DOI Seite / Zitierlink:
https://doi.org/10.11588/diglit.1170#0891
■
MusaiiMetallici Lib.IV.
D I F F E R E N T I M.
VARIA IaspidumgenerajiuxtavariasAurhorummenteSjCssefcrumur.Nain
IsidorusscxdecimspccicSjAlbertusMagnusdcceV&MyJiusocltoconstiraunt.
ScdsaiiuscritcuinAnselmoBoctio^hasdiffcrcntias^uxtalocosnacalcSjiux-
tavarioscolorcSj&iuxtacommixtionciri huiusl3p!discumalijs,enumerarc.
Primitiis,rationciocijIaspidcsdicunturlndijCyprij.Pcrsici^CaspijjPhiygij^Op- ,"„
padoces,Thracici,&Chalcidici.HisadduturThermodonticiafontibusThcrmodon- Cra""''->s
tisssuuijjinquorumnumero Grammatiaspro?sertim, veIPoIygramosreponitur.Hunc?n/'*'
PliniusinOrientc&Indiactiamrepcririrctulit. Hodieexlndiaoccidentaliasscrcur
qusdamspcciescoIoris*hepatis,&proptcrea acs ariiictiisetiamhepatiscommcndatur.
SieoIoresIaspidumobserucutu^variaictiamdirseretiashabcbinius.Plininsmemo-
5 ratvirides,cairuIcos,rubros,&caiididos. Ad rubrospurpurei, violacei,&roseire-.
uocari poisunt. Adcandidoscryilallini, niuei, &saIiscolorcmimitantesreducuntur.
EidemPliniorecenseturaliaspccicsvocataCapnias,(iHOni:Lmfunioinfcistaeirevi-c^»w.
deatur. IbidemaJia specics dicitur I5orea,vcl AcrtKiisa jqtioniamCailo screno au-
tltainaliassinii[c£i!r.'I'aiK!eiinllaspccici,qaa;nii';ss,vu-i uiucsn iniitatur, rutilissignata
punistiSjeidcmIasponyK,velOnychipuniftaappclhtur. Maihodcusdehis difteren-Mpiwjx.
tijs ilc cecinit.
lafpidis tssi eecan tr-rc/cssipttm,j,:s fimnttir,
Hit&TnultariimtogmstiitirtJseceleiistmj „ c,
Ettnttkis !!,:,<': ptyhiintnY/i •/ttl-tii oriis.
Optitnttsi>/ ■!t;di,tr*.:-:h/i(>!<:clite tohre.
MarbodeusbocmlocoprimaJitteram constituit consonantcm,cum alijAuthores
vocalemfacianr. Estcnim htecvox(laspisjtrisyllaba,&ille disyJlabam constituicid
indicat CJaudianus canens.
C ColUiistcreti ncdnmtiT Isfpidet/tllts. \
Intertot,&tantaslaspidisspcciesmanifcstandaestjl!a,qua!advariosvsuslitpra;-
serenda. OlimGrammatiasdicla , quaiapud Indoscrucbatur,aliquid purpurei ad-
mixtum habens, in teriecta linca alba, ca-cerjs prcfercbatur, & secundum locum occu-
pabatillaspecies,qua;nonnihilroseicolarisostci)dcbat, tcriiolococollocabatur,quj .
CoIorcsereniCaliradiabatj&demum quarto loco,<Jua; colore Smaragdi refulgebat. ittpijviri-
QuinimdapudPImium,quando Iaspisabsolutepronunciattir,semper viridis e(i'm- Jis^aaiis.
telligendus.HodicIaspis orientalis subca-ruldj&viridiscoloris obscuri,sanguineis
guttisconspersusmiranduminmodum commcndatur.AmpIius,quandoh*c speries
cumaliqua pcrspicuitatc obscruatur, vulgonominatur Hcliotropium,deciuoinse- Ueliotnsm
qucnti capite vcrba fient.
ReliquuincstjVtillasciiumcremusdisferentiasacoIorepctira^, qitas.Ioriga obser-
uatione,conlpicatisumtis. Habuimusspccicm laspidis01 ientalis, siguraferetrigona
rescrtum, maculis\iridibus,a-rcis,alb!s.,s,;n<;'.ii[ici5, [ij!iis,c;rs-iikis,& alijsader) va-
j)tijs,vtnon immcrito Iaspispolychromos dici posset. Iccm vidimuslaspidem, exquo
manubriutn culcrifuerat i.tbi;catum,cuuiO(aoangulis,colorepurpureo,&maculisni-
gricantibus.iiiin.ti&iai! idi.n: guttis aurcisdccoratum, instarlapidisLaziili. Sedma-
gisadmtrati sumus lignum in IaJpidtm transmutatum, fulgcns, morc alaba stri j eborc
mrxto. DccreuimusigiturnonnuiIasdarctabellas,inquibusvaiia-laspidumdifseren-
tiajdelineantur.
I.Tabellaostendit quatuor difterentiasIaspidis,eumdiffercntisaliorum laptllo-
rumdiuersigeneris,qui,commodicatisergo,ibidesignacifuecunt. Subnumcro i.in
parcelinistracabclkmonstracurlaspisjquiadmodumluciduserat. j.Iaspisfuitalbo,
& amerhistino colorc variatus. j. Iasnis cum tigura faunum imitante, & cum nonnul-
liscliaractcribus. 4. luliiis Smaragdi coloreni icmtilanscum figura.
In parte dextraciuJdtm tabcila: ii:b muncro i.& 2.pingitur iapis Vnioni consimilis,
quipoiiusoculumpiicisreferrc videtur. Postea scquuntur icones lapillorum in ven-
trkulishirundinmn repcrtorum. Llursus sub numcro i. elfigiacurlapis, qui Amiantbo
MusaiiMetallici Lib.IV.
