DOI Seite / Zitierlink:
https://doi.org/10.11588/diglit.1170#0577
MufeiMetall/ci Lib.1V. ,71
SYNONIMA, ET ETYMVM.
LA TINI, nomine aGra-cisdcrorto,lapidcni,dcquo in prarscntia agiair,Pyri-
tcn: dixerunt. Alij nomen grateuni llpemantes, Vriti ab vrcndo, vejIgniarium
abigne indigitartmt ; cum huic lapidi plurimitsignis inelTe perhibcatur. Non-
nuili Vulgaresbac jationc moti lapidcm focarium,aLir ignifctiini cogiiominarunr.Id-
circoapudCamislum LeouardumPisaurcnscinlegimus , aliquibusdivtumsuilTeHe-
phxstium,nempc Vnieanum,qui/V.[Jr.;is-^-ii)eu^igitiscsTecrcdcbatur. Inueuitau-
tem hic iapis nomen ab ignc, cum peraissionc lerri, vel astcriusduri lapidisigncm—»
emittat. Marthiolusramen tacita- «ceui-icus '>hi:::"t:oni,h*c verba protulit: cum sint
multilapidcs, cxquibuspeiculliscliciatui' ignis,&omnes iurcoptimo talinominc_j
inugniripouciu: atcamen hiclapis, dcquoinpra-senciavcrbaliunt,antonomastice
Pyritcsappellaturicumca-tcrisprcstantioriit, & percullusinaiorcmscintillarmnco-
piamspargat. Aufjinxtaasiorummcntem.quoniam tgucma-gcrrimerccipiar ,rcce,
ptum vcrddiutilTinicconseruct. Inlupcr Larinoram aJiqiji hunciiuneuparunt Sideri-
tem,autquiacolorissitferic"i,aut quoniam diiritieferrcai-cfcrtuistt.niu" vclimusas'
serere.ijuia ferro pcrcusTus ignem producat. Hcimolaus Barbarus,ui Corollario,scri.
ptumrdiquiifuilTcnonnullos, quiPyrirem appcllarunt Isoltrichiteni , & Androda- jtoUrsehi'
Dianra.QuapropteiG^Iiii; usno litie causapucauitaliquam Pyritisspecicminucniri, us upis. '
qua:piIos,aut Bir .v,^, idelt cirrhos, circinnos, vel plcxos mulicrum crincs referat.
IdemGesnerusprodidit,apudquosdamN:upei-os, nuncupatiMarchcsitam.&hacde
ieGermanis,coriuptonomine, Martstein cognominari ■ Aiioqiiinapud Gcrmanos
Kiesendiciiur;SunttamenArabes, quisiioidiomateMarchclTraniaproducTion^
ignisnominarunt:qua.muis iiominchispanicodicimarchdit,>.inali<ji:i cx^limet.Ali-
terArabcsLapidcmiuin;nisuominarunt,quoniamvidiscuticudicaligincsocuIorum £,ss^/„OT;
potiatur.TandcmOthonnalapiscstjnAegyptoexiguemagnitudinis.&tfrcieoIoris, ,l:i quatis.
*, qucmGesncrns ad Pyritas rcduccndum cllc arbitratur.
Apud Grjcos legitur ^^F^/^masculinigcneris, &.«vri7r!gtiK,riif;n'iini:ii, &expo-
niturlapiscdcnsignc;deducicurq;a vocabuio-a^jquodigncmstgniftcat. Apudcos-
dem Gra-cos ^ufDoio^oj Mksestlapis jgnem pariens,vclcxquoigniselicicur. Aristo- "' 3'' 4'
teies,in Mcicoroiogicis,scriptmnlelicrujtlapidcmPyrimachum vni cum mctallisa
iei-raeruiivndelalloppiuSj&alijAuthoresdePyrimarchoAristotclisverba.facietcs,
huncMarcheIitamArabum,&Pyriten)G,-a.-coruerTemerit6 volueiunt.Theophrastus
quoq;vnacum Aristorele twpis**%a indigStau^tjquoniam igni relti.tctur.Traditenim
Georgius Agricola- hunc lapidem l\ifomaccmproicelum fluere, & vbi lluxerir in—>
catinum,rursus :n lapidem concrcsccrc;. Insuccedaneismedicamentis Galeno at-
/ributis, proPyritCjPyrobolussubslituilur.Gcsiiecushocnomenmcdicatus, tandcm p ^,
mmlemkpidemcumPyritcciTeopinatur, motus potissimum hacratione ,quoniam *
ilieAuthoimuliaaliasucccdaiicanomiiiar, uii.ta viiiscruditissynonimaessc plitan- j* '
tiir.Alioquin»upcSo'Aj,a(iud PIutarchtimiuCamillOjsuntinHrumentaquKdam bcl-
D h'ca ad igncm ciacaclandum fabticata,
NATVRA, ET PROPRIETATE.S.
MVLTI comendi-intPyritemelTenaturcillorumSilkumjquicumjrelimi-
litudinemhabcut, & in mctassis, iJumjnibusq;quibusdam inueniuntur.
Hancscntentiamlisctius, inlibiodcGcmmis,confirmarevidctur,Scdsa-
tius est, si dicamusPyritcm ad naiurarr) metallicam aecedere,cum specic auri,quan-
i'«qiargenti,8:plcrtim<];aiiric!ia!cii'pcdctur, substantia tamen lapidea. Hincali-
<]Uiiucrunchuiusopinionis,PyiitciiitIIccxcicii'.entiimmcta]loruni,quodials"ume(Te
cxitlimamns, proptcieaquod teperiaturetiamin jllislocis, inquibusnullummctas-
u.iri erioditur. Immdinpiopiijsveniscruitur, in quibusnuliametallorumspcciesa
SYNONIMA, ET ETYMVM.
