Aldrovandi, Ulisse; Ambrosini, Bartolomeo [Hrsg.]: Vlyssis Aldrovandi Patricii Bononiensis Mvsaevm Metallicvm In Libros IIII Distribvtvm (Bologna, 1648)

pirf Vlyssis Aldrouandi

AJiquibusvocaturOnychiteSj&potissimum ille lapis,quieera-assLmiIatur,nartC» I
quando candore cst jnsignitus, Chalecdonium nominant aloco, ncmpe a Chalcedo-
maciuitate, ad quam olim sarpc aftetcbatur. Quando auremSardargi-mma- permisce-
tur,Sardonyxcognominatur. Quamuis Sardonyx,&ChaIcedonius lapis olim,pro
Cny<-he,confunderentur. Hincpocula illa Mitridatis Regis, &Onyche,Sardony-
che,&ChaIccdonioelaborata,AuthoresexOnycbe tantum fabricata fuitfe retuk-
runt. Vos hjbraica Soham,vel Schoham aliquibus vcrritur Onyx, Qnycriinus,& Ony-
chium:quinim6,insacrispaginis,Onyx,&Sardonyxab)iHiicemnondistinguuntur;
quardoquidcm,in Exodo, voce ha:braica Soham,dua:Onyehes insetta,superhume-
C-s/.ag, raiiponiificis Aaionis significantur,&codem nomine gemma vndecima Rationalis
denotarur,qua:Onyjcnunciir)atur.Pra-terea inApocalypsi,quintagemmarespondens
"/***■• vndecima?Rationalis,Saidonyxncminatur:hinccolligcndumcst has gtmmasi, insa-
croCodice,nominibusnondiscrimmari. GermanicediciturOnykel,ItaliccNicolo,
qualiOnycoIo,quonomine,Sardcnychemetiamindigi{aiit. Hazer,Aliazarmemo-
Niceh ratur,exmenteSerapionis,aPandecJaLio,r,in-.iiumaMatthcoSy!uatico,&biclapis, '.
secunduma!iquos,estOnyx,velChalcedonms. Apud Gtnmarios,Onyx,velSardo-
nyjtconstaiispotissiniumnigns,&aIbis2onis,Nicolovocatur. Quando autemcrusta.
st-periorvi-iuscoloriscarlataest ,remancntc citsta inltiiorialtcriuscoloris insculpta»
tanquambasi,vocaturCamehuia,&Camcus;fbrtassis quoniam colorem camelimim
cshibeat, nisi veJimus alTetere aliquid similc Chama- abhoc lapide ca-latoreprarsenta.
ri. Aliquidcducunt hoc nomenavocabutograrco %ai/ta,quod significatincendiutrt,
tradunienim,inIociscalidis,&sulphureishosIapidesinueniri:hacdecausahorum
puluere hydropem curaji aileucrant. ' .



Hjirtifs.

descriptio, et natvra:

1

N Onyche stimmopere commendaturcandor,&varietas colorum,veluticolor
jgncus,niger,&corneus,candidiscingenribusvenis,instaroculi. Imm6 coio-(j
rtsjnSaitionytheobsL*ruantur,quilapistxSarda,&Onycheintegratur,Natu-
raliier tamen tres colotes impenvixros haberedicirur. Infirr-us cstniger, mediuscan»
dicans,&supremusrubeustxistit:patticipatcnim natutam Sardij,&Onychis;cum
ab illo ruborem,& ab hoc candorcm acquirat.Erit fonassis stniillimuslapidi, vel idem
cumillojCjtn Murrha olim vocabatur,exquo Murrhina vasa Antiqui fa&itabanti quo-
, . niamaf>udPropcrriumOnyx,Murrheus appellarur.
"'""'"" Insupergaudct hiclapisnarurali quadampropriera*e,vt gestanti timorem,&tri-
.' -. stitiamatterar, consequenterq, melancholiam gcnerct. Dc hac aftectionescripsit Mar-
'*■ ** bodeushuncinmodum.
jst collesu/penstts Onyx, Jigheui iigstui
In/emneslemures, ^ririilistanHa/igurat.
Ca?terum,iuxta mcntemAlberti Magni,hoc Iapidegestato,viressoborantur,&
liominesreddunturaudacesicum sua frigiditate spiritusvitalcs constringat, conse- .
quentcrqiroburgestantiaddat.AltjaddutaliamhuiusIapidisptoprietatem.nimirum, j|
si duo frusta huius simul fricentur, adeo incalcscere, vt digitis tangi minime queant.
DIFFERENTI*.
FTTIERONYMVS Cardanustreshuiusspeciesconstituit.PrimavocatChal-
-- cedonium,aChakedonia ciuitateBithinia-,non quiaibinascatur,sedquia
-A illucafterrisoleat.SecundamdisferentiamOnyculumnominat.TertiamcsTe
jferrugineiinlun.nutaic, inbaiicoJorisnigri,&iuxramcdiamparrein, colorisalbican-
tisdeicribit. Camillus Leonaidus PisaurensisquinqjspeciesOnychis esse pronuncia-
tiit. HancsenttntianirecitauitetiamMarhodeusdc Onycheloquenshunciumodum.
' Httcetiam ijwza- sfecitsferhibetur habere. s
Sirniliter idem Poeta de Sardonyche sic canir.
yiHmdillribitiiaij^eiiesinqiiii^magtliri.'

r-