DOI Seite / Zitierlink:
https://doi.org/10.11588/diglit.1170#0978
_VJyssis Aldrouandi
P72 .
Jantur. Smomnieolorecareant,aJbiSapphiridieunrur,&AdarruntibusvaIclc assi- E
milantur,eoriimq;viccs,ador]iat[7ni,rubeutit,&pt:r][i(i;mos.ctmmGemiriarios de. '
eipiuut.quia AdamanteselTe credant. Suncaliqui Au;hores,<jui hosinmultasalias
speciesdistribLiu!it,sednos,inpra;sentia,cumiconibusSappliiricareamus,pra;diais
duabusdisftitntijsprindpalibus tontenti erimus.
QuoadstcundumjSapphirialijOiientales^lijOccidcntaies eise seruntur,quipo»
^"stremi viliorcsclsctraduntur. Quoad molem, h.ec gei-.mu imyuinT.-linem amygdalar
non cxcedit:quocirca magna' admiraiiom cunstis suit Sapphirus in IndijsOccidcnta-
libus repemis , qui magnitudihcmoui gallinacei superabar. Quoad locos natalcs, in-
ucniunturin Calccut,Can,inor, Bisnagar, &Zeilaninsula,&praTertim in regnoPc-
gu. Occidc-ntalesvarijsin iotis rLpcriui)iur,nii!)iruii) in Bi>hcinia,Silcfu,apud Rho-
danumssuuium,&alijs huiusmodi locis,sed molliorcssunt,& lacteo colorc petsusi
appareot; idcd Lcucosapphiri appellantur. Marbodeus tamen illiun magnisicat Sap.
phirum, cjuem Mcdia pioducit: dum sic canit.
jjjcsed.aptimus •■'■', ■]■■!•■"■ Tellai mcdhtgigait,
S 1 M V L A T I O.
VITR VM caTiileum intcrduosAdamantes Bohemicos glutinatum egregie-
Sapphirumsimiilaresolet. AlijexvitromalTam carrulcam in ignc conssan^
eainqicxpoliriiubent^&impcritisproSapphiroosferunr. Hjcautcmmistu-
ramultifariamparanpotcst, Inprimishabeturlapisvierum tingens colore ca-rulco,
a/a,&siplusiustoaddatur, illudnigicdinc inficic,huncAreificesZarseram vocant,sortas-
sisiicoloresapphirino. Talis Japiscxeolorc cinereo tcndit ad purpureum, pondero-
sus,& iiiabilisest, soius non fundicur,sed vitro additus in somacibus, inftar vitri, fluit.
Quandoigiturdi-ychiiia-duahuiuslapidislibra-vicii maila.' pcimiscetur,&spaeio sex
horaruminfoniacemanserit. Sapphirinumcolorem acquirit. Ha-cautem materia a"
fomaceeKcmpcapcrieoareisici polieiidatraditur,&Pseudosapphirus elegans fingi- Q
tut. ScdqiioniaiiihacniaiTaiioiitxaftealicjuandosoiniatuijidcoiniliaisepiusbulis,
&atomiapparent.
VSVS IN MEDlCiNA.
Lik. $. dt
$mip.med
Untd. ts{.
7-
cintbtim.
CVM hiclapisfrigida;,&sicc,rsittcmperaui!-a;,vt ca:tcra> sere omnesgemmar,
inpuluercniredaftusoculorunihUMiidicatescxsiccat,inssaii]ationesarccc,co]-
lyrijs si adhibcatur. Solo contasin non modo doforem f ontis s.inat,sed visia*
ncmctianirecrcat,oculoiqiaciuersusquoscumc1;nssi.-c£uspia'mui)itvHa'C igicur opi-
ntoinualuicapudTurcasiproptercaqiiodeoruuiscemina-inauresoLJkpphrjs geftarc
consucucrunt. AmpliussiquissxpiussapphirumJniucacu.r,oculosabomni iniuria^»
dcfendec,immd itatutabitur ,vc nihil aduttsi illis concingere possic. Deinde huius
puluiscumlacrc haustus vlceia ,& vulneta incerna sanare tradiiur. Hinc sone Diosco- H
ridcsSappb irum in vlccribus intestinorum cantoperccoinmcndauic. Rursus tota ma-
teriaadueriari \anenis traditur,!icutiGasenus,& Dioscoridesassiimantiquoniaiu-»
iiiibus Scorpionum, & Arancartim optimeoccurrit: nam Aranea vitro inclusa, & ori.
ficio vasis sapphyro applicato , brcui inccrire perhibetur. Albenus Magnus hanc
gcmmamomnibusvitrji cutisesse vtilcmdiuiilgat,cumomnesinss,-tmmationes,& eu-
morcspra?tcr naturamreprimat,&potiflimfam aniliiacespestilcniese*ti]iguat,ii Ja-
pisdiusupra ipsos detineatnr. Geinerusid confimiar.quoniam sapphirusmanubrio
plumbco incluins passim a Mtdicis Gerniania;, in anthrace contangendo , adhibe-
tur,quia vapotcs vcntnaeos txpugnans,proiiibte,quominus ad coraiccnderc possint:.
Quamobremnoncftmirandum.fieiteruiiriiimDiahyacinehumnon sine hacgemmaj
componacur,quod poftta frequcnetra Mtdicis, in K-bribus malignis exiirpandis, ad-
hibctur. Chymicisapphiruniiii falcm ivdi^ur.CjCjucmiam putant maiorcsviresi.u
piadi&isaffcclibuspossideic. Alij tiiicturauij& cliuitian Sapphiii cxtrahunt,quo.
nian
P72 .