LA TINI, nomine aGra-cisdcrorto,lapidcni,dcquo in prarscntia agiair,Pyri-
tcn: dixerunt. Alij nomen grateuni llpemantes, Vriti ab vrcndo, vejIgniarium
abigne indigitartmt ; cum huic lapidi plurimitsignis inelTe perhibcatur. Non-
nuili Vulgaresbac jationc moti lapidcm focarium,aLir ignifctiini cogiiominarunr.Id-
circoapudCamislum LeouardumPisaurcnscinlegimus , aliquibusdivtumsuilTeHe-
phxstium,nempc Vnieanum,qui/V.[Jr.;is-^-ii)eu^igitiscsTecrcdcbatur. Inueuitau-
tem hic iapis nomen ab ignc, cum peraissionc lerri, vel astcriusduri lapidisigncm—»
emittat. Marthiolusramen tacita- «ceui-icus '>hi:::"t:oni,h*c verba protulit: cum sint
multilapidcs, cxquibuspeiculliscliciatui' ignis,&omnes iurcoptimo talinominc_j
inugniripouciu: atcamen hiclapis, dcquoinpra-senciavcrbaliunt,antonomastice
Pyritcsappellaturicumca-tcrisprcstantioriit, & percullusinaiorcmscintillarmnco-
piamspargat. Aufjinxtaasiorummcntem.quoniam tgucma-gcrrimerccipiar ,rcce,
ptum vcrddiutilTinicconseruct. Inlupcr Larinoram aJiqiji hunciiuneuparunt Sideri-
tem,autquiacolorissitferic"i,aut quoniam diiritieferrcai-cfcrtuistt.niu" vclimusas'
serere.ijuia ferro pcrcusTus ignem producat. Hcimolaus Barbarus,ui Corollario,scri.
ptumrdiquiifuilTcnonnullos, quiPyrirem appcllarunt Isoltrichiteni , & Androda- jtoUrsehi'
Dianra.QuapropteiG^Iiii; usno litie causapucauitaliquam Pyritisspecicminucniri, us upis. '
qua:piIos,aut Bir .v,^, idelt cirrhos, circinnos, vel plcxos mulicrum crincs referat.
IdemGesnerusprodidit,apudquosdamN:upei-os, nuncupatiMarchcsitam.&hacde
ieGermanis,coriuptonomine, Martstein cognominari ■ Aiioqiiinapud Gcrmanos
Kiesendiciiur;SunttamenArabes, quisiioidiomateMarchclTraniaproducTion^
ignisnominarunt:qua.muis iiominchispanicodicimarchdit,>.inali<ji:i cx^limet.Ali-
terArabcsLapidcmiuin;nisuominarunt,quoniamvidiscuticudicaligincsocuIorum £,ss^/„OT;
potiatur.TandcmOthonnalapiscstjnAegyptoexiguemagnitudinis.&tfrcieoIoris, ,l:i quatis.
*, qucmGesncrns ad Pyritas rcduccndum cllc arbitratur.
Apud Grjcos legitur ^^F^/^masculinigcneris, &.«vri7r!gtiK,riif;n'iini:ii, &expo-
niturlapiscdcnsignc;deducicurq;a vocabuio-a^jquodigncmstgniftcat. Apudcos-
dem Gra-cos ^ufDoio^oj Mksestlapis jgnem pariens,vclcxquoigniselicicur. Aristo- "' 3'' 4'
teies,in Mcicoroiogicis,scriptmnlelicrujtlapidcmPyrimachum vni cum mctallisa
iei-raeruiivndelalloppiuSj&alijAuthoresdePyrimarchoAristotclisverba.facietcs,
huncMarcheIitamArabum,&Pyriten)G,-a.-coruerTemerit6 volueiunt.Theophrastus
quoq;vnacum Aristorele twpis**%a indigStau^tjquoniam igni relti.tctur.Traditenim
Georgius Agricola- hunc lapidem l\ifomaccmproicelum fluere, & vbi lluxerir in—>
catinum,rursus :n lapidem concrcsccrc;. Insuccedaneismedicamentis Galeno at-
/ributis, proPyritCjPyrobolussubslituilur.Gcsiiecushocnomenmcdicatus, tandcm p ^,
mmlemkpidemcumPyritcciTeopinatur, motus potissimum hacratione ,quoniam *
ilieAuthoimuliaaliasucccdaiicanomiiiar, uii.ta viiiscruditissynonimaessc plitan- j* '
tiir.Alioquin»upcSo'Aj,a(iud PIutarchtimiuCamillOjsuntinHrumentaquKdam bcl-
D h'ca ad igncm ciacaclandum fabticata,
NATVRA, ET PROPRIETATE.S.
MVLTI comendi-intPyritemelTenaturcillorumSilkumjquicumjrelimi-
litudinemhabcut, & in mctassis, iJumjnibusq;quibusdam inueniuntur.
Hancscntentiamlisctius, inlibiodcGcmmis,confirmarevidctur,Scdsa-
tius est, si dicamusPyritcm ad naiurarr) metallicam aecedere,cum specic auri,quan-
i'«qiargenti,8:plcrtim<];aiiric!ia!cii'pcdctur, substantia tamen lapidea. Hincali-
<]Uiiucrunchuiusopinionis,PyiitciiitIIccxcicii'.entiimmcta]loruni,quodials"ume(Te
cxitlimamns, proptcieaquod teperiaturetiamin jllislocis, inquibusnullummctas-
u.iri erioditur. Immdinpiopiijsveniscruitur, in quibusnuliametallorumspcciesa