DOI Seite / Zitierlink:
https://doi.org/10.11588/diglit.1170#0710
704.^ - VlyssisAIdrouandi
Gallicum vulgus,authorc R ticllio, Conferuam Plinij,Tofam musci,quaGinusco. E
surri aceruum appellat. Nauta: in ssuminibtis veisanres, fluuialem spongiam Tophii
cognominarunt, quia, ob foramina, facicm spongiosam prarse serat. Hactcnus de
sratrtaods.
Synmima Nuncupatur ergo hic lapisapud Plinium Porus,&Tophusfortassisa verbo gne.
Tothi.' co wtsit, accendo;namq; ab incendijs tanquam Pumex procrcatus esse vidcatur.Op-
piano dicitur ipuioc ^issj<, Herodoto wapitae aisio;. ItalisTuso,eTuuo, Hispanis
Piedra arenisca, Gallis Toffeau, Germanis TofTstcin, Bclgis Thuntstein.
DESCRIPTIO, ET NATVRA.
PORV S, siueTophuslapisestmollis, idcoq;ob mollitiem fragiiis, itemsca-
ber, ramssoramioibus,atq;meatibuspatentibusrefcrtus:quandoquidern._i
parteshuius]apidisinomiiibuslocisconiuiicta?,atqjcontinuata;nonobier- p
uantur,sed multus aer ci incerieetus est. Etcnim tales meatusa natura fiunr,quan-
"do,in primordio generationis, humor cum terra non satis pcnnlxtus est, sed iplutn
diuersa: partes terreni tanquam vasa qua-dam coercent, atq; contincnt. Quemad-
, modum vicissjmlapidescompa&i,&solidi producuntur, quandohumor vbiq;in
cerrampenetrat,eiq;probepcrmiscctur. Causam moilitiei huiuscelapidisAlber-
'lulibJt^i tussuperssuaihumiditatinona-qiialiterterreno permixta: aslignautt: hacdeausa
hpd.(ap.$ Tophumigniadmoturnnonliquescere, sedincineremabireaiTeruit. Liquetitau.
tib.iL-dc—i tem igniTophus, ttaceto perfundatur, vt LeninusLemnius annotauit ;namilli li-
oecitlt.mt. cjuori vis ignea,atq;consumcns iubest,quar solida qiixq; depascitur, atq;conterir.
wimc.c. 14 ColorhuiusJapidisplerumq;cstaIbus,autterrestris,vcltalcmsortiturcoIorcra,
LibA6,<** qualem Pumex, vtAIbertustestatur. Plinius candore, &dtiritia marmoriPariosi.
j_ _ milemesscscribit. AsbertusperscrutanscoIoriscausam;rctulicTophumlapidem
genet-ariexterra,cuiaquapermixtaspumamcdic,atquedigestionisopera,albuj
cuadic. G
D1FFERENTI£
DV/E huiusIapidisspeciesobseruantur,vnaest,qtia'wiSs6?Gra:cis,&PIi^
nio Porus nominatur, pIerumq;colore, & duritia marmori Pario sim Iis,vt
Theophrastusoptimeanimaduenit. Ad harcspeciem referuntTophum,
<]ui serradentata tanquam lignum sccatur:quamuis omnia Tophoiumgenera,mi-
pimo ctiam instrumcnto, iuxta (ententiam Albcrti ,secati possint, Altera Topho- .
rum species est, qui in spelunciscp succo stissantepropter iriguscbncvescunt,qua-
Jis est ille, quem Hydrolithum vocamus. Talis enimsedimento aquajin canalibus
fontium concrescere solet. Huius quoq; generis.suntlapides illi, quorum meminir
Gesnerusin.IibroFossilium. Hioriimturin fistulis,perquas tlierm«ducuntur,vt
Tepho inBadensibusjitemin tubisaqua;di:c>i!iimorJuntut,vtBeichltngi,eodemGesiiero H
thermxrK. teste-VerumhuiusmodispeciescauciisTophissuntsoIidiores,
VariantpmcreaTophicolore, duritia,atq;moIlitic. Color plcrumq; illis inest
albus.AtTophiiiiCampanianigrum,&iubrumcoJoremsoitiuntur- Hursus lophi
tionsempersuntduti, licetPIininsduritia,marmori Pario allimilauctit iplerumq;.
. enim in puluercmfacilccomminiiunrur.
Possumus hucreserre Japidcm, quifrequesreperitur in Agro Romano: est cnim
Jpongiosus, grauis tamen,aiper, soraminibus modo paruis,modo maiusculis refer-
tus,coIore primum subslauo, pois ea leucopha'0, aquam imbibit, quar deinde paula-
tim guttatim st illat, quaiia lapide exprimatur. Hunc vocant Spromum, sbrtassis ab
exprimendo, quia aquam haustam quodammodo exprimere videatur. Hic in son-
tibus artifJcioIis,quos Nymphja vocant, sua asperitate,interTopho$,3tq;Pumices
pulcherrimumpriebetornamcntunu*. *-