus rerum naturalium inuestigator, circama-
gnctistiMuram,;tiiiir.aduL'rtir,qH6d vi;tu's huiuslapidis in ferro recepta,conracru
magnetis validioris auferri potcst. Nam ferrum a parrcicptentrionaiiignauimagne-
tis conta£tum,dcinde affricarum iuxta pactem australem magnetis validioris,prinvAj
Aaa i vls
MufeiMetaJlici Lib.IV. 55j
NATVRA, ET AFFECTIONES.
QV AM VIS naturam,& doteshuius lapidisDioscoridcs ,GaIcnus,Plbius,
Matthiolus, Porta.BfasauoIuSjAitjcriusMagrius^RuciuSjZanarduSjIGdo-
ruSjMyliuSjAicaiariuSjLucrcimSj&alijmultidiligcnterexposLierint.-nihi.
lomintisinpra;sentianoniiihJldcjllnK[>ra'io^rii[lidiccndueiTeccnsuimus. Magnes
in primis, quoad materium , &colorcm, cstlapis pondcrosus cx portione materia; mi-
ncralisconstans,licet,dumfunditur,nihilmctalliconstituat. QuarcaiTercndumerit
huncIapidemefcgeneratumcxomnicompositione!apidum,cumaliquaadmiKtione
materi£mera!Iica;;propteiei,jncolore,fcrroassimilar.ur. Huicscntenti-aiTenciiiir
S MarbodcusGallus.dumcanit.
Hicsirrxgivei cogno/citur ese ce/orjs,
CuiNttturadcdilvicinumte/Urcsirruxi.
Diogenianus vcrum magneremitaargcnto essesimiiem voluit,vi sa-pc intuentesfal-
lat: attamenmagnes,cuius cst vsusin Py.ide,colorisfcrruginci ciTc vidctur: non ta-
mencrcdcndumest, ferri protsus similitudinem gererc,scd fcrriimpoliti saciem pra:
se ferre; hac dc causa rCTfugineusnominatur. Huc alllusic Claudianus in suo Pocma-
te, quandocecinit.
------ —, —, Upis tlj eognomine mttgnts
Decolor, obscnrtts, vilis, neuille rcptxttm
Ctsiricm Kegnm^ ,icc camlttli -virgtnisorntt
Colltt, ncc irisigm spiendet per cingnL mettt,
Std notti si r> igri •vtdcst mirttcuUsixi.
Tuncsitpertttptilebros cultui, & quidquid teis
C Indas liloribas rubrascrntntur in tttga.
Quoad virtutem,!apis hic habet insitum a natura,vt ferrum trahat,& semper ad septe-
trionemse vercac. Deindecantoest cfficacior, &robuilior in hocopere,quanto£pro-
iundiori vena fuerit cffossits ; nam ex superficie terrar erutus, sempcr insirmas vires ha- .
bere pcrhibetur.Rursus Magnes,licet allkiat fertum,quando erit ferroleuior, tunc
ad illius occutsum sc mouebit: trahit enim optimus magncs scxtam parrem ferri, ha- yirtusn>4~
bitaponderisratione.Immo maiori magncti maior quoq; virtusatttadiua,& minori gneiisqw-
minor inesse traditur ; supposita tamen a-quali bonicateeiusdem rationis, in vtroque #,t
iapide.Itaq ferruma!licit,&sciToraptovimsuamitaimpertitur,vtaliudferrumad
se trahat, &suspensum teneat. Quocirca cx vna acu in aliam, & exannulo in alium
vis ttansit: ideoq; virtusmagnetis viribusTorpcdinisassimilari potcst,quatpcr rete,
&virgasJmanibusPiscatoriscommunicantuf:hancigitutvimMag[ietismeditansLu-
(reciuscecinithuiicinmodutn. Likides
■ Hum hmines Upidem mirttntt-r; t/uippe ttttn-m nit.rer,
D Sttse ex amiellu rtddit pendintibus txse
Sumtjietittm licei micrdum.piiirts/i^idere
Ordine (/«/'ij tcmLtis i:u.-.sticriuris.
Nonnulli, animaducrsa hac Magnetis natura, scripserunt naucs,quibus.in Calecuta-
namregionemoauigaturiclauisterreisnonfigi,obmagneticorum frcqueutiamsco- £jtI-e]jj,
pulorum,quoniamfaci!i: diiToluetentur.Sed Gargias in Historia Aromatum id sabu-
losumclTe tradidit: quandoquidcm plures uaues Calecutan* regionis, & iDius tra-
crus,ferreischuisiunaiis',bscciia^ir:imm6addiditnauesininsulisMaIdiuisligneis
quidcmciauis copuiari ,non quia aMagnctciibi mc«iant,iedquoniamscrriinopia
iaborant.
IoannesBaptiitaPortidil-gentilsimus rerum naturalium inuestigator, circama-
gnctistiMuram,;tiiiir.aduL'rtir,qH6d vi;tu's huiuslapidis in ferro recepta,conracru
magnetis validioris auferri potcst. Nam ferrum a parrcicptentrionaiiignauimagne-
tis conta£tum,dcinde affricarum iuxta pactem australem magnetis validioris,prinvAj
Aaa i vls