D I F F E R E N T I M.
VARIA IaspidumgenerajiuxtavariasAurhorummenteSjCssefcrumur.Nain
IsidorusscxdecimspccicSjAlbertusMagnusdcceV&MyJiusocltoconstiraunt.
ScdsaiiuscritcuinAnselmoBoctio^hasdiffcrcntias^uxtalocosnacalcSjiux-
tavarioscolorcSj&iuxtacommixtionciri huiusl3p!discumalijs,enumerarc.
Primitiis,rationciocijIaspidcsdicunturlndijCyprij.Pcrsici^CaspijjPhiygij^Op- ,"„
padoces,Thracici,&Chalcidici.HisadduturThermodonticiafontibusThcrmodon- Cra""''->s
tisssuuijjinquorumnumero Grammatiaspro?sertim, veIPoIygramosreponitur.Hunc?n/'*'
PliniusinOrientc&Indiactiamrepcririrctulit. Hodieexlndiaoccidentaliasscrcur
qusdamspcciescoIoris*hepatis,&proptcrea acs ariiictiisetiamhepatiscommcndatur.
SieoIoresIaspidumobserucutu^variaictiamdirseretiashabcbinius.Plininsmemo-
5 ratvirides,cairuIcos,rubros,&caiididos. Ad rubrospurpurei, violacei,&roseire-.
uocari poisunt. Adcandidoscryilallini, niuei, &saIiscolorcmimitantesreducuntur.
EidemPliniorecenseturaliaspccicsvocataCapnias,(iHOni:Lmfunioinfcistaeirevi-c^»w.
deatur. IbidemaJia specics dicitur I5orea,vcl AcrtKiisa jqtioniamCailo screno au-
tltainaliassinii[c£i!r.'I'aiK!eiinllaspccici,qaa;nii';ss,vu-i uiucsn iniitatur, rutilissignata
punistiSjeidcmIasponyK,velOnychipuniftaappclhtur. Maihodcusdehis difteren-Mpiwjx.
tijs ilc cecinit.
lafpidis tssi eecan tr-rc/cssipttm,j,:s fimnttir,
Hit&TnultariimtogmstiitirtJseceleiistmj „ c,
Ettnttkis !!,:,<': ptyhiintnY/i •/ttl-tii oriis.
Optitnttsi>/ ■!t;di,tr*.:-:h/i(>!<:clite tohre.
MarbodeusbocmlocoprimaJitteram constituit consonantcm,cum alijAuthores
vocalemfacianr. Estcnim htecvox(laspisjtrisyllaba,&ille disyJlabam constituicid
indicat CJaudianus canens.
C ColUiistcreti ncdnmtiT Isfpidet/tllts. \
Intertot,&tantaslaspidisspcciesmanifcstandaestjl!a,qua!advariosvsuslitpra;-
serenda. OlimGrammatiasdicla , quaiapud Indoscrucbatur,aliquid purpurei ad-
mixtum habens, in teriecta linca alba, ca-cerjs prcfercbatur, & secundum locum occu-
pabatillaspecies,qua;nonnihilroseicolarisostci)dcbat, tcriiolococollocabatur,quj .
CoIorcsereniCaliradiabatj&demum quarto loco,<Jua; colore Smaragdi refulgebat. ittpijviri-
QuinimdapudPImium,quando Iaspisabsolutepronunciattir,semper viridis e(i'm- Jis^aaiis.
telligendus.HodicIaspis orientalis subca-ruldj&viridiscoloris obscuri,sanguineis
guttisconspersusmiranduminmodum commcndatur.AmpIius,quandoh*c speries
cumaliqua pcrspicuitatc obscruatur, vulgonominatur Hcliotropium,deciuoinse- Ueliotnsm
qucnti capite vcrba fient.
ReliquuincstjVtillasciiumcremusdisferentiasacoIorepctira^, qitas.Ioriga obser-
uatione,conlpicatisumtis. Habuimusspccicm laspidis01 ientalis, siguraferetrigona
rescrtum, maculis\iridibus,a-rcis,alb!s.,s,;n<;'.ii[ici5, [ij!iis,c;rs-iikis,& alijsader) va-
j)tijs,vtnon immcrito Iaspispolychromos dici posset. Iccm vidimuslaspidem, exquo
manubriutn culcrifuerat i.tbi;catum,cuuiO(aoangulis,colorepurpureo,&maculisni-
gricantibus.iiiin.ti&iai! idi.n: guttis aurcisdccoratum, instarlapidisLaziili. Sedma-
gisadmtrati sumus lignum in IaJpidtm transmutatum, fulgcns, morc alaba stri j eborc
mrxto. DccreuimusigiturnonnuiIasdarctabellas,inquibusvaiia-laspidumdifseren-
tiajdelineantur.
I.Tabellaostendit quatuor difterentiasIaspidis,eumdiffercntisaliorum laptllo-
rumdiuersigeneris,qui,commodicatisergo,ibidesignacifuecunt. Subnumcro i.in
parcelinistracabclkmonstracurlaspisjquiadmodumluciduserat. j.Iaspisfuitalbo,
& amerhistino colorc variatus. j. Iasnis cum tigura faunum imitante, & cum nonnul-
liscliaractcribus. 4. luliiis Smaragdi coloreni icmtilanscum figura.
In parte dextraciuJdtm tabcila: ii:b muncro i.& 2.pingitur iapis Vnioni consimilis,
quipoiiusoculumpiicisreferrc videtur. Postea scquuntur icones lapillorum in ven-
trkulishirundinmn repcrtorum. Llursus sub numcro i. elfigiacurlapis, qui Amiantbo