Jantur. Smomnieolorecareant,aJbiSapphiridieunrur,&AdarruntibusvaIclc assi- E
milantur,eoriimq;viccs,ador]iat[7ni,rubeutit,&pt:r][i(i;mos.ctmmGemiriarios de. '
eipiuut.quia AdamanteselTe credant. Suncaliqui Au;hores,<jui hosinmultasalias
speciesdistribLiu!it,sednos,inpra;sentia,cumiconibusSappliiricareamus,pra;diais
duabusdisftitntijsprindpalibus tontenti erimus.
QuoadstcundumjSapphirialijOiientales^lijOccidcntaies eise seruntur,quipo»
^"stremi viliorcsclsctraduntur. Quoad molem, h.ec gei-.mu imyuinT.-linem amygdalar
non cxcedit:quocirca magna' admiraiiom cunstis suit Sapphirus in IndijsOccidcnta-
libus repemis , qui magnitudihcmoui gallinacei superabar. Quoad locos natalcs, in-
ucniunturin Calccut,Can,inor, Bisnagar, &Zeilaninsula,&praTertim in regnoPc-
gu. Occidc-ntalesvarijsin iotis rLpcriui)iur,nii!)iruii) in Bi>hcinia,Silcfu,apud Rho-
danumssuuium,&alijs huiusmodi locis,sed molliorcssunt,& lacteo colorc petsusi
appareot; idcd Lcucosapphiri appellantur. Marbodeus tamen illiun magnisicat Sap.
phirum, cjuem Mcdia pioducit: dum sic canit.
jjjcsed.aptimus •■'■', ■]■■!•■"■ Tellai mcdhtgigait,
S 1 M V L A T I O.
VITR VM caTiileum intcrduosAdamantes Bohemicos glutinatum egregie-
Sapphirumsimiilaresolet. AlijexvitromalTam carrulcam in ignc conssan^
eainqicxpoliriiubent^&impcritisproSapphiroosferunr. Hjcautcmmistu-
ramultifariamparanpotcst, Inprimishabeturlapisvierum tingens colore ca-rulco,
a/a,&siplusiustoaddatur, illudnigicdinc inficic,huncAreificesZarseram vocant,sortas-
sisiicoloresapphirino. Talis Japiscxeolorc cinereo tcndit ad purpureum, pondero-
sus,& iiiabilisest, soius non fundicur,sed vitro additus in somacibus, inftar vitri, fluit.
Quandoigiturdi-ychiiia-duahuiuslapidislibra-vicii maila.' pcimiscetur,&spaeio sex
horaruminfoniacemanserit. Sapphirinumcolorem acquirit. Ha-cautem materia a"
fomaceeKcmpcapcrieoareisici polieiidatraditur,&Pseudosapphirus elegans fingi- Q
tut. ScdqiioniaiiihacniaiTaiioiitxaftealicjuandosoiniatuijidcoiniliaisepiusbulis,
&atomiapparent.
VSVS IN MEDlCiNA.
Lik. $. dt
$mip.med
Untd. ts{.
7-
cintbtim.
CVM hiclapisfrigida;,&sicc,rsittcmperaui!-a;,vt ca:tcra> sere omnesgemmar,
inpuluercniredaftusoculorunihUMiidicatescxsiccat,inssaii]ationesarccc,co]-
lyrijs si adhibcatur. Solo contasin non modo doforem f ontis s.inat,sed visia*
ncmctianirecrcat,oculoiqiaciuersusquoscumc1;nssi.-c£uspia'mui)itvHa'C igicur opi-
ntoinualuicapudTurcasiproptercaqiiodeoruuiscemina-inauresoLJkpphrjs geftarc
consucucrunt. AmpliussiquissxpiussapphirumJniucacu.r,oculosabomni iniuria^»
dcfendec,immd itatutabitur ,vc nihil aduttsi illis concingere possic. Deinde huius
puluiscumlacrc haustus vlceia ,& vulneta incerna sanare tradiiur. Hinc sone Diosco- H
ridcsSappb irum in vlccribus intestinorum cantoperccoinmcndauic. Rursus tota ma-
teriaadueriari \anenis traditur,!icutiGasenus,& Dioscoridesassiimantiquoniaiu-»
iiiibus Scorpionum, & Arancartim optimeoccurrit: nam Aranea vitro inclusa, & ori.
ficio vasis sapphyro applicato , brcui inccrire perhibetur. Albenus Magnus hanc
gcmmamomnibusvitrji cutisesse vtilcmdiuiilgat,cumomnesinss,-tmmationes,& eu-
morcspra?tcr naturamreprimat,&potiflimfam aniliiacespestilcniese*ti]iguat,ii Ja-
pisdiusupra ipsos detineatnr. Geinerusid confimiar.quoniam sapphirusmanubrio
plumbco incluins passim a Mtdicis Gerniania;, in anthrace contangendo , adhibe-
tur,quia vapotcs vcntnaeos txpugnans,proiiibte,quominus ad coraiccnderc possint:.
Quamobremnoncftmirandum.fieiteruiiriiimDiahyacinehumnon sine hacgemmaj
componacur,quod poftta frequcnetra Mtdicis, in K-bribus malignis exiirpandis, ad-
hibctur. Chymicisapphiruniiii falcm ivdi^ur.CjCjucmiam putant maiorcsviresi.u
piadi&isaffcclibuspossideic. Alij tiiicturauij& cliuitian Sapphiii cxtrahunt,quo.
nian